اعتکاف؛ فرصتی برای گفت و گوی خالصانه با پروردگار
اهمیت مراسم اعتکاف به حدی است که در آیات و احادیث فراوانی به آن اشاره شده و بهترین فرصت برای خلوت خالق و مخلوق است.
یکی از فضیلتهای ماه مبارک رجب این است که در آن، ایام البیض وجود دارد؛ به طوری که روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم رجب به این ایام (اعتکاف) نامگذاری شده و به روزه داری و عبادت تأکید شده است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، درمورد عبادت فرموده اند: «أفضَلُ الناسِ مَن عَشِقَ العِبادَهَ فَعانَقَها وَاَحَبَها بِجَسَدِهِ وَتَفَرَغَ لَه» «با فضیلتترین مردم کسی است که عاشق عبادت باشد و با اشتیاق تمام عبادت را به آغوش بکشد و با جسمش آن را دوست بدارد و برای آن فراغتی به وجود بیاورد.»
معنای لغوی و اصطلاحی اعتکاف
اعتکاف در لغت به معنی حبس و توقف و رو کردن به چیزی با تعظیم و تکریم است و در اصطلاح، یعنی توقف و ماندن سه روز و بیشتر از آن در مسجد جامع است.
در آیاتی از قرآن کریم به موضوع اعتکاف اشاره شده است؛ یعنی هنگامی که به حضرت ابراهیم (ع) و حضرت اسماعیل (ع) فرمان داده میشود که خانه خدا را برای طواف کنندگان و معتکفان و نماز گذاران آماده کنند و فرمودند: «وَاِذ جَعَلنَا البَیتَ مَثابَهً لِلناسِ وَأمناً وَاتَخِذُوا مِن مَقامِ اِبراهیمَ مُصَلیً وَعَهِدنا اِلی اِبراهیمَ وَ اِسماعیلَ أن طَهِرا بَیتِیَ لِلطائِفینَ وَالعاکِفینَ وَالرُکَعِ السُجُودِ» «و (به خاطر بیاورید) هنگامی که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن برای مردم قرار دادیم و (برای تجدید خاطره) از مقام ابراهیم، عبادتگاهی برای خود انتخاب کنید و ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که خانه مرا برای طواف کنندگان و معتکفان و رکوع کنندگان و سجده کنندگان پاک و پاکیزه کنید.»
در یکی دیگر از آیات قرآن کریم به یکی از احکام اعتکاف در مسجد پرداخته شده است و فرموده اند: «وَلا تُباشِرُوهُنَ وَاَنتُم عاکِفُونَ فِی المَساجِدِ تِلکَ حُدُودُ اللهِ فَلا تَقرَبُوها کَذلِکَ یُبَیِنُ اللهُ آیاتِهِ لِلناسِ لَعَلَهُم یَتَقُونَ» «و در حالی که در مساجد به اعتکاف پرداخته اید، با زنان آمیزش نکنید. این مرزهای الهی است؛ پس به آن نزدیک نشوید! خداوند این چنین آیات خود را برای مردم روشن میسازد، باشد که پرهیزگار گردند.»
اهمیت روزه در ایام البیض
روزه گرفتن در ایام البیض از اهمیت زیادی برخوردار است تا جایی که امام صادق علیه السلام فرموده اند: «کسی که ایام البیض از ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند به ازای هر روز، ثواب روزه داری و شب زنده داری یک سال را برای او بنویسد و در روز قیامت، در جایگاه ایمن شدگان از آتش دوزخ خواهد ایستاد.» و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرموده اند: «هر کس سه روز از وسط ماه رجب (سیزدهم و چهاردهم و پانزدهم) را روزه بدارد و در شبهایش به نماز شب قیام کند، از دنیا رحلت نمیکند مگر با توبه نصوح.»
گفت و گوی با پروردگار؛ لذت بخشترین کار عالم
حجت الاسلام علیرضا پناهیان، سخنران مذهبی، درمورد اهمیت اعتکاف بیان کرد: فقط جانهای انسانها نیست که به اعتکاف نیاز دارند بلکه جامعه نیز تشنه اعتکاف است. از اینرو، اگر اشتیاق کسی به عبادت را به اراذل و اوباش عالم هم، نشان دهید، لذت میبرد. زیرا عاشقانه عبادت کردن عالمی دارد و باید این عالم را دید.
به گفته این سخنران مذهبی، وقتی انسان، عشق به عبادت را در کسانی که عاشق عبادت هستند، میبیند دوست دارد که عبادت کند و گفت و گوی با پروردگار، لذت بخشترین لذت عالم است.
حجت الاسلام پناهیان افزود: وقتی اراذل و اوباش عالم، پس از عمری گناهکاری و آلوده دامنی سر سجاده میایستند و الله اکبر میگویند خداوند برای چنین بندگانشان چه کارها میکنند و بسیار خوشحال میشوند؛ به طوری که میفرمایند: من آن لحظه مانند کسی هستم که گمشده خودم را پیدا کرده ام. زیرا خداوند به فردی که توبه میکند علاقهمند هستند.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت