ایده‌های جدید آمریکا برای توافق نهایی
یک هفته پس از نشست دوحه که برخی آن را بی نتیجه خواندند، اکنون رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در سخنانی با بیان اینکه هنوز برای بازگشت به برجام زمان وجود دارد، مدعی شد که مذاکرات قطر به نوعی «اتلاف وقت» بود. وی همچنین ادعا کرد که هیات های (مذاکره کننده) ایالات‌متحده و ایران نتوانستند به توافقی برای بازگرداندن برجام دست یابند.
به گزارش خبر‌گزاری فارس، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در مصاحبه با «رادیو عمومی ملی» (ان پی آر) در پاسخ به این سوال که مقام های ایرانی گفته اند که واشنگتن همان مواضع قبلی را در مذاکرات در پیش گرفته بود تلاش کرد که توپ را در زمین ایران بیندازد و در ادعاهایی مطرح کرد: «اتحادیه اروپا به‌عنوان هماهنگ کننده مذاکرات، بار دیگر طرح بسیار مفصلی را از آنچه گمان می کرد برآیند منصفانه ای خواهد بود روی میز قرار داد و ما گفتیم برای آن توافق آمادگی داریم، طرفی که پاسخ مثبت نداد، ایران بود.» وی درخصوص آخرین دور مذاکرات رفع تحریمی در «دوحه» قطر گفت: «اتحادیه اروپا به‌عنوان هماهنگ کننده مذاکرات خواهان تلاش دیگر (برای ازسرگیری مذاکرات) بود و از هر دو هیات (ایران و آمریکا) برای بر‌گزاری نشست در دوحه دعوت کرد به این امید که طرف ایرانی تمایل داشته باشد چیزی را به ما عرضه کند و اراده خود را نشان دهد، اما متاسفانه در این دور نتوانست پاسخی به ما بدهد و به نوعی این دور از مذاکرات اتلاف‌وقت بود.» مالی با طرح این ادعا که ایران زمانی که گفت ما با مواضع خود آمده ایم، شفاف سازی نکرد، ادامه داد: «ما به نقطه ای رسیدیم که برای بازگشت به برجام سازگاری داشت و طرفی که هم اکنون باید پاسخ دهد، ایران است و اگر آمادگی ارائه پاسخ را ندارند، مشخص نیست که به چه دلیل به مذاکرات دوحه آمدند.»
خط پایانی
نماینده آمریکا در امور ایران درخصوص موافقت آمریکا با پیشنهادی که روی میز قرار گرفته بود و طبق آن یک جدول زمانی برای انجام شروط ایالات‌متحده و جمهوری اسلامی درخصوص رفع تحریم‌ها و بازگشت ایران به پایبندی به مفاد برجام ارائه‌شده بود، گفت: «بله درست است، 100درصد نهایی نشده است اما آمریکا ایده های زیادی درباره توافق نهایی دارد. زمانی‌که این پیشنهاد روی میز قرار داده شد، اعلام کردیم که آماده ایم این توافق را بر آن اساس امضا کنیم. منتظریم ببینیم ایران آماده عبور از خط پایانی هست یا خیر.»
واشنگتن آماده است!
مالی همچنین درباره درخواست های مطرح‌شده از سوی ایران در دوحه مدعی شد: «ایران در نشست دوحه تقاضاهای جدیدی داشت که هیچ ارتباطی به توافق هسته ای نداشت و بخشی از آن قبلا برای ما و اتحادیه اروپا مطرح‌شده بود و اعلام کرده بودیم که این موضوع‌ها بخشی از مذاکرات هسته ای نیست.» این مقام آمریکایی در ادامه با اشاره به این موارد ادعا کرد: «در حال‌حاضر مذاکرات بین ما و ایران نیست بلکه بین ایران با خودش است تا به این نتیجه برسد که آیا برای بازگشت به پایبندی و توافق هسته ای آمادگی دارد یا خیر. ما آمادگی داریم و آمادگی خود را اعلام کرده ایم.» مالی ادامه داد: «ایران هنوز تصمیم نگرفته که قصد بازگشت به برجام را دارد یا خیر، اما دیر یا زود باید تصمیم‌گیری کند.»
ایران اورانیوم کافی دارد
در ادامه رابرت مالی ادعاهای دیگر مقام های غربی درباره برنامه هسته ای ایران را تکرار کرد و گفت: «ایران در مقایسه با قبل، اکنون مواد شکافت پذیر کافی برای ساخت بمب و دانش آن را در اختیار دارد. آنها برنامه تسلیحات (اتمی) را از سرنگرفته اند اما مواد کافی را برای ساخت بمب در اختیار دارند. بازگشت به برجام نه‌تنها در راستای منافع عدم‌اشاعه است بلکه به نفع ایران هم هست زیرا تحریم‌ها برداشته خواهد شد، اما ایران باید در این زمینه تصمیم‌گیری کند.» نماینده ویژه آمریکا در امور ایران سپس ادعا کرد: «ایران اورانیوم غنی شده کافی برای ساخت بمب را در اختیار دارد و می‌تواند ظرف چند هفته این کار را انجام دهد اما دولت بایدن آمادگی دارد در صورت آمادگی ایران، به توافق بازگردد. هنوز زمان برای بازگشت به برجام وجود دارد و امیدواریم ایران چنین مسیری را برگزیند.»
