آداب و اعمال شب و روز اربعین / نماز اربعین چگونه خوانده میشود؟

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) و هفتاد و دو تن از یاران ایشان که مصادف است با 20 صفر به روز اربعین شناخته شده است که آداب و اعمال به خصوصی دارد، که می‌توان آن اعمال را در پیشگاه حرم آن امام و یا از راه دور انجام داد و از ثواب فراوانی بهره مند شد.

در این روز اسرای کربلا یعنی خاندان و نزدیکان سید الشهدا که در کربلا ایشان را همراهی می‌کردند، از شام به مدینه نقل مکان کردند. همچنین در روز اربعین بود که جابر بن عبدالله انصاری که یکی از صحابی پیامبر (ص) بودند از مدینه وارد کربلا شدند تا قبر امام حسین (ع) را زیارت کند.

از امام حسن عسکری علیه السلام روایت شده که فرمود: نشانه های مؤمن پنج چیز است: بجای آوردن پنجاه و یک رکعت نماز (17 رکعت نماز واجب و 34 رکعت نافله)، زیارت اربعین (امام حسین)، انگشتر به دست راست نهادن، پیشانی را به هنگام سجده بر خاک گذاردن و بسم الله الرحمن الرحیم را در نماز بلند گفتن. زیارت امام حسین علیه السلام و زیارت اربعین از مهمترین اعمالی است که در کتب ادعیه بر خواندن آنها در روز بیستم صفر تأکید شده است.

از امام صادق (ع) درباره ثواب زیارت امام حسین (علیه السلام) در کربلا آمده است: کسی که با پای پیاده به زیارت امام حسین (علیه السلام) برود، خداوند به هر قدمی که برمی دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو می فرماید و یک درجه مرتبه اش را بالا می برد، وقتی به زیارت رفت، حق تعالی دو فرشته را موکل او می فرماید که آنچه خیر از دهان او خارج می شود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننویسند و وقتی برگشت با او وداع کرده و به وی می گویند: ای ولی خدا! گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل بیت رسولش هستی، به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد کرد. (کامل الزیارات ص134)

همچنین در روایتی دیگر از امام صادق (ع) آمده است: اَلبَرَکَهُ مِن قَبرِ الحُسَینِ بنِ عَلی علیه السلام عَشَرَهُ اَمیال؛ تا ده میل اطراف قبر حسین بن علی علیه السلام برکت است.(بحارالأنوارج 98، ص116، ح41)

بیشتر بخوانید:

دلیل شش گوشه بودن ضریح امام حسین (ع) چیست؟

آداب زیارت امام حسین (ع) از راه دور + متن زیارتنامه

گرامیداشت چهلمین روز شهادت سالار کربلا حضرت امام حسین (ع) در بین شیعیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، برای شب و روز اربعین اعمال خاصی سفارش شده است که به شرح زیر است:

