بالگشایی «سیمرغ» بر گستره آنتن

مرکز سیمرغ، نهادی تازهتأسیس در ساختار صداوسیما است که بهصورت رسمی در مهرماه سال 1401 افتتاح شد.
باشگاه خبرنگاران جوان - مرکز سیمرغ، نهادی تازهتأسیس در ساختار صداوسیما است که بهصورت رسمی در مهرماه سال 1401 افتتاح شد. در آیین افتتاح این مرکز، رئیس سازمان صداوسیما تأکید کرد که ایجاد «سیمرغ» فرصتی است برای ورود به عرصههای مغفول در حوزههای نمایشی، بهویژه تئاتر تلویزیونی و استفاده از ظرفیتهای خفته هنرمندان نمایش. مرکز سیمرغ مأمور شده تا به «تفکیک نظام تولید از نظام پخش» در رسانه ملی کمک کند و در کنار مراکزی مانند سیمافیلم و صبا قرار بگیرد تا ظرفیت تولید محتوا در ژانرهای متنوع افزایش یابد.
در این چارچوب، تولید آثار نمایشی مغفول مانند تلهتئاتر، سیتکام و همچنین تولیدات غیرنمایشی (مستند، مسابقه، برنامه ترکیبی و...) از اولویتهای این مرکز اعلام شده است.
یکی دیگر از زمینههای فعالیت سیمرغ، فراخوان نگارش و طراحی نمایشنامههای کوتاه و متوسط برای تئاتر تلویزیونی است؛ برای مثال مرکز سیمرغ در سال 1402 اقدام به صدور فراخوان نگارش نمایشنامههای کوتاه تلویزیونی کرد تا ادبیات نمایشی داخلی را تقویت کند.
تعامل با گروههای تولیدی مختلف داخل و خارج از سازمان، شناسایی ایدهها و طرحهای نو و فراهم ساختن بستری عملیاتی برای ورود طرحهای متنوع به عرصه تولید، از دیگر وظایف محول شده به مرکز سیمرغ است. مرکز سیمرغ از آغاز فعالیت خود چند پروژه شاخص را در دستور کار قرار داده است. آثاری، چون «آقای قاضی»، «حکایتهای کمال»، «چرخ گردون»، «جامجم»، «زندگی پس از زندگی» و «دوقلوها» در بخش نمایشی و ترکیبی، نمونههایی از اقدام در این مسیرند.
همچنین حمایت از برنامههایی مانند «زندگی پس از زندگی» نشان میدهد این مرکز تنها محدود به تولید نمایش نیست و نگاه جامعتری به تولیدات رسانهای دارد.
از دیگر سو و از آنجا که سیمرغ بنانهاده شد تا ظرفیتهای مغفولی، چون تلهتئاترها (تئاترها تلویزیونی) را زنده کند و در آغاز هم توانست نمونههای موفقی، چون «آهسته با گل سرخ»، «سپیدهدم»، «گوهر»، «چای نبات» و «تومار» را به مخاطب ارائه کند، انتظار میرود که این مرکز درراستای یکی از کارویژههای مهم خود در همان خط سیر ابتدایی حرکت کند. ادامه تولید تلهتئاتر میتواند فرصتی ارزشمند برای غنیتر شدن آنتن باشد. تلهتئاتر علاوهبر سرگرمی، بُعد فرهنگی و آموزشی نیز دارد و میتواند پلی باشد میان صحنههای تئاتر و خانههای مردم.
سیمرغ، اگرچه هنوز در ابتدای راه است، اما ظرفیت آن را دارد که به یکی از بازوهای اصلی تولید در تلویزیون بدل شود. آینده این مرکز تاحد زیادی وابسته به استمرار حمایتها، انتخاب درست پروژهها و بهرهگیری از هنرمندان باتجربه و نسل جوان است.
تجربههای نخست نشان داده است که سیمرغ میتواند تلویزیون را به سمت تنوع بیشتر و کیفیت بالاتر سوق دهد؛ مسیری که هم به سود مخاطب خواهد بود و هم به نفع جریان تئاتر و هنر در کشور.
«خانه تولیدات جوان» قلب تپنده سیمرغ
رئیس خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ درباره کارکرد خانه تولیدات جوان توضیح داد: کارویژه ما توانمندسازی استعدادهای جوان در حوزههای نمایشی و غیرنمایشی برای تولید در رسانه ملی است.
