آلنا دوهن؛ تهمت به خانم گزارشگر به جای هم‌آوایی در تقبیح تحریم‌ها
چرا کسانی دوست نداشتند گزارشگر ویژه به ایران بیاید و حال که آمده و با غیر دولتی ها هم ملاقات کرده و همه یک صدا علیه تحریم سخن گفته اند قصد دارند او را متهم کنند که به سفارش جمهوری اسلامی کاری انجام داده و مگر مردم ایران با پوست و گوشت و استخوان آثار تحریم ها را لمس نمی کنند؟
عصر ایران؛ مهرداد خدیر- توضیحات گزارشگر ویژه سازمان ملل در باره گزارش خود در زمینه " تاثیر منفی اقدامات یک‌جانبه قهرآمیز بر بهره‌مندی از حقوق بشر" و با موضوع مشخص آثار تحریم‌ها در ایران صریح‌تر و افشاگرانه‌تر از آن است که تصور می‌شد.
می‌توان حدس زد دعوت‌کنندگان ایرانی هم انتظار این حجم از صراحت استاد تمام حقوق بین‌الملل در دانشگاه مینسک بر جنبه ناقضانه حقوق بشر درباره تحریم‌های آمریکا علیه ایران - بی هیچ ابهام و ایهام - را نداشتند چرا که پیش از سفر 12 روزه هم او تحت فشار و مورد انتقاد بود که چرا سفر خود را منوط به پذیرش گزارشگر ویژه حقوق بشر از جانب ایران نکرده حال آن که کمیساریای حقوق بشر ده‌ها گزارشگر موضوعی دارد که به حقوق مختلف از جمله حق غذا، حق بهداشت و در این فقره آثار منفی اقدامات قهری یک جانبه می‌پردازند و ایران از 10 سال پیش با سفر گزارشگران ویژه کشوری مخالفت می‌کند نه گزارشگران موضوعی کما یان که حسب اظهار مقامات رسمی پیش‌تر با سفر دو گزارشگر موضوعی موافقت شده بود اگرچه خود به دلیل ترجیح سفر به نقاط دیگر نیامدند.
دکتر آلنا دوهان که درسکوت و طی 12 روز در حال گفت‌و‌گو هم با مقامات و مسؤولان رسمی و هم با و کنش‌گران سیاسی و مدنی بود روز چهارشنبه رئوس گزارش خود را اعلام کرد؛ گزارشی که در سه ماه آینده کامل می‌کند تا در شهریورماه به شورای حقوق بشر سازمان ملل ارایه دهد.
او به صراحت تحریم های آمریکا را ناقض حقوق اقتصادی و اجتماعی مردم ایران دانست و گفت: این تحریم‌ها تاثیرات مخربی روی زندگی شهروندان عادی ایران داشته و از تحریم‌کنندگان و مشخصا آمریکا خواست تحریم‌ها علیه ایران را بردارند چرا که بر اساس حقوق بین‌الملل قابل توجیه نیست به ویژه در مورد تجارت، انتقال پول و همچنین موارد مربوط به زیر ساخت‌ها مانند تهیه غذا، بهداشت و دارو.
مهم‌ترین بخش از سخنان خانم گزارشگر اما آنجا بود که از بلوکه شدن رقمی بین 100 تا 120 میلیارد دلار از پول های ایران به دلیل تحریم‌های آمریکا در بانک های جهان گفت و تأکید کرد بررسی‌های او نشان می‌دهد تحریم‌هایی که از سال 2018 و در پی خروج یک‌جانبه آمریکا از برجام بر ایران اعمال شده، تاثیرات بسیار مخربی بر اقتصاد ایران داشته است.
وی همچنین از جلسات متعدد خود با تعدادی از نمایندگان دولت و اعضای آن، نمایندگان بخش بهداشت و سلامت، نیکوکاران، نمایندگان نهادهای مدنی و کنش‌گران حقوق بشر و کسب و کار در این 12 روز خبر داد و می توان پیش بینی کرد گزارش نهایی او دقیق‌تر و با ذکر جزییات بیبشتر خواهد بود و سه ماه آینده روی اطلاعات دریافتی و شماهدات وشنیده ها و مستندات بیشتر کار می کند.
آلنا دوهان حاصل بررسی‌های خود را کوتاه و رسا و در قالب این جمله بیان کرد: «تحریم‌ها ناقض حقوق اقتصادی و اجتماعی مردم ایران است.»
این سخنان اما به کام حامیان براندازی خوش ننشسته چرا که اصرار دارند همه کاستی‌ها را متوجه حکومت بدانند و تحریم‌های ترامپ را علیه جمهوری اسلامی و نه مردم ایران می دانستند. به همین خاطر بعضا اتهاماتی را به گزارشگر وارد ساخته‌اند تا جایی که اسناد دفتر کمیساریا درباره کمک‌های دریافتی کشورها را به مثابه پرداخت رشوه به او دانسته‌اند حال آن که اگر بنا بر این باشد استناد به گزارش های دیگران نیز بلاموضوع می شود.
