این روزها زمین مدیون کروناست

آنها همه بر بهداشت و درمان متمرکز شدند و برای اینکه جانشان را در مقابل دشمنی که هر لحظه ممکن بود تا خانه هایشان رسوخ کند، بسیاری از اقدامات تخریب گر طبیعت را تعطیل کردند و همین کافی بود تا شر بشر ناسپاس حداقل برای مدتی از سر زمین کم بشود.

امروز دوم اردیبهشت، 21 آوریل، روز زمین پاک است، زمینی که شاید پاکی این روزهای خود را مدیون کرونا باشد.

اما واقعا کرونا با زمین چه کرد؟ شیوع آن چقدر به نفع زمین بود؟ آیا این دشمن نامحسوس زمین را از دست انسان ها نجات می دهد؟

این روزها بیش از 180 کشور دنیا با کرونا درگیر هستند. همین ویروس باعث شده است که مردم به خانه ها پناه ببرند و برخی کشورها نیز رسما مملکت خود را قرنطینه کرده اند تا بتوانند شرایط را تحت کنترل داشته باشند، اما همین قرنطینه ها چقدر باعث شده است که زمین نفس بکشد؟

استادیار دانشگاه اراک در گفت و گو با ایسنا، به تشریح اثرات مثبت و منفی کرونا برای محیط زیست پرداخت و گفت: کرونا جزو بیماری های فراگیر است و می تواند جزو مخاطرات طبیعی محیط زیستی نیز دسته بندی شود و کل اکوسیستم ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

کاهش آلودگی در جو زمین /35 سال از تاب‌آوری زمین گذشته است

دکتر آزاده کاظمی با بیان اینکه این بیماری اثرات مثبت و منفی دارد، ولی این اثرات کوتاه مدت است و می تواند درس های خوبی برای بشر به همراه داشته باشد، گفت: این بیماری تاکنون اثرات مثبتی همچون کاهش آلودگی ها را به دنبال داشته است که ناشی از کاهش فعالیت های صنعتی، ممنوعیت سفرها و کاهش مصرف سوخت و ترافیک است.

وی با تاکید بر اینکه این ممنوعیت ها از تجمع گازهای گلخانه ای به شکل محسوس کم کرده است، افزود: ماهواره ها به صورت مشخص کاهش CO، CO2 و NO2 را در جو زمین نشان می دهد و این کاهش در کشورهایی مانند ایتالیا که قرنطینه کامل را اجرایی کردند محسوس تر است.

عضو هیات علمی گروه محیط زیست دانشگاه اراک تصریح کرد: هدف کنفرانس پاریس کاهش مصرف و تولید گازهای گلخانه ای بود و در واقع به کمک کرونا این هدف محقق شده است. کشورها هرساله به دنبال رشد اقتصادی دو تا سه درصدی هستند و این امر به معنای استفاده از منابع و به تبع آن افزایش گازهای گلخانه ای است. از سال 1984 ظرفیت تاب آوری منابع طبیعی در کل زمین به پایان رسیده است و هرساله اضافه بر ظرفیت از این منابع استفاده می کنیم، اما در ماه های اخیر که به دلیل شیوع کرونا، رشد اقتصادی کشورها به تع کاهش فعالیت اقتصادی متوقف یا کم شده است، عملا استفاده بیش از ظرفیت منابع طبیعی و منابع تولیدکننده گازهای گلخانه ای نیز کاهش یافته است.

گونه های غیربومی صادر نمی شوند / شاید زیستگاه ها احیا شوند

وی با اشاره به کاهش ترددها و به دنبال آن کاهش مصرف سوخت، بیان کرد: یکی از اثرات مثبت کرونا کاهش پروازهای هواپیماها بوده است، سه درصد کربن موجود در جو به دلیل سوخت هواپیماهاست و ممنوعیت یا کاهش پروازها به کاهش کربن موجود در جو نیز کمک کرده است، همچنین با کاهش این پروازها شاهد منتقل نشدن گونه های غیربومی هستیم. در حالت معمول برخی گونه های آندمیک به کشورهای دیگر منتقل می شوند، به عنوان مثال عموما میوه های استوایی که در بازار موجود است از کشورهای دیگر به عنوان گیاه یا میوه غیربومی وارد می شود، اما در این روزها شاهد کاهش انتقال گونه های غیربومی به اقصا نقاط جهان هستیم.