اسماعیل بهمنآبادی در توضیح مهمترین چالشهایی که از ابتدای تأسیس مرکز سیمرغ با آن مواجه بودهاند، اظهار کرد: شاید جنس چالشی که من در خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ تجربه کردم، در قیاس با سایر گروهها در این مرکز در سه سال گذشته شدیدتر بود؛ هم باید کمبود نیروی انسانی هنرمند، متعهد و متخصص در فرصت محدود و شروعی که داشتیم را جبران میکردیم و هم اینکه باید برای حضور کسانی که از قبل در صف انتظار بودند، فرصتی فراهم میشد و برنامهریزی میکردیم تا وارد چرخه تولید شوند. سختترین چالش ما این بود که همزمان با هم باید این کارها را انجام میدادیم؛ آن هم در شرایطی که مرکز سیمرغ تازهتأسیس بود و تحقق مواردی که بیان کردم با طول و عرض این مرکز بهراحتی اتفاق نمیافتاد.
وی ادامه داد: نکته اینجاست که این گونه نبود که مرکز سیمرغ اول راه بیفتد یعنی ساختمان و امور اداری درست شود، بعد ما وارد مرحله بعدی شویم و جلو برویم - کاری که عمدتاً روال آن به این صورت است - بلکه همه این موارد با هم جلو رفت و تجربهای متفاوت و عجیب همزمان با راهاندازی مرکز رقم خورد.
رئیس خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ اضافه کرد: بر این اساس همه دوستان ما در مرکز سیمرغ با حداقل امکانات و نیروی انسانی شروع کردند و این چالش بزرگی بود.
بهمنآبادی درباره کارکرد خانه تولیدات جوان توضیح داد: کارویژه ما توانمندسازی استعدادهای جوان در حوزههای نمایشی و غیرنمایشی برای تولید در رسانه ملی است. دو بخش داریم؛ دوستانی که میخواهند وارد حوزه داستانی شوند و در این حوزه علاقه و استعداد دارند و دیگری دوستانی که میخواهند کارهای غیرنمایشی، مستند و برنامههای تلویزیونی تولید کنند. در حوزه داستانی با دوستانی سروکار داریم که مرحلهای را رد کردهاند - کاملاً صفر نیستند، ولی ما هم آموزشی به آنها نمیدهیم - و ما قرار است نقطه ماجراجویی آنان باشیم، چرا که کار اولی هستند و مجموعه هم تازهتأسیس است و باید همه اینها را در نظر گرفت.
2 سریال و 5 مینیسریال در مرحله تولید و پستولید
رئیس خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ یادآور شد: حداقل 100 نفر از همین بچهها در این مدت کار کوتاه داستانی انجام دادهاند، شش تلهفیلم ساختند، کار بلندتر انجام دادهاند و امسال دو سریال و پنج مینیسریال در مرحله تولید و پستولید دارند. بیشترین حجم تولیدات نمایشی آنتن شبکه دو درسال 1404 در شش ماهه دوم، کار دوستان ما در خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ بود.
وی افزود: در حوزه غیرنمایشی و تولید مستند اتفاقات خوبی افتاد و استعدادهای خوبی کشف شد. یکی از معضلات ما که باید به آن اعتراف کنیم این است که در حوزه تولید تلویزیونی و توانمندسازی بچهها در آن حوزه، هنوز به توفیق قابل عرضهای دست پیدا نکردهایم و امیدواریم که در این بخش هم بهتر شویم. البته لازم به ذکر است که همکاران جوان ما در تولید آیتم و کارهای پویشی به کمک سازمان آمدهاند و در همین ماههای اخیر خروجیهای خوبی داشتهاند.
آثار شاخص مرکز تولیدات جوان
بهمن آبادی در پاسخ به این سؤال که شاخصترین کارهای اخیر مرکز تولیدات جوان چه بودهاند گفت: مینیسریال «دم زندگی» اثر بچههای کرمان (یک مینیسریال تلویزیونی به تهیهکنندگی و کارگردانی امین شجاعی و نویسندگی فرزاد باقری که به حادثه انفجارهای کرمان میپردازد) ازجمله کارهای خوب ما بود. در بسته سینمایی نوروز چهار تلهفیلم «دستار» به کارگردانی محمدرضا دهستانی و تهیهکنندگی احمد زالی، «شکلات ششم» به کارگردانی مهدی میرغیاثی (به بررسی تنشها و بیاعتمادیهای درونی سازمان مجاهدین در دهه 60 میپردازد) و «قصه زینب» به کارگردانی محمدمهدی چوپانی و تهیهکنندگی «محمدمهدی عسگرپور» را داشتیم. باید تأکید کنم که نگاه ما استانی و به وسعت کشور است.
