ابراز تاسف روانچی ازعدم تبعیت آمریکا ازاحکام دیوان بین المللی دادگستری
مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل با تأکید بر نقش اساسی دیوان بین المللی دادگستری در حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، عدم تبعیت آمریکا از احکام و قرار‌های دیوان را تأسف برانگیز خواند.
به گزارش حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مجید تخت روانچی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در نیویورک روز پنج شنبه به وقت محلی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سخنانی در زمینه دیوان بین المللی دادگستری گفت: جمهوری اسلامی ایران نقش دیوان بین المللی دادگستری در جلوگیری از خشونت‌ها و کاهش بحران‌ها از طریق حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات را مهم می‌شناسد و معتقد است که دیوان با حفاظت از نظم بین المللی و مقابله با اقدامات یکجانبه حکومت قانون را تقویت می‌کند. وی با اشاره به دو دعوای در حال رسیدگی ایران در دیوان بین المللی دادگستری به تشریح این پرونده‌ها پرداخت و افزود: با توجه به تصویب تعداد قابل ملاحظه‌ای از قوانین و دستور‌های اجرایی در ایالات متحده آمریکا که آشکارا برخلاف حقوق بین الملل هستند، مصونیت دولت ایران نزد محاکم آمریکا نادیده گرفته شده است.
دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل افزود: این اقدام منجر به اقامه دعاوی متعدد علیه جمهوری اسلامی ایران و مقامات و موسسات ایرانی در محاکم آمریکا شده است. در نتیجه این دعاوی اموال ایرانیان از جمله اموال بانک مرکزی ایران مسدود شده است. متعاقب همین احکام اموال بانک مرکزی برای اجرای این احکام مصادره شده است.
تخت روانچی گفت: ما معتقدیم که چنین مسدود سازی و مصادره‌ای برخلاف معاهده مودت 1955 میان دو کشور است. دیوان بین المللی دادگستری در 13 فوریه 2019 طی حکمی صلاحیت خود برای رسیدگی به این اقدامات در پرونده «برخی اموال ایران» تأیید کرد و این پرونده در حال رسیدگی در دیوان است.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد به تشریح پرونده دوم ایران پرداخت و گفت: پس از کناره گیری یکجانبه ایالات متحده از برجام و تصمیم غیرقانونی این کشور برای وضع مجدد تحریم‌هایی که برخلاف معاهده مودت به طور مستقیم یا غیرمستقیم اتباع و شرکت‌های ایرانی و ایران را هدف قرار می‌داد، جمهوری اسلامی ایران دعوایی را در خصوص نقض‌های متعدد معاهده مودت علیه ایالات متحده آمریکا اقامه کرد.
تخت روانچی اظهار داشت: در عین حال، ایران به دلیل فوریت موضوع و خسارات غیرقابل جبران ناشی از وضع مجدد تحریم‌های ایالات متحده، از دیوان تقاضای صدور قرار موقت نیز کرد. قضات دیوان در 3 اکتبر 2018 به اتفاق آرا قرار موقتی را صادر کردند که ایالات متحده آمریکا را ملزم می‌کرد تا هر نوع مانعی را برای واردات مواد قضایی و کشاورزی، دارو و تجهیزات پزشکی و نیز تجهیزات ضروری برای ایمنی هوانوردی رفع کند. وی افزود: دیوان در این قرار به ایالات متحده دستور داد تا تضمین کند که مجوز‌های لازم در این خصوص صادر می‌شود و انتقال منابع مالی در خصوص موارد گفته شده دچارهیچ محدودیتی نمی‌شود.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد گفت: متاسفانه ایالات متحده نه تنها از این قرار دیوان تبعیت نکرده است، بلکه با وضع تحریم‌های جدید به ویژه در دوران اوج شیوع همه گیری کووید 19 عامدانه این دستور را نقض کرده است.
وی افزود: شایان ذکر است که دیوان در بند 100 این قرار تأکید کرده است که قرار‌های موقت لازم الاجرا هستند و بنابراین تعهد بین المللی برای ایالات متحده ایجاد می‌کنند. در نتیجه جمهوری اسلامی ایران چندین بار عدم تبعیت ایالات متحده از قرار دیوان را به استحضار این نهاد رسانده است. ایالات متحده نیز هر بار این پاسخ را داده که ملزم به قرار است و معاملات بشردوستانه از تحریم‌ها معاف هستند.
تخت روانچی گفت: کذب بودن این ادعا را می‌توان با استناد به مجوز کلی خزانه داری آمریکا در 17 ژوئن 2021 ثابت کرد که در آن صحبت از تسهیل معاملات مربوط به کووید 19 با ایران شده بود. علاوه بر این آمریکا با تنگ‌تر کردن حلقه تحریم‌ها بعد از قرار دیوان تعهدش مبنی بر عدم اتخاذ اقداماتی که موجب بدتر شدن اختلاف بین دو کشور می‌شود را نیز نقض کرده است.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد اضافه کرد که دیوان همچنین در 3 فوریه 2021 همه ایرادات مقدماتی ایالات متحده نسبت به صلاحیت این دیوان را رد و اعلام کرد که صلاحیت رسیدگی به این قضیه را داراست.
وی افزود: در این مرحله انتظار می‌رود ایالات متحده آمریکا لایحه متقابل خود را تا 22 نوامبر 2021 به دیوان ارائه دهد. با وجود این، باید تأکید کنم که طولانی شدن فرآیند رسیدگی در پرتو فوریت موضوع می‌تواند برخلاف اضطراری بودن رسیدگی قضایی باشد.