خواندن زیارت اربعین

السَلامُ عَلَی وَلِیِ اللَهِ وَ حَبِیبِهِ السَلامُ عَلَی خَلِیلِ اللَهِ وَ نَجِیبِهِ السَلامُ عَلَی صَفِیِ اللَهِ وَ ابنِ صَفِیِهِ السَلامُ عَلَی الحُسَینِ المَظلُومِ الشَهِیدِ السَلامُ عَلَی أَسِیرِ الکُرُبَاتِ وَ قَتِیلِ العَبَرَاتِ اللَهُمَ اِنِی أَشهَدُ أَنَهُ وَلِیُکَ وَ ابنُ وَلِیِکَ وَ صَفِیُکَ وَ ابنُ صَفِیِکَ الفَائِزُ بِکَرَامَتِکَ أَکرَمتَهُ بِالشَهَادَهِ وَ حَبَوتَهُ بِالسَعَادَهِ وَ اجتَبَیتَهُ بِطِیبِ الوِلادَهِ وَ جَعَلتَهُ سَیِدا مِنَ السَادَهِ وَ قَائِدا مِنَ القَادَهِ وَ ذَائِدا مِنَ الذَادَهِ وَ أَعطَیتَهُ مَوَارِیثَ الأَنبِیَاءِ وَ جَعَلتَهُ حُجَهً عَلَی خَلقِکَ مِنَ الأَوصِیَاءِ فَأَعذَرَ فِی الدُعَاءِ وَ مَنَحَ النُصحَ وَ بَذَلَ مُهجَتَهُ فِیکَ لِیَستَنقِذَ عِبَادَکَ مِنَ الجَهَالَهِ وَ حَیرَهِ الضَلالَهِ وَ قَد تَوَازَرَ عَلَیهِ مَن غَرَتهُ الدُنیَا وَ بَاعَ حَظَهُ بِالأَرذَلِ الأَدنَی وَ شَرَی آخِرَتَهُ بِالثَمَنِ الأَوکَسِ وَ تَغَطرَسَ وَ تَرَدَی فِی هَوَاهُ وَ أَسخَطَکَ وَ أَسخَطَ نَبِیَکَ، سلام بر ولی خدا و حبیبش، سلام بر دوست خدا و نجیبش، سلام بر بنده برگزیده خدا و فرزند برگزیده‌اش، سلام بر حسین مظلوم شهید، سلام بر آن دچار گرفتاریها و کشته اشکها، خدایا من گواهی می‌دهم که حسین ولی تو و فرزند ولی تو، و فرزند برگزیده توست حسینی که به کرامتت رسیده، او را به شهادت گرامی داشتی، و به خوشبختی اختصاصش دادی، و به پاکی ولادت برگزیدی، و او را آقایی از آقایان، و پیشروی از پیشرویان، و مدافعی از مدافعان حق قرار دادی، و میراثهای پیامبران را به او عطا فرمودی، و او را از میان جانشینان حجت بر بندگانت قرار دادی، و در دعوتش جای عذری باقی نگذاشت، و از خیرخواهی دریغ نورزید، و جانش را در راه تو بذل کرد، تا بندگانت را از جهالت و سرگردانی گمراهی برهاند، درحالی‌که بر علیه او به کمک هم برخاستند، کسانی‌که دنیا مغرورشان کرد، و بهره واقعی خود را به فرومایه‌تر و پست‌تر چیز فروختند و آخرتشان را به کمترین بها به گردونه فروش گذاشتند، تکبر کردند و خود را در دامن هوای نفس انداختند، تو را و پیامبرت را به خشم آوردند، وَ أَطَاعَ مِن عِبَادِکَ أَهلَ الشِقَاقِ وَ النِفَاقِ وَ حَمَلَهَ الأَوزَارِ المُستَوجِبِینَ النَارَ [لِلنَارِ] فَجَاهَدَهُم فِیکَ صَابِرا مُحتَسِبا حَتَی سُفِکَ فِی طَاعَتِکَ دَمُهُ وَ استُبِیحَ حَرِیمُهُ اللَهُمَ فَالعَنهُم لَعنا وَبِیلا وَ عَذِبهُم عَذَابا أَلِیما السَلامُ عَلَیکَ یَا ابنَ رَسُولِ اللَهِ السَلامُ عَلَیکَ یَا ابنَ سَیِدِ الأَوصِیَاءِ أَشهَدُ أَنَکَ أَمِینُ اللَهِ وَ ابنُ أَمِینِهِ عِشتَ سَعِیدا وَ مَضَیتَ حَمِیدا وَ مُتَ فَقِیدا مَظلُوما شَهِیدا وَ أَشهَدُ أَنَ اللَهَ مُنجِز مَا وَعَدَکَ وَ مُهلِک مَن خَذَلَکَ وَ مُعَذِب مَن قَتَلَکَ وَ أَشهَدُ أَنَکَ وَفَیتَ بِعَهدِ اللَهِ وَ جَاهَدتَ فِی سَبِیلِهِ حَتَی أَتَاکَ الیَقِینُ فَلَعَنَ اللَهُ مَن قَتَلَکَ وَ لَعَنَ اللَهُ مَن ظَلَمَکَ وَ لَعَنَ اللَهُ أُمَهً سَمِعَت بِذَلِکَ فَرَضِیَت بِهِ، و اطاعت کردند از میان بندگانت، اهل