وی ادامه داد: امسال در حوزه تلهفیلم هم کارهایی تولید شده و یا در حال تولید است. مثلاً یکی از تولیدات شاخص ما «خون آب» - از سایر کارهایمان متفاوتتر است و احتمالاً ابتدا به هنر و تجربه میرود - به کارگردانی محمدصادق رمضانی است. مینیسریال طنز و خانوادگی «دستچین» به کارگردانی سیدمصطفی آزاد (که روی آنتن رفت)، سریال «رویای ریحانه» به کارگردانی میثم حسنزاده و مسعود دهنوی در دو فصل که به تازگی روی آنتن رفته است؛ سریال «دروتخته» به کارگردانی محسن امانی که احتمالاً نوروز پخش شود و سریال «عزیزآباد» به کارگردانی محمد اسفندیاری و امین شجاعی که از تولیدات تازه ماست، ازجمله آثار شاخص ما هستند.
ساختن آدمها مهمتر از ساختن فیلمهاست
وی تأکید کرد: کار ما تولید نیست، بلکه توانمندسازی و سرمایهگذاری روی جوانهاست؛ خطمشی ما، فرمایش حضرت آقاست که فرمودند «ساختن آدمها مهمتر از ساختن فیلمهاست». درنتیجه، چون روی این گزاره کار میکنیم و تولید برای ما وسیلهای برای رسیدن به نقطه نهایی است، هر اثری برای ما شاخص است و شاکر هستیم که کار بچهها به مرحله تولید رسیده و مقبول میشود. قبلاً بستههای غیراصلی جدولپخش، برای ما بود، ولی امروز این فیلمسازان جوان به حدی از توانمندی رسیدهاند که کارهایشان در بسته اصلی پخش میشود.
رئیس خانه تولیدات جوان مرکز سیمرغ با اشاره به کاستیها در تقویت نسل جدید برای فعالیت نمایشی و تولید آثار در تلویزیون اظهار کرد: متأسفانه در کل کشور نهادها بودجه تصویری برای رشد را خرج سینما میکنند، آن هم در شرایطی که درصد کمی از مردم دسترسی به سینما دارند. متأسفانه نهادها تلاشی نمیکنند استعدادهای کار برای مردم در تلویزیون رشد داده شوند؛ بنابراین ما در خانه تولیدات جوان باید کاستی سه دهه اخیر در تلویزیون را جبران کرده و نسل مستعد را در حوزههای مختلف وارد تلویزیون کنیم. هدفمان این است که به لطف رئیس سازمان صداوسیما، قائممقام فرهنگی رئیس سازمان و معاون سیما توجه به این بخش و آدمها را گستردهتر و برجستهتر کنیم تا بخش بیشتری از آنتن سهم جوانترها شده و سریعتر معرفی شوند؛ همچنین سهم استانها و شهرستان از تولیدات خانه جوان به 80 درصد از کل تولیدات برسد.
مدام در حال بهتر شدنیم
مدیرگروه نمایشی مرکز سیمرغ با اشاره به ماهیت این مرکز بیان کرد: من از ابتدای تأسیس مرکز سیمرغ حضور نداشتم و در سال دوم یا سوم به این دوستان پیوستم؛ بعد از تغییرات در ساختار مدیریتی سازمان صداوسیما و شعار تغییر در تولید و محتوا، دوستان این مرکز را تأسیس کردند که تولیداتی برمبنای محتوایی که ستاد تحول و ستاد مدیریت محتوا برای شبکهها در ساختارهای نمایشی و غیرنمایشی درنظر گرفته بود، انجام شود.
محمدحجت احمدی زر افزود: این موضوع به معنای دخالت در امور شبکهها نیست، بلکه به معنی کمک به تولیدات و تمرکز بر تولید و بالا بردن کیفیت آنتن است که جدول پخش با مدیریت بهتری روی آنتن برود. بر اساس آنچه بیان شد این مرکز تازه تأسیس است و باید مقداری زمان بگذرد تا درباره اثربخشی آن و روند آسیبشناسیاش نظر داد و بررسی کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که سرعتبخشی به تولید در قالبهایی، چون سیتکام چگونه محقق شد و چه نتایجی دربرداشت، گفت: امروز تولید سیتکام در سیمرغ تمرکز یافته است و هرکسی که میخواهد سیتکام تولید کند به سیمرغ میآید و این گونه آثار براساس نوع تولید و پروداکشن ساخته میشوند. سیتکامها سریالهایی هستند که تولید سریع روزانه و لوکیشن محدود و تولید ارزانتر دارند و میتوانند جدول پخش شبکهها را تنوع ببخشند.
