"آبادیران" قرار دانش‌بنیان‌ها برای سازندگی و رفع محرومیت‌ها
نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا (آبادیران) پیش از آنکه ویترینی برای ارائه و نمایش دستاورد‌ها و محصولات باشد، میدانی برای آغاز عملی بزرگترین برنامه ملی محرومیت‌زدایی در کشور بود.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مصلی بزرگ امام خمینی (ره) تهران در هفته گذشته میزبان رویدادی متفاوت در عرصه فعالیت‌های نمایشگاهی بود. نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا (آبادیران) پیش از آنکه ویترینی برای ارائه و نمایش دستاورد‌ها و محصولات باشد، میدانی برای آغاز عملی بزرگترین برنامه ملی محرومیت‌زدایی در کشور بود.
طی سه روز برگزاری نمایشگاه آبادیران، بخش‌های مختلف معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و فعالان زیست بوم دانش‌بنیان از یک سو و نهادهای حمایتی مسئول در حوزه محرومیت‌زدایی و گروه‌های داوطلب جهادی از سوی دیگر در فضای دل‌انگیز شبستان عظیم مصلی امام خمینی گردهم آمدند تا اتفاقی بی‌سابقه را در عرصه رفع محرومیت‌ها و آبادانی ایران رقم بزنند.
نخستین دوره نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا که با هدف آشنایی فعالان زیست‌بوم نوآوری و دانش‌بنیان ایران با چالش‌های مناطق محروم و کمتر توسعه‌یافته و معرفی ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فناور در کمک به توسعه این مناطق از 23 تا 25 خردادماه در تهران برگزار شد پذیرای صد‌ها شرکت‌کننده و بازدیدکننده مشتاق از سراسر ایران بود که دل در گرو آبادانی ایران و سری پر شور در هوای نوآوری و خلاقیت دارند.
ارایه دستاورد‌ها و توانمندی‌های 370 شرکت دانش‌بنیان
نمایشگاه آبادیران در نخستین دوره برگزاری میزبان حدود 370 شرکت دانش‌بنیان، فناور و خلاق بود که توانمندی‌ها و محصولات خود را در پنج حوزه مسکن و زیرساخت‌های توسعه روستایی، کشاورزی، دامپروری و شیلات، ماشین‌آلات کوچک مقیاس برای ایجاد اشتغال، سلامت بهداشت و توان‌بخشی و فناوری‌های نرم در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دادند.
28 نهاد بزرگ محرومیت‌زدا از جمله بنیاد مستضعفان، کمیته امداد امام خمینی، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام و صد‌ها خیریه و گروه جهادی نیز که در راستای رفع محرومیت‌ها و توسعه مناطق کمتربرخوردار کشور فعالیت دارند نیز با مشارکت و حضور فعال در این نمایشگاه از فرصت ایجاد شده برای معرفی مشکلات و نیازهای مناطق محروم و آشنایی با ظرفیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در مسیر رفع این محرومیت‌ها استفاده کردند.
نمایشگاه آبادیران علاوه بر صد‌ها بازدیدکننده عمومی شاهد حضور بیش از 80 تن از مسئولان دستگاه‌های مختلف حمایتی و اجرایی، مدیران رده بالای دولتی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و... از جمله معاون قوه قضائیه، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهور، سرپرست وزارت جهاد کشاورزی و مدیران مختلف رسانه ملی بود که از نزدیک با مسائل شرکت‌های دانش‌بنیان و ظرفیت‌های آنها در کمک به مناطق محروم آشنا شدند.
انعقاد بیش از 180 تفاهم‌نامه و قرارداد همکاری در نخستین نمایشگاه آبادیران
به گفته مهندس شکری، دبیر نخستین نمایشگاه آبادیران با توجه به پیگیری‌ها و رایزنی‌های وسیعی که از ماه‌ها قبل انجام شده بود طی ایام برپایی نمایشگاه بیش از 180 تفاهم‌نامه و قرارداد همکاری بین شرکت‌های دانش‌بنیان و نهادهای دیگر منعقد و علاوه بر آن چند توافق‌نامه بزرگ همکاری مشترک بین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان نوسازی مدارس، صندوق کارآفرینی‌امید، مرکز جهاد آبرسانی وزارت نیرو، بنیاد علوی، کمیته امداد امام و معاونت اشتغال وزارت کار امضا شد.
کمیته امداد امام خمینی (ره) هم دو تفاهم نامه همکاری مشترک در زمینه صادرات محصولات دانش‌بنیان و 40 مورد تفاهم‌نامه با کارفرمایان برای به کارگماری مددجویان در مشاغل دانش‌بنیان، فناور و خلاق امضا کرد 60 مورد تفاهم هم با راهبران شغلی در حوزه دانش‌بنیان، خلاق و فناور در این دوره از نمایشگاه صورت گرفت.