مالی پیگیر تبادل زندانیان
مالی در پایان تاکید کرد: «آمریکا همزمان با پیشبرد مذاکرات هسته ای به‌طور موازی مساله زندانیان بازداشتی در ایران را نیز مطرح می‌کند و امیدوار است که بتواند این موضوع را حل کند. ما به‌دنبال راه‌هایی برای تسهیل این مساله هستیم.» مذاکرات دوحه سه‌شنبه و چهارشنبه، هفتم و هشتم تیر‌ماه بعد از سه ماه و نیم وقفه پس از مذاکرات وین، بین ایران و آمریکا به‌صورت غیرمستقیم و با تسهیلگری انریکه مورا برگزار شد و در همین راستا علی‌باقری مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران در راس هیاتی به دوحه سفر کرد. البته در طول این مدت انتقال پیام ها به واسطه انریکه مورا، جوزپ بورل و برخی از وزرای‌خارجه اروپایی و منطقه بین ایران و آمریکا ادامه داشت تا اینکه بورل سفری به تهران داشت و در پی توافق حاصله مقرر شد مذاکرات از سرگرفته شود که در نهایت این مذاکرات در دوحه برگزار شد. انریکه مورا، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در حساب کاربری خود در توییتر مذاکرات رفع تحریم‌ها در دوحه را فشرده توصیف کرد. مورا در توییتر نوشت: «دو روز مذاکرات فشرده و با واسطه در دوحه درخصوص برجام [داشتیم].
متاسفانه، هنوز پیشرفتی که تیم اتحادیه اروپا به‌عنوان هماهنگ کننده امیدوار به آن بود، حاصل نشده است. همکاری ها را با فوریت بیشتر برای به آنکه توافق کلیدی برای منع اشاعه و ثبات منطقه را به مسیر بازگردانیم ادامه خواهیم داد.» پس از پایان مذاکرات، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت‌خارجه در اظهاراتی با بیان اینکه نظرات و پیشنهادهای عملیاتی ایران درباره موارد باقی‌مانده طرح و طرف مقابل نیز ملاحظاتش را ارائه کرد، گفت: «در مورد ادامه مسیر و مرحله بعدی گفت وگوها، باقری و مورا در تماس خواهند بود.» جو بایدن، رئیس جمهور ایالات‌متحده آمریکا به رغم آنکه با وعده بازگشت به برجام روی کار آمد و بارها به شکست سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه ایران اعتراف کرد اما تاکنون نه‌تنها اقدام ملموسی برای احیای برجام و لغو تحریم‌های یکجانبه علیه جمهوری اسلامی ایران نکرده بلکه همواره توپ را به زمین ایران می اندازد و می‌گوید که ایران باید برای احیای توافق هسته ای تلاش کند.
واکنش یک مقام ایرانی
همزمان یک مقام ایرانی در گفت‌وگو با الجزیره در واکنش به اظهارات رابرت مالی گفت: واشنگتن باید یک ابتکار واقعی ارائه کند، نه اینکه از ابتکارات دیگران انتقاد کند. ما در مذاکرات دوحه هیچ تغییری از سوی آمریکا در خصوص منافع خود در توافق هسته‌ای مشاهده نکردیم. این مقام ایرانی که الجزیره اشاره ای به نام وی نکرده، افزود: صحبت در مورد تلاش ما برای ساخت سلاح هسته‌ای فقط اتهامی است که هدف آن افزایش فشار سیاسی است. وی ادامه داد: هیچ رابطه مستقیم و تاثیرگذاری بین سفر بایدن به منطقه و موضوع مذاکرات هسته‌ای وجود ندارد.
شرط ایران برای آمریکا
از سوی دیگر حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه ایران در آخرین اظهارنظر برجامی اش در گفت‌وگو با بدر البوسعیدی، وزیر امورخارجه عمان گفت: «مذاکرات سازنده منوط به جدیت، داشتن ابتکار و انعطاف‌پذیری در طرف آمریکایی است.» به گزارش خبر‌گزاری «ایرنا» امیرعبداللهیان با وزیر امورخارجه عمان درخصوص برخی موضوعات مورد اهتمام مشترک در عرصه دوجانبه، منطقه ای و بین المللی از جمله آخرین وضعیت مذاکرات رفع تحریم ها، تلفنی گفت‌وگو و تبادل‌نظر کرد. وزیر امورخارجه بر جدی بودن جمهوری‌اسلامی ایران برای حصول توافقی پایدار و قوی تاکید کرد. بدر البوسعیدی وزیرخارجه عمان نیز در این گفت‌وگوی تلفنی، دیدگاه کشورش درخصوص ضرورت نیل به نتیجه و توافق نهایی در مذاکرات را مورد تاکید قرار داد و افزود: «عمان همواره از حصول توافق در مذاکرات هسته ای و تحقق مطالبات مشروع ایران حمایت می‌کند.»
لاپید در پاریس چه می‌کند؟
همزمان یائیر لاپید، نخست وزیر رژیم صهیونیستی که در اولین سفر خود به‌عنوان نخست وزیر روز سه شنبه عازم پاریس شد تا با امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه دیدار کند، در آستانه عزیمت به فرانسه خواستار اتخاذ موضعی متحد علیه جمهوری اسلامی ایران شد. به گزارش خبر‌گزاری فارس، بنا بر گزارش روزنامه صهیونیستی «جروزالم پست»، لاپید صبح روز گذشته پیش از پرواز به پاریس، گفت: «مهم است که جامعه بین المللی نظر اسرائیل درباره توافق هسته ای ایران را بشنود.»