انتقاد یک نخبه از وضعیت نخبگان کشور در همایش ملی نخبگان

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، چهاردهمین همایش ملی نخبگان، با شعار «نخبگان، حکمرانی دانش‌بنیان» صبح امروز با حضور دکتر مسعود پزشکیان؛ رییس جمهور، دکتر حسین افشین؛ معاون علمی و فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و دکتر سیمایی صراف؛ وزیر علوم آغاز شد.

فرمانی جامع به عنوان یکی از 5 نخبه‌ای که در حضور رئیس‌جمهور سخنرانی کردند، اظهار کرد: اینجانب یاسان فرمانی جامع؛ دانشجوی سال پنجم پزشکی و جوان‌ترین مدال‌آور تاریخ المپیادهای ایران، به عنوان یکی از اعضای جامعه نخبگان کشور، به حضور جنابعالی عرض ادب و احترام می‌کنم. من جوان‌ترین مدال آور تاریخ المپیادهای ایران با 14 سال سن با مدال طلای المپیاد کشوری فیزیک سال 1398، نقره المپیاد جهانی فیزیک 2020 دانشجوی سال پنجم رشته پزشکی رتبه 25 درصد برتر آزمون جامع علوم پایه پزشکی شهریور 1401 و برگزیده طرح وزوایی و طرح پایش فعال مسیر نخبگی هستم و در حال حاضر با 19 سال سن درخدمت شما هستم.

وی خطاب به رئیس‌جمهور گفت: همانگونه که مستحضرید، جنابعالی بارها بر اهمیت تخصص‌گرایی و اظهارنظر در حوزه‌های تخصصی تأکید فرموده‌اید. لذا، با توجه به اشتراک حوزه تخصصی پزشکی، قصد دارم از این فرصت استفاده کرده و به برخی از مشکلات این حوزه و جامعه نخبگان کشور بپردازم. در سال‌های اخیر، شاهد اتخاذ تصمیمات و ابلاغ بخشنامه‌هایی بوده‌ایم که به طور مستقیم یا غیرمستقیم، محدودیت‌هایی را برای نخبگان ایجاد کرده و انگیزه آنها را کاهش داده است.

این نخبه ایرانی گفت: اول از حوزه المپیادها بگویم چند سال قبل در جهت لغو کردن امتیازات مدال آوران نقره و برنز کشوری در سهمیه ورود به دانشگاه بخشنامه‌ای صادر شد که این عزیزان را در رسیدن و تحصیل در رشته دانشگاهی مدنظر محدود می‌کرد که خوشبختانه با پیگیری دسته‌جمعی دانش پژوهان این مصوبه برگشت اما دوباره زمزمه‌هایی از این طرح به گوش می‌رسد و هر ساله این اضطراب را بهشان وارد می‌کند که حقیقتاً مایه دلسردیست.

وی تصریح کرد: در بحث رشته پزشکی اخیراً طی مصوبه‌ای امکان خرید تعهد تحصیل رایگان لغو شد و شرایط این تعهد دشوارتر و وثیقه‌های ترتبط با آن سنگین‌تر شد توجیهشان هم این بود که می‌خواهیم از مهاجرت پزشکان جلوگیری کنیم اما به بدترین شکل ممکن مستندانش را هم بعد جلسه خدمتتان تقدیم می‌کنم اما آخرین و عجیب‌ترین اقدامی که صورت گرفته دقیقاً در آخرین روز کاری دولت قبل بخشنامه‌ای ابلاغ شد که معافیت نخبگان (شامل مدال آوران المپیاد رتبه‌های برتر کنکور رتبه‌های برتر آزمون‌ای جامع و...) از طرح نیروی انسانی وزارت بهداشت، از دم کان لم یکن اطلاق شد. عملاً با این بخشنامه کاری کردند که نخبه به جای اینکه تمرکز خود را روی تحصیل و پژوهش در حوزه‌های تخصصی و کارهای رو به جلو بکند وقت و انرژی خود را در سیستم برده‌داری تلف کند! مستندات این مورد را هم خدمتتان تقدیم خواهم کرد.

فرمانی جامع تصریح کرد: اینها تنها چند مثال دم دست برای نشان دادن تفکرات خطرناکی بود که در سیستم کشور وجود دارد اما نکته بسیار مهم در تمام این موارد است که نخبگان دست تنها و بی دفاع مانده بودند و بجز مواردی کمتر از انگشتان یک دست که با سخت کوشی‌های شبانه‌روزی صنفی که این مصوبه‌ها برگشت در بقیه موارد چاره‌ای جز سر پایین انداختن و پذیرفتن نداشتند. اما آیا نخبه نباید نهادی حامی خود داشته باشد که بتواند سرش را بالا بگیرد؟ بنیاد ملی نخبگان بعنوان یک نهاد حامی نخبگان فعالیت می‌کند اما بزرگترین مشکل آن در قدرت و حاکمیت آن است. اگر در مواردی که گفتم بنیاد بعنوان یک نهاد قدرتمند با حق قانون‌گذاری و یا حق وتوی مصوبات مخرب مانند قدرت شورای عالی انقلاب فرهنگی حضور میداشت و این اختیار به او داده می‌شد که در موارد مقتضی دفاع تمام قد و مقتدرانه از نخبگان بکند اصلاً این طرح‌های بعضاً توهین‌آمیز به مرحله مطرح شدن هم نمی‌رسید. چه برسد به تصویب شدن و بعداً پیگیری برای بازگشت آنها خلا قدرت بنیاد در سطح وزارت‌خانه‌ها و نهادهای قانونگذار به وضوح به چشم می‌آید که امیدوارم اصلاح شود.

وی ادامه داد: اما سخن پایانی و مقداری تلخ و از ته دل زیاد گفته‌اند که نخبگان نیاز به حمایت و انگیزه دارند و شما هم زیاد شنیده‌اید می‌خواهم امروز بیان دیگری بگویم.

این نخبه ایرانی تصریح کرد: شما انسان باهوش و نخبه را نمی‌توانید با زور محدود کنید. همانقدر که او توانایی و پتانسیل رشد و پیشرفت کنید اگر بخواهید با زور و قهر با او رفتار کنید همان هوش و ذکاوت را در جهت خلاص کردن و راحت کردن کار خودش به کار خواهد برد و وای اگر آن روز بیاید که اولویت نخبه این شود نمونه بارزش را در همین سیستم پزشکی با مجازات زندان برای قصور پزشکی داریم می‌بینیم که هیچ جای دنیا نیست و نتیجه آن هم این شد که رشته‌های حیاتی خالی شده‌اند با زور و محدودیت بیشتر هم فقط قضیه بدتر خواهد شد. وقتی نخبه می‌بیند عده‌ای که آبروی ایران را در سطح جهانی بردند حواله‌های خودرو گرفتند اما کسی او را که افتخار آفریده نمی‌بیند قطعا انگیزه‌ای نخواهد داشت. به جای قهر دل نخبگان را بدست بیاورید.