ادعای تورم 100درصدی با استدلال علمی با غرض‌ورزی سیاسی؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیم، کشور ما به دلیل شرایط ویژه به‌خصوص در حوزه اقتصادی همواره با حملات رسانه‌ای گوناگون مواجه است، حملات رسانه ای از داخل و خارج کشور که می‌توان به‌سادگی آن‌ها را مورد ارزیابی و صحت‌سنجی قرار داد.

متأسفانه، به دلیل تأخیر در ارائه آمارهای اقتصادی، اجحاف اطلاعاتی اندکی مسئولین و اظهارنظر غیرکارشناسانه، شاهد ادعای گوناگونی هستیم، اخباری که در نهایت بر اعتماد ملی اثرگذار بوده و حتی در برخی از موارد به افزایش نرخ ارز و... نیز منجر می‌شود.

به سبب عدم جرم‌انگاری پیرامون انتشار اخبار کذب، شاهد تولیدات کثیری دراین‌خصوص هستیم، تولیداتی که سلامتی روانی جامعه را تحت‌تأثیر قرار داده است، بی‌تردید ورود رسانه‌های تخصصی به این گونه موضوعات و پاسخ به ابهامات افکار عمومی دراین‌خصوص، منجر به کاهش تولید و انتشار اخبار کذب خواهد شد.

به دلیل اهمیت این موضوع، سرویس اقتصادی تسنیم، به‌صورت هفتگی ادعاهای اقتصادی را مورد بررسی قرار خواهد داد.

تورم 100 درصدی در شهریورماه!

علی نظری، سردبیر روزنامه مستقل در تویتی اعلام داشت: «بنا بر اعلام بانک مرکزی تورم نقطه‌ای اردیبهشت به مرز 70 درصد رسید. با این دست‌فرمان دولت هیچ بعید نیست نرخ تورم در شهریورماه به 100 درصد برسد! پیامد مهم تورم 3 رقمی فاجعه فقر مطلق برای 20 میلیون نفر خواهد بود! سید محرومان واقعاً کمر محرومان را شکست! اما ظاهراً دغدغه دولتیان فقط حجاب زنان است!»

ادعای 100 درصدی تورم در حالی توسط یک روزنامه‌نگار عنوان شده که پیش‌بینی روند تورمی در اقتصاد ایران که تابع عوامل مختلفی است، حتی توسط اقتصاددانان کشور نیز مطرح نشده است، به بیان دیگر اقتصاد ایران دارای شرایط خاص و عجیبی بوده که با یک خبر مثبت در خصوص آزادسازی منابع ارزی یا حتی درگیری میان کشورهای همسایه با تکانه‌های آماری مواجه می‌شود.

نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که با بررسی اطلاعات مرکز آمار شاهد کاهش تورم ماهانه در فروردین و اردیبهشت 1402 نسبت به اسفند سال گذشته بوده‌ایم. براین‌اساس تورم ماهانه اسفند سال گذشته 4.7 درصد بوده که این رقم در فروردین امسال با یک درصد کاهش به 3.7 درصد و در اردیبهشت هم با 0.9 درصد کاهش به 2.8 درصد رسید. بر این اساس، نرخ تورم در اردیبهشت امسال 49.1 درصد اعلام شده است.

همچنین بانک مرکزی ایران نیز گرچه اعداد تورم ماهانه متفاوتی از مرکز آمار منتشر کرده است، اما روند کاهش این شاخص در داده‌های این نهاد هم مشاهده می‌شود، به‌گونه‌ای که بر اساس اعلام بانک مرکزی، تورم ماهانه اسفند 1401 برابر 6.6 درصد به ثبت رسیده است.

از سوی دیگر با وجوداینکه اطلاعات این شاخص برای فروردین 1402 هنوز منتشر نشده، اما رسانه‌ها به نقل یک منبع آگاه در بانک مرکزی تورم ماهانه فروردین را 5.2 درصد اعلام کرده‌اند.

مسئله دیگری که باید به آن توجه کرد این بوده که در خردادماه سال گذشته، ارز ترجیحی از اقتصاد ایران حذف گردید، موضوعی که به یک شوک تورمی برای کشور منجر شد، از طرف دیگر نقدینگی به‌عنوان یکی از عوامل تورم‌زا نیز تحت کنترل بوده و حداقل شاهد رشد بیش از 40 درصدی نقدینگی در کشور نیستیم.