احمدیزر افزود: چون چندسالی هست که متون هم در ادارهکل فیلمنامه متمرکز شده است، مرکز سیمرغ دیگر روی متن متمرکز نیست و ما تمام توانمان را برای تولید میگذاریم. ذات سیتکام همین است.
کوتاه بودن زمان تولید یک ایراد است؟
مدیر گروه نمایشی مرکز سیمرغ در پاسخ به انتقاداتی که از نظر کوتاه بودن زمان تولید این دست آثار از سوی برنامهسازان مطرح شده است، بیان کرد: کسی که میخواهد سریال تولید کند میرود در زمانی موسعتر کار را انجام میدهد، کسی هم که میخواهد سیتکام تولید و خودش را وارد این قاعده و قانون کند، از چند و چونش خبر دارد. سیتکامهای معروف تلویزیون همچون کارهای آقایان: مدیری، عطاران و «زیر آسمان شهر» مهران غفوریان با صرف زمان تولید بسیار بالایی تهیه میشدند که مثلاً روزی یک اپیزود ضبط میکردند. اما سیتکامهای ما امروز در نیمی از این زمان ضبط میکنند؛ اگر دوستان بدانند سیتکام چه هست و قوانین تولید آن را بدانند، چنین نمیگویند. وی افزود: تنها نقد وارد درحوزه سیتکام شاید بحث مالی باشد که آن هم مختص مرکز سیمرغ نیست و ماجرای مالی و شاید نقصانهای بودجه شامل حال همه تولیدات سازمان صداوسیما میشود. ما جدای از سازمان نیستیم و این بودجه همان بودجهای است که به سیمرغ هم میآید و گروههای این مرکز هم جدای از سازمان نیستند، چراکه بودجه برنامهسازیهای ما هم در داخل سازمان برآورد میشود.
از «آقای قاضی» تا «دوقلوها در شهر پنج ستاره»
احمدیزر با اشاره به تولیدات شاخص گروه خود عنوان کرد: «آقای قاضی» پربینندهترین سریال سال شد؛ «حکایتهای کمال» هم در زمان پخش خودش، نسبت به شبکههای دیگر پربینندهترین بود؛ چیزی که جوانترها ممکن است ببینند «عمو فیتیلهایها» یا «دوقلوها در شهر پنج ستاره» است که اکنون از شبکه دو پخش میشود.
وی در پاسخ به این پرسش که دلیل شاخص بودن این آثار را چه میداند، عنوان کرد: در موفقیت هر اثری مجموعهای از عوامل دخیل هستند. ایده خوب، متن مناسب، گروه کارگردانی و فنی درست و درنهایت مجموعهای که این اتفاق را رقم زدهاند. علاهبر این موارد، در ادامه در نظر گرفتن نیاز مخاطب، کیفیت اثر، زمان مناسب پخش و تبلیغات حرفهای همه مؤلفههایی هستند که باعث دیده شدن و اقبال یک اثر میشوند.
مدیر گروه نمایشی مرکز سیمرغ با اشاره به نظر مثبت خود در باب زمان پخش آثار این گروه در تلویزیون گفت: در حوزه نمایشی مشکلی نداریم، چون جدولپخش نمایشی مشخص است و تولیدات ما هم سرجای خود پخش میشوند.
احمدی زر درباب چشمانداز مرکز سیمرغ یادآور شد: مدام در حال بهتر شدن هستیم. هماهنگی ما با اداره فیلمنامه هر لحظه بهتر میشود و این هماهنگی به غنای اثر و کیفیت آن در تولید کمک میکند؛ همراهی متن و تولید هر روز بیشتر و بخشی از اشکالات مرتفع میشود. بر این اساس هرچه جلوتر میرویم، کیفیت کارها بهتر میشود.
سیمرغ، بازوی تولید شبکهها
مدیرگروه غیرنمایشی مرکز سیمرغ در توضیح اولویتهای این گروه عنوان کرد: اولویتهای اصلی ما همان 12 محور موضوعی است که در سند تحول سازمان صداوسیما وجود دارد و بر اساس طرحها و دیدگاههایی که از کارگروههای دوازدهگانه برای ما ارسال میشود و طرحها را بررسی و مصوب کرده است، آثار را تولید میکنیم.