منکران اثر بیشتر تحریم ها به نسبت عملکردها در دولت روحانی هم حالا با این طعنه رو به رو می شوند که چگونه او طی 12 روز با این حجم از تأثیر ویران گر روبه روشد و اینان درصدد انکار و بهره برداری سیاسی علیه دولت قبل بودند. کسانی کهاصرار داشتند نقش تحریم ها را کمتر از سوء مدیریت و فساد بدانند حالا با گزارش رسمی‌یی مواجه شده اند که از 100 تا 120 میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران به خاطر تحریم ها سخن می گوید.
با این حال به نظر می رسد این وجه به رغم یادآوری پاره ای بی مهری ها و بی‌انصافی‌ها اجماعی ملی شکل گرفته و مطالبه رفع تحریم‌ها را گسترده‌تر کرده و در عین حال این پرسش را هم به میان آورده که وقتی پای منافع مردم ایران در میان است چرا کسانی دوست نداشتند گزارشگر ویژه به ایران بیاید و حال که آمده و با غیر دولتی ها هم ملاقات کرده و همه یک صدا علیه تحریم سخن گفته اند قصد دارند او را متهم کنند که به سفارش جمهوری اسلامی کاری انجام داده و مگر مردم ایران با پوست و گوشت و استخوان آثار تحریم ها را لمس نمی کنند؟
هر نگاهی که به عملکرد و اهداف ستاد حقوق بشر قوه قضاییه داشته باشیم انتشار این گزارش بی‌شک یک موفقیت برای تیم جدید ستاد مدیریتی آن است که دبیر آن البته جایی توضیح داده بود ریاست رییس قوه بر آن به معنی تعلق ستاد به دستگاه قضایی نیست و مقامات مختلف در آن عضویت دارند اگر چه ترکیب حکومتی است.
دبیر فعلی ستاد - غریب‌آبادی - از تجارب خود در دوران نمایندگی ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و صبغه دیپلماتیک بهره برد و ریسک احتمال گزارش منفی و کم جلوه دادن آثار تحریم‌ها را پذیرفت و در حالی میزبان گزارشگر ویژه شد که بودجه سفر را کشور میزبان تقبل نمی‌کند و دیدار با مقامات رسمی بخشی از برنامه های آن بوده و مطابق فهرستی که طبق فراخوان تهیه کرده بود با چهره‌های خارج از حاکمیت - و طبعاً بعضاً و شاید غالباً منتقد - هم دیدار و گفت‌و‌گو داشته است و از فحوای رئوس گزارش چنین بر می آید که همه جا انتقاد از اِعمال تحریم ها و توصیف آثار سوء آن بر زیست اجتماعی و اقتصادی ایرانیان را شنیده است حال آن که برخی حدس می‌زدند کسانی بخواهند ایران را هم مقصر جلوه دهند اما کدام ایرانی وطن‌دوستی از یاد می‌برد که آمریکا بود که از برجام خارج شد و موج امید برخاسته از توافق هسته ای را به یأس بدل کرد؟
هر نقدی ولو در حوزه حقوق بشردر ایران داشته باشیم مانع از آن نیست که تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه مردم ایران را نقض آشکار حقوق بشر بدانیم و از گزارش خانم گزارشگر استقبال کنیم و با این نگاه ابراز تأسف کنیم از ایرانیان و رسانه‌های فارسی زبان که دکتر دوهان را متهم به کار سفارشی می‌کنند. شک نداریم او خود شگفت‌زده خواهد شد چرا که نمی‌توان مدعی مبارزه انسانی بود و از عمل غیرانسانی دفاع کرد.
اتفاقا تغییر مسالمت آمیز از رهگذار تقویت طبقه متوسط میسر است نه سقوط بخشی از طبقه متوسط به لایه‌های پایینی و تقسیم جامعه به فرادستان و فرودستان و تأکید بر نقش مخرب تحریم‌ها انکار کاستی دربخش‌های دیگر و تأیید انسداد سیاسی و انحصار اقتصادی نیست.
به جای اتهام افکنی هم آوا با گزارشگر ویژه «برزسی آثار منفی اقدامات قهری یک جانبه بر بهره بندی افراد از حقوق بشر» جمله او را تکرار کنیم: «تحریم های یک جانبه تمام حقوق بشر مردم ایران را نقض کرده است».
این گزاره که تحریم ها ناقض حقوق بشر است به این معنی نیست که جایی که تحریم نیست الزاما وضعیت در جاهای دیگر بی عیب است و ظاهرا این همان نکته ای است که برخی یا درنیافته‌اند یا اغراض سیاسی را از زیست مردم ایران مهم‌تر می‌دانند.
کانال عصر ایران در تلگرام