کاظمی با تاکید بر اینکه کاهش این نقل و انتقال گونه ها باعث حفظ تنوع زیستی یک منطقه خواهد شد، به ورود برخی حیوانات به مناطق شهری اشاره کرد و گفت: در برخی از نقاط جهان شاهد تردد حیوانات در مناطق شهری هستیم، این رفتار حیوانات نشانگر میزان دست اندازی بشر به مناطق زیست حیوانات است. در واقع انسان ها زیستگاه ها را در اختیار گرفته اند، این انسان ها بوده اند که طی سال های متمادی در مناطق شیب دار کشاورزی کرده اند، جنگل ها را از بین برده اند، اقیانوس ها و آب ها را پر از زباله کرده اند و امروز با کاهش ترددها در این مناطق بازگشت حیوانات به زیستگاه اصلی که توسط انسان ها تخریب و تصرف شده است را شاهدیم و دور از ذهن نیست که اگر این قرنطینه و کاهش ترددها ادامه یابد، احیای زیستگاه های جانوری و حیات وحش رقم بخورد.

کرونا به تعادل جمعیتی زمین کمک می کند

وی اضافه کرد: با توجه به نزدیک شدن حیوانات به مناطق مسکونی و با توجه به نگهداشت حیوانات در منازل، انتقال ویروس به پرندگان و حیوانات نیز محتمل است و اگر این امر رخ دهد فاجعه بزرگی را در صنعت دام و طیور شاهد خواهیم بود که از اثرات منفی این ویروس قلمداد می شود، بر این اساس باید حتما از نگهداری یا نزدیک شدن به حیوانات اجتناب کرد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه یکی از اثرات این ویروس در واقع کنترل جمعیت جهانی است، اظهار کرد: از 70 سال پیش تاکنون جمعیت جهان سه برابر شده و این اتفاق فشار بالایی به زمین وارد کرده است. هرچند این تجربه بسیار تلخ است، اما شکی نیست که چنین ویروسی به عنوان عاملی برای کنترل جمعیت زمین نیز عمل می کند.

وی با تاکید بر توجه جدی به قوانین طبیعت و پرهیز از هر رفتار غیرطبیعی در زیست بوم تصریح کرد: یکی از اثرات منفی ویروس کرونا این است که ماندن مردم در خانه مسلما افزایش یافته و همین عامل، افزایش مصرف آب، برق، گاز، مواد غذایی، بهداشتی و دارویی و تولید پسماند را به دنبال دارد. افزایش مواد شوینده آلودگی فاضلاب را ایجاد می کند و ممکن است آب های زیرزمینی و شرب دچار مشکل شوند.

از کرونا درس بگیریم

کاظمی به اثرات اجتماعی این ویروس مانند کاهش مصرف، کاهش تجملات و در عین لزوم فرهنگ سازی برای حفظ امنیت اشاره کرد و افزود: حفظ امنیت نیازمند فرهنگ است. برای اینکه جامعه ای را حفظ کنیم نمی توان به زور متوسل شد، اگر حتی یک تانک هم در مقابل یک منزل گذاشته شود تا فرد برای حفظ سلامت خود از خانه خارج نشود، قطعا اگر فرهنگ ماندن در خانه در فرد نهادینه نشده باشد، اینکار هم تاثیری در رفتار او نخواهد داشت. این روزها فرهنگ سازی لازم است تا امنیت جامعه افزایش یابد.

وی با بیان اینکه فرهنگ سازی باید در سنین کم صورت گیرد و آموزش های لازم برای آینده به کودکان ارائه شود، گفت: وقوع هر اتفاقی باعث ایجاد زیرساخت می شود، ممکن است دو سال بعد همین اتفاق با ویروس دیگری رخ دهد، پس باید از همین امروز زیرساخت ها را فراهم کنیم که اثرات نامیمون چنین بحران هایی را کمتر متحمل شویم. مسلما چنین اتفاقاتی تغییر سبک زندگی را به همراه خواهد داشت، چنانکه مردم روز طبیعت امسال را در خانه ماندند و با اینکار آنها هم از انتقال بیماری جلوگیری شد و هم طبیعت نفس کشید و تخریبی را هم متحمل نشد.

این استادیار دانشگاه اراک تاکید کرد: این ویروس می تواند درس بزرگی برای زندگی ما باشد ولی باید زیرساخت ها، برنامه ریزی ها و فرهنگ سازی برای آینده از امروز آغاز شود.

به گزارش ایسنا؛ کرونا قدرت شیوع بالایی دارد و افراد پر ریسک از نظر ایمنی را بیشتر به کام مرگ می برد و شاید این مورد یکی از بدترین جلوه هایی باشد که کرونا از خود به نمایش گذاشته است، اما نباید از مواردی که به برکت کرونا حاصل شده ساده گذشت، آسمان صاف و آبی و خیابان های کم تردد و کاهش آلودگی ها همگی نتیجه عملکرد همین ذره ناچیز اما قدرتمند است و این همان چیزی است که مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی نیز تایید می کند.

جمع آوری 30 تن زباله از حاشیه جاده های استان / رشد 23 درصدی روزهای پاک اراک

رضا میرزایی نیز با اشاره به اینکه امسال در روز زمین پاک برنامه یا تجمعی نخواهیم داشت گفت: یکی از اتفاقات شایسته ای که در این روزهای کرونایی در استان مرکزی رخ داده که هم حال زمین را خوب کرد و هم باری از دوش کارگران فصلی بیکار شده در این اوضاع برداشته، پاکسازی حاشیه مسیرهای اصلی و ورودی شهر اراک است.