فضلالله شریعتپناهی ادامه داد: بخش اصلی کار ما همین محورهای دوازدهگانه است. البته برخی موضوعات براساس پیشنهاد رئیس سازمان صداوسیما، قائممقام فرهنگی رئیس سازمان و معاون سیما به مرکز محول میشود که آنها هم موضوعات متنوعی را در برمیگیرند که شامل عناوینی مختلف است. وی افزود: بخشی از تولیدات ما «فصل دوم سازیِ» برنامههایی است که شاید شبکهها امکان تولید دنباله آنها را نداشته باشند و به مرکز ما ارجاع میشود و پس از تأیید، تولید میشود و در همان شبکهای که ارجاع دادهاند، پخش میشود.
وی ادامه داد: بخش عمدهای از کارهای ما مسابقه و برنامههای روایتمحور است، مثلاً فصل ششم «اعجوبهها» و فصل جدید «قندپهلو» را ما میسازیم و خودمان هم چالشمسابقه «خانه» را داریم که فصل دوم آن روی آنتن است. بعد از محرم و صفر در شبکه یک، مستندمسابقه «خانه» را داشتیم و «خونهمونه» و «کشاورز شو» هم از تولیدات ما بود که روی آنتن رفت.
مدیر گروه غیرنمایشی مرکز سیمرغ اظهار کرد: مرکز سیمرغ در دوره تحول ایجاد شد تا 12 محور موضوعی سازمان را پوشش دهد. کارگروهها در مرکز طرح، برنامه و بودجه جلسه میگذارند و آنجا نظرها مصوب و به مرکز سیمرغ ارجاع داده میشود؛ در ادامه در مرکز سیمرغ این نظرها بررسی میشود که تکراری نباشد و نیز از لحاظ شکل و ساختار جذاب باشد. در ادامه روند ساخت هر موضوع با انتخاب و نظارت کارگروه تولید همان ایده صورت میگیرد.
شریعتپناهی یادآور شد: بعد از ایام محرم و صفر شبکهها دنبال کارهای شاد، تفریحی و سرگرمیبودند و رویکرد ما در حوزههای پیشرفت و روستا بود؛ بر این اساس، بخشی از برنامههای شاد مانند «هموطنز» شبکه نسیم یا «قندپهلو» ارائه شد. بخشی از کارهای ما تبیینی و تحلیلمحور است که با شروع ماه ربیع کمرنگتر بود، اما در ماه مبارک رمضان و نوروز پررنگتر شد و کارهای محتوامحوری، چون «زندگی پس از زندگی» را داشتیم. وی ادامه داد: البته بر اساس نیاز زمانی، کارها مناسبتی میشوند، مثلاً جنگ تحمیلی 12 روزه یا اتفاقات لبنان و سوریه هر یک در زمان خود اقتضائات تولیدی خاصی داشتند که به آن پرداخته شد، همچنانکه کارهای تحلیلی دیگری هم در ایام دیگر به فراخور موضوعات ساخته میشوند. وی درباره سنجش اقبال مدیران و مخاطبان نسبت به تولیدات این گروه تصریح کرد: برنامههای «هموطنز»، «ایرانگرد» و «زندگی پس از زندگی» ازجمله کارهایی هستند که طبق نظرسنجیها درمییابیم که مخاطبان آن را پسندیدهاند و از سوی دیگر طرحهایی که از کارگروهها میآید، وقتی در جلسات خودشان بررسی میشوند و تشویق و اقبال برای ساخت دنباله را به همراه دارند، در مییابیم که مسئولان و بالادستیهای سازمان و صداوسیما هم از خروجی رضایت دارند و راه را درست رفتهایم.
نمود خوب تولیدات سیمرغ در شبکهها
شریعتپناهی گفت: تولیدات مرکز سیمرغ امسال، نمود خوبی در شبکههای سراسری پیدا کرده و با تعاملی که صورت گرفته است در نظر داریم که قبل از تولید کار، شبکه پخشکننده را آگاه کنیم و از نظرات آنان در انتخاب مجری و طراحی دکور و مواردی از این دست استفاده و آنان را در کارها شریک و سهیم کنیم. امیدواریم این اتفاق بیفتد و در پایان سال تولیدات مرکز سیمرغ بیش از این در شبکهها دیده شود، چراکه از ابتدا قرار بوده مرکز سیمرغ بازوی تولیدی شبکههای سیما باشد و بهمرور این تعامل بیشتر هم میشود.
چشمانداز خوب همکاری با مرکز سیمرغ
یک تهیهکننده و مستندساز درباره تجربه همکاریاش با مرکز سیمرغ سازمان صداوسیما عنوان کرد: کار با مرکز سیمرغ تجربه بسیار خوبی بود و بسیار خوب حرف هم را فهمیدیم و درک متقابل و درستی نسبت به روند کار بینمان وجود داشت.
