اعتراف عارفانه یا رویکرد انتخاباتی؟
وطن امروز نوشت: «اگر از عملکرد دولت تدبیر و امید یا از عملکرد مجلس دهم شورای اسلامی و یا از کارکرد فراکسیون امید و شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان می‌پرسید، پاسخ من تصدیق بسیاری از نقدهای شما به ناکارآمدی‌ها یا فرصت‌سوزی‌هاست».
این بخشی از متن نامه‌ای است که روز گذشته از سوی محمدرضا عارف، رئیس شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان و فراکسیون امید در مجلس دهم منتشر شد؛ عباراتی که فراتر از جنبه انتقادی، نسبت به گذشته رنگ و بوی انتخاباتی زیادی نیز داشت.
با آغاز به کار مجلس یازدهم و تغییر حداکثری بدنه نمایندگان مجلس، سرانجام همراهی اصلاح‌طلبان با روحانی بار دیگر تبدیل به سوالی کلیدی شد؛ اصلاح‌طلبانی که دوام خود را در سایه رو آوردن به روحانی جست‌وجو می‌کردند، حالا شریک کارنامه شکست‌خورده او هستند و در اقناع بدنه اجتماعی نیز با مشکلات فراوانی روبه‌رو هستند.
در چنین فضایی محمدرضا عارف که از سوی طیف کارگزارانی‌ها همواره به عنوان «اسطوره سکوت» شناخته می‌شد، روز گذشته با انتشار نامه‌ای سرگشاده و تفصیلی ضمن اقرار به ضعف‌های گسترده اصلاح‌طلبان، از شکستن سکوتش در آینده نزدیک گفت. عارف که با عدم ثبت‌نام در یازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی نشان داد نیم‌نگاهی برای رقابت در میدان انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1400 دارد (امری که ابدا مطلوب کارگزارانی‌ها نخواهد بود)، در شرایطی در نامه اخیر سعی کرده است چهره‌ای متفاوت و البته در کنار مردم را از خود به نمایش بگذارد که از مهم‌ترین حامیان دولت در دوره 4 ساله مجلس دهم به شمار می‌رفت. آغاز گام انتخاباتی با تصدیق اعتراضات
عارف در شرایطی در نامه تفصیلی خود بارها اشاره به سخن گفتن و ارائه گزارش کار می‌کند که مشی انفعالی او در سال‌هایی که حداقل بیش از یک‌سوم نمایندگان مجلس را از همراهان نزدیک خود می‌دید، سوژه انتقادات زیادی شده بود.
وی در بخشی از نامه خود با اشاره به نقدهای متعددی که نسبت به عملکرد دولت و فراکسیون امید مطرح شده است ضمن تصدیق عمده نقدها، نوشت: پاسخ من همراهی با دیدگاه شما درباره وجود تضادها و تقابل‌هایی است که مانع عملکرد درست نهادهای اجرایی و تقنینی می‌گردد.
عارف در بخشی دیگر از این نامه با اشاره به نقدهای اشاره‌شده، افزود: رویه و اعتقاد من این است که بدون آنکه فریاد بزنم، یا در دام هیاهوی تبلیغاتی گرفتار شوم و یا در جنگ لفظی و کلامی با دیگران منابع ارزشمند کشور را معطل تصمیم‌گیری نمایم، به شما گزارش دهم. هم از گذشته و هم از برنامه‌های پیش‌رو تا از دل همه تهدیدها، محدودیت‌ها، چالش‌ها، بی‌انصافی‌ها، تخریب‌ها و... راهکارهایی برای برون‌رفت از چالش‌های پیش‌روی کشورمان شناسایی و اجرایی گردد. چالش با روحانی تا 1400
ریزش آشکار آرای اصلاح‌طلبان در انتخابات اسفندماه، به گونه‌ای که سرلیست این جناح موفق به کسب تنها 60 هزار رای در پایتخت شد و تثبیت هویت اصلاح‌طلبان با دولت روحانی که در سال پایانی خود کمترین میزان رضایت عمومی را همراه خود دارد، باعث شده آینده سیاسی اصلاح‌طلبان وابستگی زیادی به نوع مواجهه آنها با کارنامه دولت داشته باشد.
متقابل این امر عدم همصدایی پیرامون تعیین استراتژی‌های رقابتی باعث شده است این جریان یکدستی سابق را برای پیش بردن سیاست‌های خود نداشته باشد. برای نمونه برخلاف شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان که ریاست آن بر عهده عارف است و تاکید فراوانی بر دوگانه پیروزی یا تحریم انتخابات دارند، نیروهای منسوب به حزب کارگزاران اهتمام خود را بر پیدا کردن گزینه‌ای ائتلافی برای سال 1400 و پیش بردن سیاست‌های خود از طریق مدیریت فرد مذکور دارند.
در چنین شرایطی ورود مستقیم محمدرضا عارف به عرصه عمومی و تلاش برای ترمیم چهره خود، می‌تواند گامی در راستای موضع‌گیری‌های آینده باشد؛ مواضعی که در صورت تایید عملکرد روحانی به افول بیش از پیش او می‌انجامد و در صورت گرفتن جنبه‌ای انتقادی، این سوال را ایجاد می‌کند که تضمین اعتماد مجدد به اصلاح‌طلبانی که پیش از 1400 قصد جداسازی خود از روحانی را دارند، چیست.