فارغ از این دو مسئله به سبب کنترل همه‌گیری کرونا در جهان، روند تجاری کشورها به دوران پیش از کرونا بازگشته است و مطابق با آمارهای رسمی تورم جهانی نیز کاهشی خواهد بود.

باتوجه‌به مطالب گفته شده می‌توان گفت که مطرح‌شدن ادعای تورم 100 درصدی در شهریورماه بیشتر شبیه یک غرض‌ورزی سیاسی است تا اینکه استدلال علمی و منطقی در آن مشاهده شود.

یارانه 80 میلیاردی ایرانیان در حوزه انرژی

جواد اوجی وزیر نفت در افتتاحیه بیست و هفتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی اعلام داشت: ایران بالاترین منابع نفت و گاز دنیا را داراست. نفت قابل‌برداشت ایران 155 میلیارد بشکه و ذخایر گاز نیز 32 تریلیون مترمکعب است. متأسفانه شدت انرژی در ایران بسیار بالاست که عدم‌النفع‌های زیادی را نصیب کشور کرده است. سالانه بیش از 80 میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت می‌شود که یکی از دلایل اتلاف انرژی است.

همچنین محمد دهقان معاون حقوقی رئیس‌جمهور نیز با اعلام عدد 100 میلیاردی دلاری یارانه انرژی در کشور، گفت: «سالانه 100 میلیارد دلار یارانه انرژی (به قیمت صادراتی) می‌دهیم که عدد بسیار بزرگی است و کم‌کم واردکننده بنزین و گازوئیل خواهیم شد، اگر چه وزارت نفت متولی تولید است، اما مدیریت مصرف نیز باید با اصلاح ساختار نهادهای تأثیرگذار در وزارت نفت، در دستور کار قرار بگیرد.»

در خصوص دو ادعای مطرح شده نیز باید گفت که مطابق با آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی، روسیه، ایران و چین به‌عنوان بزرگ‌ترین تأمین‌کننده پرداخت یارانه سوخت‌های فسیلی در جهان شناخته می‌شوند.

از سوی دیگر طبق آمارهای بین‌المللی ایران از سال 2010 تا سال 2019 به طور متوسط 80 میلیارد دلار یارانه انرژی پرداخت کرده است؛ اما از سال 2020 و هم‌زمان با شیوع ویروس کرونا، پرداخت یارانه انرژی کاهش‌یافته است. البته آمار سال 2022 منتشر نشده و مشخص نیست که آیا میزان یارانه انرژی در ایران افزایش‌یافته است یا خیر.

هر چند می‌توان ادعای دو مسئول دولت در خصوص یارانه پنهان انرژی را پذیرفت؛ اما عمده دریافت‌کنندگان یارانه انرژی ایرانیان ثروتمندانی هستند که به سبب عدم اجرای نظام پلکانی هزینه بسیاری اندکی برای انرژی پرداخت می‌کنند.

ماجرای قبض چند میلیونی فوتبالیست اسبق تیم ملی و برخی از بازیگران که دارای عمارت‌های چندهزارمتری هستند تنها نمونه‌ای از پرداخت یارانه ده‌ها میلیونی به قشر ثروتمند جامعه است.

از سوی دیگر بسیاری از مردم حتی از داشتن خودرو محروم هستند، در حالی برخی از افراد دارای سه یا چندین خودرو هستند، به عبارتی یارانه سوخت نیز تنها نصیب برخی از افراد جامعه می‌شود و بسیاری از مردم نیز از آن بی‌بهره هستند.

همچنین باوجوداینکه بسیاری از مردم به‌خصوص جوانان فاقد یک‌خانه حتی 50 متری برای آغاز زندگی مشترک خود هستند، اما برخی از افراد دارای چندین خانه و آپارتمان تفریحی در مناطق مختلف کشور هستند و مشخص نیست چرا برای خانه‌های تفریحی این افراد نیز باید یارانه انرژی تخصیص پیدا کند.

به‌طورکلی می‌توان گفت مسئولین کشور تنها به شعار یارانه ده‌ها میلیاردی اشاره دارند؛ اما حاضر نیستند با وضع قوانین در این حوزه، عدالت و برابری را محقق سازند، به بیانی عنوان‌داشتن این گونه مسائل بدون رسیدگی و حل آن هیچ آورده‌ای برای کشور ندارند.