جواد قارایی ادامه داد: قرارداد ما در سیمرغ امضا شد، اما اینگونه نبود که امکاناتی بگیریم، بلکه قرار بود نحوه برنامهسازی درک شود که شد و اینکه مدیران آگاهی داشته باشند که داشتند و تلاش کردند اقساط هم بهموقع پرداخت شود.
این مستندساز خاطرنشان کرد: سیمرغ مدیرانی حرفهای و کاربلد دارد که به کار، تولید، تهیهکننده، عوامل و همه چیز نگاه درستی دارند و این بهترین نقطه قوت آن است.
وی درباره تأسیس سیمرغ برای برنامهسازی خارج از شبکهها گفت: بسیار این کار را میپسندم، چون در برخی از شبکهها درک متقابل کم بود و اگر برنامهای میخواست کاری را حرفهای جلو ببرد، نگاهها متفاوت و شاید مقیاس برنامهها کوچک بود، به شکلی که کار بزرگ در شبکهها بهسختی جریان داشت، اما در قیاس با معاونت و سیمافیلم، در سیمرغ کارهای بزرگ، راحتتر انجام میگیرد، چون این مدیران نگاه عمیق و بلندتری نسبت به کارهای بزرگ دارند.
قارایی اظهار کرد: تنها پیشنهادم برای مرکز سیمرغ این است که واقعبینانهتر به تورم و مشکلات اقتصادی نگاه کرده و باتوجه به آن، با تهیهکننده تعامل داشته باشند.
وی در مورد برنامه «ایرانگرد» که کارگردانی و تهیهکنندگی آن را برعهده داشته و با همکاری مرکز سیمرغ ساخته است، گفت: مخاطبان از این برنامه راضی بودهاند و من هم تلاش کردهام که همواره اطلاعات خوب و تصاویر جذاب و درستی از این برنامه به مخاطب بدهم. فکر میکنم در این مسیر موفق بودهام.
این تهیهکننده تلویزیونی تصریح کرد: باید زمینهای فراهم آورد تا جوانان باانگیزه و علاقهمند، کارهای خلاقانه و جدیدی انجام دهند و از آنان حمایت شود. من چشمانداز خوبی برای ادامه دادن با مرکز سیمرغ دارم.
نگاه نو؛ نقطه طلایی مرکز سیمرغ
تهیهکننده و برنامهساز تلویزیونی در مورد همکاری خود با مرکز سیمرغ بیان کرد: سیمرغ برای ما عمدتاً با آقای بهمنآبادی و خانه تولیدات جوان معنا مییابد. تلویزیون همواره ماراتن حرفهایها بوده است، اما همیشه نقطهای بود که جلو آن سد وجود داشت و آن هم سدی که مانع ورود نیروهای تازهنفس میشد.
محمدصادق رمضانی ادامه داد: این سد برای کسانی که حرف و شیوه و سیاقی جدید و اساساً سبک تجربهای متفاوت داشتند، وجود داشت و باعث میشد ورود افراد جدید، کاری سخت باشد و بهآسانی انجام نگیرد. سیمرغ و خانه تولیدات جوان این موضوع را چابک و چالاکسازی کرده است.
وی افزود: جوانترهایی که در حالت مرسوم امکان ساخت اثر ندارند، اینجا میتوانند هم کار و هم خودشان را اثبات کنند، مثلاً کمدیسازی که در فضای فیلمهای کوتاه تمرین کرده بود و کسی اجازه ساختن سریال به او نداده بود، در این مرکز سریال ساخته است یا خود من کارهای سینمایی و هنر و تجربه خلق کردهام.
رمضانی با بیان اینکه ورود افراد جدید، فرمها، ایدهها و خلاقیتهای جدیدی را وارد کار کرده است، گفت: گروه واکنش سریع در سیمرغ پس از جنگ 12 روزه در کمتر از یک ماه 12 قسمت سریال نگارش کردند که این موضوع هم از منظر تنوع ایدهها و هم از منظر سرعت عمل و واکنش سریع بودن، کاری سخت بود.
وی تأکید کرد: اعتماد به جوانان تفاوتی بود که مرکز سیمرغ رقم زد، چراکه پیشتر سازوکار حرفهای آنتن اجازه این کار را نمیداد. ضمن اینکه این مرکز امکانات کار حرفهای را در اختیار بچهها قرار داد و اجازه ساخت اثر کاملاً حرفهای در بدنه حرفهای را فراهم کرد و این تفاوت سیمرغ و سیمافیلم است.