بنیاد احسان نیز توافق‌نامه‌های همکاری مشترکی در دو بخش قرارگاه نوآوری (هشت تفاهم‌نامه و سه قرارداد) و قرارگاه عدالت‌آموزی (10 تفاهم‌نامه) به ارزش 30 میلیارد ریال منعقد کرد. برگزاری 22 نشست و پنل تخصصی و جلسات گفت وگو با نمایندگان وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مختلف از دیگر رویداد‌های این نمایشگاه بود.
افتتاح سامانه تأمین مالی جمعی برنامه ملی آبادیران
همزمان با افتتاحیه نمایشگاه در روز سه شنبه 23 خردادماه، سامانه تأمین مالی جمعی برنامه ملی آبادیران به نشانی https://cf.abadiranexpo.ir/ رونمایی شد. سکوی تامین مالی جمعی برنامه ملی آبادیران در نظر دارد با مشارکت فعالان زیست بوم نوآوری و فناوری و همچنین همدلی و همراهی مردم مهربان کشورمان به حل معضلات و مشکلات مناطق محروم با تکیه بر توانایی شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فناور بپردازد.
این سامانه در نخستین گام، تأمین مالی خرید 40 دستگاه تبلت ویژه نابینایان ساخت شرکت دانش‌بنیان پکتوس به سفارش نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور را انجام داد که 50 درصد هزینه این تبلت‌ها را ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، 10 درصد هزینه را نهاد کتابخانه‌های عمومی، 14 درصد را معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و مابقی را برخی نهادهای حمایتی و اشخاص حقیقی متقبل شدند به طوری که در اختتامیه نمایشگاه پس از تحویل نمادین اولین دستگاه از این تبلت‌ها به رییس نهاد کتابخانه‌ها اعلام شد که مبلغ جمع‌آوری شده در سامانه بیش از هزینه اعلام شده بوده است.
معاون علمی رئیس جمهور: نمایشگاه آبادیران، ارائه‌کننده بخش کوچکی از توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در محرومیت‌زدایی بود
روح الله دهقانی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رئیس جمهوری در حاشیه بازدید از نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا با اشاره به اینکه آبادانی و پیشرفت ایران مهم‌ترین رسالت و هدف از برگزای این رویداد ذیل «برنامه ملی آبادیران» به شمار می‌رود، ادامه داد: معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان از زیست بوم فناوری و نوآوری ارزیابی کاملی دارد و بخش کوچکی از شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور که در محرومیت‌زدایی تجربه و توانمندی دارند، دستاوردهایشان را در قالب نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا عرضه کرده‌اند.
وی ادامه داد: ظرفیتی در شرکت‌های دانش‌بنیان وجود داشت و تعدادی از این شرکت‌ها، فرصت‌هایی را در مناطق محروم و کمتر برخوردار کشف کرده و فناوری‌هایی را توسعه داده‌اند که می‌تواند کارکرد بسیار خوبی در ایجاد اشتغال، آبادانی و خلق ارزش افزوده داشته باشند. این تعداد از شرکت‌ها شناسایی شدند و از میان آنها 370 شرکت در نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا حضور یافتند. این نمایشگاه به عنوان حسن مطلع برنامه ملی آبادیران، فرصتی فراهم کرد تا ضمن معرفی بخش کوچکی از توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و خلاق در محرومیت‌زدایی، مجال و فرصت پیوند این توانمندی‌ها به استعدادها و ظرفیت‌های مناطق به اصطلاح محروم فراهم شود. چراکه باور دارم این مناطق، نه تنها محروم نیستند، بلکه ظرفیت‌ها و توانمندی‌های خارق‌العاده‌ای را در دل خود دارند که کارکردی شدن و شکوفایی آنها نیازمند توجه است.
دهقانی با بیان اینکه «توجه بخشی به استعدادهای انسانی و سرزمینی مناطق کمتر برخوردار» از نقاط محوری برنامه ملی آبادیران است، ادامه داد: در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان پس از بررسی‌ها و نشست‌های متعدد، به این نتیجه رسیدیم که اگر یک برنامه ملی وجود داشته باشد می‌تواند ظرفیت‌های بکر مناطق محروم را از حیث منابع انسانی و ظرفیت‌های سرزمینی کشف و در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و خلاق قرار دهد ضمن آنکه مجالی برای پیوند میان فناوری و نوآوری شرکت‌ها با این ظرفیت‌های بکر و بالقوه فراهم می‌شود، در سایه یک هم افزایی مطلوب و اثربخش، قطعاً شاهد تحولی در رفع نیازهای مناطق محروم و رونق کسب و کارهای یادشده خواهیم بود.