شکاف‌افکنی و نفاق و بارکشان گناهان سنگین، و سزواران آتش را پس با آنان درباره تو صابرانه و به حساب تو جهاد کرد، تا در طاعت تو خونش ریخته شد و حریمش مباح گشت خدایا آنان را لعنت کن لعنتی سنگین، و عذابشان کن عذابی دردناک، سلام بر تو ای فرزند رسول خدا، سلام بر تو ای فرزند سرور جانشینان، شهادت می‌دهم که تو امین خدا و فرزند امین اویی، خوشبخت زیستی، و ستوده درگذشتی، و از دنیا رفتی گمگشته، و مظلوم و شهید، گواهی میدهم که خدا وفاکننده است آنچه را به تو وعده داده، و نابودکننده کسانی را که از یاری‌ات دریغ ورزیدند، و عذاب کننده کسانی را که تو را کشتند، و گواهی می‌دهم که تو به عهد خدا وفا کردید و در راهش به به جهاد برخاستی تا مرگ فرا رسید، پس خدا لعنت کند کسانی را که تو را کشتند، و به تو ستم کردند، و این جریان را شنیدند و به آن خشنود شدند، اللَهُمَ اِنِی أُشهِدُکَ أَنِی وَلِی لِمَن وَالاهُ وَ عَدُو لِمَن عَادَاهُ بِأَبِی أَنتَ وَ أُمِی یَا ابنَ رَسُولِ اللَهِ أَشهَدُ أَنَکَ کُنتَ نُورا فِی الأَصلابِ الشَامِخَهِ وَ الأَرحَامِ المُطَهَرَهِ [الطَاهِرَهِ] لَم تُنَجِسکَ الجَاهِلِیَهُ بِأَنجَاسِهَا وَ لَم تُلبِسکَ المُدلَهِمَاتُ مِن ثِیَابِهَا وَ أَشهَدُ أَنَکَ مِن دَعَائِمِ الدِینِ وَ أَرکَانِ المُسلِمِینَ وَ مَعقِلِ المُؤمِنِینَ وَ أَشهَدُ أَنَکَ الاِمَامُ البَرُ التَقِیُ الرَضِیُ الزَکِیُ الهَادِی المَهدِیُ وَ أَشهَدُ أَنَ الأَئِمَهَ مِن وُلدِکَ کَلِمَهُ التَقوَی وَ أَعلامُ الهُدَی وَ العُروَهُ الوُثقَی وَ الحُجَهُ عَلَی أَهلِ الدُنیَا وَ أَشهَدُ أَنِی بِکُم مُؤمِن وَ بِاِیَابِکُم مُوقِن بِشَرَائِعِ دِینِی وَ خَوَاتِیمِ عَمَلِی وَ قَلبِی لِقَلبِکُم سِلم وَ أَمرِی لِأَمرِکُم مُتَبِع وَ نُصرَتِی لَکُم مُعَدَه حَتَی یَأذَنَ اللَهُ لَکُم فَمَعَکُم مَعَکُم لا مَعَ عَدُوِکُم صَلَوَاتُ اللَهِ عَلَیکُم وَ عَلَی أَروَاحِکُم وَ أَجسَادِکُم [أَجسَامِکُم] وَ شَاهِدِکُم وَ غَائِبِکُم وَ ظَاهِرِکُم وَ بَاطِنِکُم آمِینَ رَبَ العَالَمِینَ. خدای من تو را شاهد می‌گیرم که من دوستم با آنانکه او را دوست دارند، و دشمن با آنان که با او دشمنند، پدر و مادرم فدایت ای فرزند رسول خدا، گواهی می‌دهم که تو در صلب‌های بلندمرتبه و رحم‌های پاک نوری بودی، جاهلیت با ناپاکیهایش تو را آلوده نکرد، و از جامه‌های تیره و تارش به تو نپوشاند، و گواهی می‌دهم که تو از ستونهای دین، و پایههای مسلمانان، و پناهگاه مردم مؤمنی، و گواهی می‌دهم که پیشوای نیکوکار، با تقوا، راضی به مقدرات حق، پاکیزه، هدایت کننده، و هدایت شدهای، و گواهی می‌دهم که امامان از فرزندانت، اصل تقوا، و نشانههای هدایت، و دستگیره محکم، و حجت بر اهل دنیا هستند و گواهی میدهم که من به یقین مؤمن به شمایم، و به بازگشتتان یقین دارم، براساس قوانین دینم، و عواقب عملم، و قبلم با قلبتان در در صلح، و کارم پیرو کارتان، و یاریام برای شما آماده است، تا خدا به شما اجازه دهد، پس با شمایم نه با دشمنانتان، درودهای خدا بر شما، و بر ارواح و پیکرهایتان، و بر حاضر و غایبتان، و بر ظاهر و باطنتان، آمین ای پروردگار جهانیان.