رمضانی یادآور شد: نقطه طلایی تفاوت سیمرغ، دیدگاههای بسیار جدیدی است که از اینجا میآید و اجرای این دیدگاهها در شکل، چیزی است که پیش از این در سازمان صداوسیما دیده نشده یا کمتر دیده شده است. آدمهایی امروز در سیمرغ و بهخصوص مرکز تولیدات جوان کار میکنند که پیش از آن اساساً کار نداشتند، مثلاً مصطفی آزاد یک کمدی موفق دارد یا خود من در کارهای سینمایی فعالیت میکنم.
این برنامهساز تصریح کرد: تنها پیشنهادم به این مرکز و سازمان صداوسیما این است که باید ظرفیت سیمرغ بیشتر شود، چراکه سازوکارش خوب و چالاک است. عدد بودجه باید افزایش یابد. جایی در سازمان صداوسیما نداریم که از ایدهپردازی تا ساخت به این سرعت پیش برود. تا جایی که دوستان امکانش را داشته باشند من با این مرکز همکاری میکنم. من در این فضا کار متفاوت سینمایی انجام دادهام و امروز دوستان برایم شرایط ساخت مینیسریال را فراهم کردهاند. همکاران ما در مرکز سیمرغ دوستان جوان را رها نمیکنند.
سیمرغ حامی تهیهکنندگان
تهیهکننده تلویزیون درباره همکاریاش با مرکز سیمرغ و رویکرد این مجموعه عنوان کرد: مرکز سیمرغ مدیرانی حرفهای دارد که تجربه دارند و دغدغههای تهیهکننده را درک میکنند. درنتیجه همه چیز از نظرم شستهورُفته و خوب بود.
مهدی بصیری درباره همکاریاش با مرکز سیمرغ برای تولید مجموعه «دوقلوها در شهر پنج ستاره» گفت: دوقلوها دکوری بسیار بزرگ دارد و تعداد لوکیشنهای بسیار زیاد این دکور با وجود ساکن بودن در یک جا آن را از شکل سیتکام خارج میسازد. «دوقولوها در شهر پنج ستاره» جابهجایی بسیار داشت و اساساً کار سخت و بزرگی بود. من قبل از این، تجربه کار در شبکه دو را داشتهام و بر این اساس از همکاری با مرکز سیمرغ راضی بودم، چراکه همه مدیران این مرکز بهخصوص مدیرگروه ما با تهیهکننده همراه بود.
این تهیهکننده تلویزیونی خاطرنشان کرد: اینکه مرکز سیمرغ تهیهکننده را بازوی اجرایی و نماینده خود در گروه تولید میبیند، بسیار جذاب است. این حمایت ملموس و در تمام مدیران در جریان بود. به همین دلیل هر زمان که گرهی افتاد و درخواستی داشتیم، بهسرعت به راهکار رسید.
وی یادآور شد: جدا شدن برنامههای نمایشی از شبکههای پخشکننده، اتفاقی مثبت است که در روند و سرعت کار اثر داشت و نیز افزایش کیفیت را میتوان در آن دید. ضمن اینکه مرکزی که به شکل تخصصی کار نمایشی تولید میکند، نگاه تخصصیتری به موضوعات دارد تا سکویی (پلتفرمی) که در تمام گونههای برنامهسازی فعالیت میکند.
بصیری ادامه داد: بازخورد مخاطبان نسبت به «دوقلوها در شهر پنج ستاره» بسیار خوب بود و گرچه باید منتظر گزارشی بود که مرکز پژوهشهای سیما منتشر میکند، اما با توجه به بازخوردهای تلوبیون و میزان دانلود این برنامه در این سکو و درخواست مخاطبان برای بازپخش از تلویزیون تصور میکنم شمار بینندگان عددی خوب و قابلقبول بوده و مسیرمان صعودی است؛ امیدوارم شبکه و سکوی پخش، حمایت بیشتری از بابت پخش تیزر و نظم جدولپخش کنند.
وی تأکید کرد: مرکز کودک و نوجوان همکاری و فعالیت همافزا را در مرکز سیمرغ را شروع کرده است و با توجه به اینکه تمام فعالیتها در این مرکز کار را تخصصیتر کرده، میتواند اتفاق خوبی باشد، چراکه این افراد کارشان را خوب بلدند و اینکه در یک مرکز تخصصیِ تولید برنامه نمایشی، مرکزی تخصصیتر تولید شده است، نشان از آیندهای روشنی دارد.
