از جراحی ساپکو تا درمان تامین / اصلاحات ساختاری در ایران خودرو ادامه دارد

به گزارش خبرگزاری تسنیم، نوع ارتباط خودروسازان و قطعه سازان مختلف از طریق شرکت های واسطه چون ساپکو و سازه گستر سال هاست که مورد انتقاد کارشناسان صنعت خودرو قرار دارد و روشی کاملا منسوخ شده در میان برندهای معتبر جهانی است. ارتباط با زنجیره تامین به روش فعلی و با استفاده از شرکت های واسطه هر چند سال هاست در صنعت خودرو جهان جایگاهی ندارد، اما نکته مهم این که در سال های گذشته مدیریت این شرکت ها حتی نتوانسته اند انتظارات حداقلی را نیز برآورده کنند. در واقع گرایش های افراد تصمیم ساز از سطوح بالای مدیریت این شرکت ها گرفته تا سطح کارشناسی به سمت قطعه سازانی خاص همواره یکی از شایعات بی پاسخ در جاده مخصوص بوده است. این در حالی است که به طور مثال در گروه صنعتی ایران خودرو طی حدود یک سال گذشته که ارتباط شرکت ایران خودرو دیزل با زنجیره تامین به صورت مستقیم برقرار شده است، علاوه بر تامین قطعات با سرعت بیشتر، هزینه کمتری هم به این سازمان تحمیل می شود. به این ترتیب بدون شک روش ارتباط مستقیم با زنجیره تامین توسط تولید کننده نسبت به روش فعلی که شرکتی چون ساپکو این وظیفه را بر عهده دارد، روش بهتر و ایمن تری است. از طرفی در سال های گذشته شرکت های واسطه ای چون ساپکو به خصوص در مناسبات تجاری با قطعه سازان نتوانستند عدالت را رعایت کنند و به همین دلیل همواره مورد انتقاد زنجیره تامین قرار داشتند. از نکات جالب توجه دیگر در این خصوص این که حتی در دورانی که تحریم ها وجود نداشت نیز به دلیل مشکلات ساختاری این شرکت های واسطه ای، طرف های همکار این شرکت ها باز هم از عملکرد آن ها گله مند بودند. حتی بعضی از کارشناسان صنعت خودرو عقیده دارند، اصلاح روش های ارتباط با زنجیره تامین با استفاده از الگویی که به دستور مهدی خطیبی مدیرعامل ایران خودرو در ایران خودرو دیزل پیاده شد، می تواند موجب افزایش کیفیت محصول شود. زیرا در شرایط فعلی بستر فساد در تایید یا عدم تایید یک قطعه یا مجموعه قطعات با کیفیت پایین در شرکت های واسطه ای کاملا وجود دارد. در واقع کافی است یک قطعه ساز قطعات بی کیفیت خود را از روش های غیر استاندارد و از طریق افراد فاسد به خطوط تولید برساند. آن وقت کیفیت محصول نهایی کاهش یافته و کاسه و کوزه ها مثل همیشه بر سر خودروساز شکسته می شود. جراحی ساپکو اهل فن همه می دانند، شرکت های واسطه ای چون ساپکو و سازه گستر در روش های مدرن مدیریت صنعت خودرو جایی ندارد و به پایان راه رسیده اند. از این رو به نظر می رسد کم کم دو خودروساز بزرگ کشور با روش های صحیح که همان ارتباط با مجموعه سازان است را در پیش خواهند گرفت. با این حال روز گذشته مهدی خطیبی مدیرعامل ایران خودرو طی حکمی مدیرعامل شرکت ساپکو را تغییر داد. واقعیت اینجاست که کارنامه مدیرعامل سابق ساپکو آنقدرها هم زلال و شفاف نیست و قطعه سازان گله های بسیاری از دوران مدیریت او دارند. اما به نظر می رسد، تغییر مدیرعامل این شرکت توسط خطیبی روی دیگری هم دارد. بدون شک خطیبی قصد داشته این سازمان را پالایش کند و ارتباط این شرکت با قطعه سازان را عدالت محور به جلو ببرد. اما واقعیت اینجاست که این جراحی خطیبی در دورانی انجام شده که بیماری پیشرفت کرده بود و راهی جز جراحی باقی نبود. اما پس از این جراحی طبق سخنانی که مدیرعامل ایران خودرو در دوران حضور خود در این شرکت به زبان آورده است، احتمالا روند به گونه ای پیش خواهد رفت که شرکت ساپکو به خط پایان فعالیت های خود برسد. زیرا خطیبی با واگذاری اختیار ارتباط با زنجیره تامین به ایران خودرو دیزل و لمس این تجربه موفق، شاید در آینده نزدیک این روش را به دیگر بخش های ایران خودرو هم انتقال دهد و به این ترتیب دیگر نیازی به وجود ساپکو نخواهد بود. به این ترتیب شاید بتوان گفت اقدامات اصلاح ساختاری که مدیرعامل ایران خودرو از چند ماه قبل در این خودروساز آغاز کرده بود، حالا وارد مرحله مهمی شده است. نکته جالب توجه در خصوص این اقدامات اصلاحی در ساختار ایران خودرو این که در انجام این نوع اصلاحات نه هیجان های ناگهانی که دانش مدیریت و واقع بینی نقش داشته است. زیرا کافی است به اصلاح روش مهندسی محصول در تولید خودرویی چون TF21، کاهش زمان طراحی و تولید محصولات جدید به 18 ماه، اصلاح روش ارتباط ایران خودرو دیزل با قطعه سازان و... نگاهی بنیدازیم. همه این تصمیمات به گواه کارشناسان تصمیماتی عقلانی و علمی بوده است که نتایج مثبتی هم برای ایران خودرو در بر داشتند. در نتیجه اصلاح مقطعی شرکتی چون ساپکو با یک جراحی سخت و حرکت به سمت استفاده از روش های نوین در ارتباط با زنجیره تامین در آینده و حذف کامل ساپکو از فرآیند تامین قطعات شاید دستاورد بعدی اصلاحاتی باشد که مهدی خطیبی در ایران خودرو انجام می دهد.