نماز اربعین چگونه خوانده میشود؟

پس از اینکه زیارت اربعین را خواندید، نیت کرده و دو رکعت نماز اقامه کنید و دست به دعا ببرید و آنچه که می‌خواهید را از خداوند طلب کنید.

همچنین زیارتی است که از جابر روایت شده، و کیفیت آن چنان است که از عطا [ظاهرا همان عطیه عوفی کوفی همسفر جابر در اربعین برای زیارت حضرت امام حسین علیه السلام است] نقل شده: در روز بیستم ماه صفر با جابر بن عبد الله انصاری بودم، چون به غاضریه رسیدیم در آب فرات غسل کرد، و پیراهن پاکیزهای که با خود داشت پوشیده، آنگاه به من گفت: آیا از بوی خوش چیزی، با تو هست ای عطا؟ گفتم: سعد با من هست، قدری از آن گرفت و بر سر و بدن پاشید، و پابرهنه روانه شد، تا نزد سر مبارک امام حسین علیه السلام ایستاد، و سه مرتبه الله اکبر گفت. پس افتاد و بیهوش شد، چون به هوش آمد شنیدم میگفت:«السلام علیکم یا ال الله...» که درست همان زیارت نیمه رجب است که قبلان ذکر کردیم، و با آن جز در چند کلمه تفاوت ندارد، که آن هم احتمالا ناشی از اختلاف نسخه‌هاست، چنانکه شیخ مرحوم احتمال داده. در هر صورت اگر کسی بخواهد آن را هم بخواند، به زیارت نیمه رجب رجوع کند، و همان را بخواند.

زیارت حرم سیدالشهدا در روز اربعین

سفر کربلا از دیگر اعمال توصیه شده در شب و روز اربعین است. زیارت امام حسین (ع) در هر زمانی ثواب فراوانی دارد و مستحب است. اما حضور در سرزمین کربلا و زیارت این امام بزرگوار و یارانشان در روز اربعین، فضیلت و ثواب ویژه ای به همراه دارد.

خواندن زیارت وداع اربعین

از دیگر اعمال سفارش شده برای روز اربعین خواندن زیارت وداع اربعین است که از سید بن طاووس رحمه الله روایت شده است و طبق گفته ایشان بایستی این زیارت را در حالی که پیش روی ضریح ایستاده‌ای بخوانی:

السَلَامُ عَلَیکَ یَا ابنَ رَسُولِ اللَهِ، السَلَامُ عَلَیکَ یَا ابنَ عَلِی المُرتَضَی وَصِیِ رَسُولِ اللَهِ. سلام بر تو ای پسر رسول خدا! سلام بر تو ای پسر علی مرتضی جانشین رسول خدا!

السَلَامُ عَلَیکَ یَا ابنَ فَاطِمَهَ الزَهرَاءِ سَیِدَهِ نِسَاءِ العَالَمِینَ، السَلَامُ عَلَیکَ یَا وَارِثَ الحَسَنِ الزَکِیِ. سلام بر تو ای پسر فاطمه زهرا سرور زنان جهان! سلام بر تو ای وارث امام حسن پاک!

السَلَامُ عَلَیکَ یَا حُجَهَ اللَهِ فِی أَرضِهِ وَ شَاهِدَهُ عَلَی خَلقِهِ. سلام بر تو ای حجت خدا در زمین و گواه او بر آفریده‌ها!

السَلَامُ عَلَیکَ یَا أَبَا عَبدِ اللَهِ الشَهِیدَ، السَلَامُ عَلَیکَ یَا مَولَایَ وَ ابنَ مَولَایَ سلام بر تو ای ابا عبد الله شهید! سلام بر تو ای مولای من و پسر مولای من!

أَشهَدُ أَنَکَ أَقَمتَ الصَلَاهَ وَ آتَیتَ الزَکَاهَ، وَ أَمَرتَ بِالمَعرُوفِ وَ نَهَیتَ عَنِ المُنکَرِ گواهی می‌دهم که تو نماز را به پا داشتی و زکات دادی و امر به معروف و نهی از منکر کردی

وَ جَاهَدتَ فِی سَبِیلِ اللَهِ حَتَی أَتَاکَ الیَقِینُ، وَ أَشهَدُ أَنَکَ عَلَی بَیِنَه مِن رَبِکَ أَتَیتُکَ و در راه خدا جهاد نمودی تا این‌که امر یقین تو را فرارسید و نیز گواهی می‌دهم که تو دلیل روشن از سوی پروردگارت داشتی؛ و اگر از دور زیارت کند باید بگوید:

توجهت الیک یَا مَولَایَ زَائِراً وَافِداً رَاغِباً مُقِراً لَکَ بِالذُنُوبِ. ای مولای من! اکنون من به عنوان زایر، واردشونده، گراینده، اقرارکننده به گناه و گریزان از خطا.