اعتماد به جوانان، وجه تمایز سیمرغ
مرکز سیمرغ سیما، بهعنوان یکی از بسترهای نوآور در تولید آثار تصویری، با رویکرد اعتماد به نیروهای جوان و فراهمکردن فرصتهای واقعی برای تجربهورزی، توانسته جایگاهی خاص در تولید آثار مستند و سریالی پیدا کند. همکاری مستمر مسعود دهنوی، کارگردان و مستندساز، با این مرکز از سه سال گذشته تاکنون، نمونهای از مسیر رو به رشد فیلمسازانی است که با حمایت و اتکای به توان جوانان، به دستاوردهای قابلتوجهی رسیدهاند.
مسعود دهنوی، کارگردان و مستندساز درباره همکاریاش با مرکز سیمرغ سیما تصریح کرد: از ابتدا که با سیمرغ شروع کردم، حدود سه سال پیش، فیلمهای کوتاه اربعین را ساختیم و شروع خوبی داشتیم چراکه تعاملشان چابک و جذاب بود. در این مرکز، وضعیتی اداری که برای نسل ما ناشناختهتر بود، خیلی فعال نبود و نیروهای بسیار جوانی حضور داشتند که دست به دست هم داده بودند تا کارها با روالی سریع و خوب پیش برود و این برای من که سالها کار مستند انجام داده بودم، جالب و جدید بود.
اعتماد به جوانان و فضای کاری متفاوت
این مستندساز افزود: در این مرکز، روند لازم طی میشود؛ یعنی نامه زدن و خواندن فیلمنامه و همه مراحلی که در جاهای دیگر هست، در اینجا هم وجود دارد، اما، چون شیوه کارمندی ندارد، کارها اصلاً طولانی نمیشود، چراکه همه قائل بر این هستند که بهصورت شبانهروزی کار را انجام دهند؛ لذا از خودشان مایه میگذارند و حتی امکانات شخصیشان را میآورند، چون یک گروه هستند که معتقدند کار باید انجام شود.
روند تولید بدون تأخیر و تعهد شبانهروزی
وی ادامه داد: در ادامه فصل دوم سریال «رؤیای ریحانه» را کار کردیم که 11 قسمت اول را میثم حسنزاده ساخت و قسمتهای 12 تا 26 را من کارگردانی کردم؛ سریالی که تعداد بسیار زیادی بازیگر و فضایی متفاوت داشت و این پلههایی بود که سیمرغ طراحی کرده بود تا جوانهایی مثل من در این مرکز بالا بروند. البته پیش از اینها هم من با خانه تولیدات جوان، یک تلهفیلم کار کرده بودم.
پلهبهپله برای رشد فیلمسازان جوان
دهنوی با توضیح مسیر روبهجلوی خود در همکاری با مرکز سیمرغ خاطرنشان کرد: این روزها مشغول بازدید لوکیشنی برای ساخت یک مینیسریال به نام «مادران» هستم که در هشت اقلیم متفاوت از جمله اردبیل، یکی از شهرهای شمالی، مشهد و تهران به شهدای ارمنی، شهدای اهلتسنن و... میپردازد و کاری بسیار متفاوت است.
این مستندساز با تأکید بر ویژگی منحصربهفرد مرکز سیمرغ اظهار کرد: مهمترین تفاوت و نقطه قوت مرکز سیمرغ، اعتمادی است که به جوانان دارد.
تفاوت مرکز سیمرغ با سایر مراکز رشد
وی ادامه داد: من در این سالها با سازمان اوج، روایت فتح و مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی کار کردهام و آنها هم چیزی به اسم مراکز رشد دارند، ولی کار مرکز سیمرغ متفاوت است؛ از این منظر که آنتن در اختیار بچهها بود تا کارهایشان دیده شود و تجربه ویژهای بیندوزند. اعتمادکردن به این جوانان سختتر است. در مراکز دیگر اگر کاری انجام دهیم که به هر دلیل مورد قبول نباشد آن را آرشیو میکنند، اما مرکز سیمرغ تلاش میکند کارهای ما به خروجی مطلوبی برسد. ضمن اینکه مرکز سیمرغ به ما کمک میکند که پلهپله بالا برویم و در هر مرحله جلوتر از قبل باشیم و این اتفاقی مهم است.
دهنوی یادآور شد: در مرکز سیمرغ، اعتقادی مبنی بر جوانگرایی و رشد استعدادها وجود دارد که در همان مسیر حرکت معنا پیدا میکند و این راهبرد درستی است که میتواند فیلمساز پرورش دهد و تاکنون هم جواب داده است.
چشمانداز همکاری و ادامه مسیر
وی درباره چشمانداز همکاریاش با مرکز سیمرغ افزود: امروز در مرحله ساخت سریال هستیم که این مسیر میتواند جدیتر شود و شرایط ویژهتری داشته باشد.