رئیس بنیاد ملی نخبگان، طراحی برنامه ملی آبادیران در معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و همکاری دستگاه‌های مختلف و بخش‌های مردمی را نقطه عطف این رویداد دانست و گفت: مهم‌ترین رسالت این برنامه ایجاد ارتباط میان نخبگان، شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و خلاق با توده مردم در جای جای کشور از جنس ارتباط و تعاملی سازگار و سازنده است.
دهقانی بیان کرد: گرد هم آمدن شرکت‌ها، دستگاه‌های مرتبط و اثرگذار، سمن‌ها و گروه‌های جهادی و مردمی زیر سقف این نمایشگاه، نمایان‌گر عزم جدی بخش‌های مختلف برای رفع محرومیت و ایجاد آبادانی در نقاط مستعد و البته کمتر برخوردار، به کمک فناوری، نوآوری و خلاقیت است. برخی از این شرکت‌ها در حوزه‌های مختلفی فعالیت می‌کنند اما نقطه وصل تمامی این شرکت‌ها، توجه و تجربه فعالیت در مناطق محروم است. این برنامه افق و چشم انداز خوبی را از آن‌چه که می‌توانیم و می‌بایست انجام دهیم، به نمایش گذاشت و سال آینده باید میزان توسعه بازار در مناطق محروم، حل اشتغال این مناطق و ایجاد شور و هیجان و انرژی در همراهی مردم، مورد ارزیابی قرار بگیرد.
برترین طرح‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در نمایشگاه "آبادیران" معرفی شدندمعاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان رییس‌جمهوری، هم‌افزا کردن بیش از 28 دستگاه، نهاد، گروه و سازمان مختلف در قالب برنامه ملی آبادیران را، تلاشی برای فراهم آوردن امکانات و فرصت‌های تسهیل‌گری کار شرکت‌های دانش‌بنیان، فناور و خلاق در راستای محرومیت‌زدایی دانست و گفت: از معاونان خود مؤکدا خواسته‌ام در این نمایشگاه حضور داشته باشند و هرکدام با تعداد مشخصی از شرکت‌های حاضر در نمایشگاه نشست وگفت‌وگو داشته باشند تا در نهایت ضمن حل مسائل و نیازهای شرکت‌ها، راه برای نقش آفرینی پررنگ‌تر در حل مسائل مناطق محروم هموار شود.
محرومیت‌زدایی از مناطق کم برخوردار از حاشیه‌نشینی و آسیب‌های اجتماعی در شهرهای بزرگ پیشگیری می‌کند
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه در بازدید از نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا تأکید کرد که محرومیت‌زدایی از مناطق کم برخوردار از پدیده‌هایی مثل حاشیه‌نشینی در شهرهای بزرگ و آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن هم پیشگیری می‌کند.
جهانگیر در پاسخ به این پرسش که شرکت‌های دانش‌بنیان چقدر می‌توانند به اشتغال‌زایی در مناطق محروم کمک کنند، گفت: در این مسیر نخست باید راهبردمان را مشخص کنیم. 60 تا 70 سال پیش ساکنان مناطق محروم که عمدتاً روستایی بودند به دلیل فقر و بیکاری و خشکسالی و نبود درآمد مهاجرت کردند و به حاشیه شهرها آمدند و امروز ما باید اشتغال‌زایی را به نحوی اتخاذ کنیم که این رویکرد معکوس شود و دوباره مردم را از مناطق حاشیه‌ای به روستا بکشانیم. این شدنی نیست مگر اینکه در روستاها جاذبه ایجاد شود و محیط‌هایی که می‌توانند تولید ثروت کنند احیا شوند.
جهانگیر ادامه داد: می‌توان از کسانی که آبا و اجدادشان در آن روستاها بوده و به نوعی املاک دارند و علاقه‌مند هستند که نام و نشانی در جامعه و کشور داشته باشند دعوت کرد که به روستای نیاکانی بیایند و از این طریق، چرخه‌ای که ساعت به ساعت مناطق محروم را تخلیه می‌کند و به سمت حاشیه‌نشینی شهرها سوق می‌دهد شکل معکوس پیدا می‌کند کند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه بیان کرد: نمایشگاه آبادیران ایده‌های خوبی دارد ولی باید این ایده‌ها را به نحوی برای مردم و کسانی که در این عرصه کار می‌کنند به ثروت تبدیل کرد. این پیوند ثروت و خدمت به مردم می‌تواند ضامن ادامه‌دار شدن این فعالیت‌ها باشد.
