از ستاد اجرایی تا معاون اول رئیس‌جمهور؛ «محمد مخبر» کیست؟+ سوابق

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو- محمد حسین طارمی؛ محمد مخبر، رئیس ستاد اجرایی فرمان امام است که از سال 86 در این ستاد فعالیت می‌کند و پیش از این معاونت بازرگانی و حمل و نقل بنیاد مستضعفان و ریاست هیئت مدیره بانک سینا و معاونت استانداری خوزستان را در کارنامه خود به ثبت رسانده است.

او همچنین پیش از فعالیت در بنیاد، در سمت معاون اجرایی و مدیر عامل شرکت مخابرات خوزستان و مدیر عامل شرکت مخابرات دزفول مشغول به کار بوده است.

پدر مخبر، حجت الاسلام علامه‌عباس مخبر است که از واعظان سرشناس شهرستان دزفول است. محمد مخبر تحصیلات خود را در شهرهای دزفول و اهواز گذراند؛ وی در مقطع دکتری در رشته مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، در مقاطع کارشناسی‌ارشد و کارشناسی به ترتیب در رشته‌های مدیریت با گرایش سیستم‌ها و کارشناسی در مهندسی برق تحصیل کرده‌است. وی همچنین دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکتری حقوق بین‌الملل است.

ستاد فرمان امام، بازویی اقتصادی برای ایران قوی

در سال 86 و با روی کار آمدن مخبر، رویکرد جدیدی از فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی برای این ستاد از سوی مقام معظم رهبری با هدف فراهم آوردن امکان مشارکت مردم به ویژه کارآفرینان، مخترعان و نخبگان کشور با اولویت دادن به قشرهای محروم جامعه در مناطق محروم کشور آغاز شد.

بنیاد برکت که در زمینه‌های اشتغال زایی و عمرانی فعالیت می‌کند، یکی دیگر از دستاوردهای مخبر است که در آذر 1386 به دستور وی کار خود را آغاز نمود. این بنیاد در زمینه اشتغال‌زایی و اجرای پروژه‌های عمرانی فعالیت می‌کند و هم‌اکنون مالک بیش از 40 شرکت می‌باشد. بنیاد برکت در سال 1399 بیش از 220 هزار شغل ایجاد نمود و طبق اعلام مخبر، طی سال 1400 نیز برنامه ایجاد 270 شغل را دنبال می‌کند.

تا سال 1400، در مجموع حدود 800 هزار شغل توسط این بنیاد در زمان مدیریت محمد مخبر ایجاد شده است. بنیاد برکت علاوه بر اشتغال‌زایی، در ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان، داروسازی، درمان و تولید تجهیزات بیمارستانی و احیای بنگاه‌های اقتصادی که در اثر تحریم و کرونا زمین‌گیر شده‌اند نیز فعالیت دارد.

مؤسسه دانش‌بنیان برکت وابسته به بنیاد برکت زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام در زمینه فناوری‌های نوین و توسعه اقتصاد دانش بنیان فعالیت دارد که اهداف خود را ایجاد و گسترش زیست بوم و زیرساخت‌های توسعه دانش و فعالیت‌های دانش‌بنیان در کشور بر اساس الگوهای اسلامی ایرانی و اشتغال‌زایی میان جوانان معرفی می‌کند. این بنیاد نیز یکی دیگر از زیرمجموعه‌های بنیاد برکت است.

کوو ایران برکت علیه کرونا

واکسن ویروس کووید -19 تحت مدیریت مخبر، کمی پس از همه گیری این ویروس در ایران وارد مراحل آزمایشی شد. مخبر در 26خرداد 1400 طی نامه‌ای به مقام معظم رهبری، ورود ایران را به جمع شش کشور تولید کننده واکسن این ویروس منحوس اعلام کرد.

بنیاد برکت احسان، یک بنیاد اجتماعی وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام است؛ این بنیاد به منظور سازماندهی به فعالیت‌های واکنش سریع در زمینه کمک‌های اجتماعی، راه‌اندازی شده است. مخبر، هدف از ایجاد این بنیاد را متناسب با شرایط اقتصادی کشور و درخواست مقام معظم رهبری عنوان کرد که از طریق آن امکان واکنش سریع فراهم‌تر خواهد بود. مخبر مردمنی بودن را یکی از ویژگی‌های این بنیاد می‌داند و در جایی اعلام کرده: «اقداماتی که توسط آن صورت می‌گیرد بر «نیروهای مردمی و جهادی» تکیه دارد».

ستادی مردمی برای خدمت به مردم

«پشتیبانی از بنگاه‌های کوچک اقتصادی برای ایجاد یک میلیون شغل، تأسیس مؤسسه دانش بنیان برکت جهت پشتیبانی از شرکت‌های کوچک و متوسط دانش بنیان، راه اندازی پالایشگاه در جاسک، فولاد در خرمشهر، نیروگاه در خواف و کشت و صنعت در تایباد و لرستان و بدین ترتیب ایجاد یک میلیون شغل مستقیم و غیرمستقیم در کشور، ساخت 7000 مسکن در مناطق محروم با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و در مجموع متعهد به ساخت بیست و یک هزار واحد مسکن»، گوشه‌ای از مهم‌ترین فعالیت‌های ستاد اجرایی فرمان امام در طول خدمت محمد مخبر در این ستاد است.

معاون اولی نمادی از پیکره‌ی دولت

معاون اول رئیس جمهور به عنوان دومین مقام عالی رتبه در هیئت دولت است. او وظیفه اداره هیئت وزیران در زمان غیبت رئیس جمهور و مسئولیت هماهنگی سایر معاونان رئیس جمهور را بر عهده دارد. معاون اول رئیس جمهور با موافقت وی اداره هیئت وزیران و مسئولیت هماهنگی سایر معاونت‌ها را به عهده خواهد داشت.

معاون اول رئیس جمهور مانند دیگر معاونان وی از سوی رئیس جمهور انتخاب شده و احتیاج به رأی اعتماد مجلس ندارد. همچنین در صورت «فوت، عزل، استعفا، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده یا امور دیگری از این قبیل» مسئولیت‌ها و اختیارات او برعهده معاون اول قرار می‌گیرد و او به همراه رؤسای مجلس و قوه قضائیه بایستی در مدت کمتر از 50 روز انتخابات ریاست جمهوری را برگزار کند.

این مقام در اصلاح قانون اساسی 1368 به قوه مجریه افزوده شد و حسن حبیبی اولین شخصی بود که معاونت رئیس‌جمهور را در دولت هاشمی رفسنجانی و بعد از آن محمد خاتمی به مدت 12 سال در اختیار داشت. محمدرضا عارف در دوره دوم ریاست جمهوری خاتمی به این مقام منصوب شد. پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدی‌نژاد و محمدرضا رحیمی معاون اول دولت دوم وی بودند. در دولت اول و دوم حسن روحانی، اسحاق جهانگیری به این مقام منصوب گردید.

دولتمردانی از جنس مرد میدان

معاون اولی نمادی بارز از نوع رویکردی است که آن دولت می‌خواهد طی سال‌های حضور خود آن را دنبال کند. حال با روی کار آمدن دولت سیزدهم و برگزاری مراسم تنفیذ حکم سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، در 12 مرداد ماه 1400 طی اخباری اعلام شد، محمد مخبر به عنوان معاون اول دولت سیزدهم از سوی آیت الله رئیسی منصوب شده است.

این انتخاب پیام روشنی به جامعه می دهد که دولتمردان آینده مرد میدان هستند و قرار نیست تنها با نشستن پشت میز، بخواهند از پشت میز امور مملکت را دستوری اداره کنند.