هَارِباً اِلَیکَ مِنَ الخَطَایَا لِتَشفَعَ لِی عِندَ رَبِکَ. به درگاه تو آمده‌ام تا در نزد پروردگارت از من شفاعت کنی.

یَا ابنَ رَسُولِ اللَهِ صَلَی اللَهُ عَلَیکَ حَیاً وَ مَیِتاً، فَاِنَ لَکَ عِندَ اللَهِ مَقَاماً مَعلُوماً وَ شَفَاعَهً مَقبُولَهً. ای پسر رسول خدا! درود خدا بر تو در حال حیات و مرگ تو، زیرا تو در نزد خدا از مقام معلوم و شفاعت مورد پذیرش برخورداری.

لَعَنَ اللَهُ مَن ظَلَمَکَ، وَ لَعَنَ اللَهُ مَن هتک حَرَمَکَ وَ غَصَبَ حَقَکَ. خداوند کسانی را که به تو ستم نموده‌اند لعنت کند و نیز کسانی را که تو را محروم نموده، حقت را غصب نموداند لعنت کند

وَ لَعَنَ اللَهُ مَن قَتَلَکَ وَ لَعَنَ اللَهُ مَن خَذَلَکَ، وَ لَعَنَ اللَهُ مَن دَعَوتَهُ فَلَم یُجِبکَ وَ لَم یُعِنکَ و قاتلان تو را لعنت کند و آنان را که دست از یاری تو کشیدند لعنت کند و آنان را که خواندی و به تو پاسخ مثبت ندادند و تو را یاری نکردند لعنت کند

وَ لَعَنَ اللَهُ مَن مَنَعَکَ مِن حَرَمِ اللَهِ وَ حَرَمِ رَسُولِهِ وَ حَرَمِ أَبِیکَ وَ أَخِیکَ و نیز کسانی را که از رفتن تو به سوی حرم خدا و حرم رسول خدا و حرم پدر و برادرت جلوگیری کردند لعنت کند

وَ لَعَنَ اللَهُ مَن مَنَعَکَ مِن شُربِ مَاءِ الفُرَاتِ لَعناً کَثِیراً یَتبَعُ بَعضُهَا بَعضاً؛ و کسانی را که تو را از نوشیدن آب فرات منع کردند بسیار و پی‌درپی لعنت کند.

اللَهُمَ فَاطِرَ السَمَاوَاتِ وَ الأَرضِ عَالِمَ الغَیبِ وَ الشَهَادَهِ. خدایا! ای پدیدآورنده آسمان‌ها و زمین! دانای پنهان و آشکار!

أَنتَ تَحکُمُ بَینَ عِبَادِکَ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَختَلِفُونَ، وَ سَیَعلَمُ الَذِینَ ظَلَمُوا أَیَ مُنقَلَب یَنقَلِبُونَ. تو بین بندگانت در آنچه اختلاف دارند حکم می‌کنی و زود است آنانی که ظلم کردند بدانند کدامین جایگاه بازگشتشان است.

اللَهُمَ لَا تَجعَلهُ آخِرَ العَهدِ مِن زِیَارَتِهِ، وَ ارزُقنِیهِ أَبَداً مَا بَقِیتُ وَ حَیِیتُ یَا رَبِ. خدایا این زیارت را آخرین عهدم از زیارت قرار مده و همیشه برایم تا وقتی که باقی و زنده هستم روزی‌ام گردان، ای پروردگار!

وَ اِن مِتُ فَاحشُرنِی فِی زُمرَتِهِ یَا أَرحَمَ الرَاحِمِینَ؛ و اگر مردم مرا در گروه ایشان محشور فرما، ای مهربان‌ترین مهربانان!