حمایت 7 هزار میلیاردی ستاد اجرایی فرمان حضرت امام خمینی (ره) از طرح‌های محرومیت‌زدایی شرکت‌های دانش‌بنیان
عارف نوروزی؛ رئیس ستاد اجرایی فرمان حضرت امام خمینی (ره) هم ضمن بازدید از نمایشگاه آبادیران با تاکید بر ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانش‌بنیان در بهبود وضعیت مناطق محروم اظهار کرد: حمایت‌های موثر بنیاد برکت و بنیاد احسان توانسته است اثربخشی بسیار زیادی در حوزه محرومیت‌زدایی داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: یکی از محورهای اساسی و نقاط هدف فعالیت ستاد اجرایی فرمان امام محرومیت‌زدایی و فعالیت در نقاط محروم است. نقاط محرومی که در کشور وجود دارد لزوماً به این مفهوم نیست که ظرفیت و استعداد ندارد بلکه نقاط محروم به دلیل بی‌توجهی به ظرفیت جغرافیایی و نیروی انسانی بومی شایسته شکل گرفته، ما به عنوان یکی از نهادهای پیشگام در بحث محرومیت‌زدایی در سال‌های اخیر همواره تمرکز فعالیت‌های خود را به مناطق محروم و دورافتاده برده‌ایم.
نوروزی خاطرنشان کرد: ستاد اجرایی فرمان امام امسال 65 هزار میلیارد تومان در مناطق محروم سرمایه‌گذاری می‌کند، از این رقم 7 هزار میلیارد تومان به حمایت ما از شرکت‌های دانش‌بنیان اختصاص دارد.
وی افزود: فعالیت‌های ستاد اجرایی با تشکیلاتی چون بنیاد برکت، بنیاد احسان، بنیاد 15 خرداد و موسسه دانش‌بنیان برکت بر رفع محرومیت متمرکز شده است. همچنین درخصوص محلات نیز با راهبری آقای آقامحمدی کار رفع محرومیت در محلات محروم سراسر کشور را پیگیری می‌کنیم.
سرپرست ستاد اجرایی فرمان امام افزود: در جغرافیای مستعد مناطق محروم و نیروی مستعد در این مناطق که نیاز به حمایت و کمک دارند برنامه‌ریزی می‌کنیم.
نوروزی با طرح یک مثال در حوزه بهبود کسب و کار کشاورزان در سراسر کشور گفت: کشت دیم یکی از مواردی است که با به‌کار گیری جوانان نخبه و با امکاناتی که توسط ستاد اجرایی فرمان امام در ابتدا در شش استان در یک و نیم میلیون هکتار ظرف یکسال اجرا شد، در ادامه این طرح در 14 استان در وسعت 2.2 دهم میلیون هکتار اجرا شد وامسال با توسعه طرح در 21 استان 4.2 دهم هکتار را پوشش دادیم. با فعالیت‌های دانش‌بنیان دستاوردهای اقتصادی چشمگیری برای 250 هزار کشاورز رقم خورد و حدود 10 هزار جوان نخبه پای کار آمدند و توانایی اقتصادی خانواده‌ها را بالا بردیم. متوسط درآمد 20 میلیونی کشاورزان به بیش از 100 میلیون تومان از محل کشت دیم افزایش یافت.
وی همچنین تصریح کرد: ستاد اجرایی فرمان امام در بحث اشتغال آفرینی برای محرومین نیز فعالیت گسترده‌ای دارد. سال گذشته بیش از یک میلیون شغل در این مناطق محقق شد که بیش از 700 هزار شغل از این تعداد توسط ستاد اجرایی فرمان امام ایجاد شده است.
نوروزی اظهار کرد: سال گذشته حدود 130 هزار طرح اشتغال خرد و خانگی را به طور دانش‌بنیان اجرا کردیم و موفق شدیم در این رابطه 390 هزار ظرفیت شغلی به وجود بیاوریم. مشخصات همه افرادی که برای آنها شغل ایجاد کردیم با کد ملی در سامانه وزارت رفاه و تأمین اجتماعی ثبت شده و در این فرآیند سهم شرکت‌های دانش‌بنیان در فعالیت‌های ستاد اجرایی فرمان امام 15 درصد بود و امثال این سهم را به 35 درصد افزایش می‌دهیم.