وی افزود: از 20 فروردین ماه برنامه پاکسازی با کمک 9 نفر از کارگران آغاز شد و امروز به 25 نفر افزایش یافته است و هزینه و مزد کارگران نیز توسط خیرین و شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی پرداخت می شود که ضمن پاکسازی زمین از زباله، التیامی بر زخم های این کارگران روزمزد است. تاکنون 30 تن زباله از حاشیه محور اراک - تهران، اراک - خمین و اراک - فراهان جمع آوری شده است.

میرزایی تصریح کرد: کرونا ثابت کرد که بخش عمده ای از آلودگی هوای شهر اراک در کنار فعالیت صنایع، به تردد خودروها مرتبط است، در روزهای قرنطینه مصرف سوخت و تردد خودروها به شدت کاهش یافت و همین امر باعث شد که تعداد روزهای پاک در فروردین ماه 99 نسبت به فروردین ماه 98، در حدود 23 درصد رشد داشته باشد.

وی با بیان اینکه میزان تردد در شهر اراک در روزهای اخیر بین 70 تا 80 درصد کاهش داشته است، افزود: اراک در کریدور شمال به جنوب واقع شده است و روزانه بین 60 تا 120 هزار خودرو از این کریدور و کمربندی عبور می کند که این امر می تواند در آلودگی شهر اثرگذار باشد، اما با کاهش تردد خودروها در اراک و اعمال محدودیت، روزهای پاک بسیاری را تجربه کردیم.

به حیوانات نزدیک نشوید

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی با اشاره به افزایش مصرف ماسک و دستکش توسط مردم، بیان کرد: تمامی پسماندها با نظارت محیط زیست و مرکز بهداشت طبق پروتکل ابلاغی دفن و در بیمارستان ها توسط دستگاه اتوکلاو بی خطر می شود و مرکز دفن نیز خاک‌پوشانی مناسبی را انجام داده است.

میرزایی با بیان اینکه 150 نوع بیماری مشترک بین انسان و حیوان شناخته شده است و ویروس کرونا نیز می تواند قابلیت انتقال به حیوانات را داشته باشد، تاکید کرد: باید از نزدیک شدن به حیات وحش و حیوانات به جد جلوگیری شود، زنجیره شیوع این بیماری تنها با ماندن در خانه قطع می شود و باید این امر به شدت توسط مردم مراعات شود.

کاهش 50 درصدی مصرف سوخت در روزهای قرنطینه

برخلاف همه ایام تعطیل و نوروزها که مصرف سوخت در کشور به شدت افزایش می یافت و همه از سهمیه بنزین صحبت می کردند، اما نوروز 99، جایگاه های سوخت‌گیری صف های طولانی را به خود ندیدند به طوری که به گفته جمشیدی مدیرعامل شرکت پخش فرآورده های نفتی استان مرکزی، در روزهای تعطیل و ممنوعیت تردد، میزان مصرف سوخت در استان مرکزی به 50 درصد کاهش یافت.

به گزارش ایسنا، همه انتظارها از روزهای آغاز قرنطینه بر این بود که حتما میزان پسماند تولیدی به دلیل ماندن مردم در خانه بیشتری شود و همین امر روند مدیریت پسماند را سخت کند و کارگران شهرداری روزهای شلوغی را پشت سر بگذارند، اما ظاهرا تفاوتی در این حوزه حاصل نشده است.

حجم پسماندهای خانگی افزایش نیافت

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اراک به ایسنا گفت: تولید پسماند در اراک نسبت به مدت مشابه در سال گذشته تغییری نداشته است، هر چند که این سازمان ماشین آلات و تجهیزات را جهت افزایش پسماند ناشی از ماندن مردم در خانه پیش بینی کرده بود، اما نیاز نشد.

حمیدرضا قناتی افزود: در حال حاضر روزانه 260 تا 275 تن پسماند در اراک تولید می شود که تمامی پسماندها طبق پروتکل بهداشتی ابلاغ شده از سوی وزارت بهداشت دفن و مدیریت می شود و مشکلی وجود ندارد.

به گزارش ایسنا، کرونا هر چقدر که برای بشر بد بوده، اما برای زمین خوب بوده و حالش را بهتر کرده است، اما نکته قابل توجه این است که بعد از کرونا چه می شود، نکند با خاموش شدن این ویروس بار دیگر انسان ها به دست اندازی ها و تخریب های خود بازگردند و مجدد راه تنفس را بر زمین ببندند. زمین این روزها نفس می کشد، باید از دوران کرونا درس بگیریم و اجازه ندهیم دوباره حال زمین؛ مادر انسان ها، بد شود.

انتهای پیام