و اگر زیارت آخر روز عاشورا را در این روز نیز بخواند مناسب است و بدان که مشهور آن است که سبب تأکید زیارت آن حضرت در این روز آن است که حضرت امام زین العابدین علیه السلام با سایر اهل بیت در این روز بعد از مراجعت از شام به کربلای معلی وارد شدند و سرهای مقدس شهدا را به بدن‌های ایشان ملحق کردند و این بسیار بعید است از جهات بسیار که ذکر آنها موجب تطویل است؛ و بعضی گفته‌اند در این روز اهل بیت علیهم السلام وارد مدینه طیبه شدند و این نیز بسیار بعید است، و بعضی گفته‌اند که شاید حضرت امام زین العابدین علیه السلام به اعجاز و طی الارض، مخفی به کربلا رفته باشد از شام و سرها را به بدن‌ها ملحق کرده باشد و این ممکن است، اما روایتی در این باب به نظر نرسیده است، بلکه بعضی از روایات منافاتی فی الجمله به این دارد و وجهی که از احادیث ظاهر می‌شود آن است که اول کسی که از صحابه حضرت رسالت صلی الله علیه و آله به زیارت آن حضرت مشرف شد، جابر بن عبد الله انصاری بود و او در این روز به کربلا رسید و آن حضرت را با شهدا زیارت کرد و چون جابر از اکابر صحابه بود و اساس این امر عظیم را گذاشت، می‌تواند بود که سبب مزید فضل زیارت آن حضرت در این روز شده باشد و شاید وجوه دیگر داشته باشد که بر ما مخفی باشد و چون فرموده‌اند که در این روز زیارت کنیم، باید کرد و تفحص سببش ضرور نیست.

ملحق شدن سر مبارک امام حسین (ع) به پیکر شریف آن حضرت در روز بیستم ماه صفر

قرآن عظیم الشأن و بلندپایه گواه بر ملحق شدن سر مقدس مولای ما امام حسین - صلوات الله علیه - به پیکر شریف آن است، آنجا که خداوند - جل جلاله - می‌فرماید: «هرگز آنان را که در راه خدا کشته شده‌اند مرده مپندار، بلکه آنان زنده‌اند و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند.» آیا با وجود این‌که خداوند خبر داده که شهید، زنده است و نزد خدا روزی داده می‌شود و مصون و محفوظ است، تردیدی در این مسأله باقی می‌ماند؟! بنابراین، هرگز شایسته نیست که عارفان در آن شک و تردید به خود راه دهند.[2] اما پرسش درباره‌ی نحوه‌ی زنده شدن آن حضرت بعد از شهادتش و کیفیت ملحق شدن سر شریف آن حضرت به پیکر مبارکش بعد از این‌که از آن جدا بود، نوعی بی‌ادبی از سوی بنده در محضر خداوند - جل جلاله - است که از او بخواهد کیفیت تدبیر مقدراتش را معرفی کند و نیز نوعی نادانی از بنده و اقدام به چیزی است که مکلف به آگاهی و پرسش از ویژگی‌های آن نشده است. درباره‌ی ملحق شدن سر مبارک امام حسین - صلوات الله و سلامه علیه - به پیکر شریف آن حضرت در روز چهلم شهادت آن حضرت - که خداوند - جل جلاله - او را در زمانی که اسلام واژگون و حق مغلول شده بود، به شرف فضیلت خود به سوی خود انتقال داد - باید گفت که این امر، نه با اسباب دنیوی، بلکه ظاهر این است که با قدرت الهی صورت گرفته است؛ لیکن درباره‌ی نحوه‌ی ملحق شدن سر مبارک به پیکر شریف، حدود 10 نوع روایت نقل شده است که با هم اختلاف دارند و نیز به یاد ندارم که تاکنون نام یکی از کسانی که سر مبارک را از «شام» برده و به پیکر شریف آن حضرت در حایر حسینی - علیه افضل السلام - ملحق کرده‌اند، و هم‌چنین کیفیت حمل آن از «شام» به حایر حسینی - علی صاحبه اکمل التحیه و الاکرام - و نیز نحوه‌ی ورود اهل حرم معظم آن حضرت و نیز کسی که ضریح و قبر مقدس و مکرم آن حضرت را کنده و سر مبارک را به بدن شریف ملحق کرده و این‌که آیا سر مبارک را در جای سر نسبت به بدن گذشته یا این‌که به طور کلی در جایی در کنار بدن آن حضرت در قبر شریف نهاده، را در جایی دیده باشم و یا کسی نقل کرده باشد. بنابراین، انسان در این زمینه باید به تصدیق قرآن که بر انسان واجب است، بسنده کند مبنی بر این‌که پیکر مقدس آن حضرت پس از شهادت تکمیل گردید و آن بزرگوار زنده است و در سرای نیکبختی روزی داده می‌شود؛ زیرا بیان کتاب عزیز ما را از ذکر دلیل و برهان بیش از این، بی‌نیاز می‌سازد.