حمایت بنیاد برکت از800 شرکت دانش‌بنیان
مرتضی نیازی، معاون اجتماع محور اشتغال‌زایی بنیاد برکت با بیان اینکه بنیاد برکت در اولین دوره از نمایشگاه آبادیران حضور داشته است گفت: این نمایشگاه با رویکرد حمایت از طرح‌های دانش‌بنیان در مناطق کم برخوردار بوده است. توانمند سازی افراد، شناخت آنها و همچنین ترویج نوآوری‌ها و کسب و کارهای جدید در این مناطق از جمله مهم ترین اقدامات در این حوزه به شمار می‌رود.
نیازی بیان کرد: طبق تفاهم نامه ای که با 28 پارک علم و فناوری منعقد کرده ایم تاکنون حدود 800 شرکت دانش‌بنیان مورد حمایت قرار گرفتند و 300طرح دیگر دانشی دیگر هم به زودی مورد حمایت قرار خواهند گرفت.
وی افزود: بازدیدکنندگان از نمایشگاه آبادیران در جریان ظرفیت‌های بنیان برکت و حمایت از طرح‌های آنها قرار گرفتند که بخشی از آنها در قالب بسته‌های حمایتی و بخشی هم در قالب مشارکت در سهام هستند اما هدف اصلی در این حوزه آن است که امکانی برای بازاریابی برای طرح‌های مورد حمایت بنیاد برکت فراهم شود.
معاون اجتماع محور اشتغال‌زایی بنیاد برکت گفت: مردم می‌توانند با مراجعه به مراکز رشد از خدمات دانش‌بنیان بنیاد برکت برخوردار شوند. همچنین می‌توانند طرح‌های خود را به طور مستقیم به سایت بنیاد برکت ارائه کنند. اولویت ما در حمایت از شرکت‌هایی است که ایده‌های نو در حوزه‌های محرومیت‌زدایی داشته باشند تا ما بتوانیم تولیدات را در بازارهای روستایی افزایش دهیم.
تقدیر از برترین طرح‌های دانش‌بنیان محرومیت‌زدا
در پایان نخستین نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا (آبادیران)، برترین طرح‌های دانش‌بنیان محرومیت‌زدا و غرفه‌های برتر از لحاظ تفاهم‌نامه‌های منعقد شده معرفی و تقدیر شدند. طرح‌های برتر تقدیر شده در نمایشگاه به شرح ذیل است:
1. طراحی و ساخت واحد شیرین‌سازی آب چاه ژرف شماره 3 سیستان و بلوچستان با حداقل پساب
شرکت دانش‌بنیان پیام آوران نانوفناوری فردانگر
2. ایجاد مجتمع‌های مردمی برای تولید جلبک اسپیرولینا
شرکت دانش‌بنیان توسعه فناوری سبز شورآب لیانده
3. تولید بستر کشت مواد آلی با نام تجاری تکنوپیت
شرکت دانش‌بنیان فناوران کشت گستر ایرانیان
این شرکت‌ها علاوه بر تندیس نمایشگاه به ترتیب 50، 30 و 20 میلیون تومان جایزه نقدی دریافت کردند.
علاوه بر سه طرح برتر از هفت طرح دیگر با اعطای تندیس نمایشگاه تقدیر شد که از جمله آنها می‌توان به طرح طراحی خانه‌های پیش‌ساخته بتنی، دو رگ‌گیری از دام محلی و افزایش تولید شیر و گوشت، تولید داروی دانش‌بنیان Leish G1 به عنوان نخستین داروی بومی طبیعی درمان سالک جلدی، پیاده‌سازی نرم‌افزار هوشمند آبیاری بهینه در کشاورزی بدون هیچ سخت‌افزار و حسگر محیطی و ارائه محصولی جایگزین سویا در جیره غذایی آبزیان اشاره کرد.
همچنین در این مراسم از غرفه شرکت‌های رویش گستر هورشید، پارت لایه نگار مشهد و دانش پژوهان رباتیک نیز که بیشترین تفاهم‌نامه و قرارداد را طی روزهای نمایشگاه داشتند، تقدیر شد.
گام‌های بعدی برنامه ملی آبادیران
برنامه ملی آبادیران که برگزاری نمایشگاه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا، نقطه شروع آن بود علاوه بر برپایی نمایشگاه سالانه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا شامل اعطای جایزه ملی آبادیران، ایجاد نمایشگاه مجازی آبادیران، سامانه تأمین مالی جمعی برنامه‌های ملی آبادیران، تعامل و هم‌افزایی بین دستگاهی، تهیه کتابچه فناوری‌ها و محصولات محرومیت‌زدا، تشکیل دبیرخانه دائمی برنامه ملی آبادیران و تولید مستندات آبادیران است.
