بررسی آمار سفر در نوروز رمضانی / دلایل کاهش سفرها چه بود؟

استقبال از سفرهای شخصی، افزایش اقامت در چادر و کاهش اقامت در هتلها طی ایام نوروز 1402 در میان آمارهای ارائه شده توسط ارگانهای مختلف عضو ستاد خدمات سفر بیشتر به چشم می آید و قابل تامل است.

خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ نوروز 1402 با انجام سفرهای نوروزی دو هفته‌ای و انبوه طی شد این بار هم تحلیل سفرها توسط ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر انجام نگرفت تا آسیب‌ها و نقاط قوت آن مشخص شود. منتها در یک جلسه بدون حضور خبرنگاران باز هم تنها به ارائه آمار پرداختند و نه آسیب شناسی سفرها!

این اتفاقی است که هر سال می‌افتد و اگرچه چندین دستگاه عضو ستاد سفر هستند اما اگر هر کدام که کار خود را جداگانه انجام دهند و در قالب ستاد هماهنگی کار نکنند نیز باز هم مردم در تعطیلات نوروزی به سفر می‌روند. چه آنها که با وسایل حمل و نقل عمومی سفر می‌کنند و چه افرادی که خودروی شخصی را ترجیح می‌دهند.

از سویی هر ساله شاهد هستیم که دستگاه‌ها در جلسات ستاد سفر تنها به بیان گزارش می‌پردازند و برنامه ریزی ها و هماهنگی‌ها در داخل دستگاه‌ها انجام می‌شود و نه ستاد سفر. چون بسیاری از آنها مانند وزارت راه و شهرسازی در داخل دستگاه خود جلسات ستاد سفر را برگزار می‌کنند بدون آنکه نیازی به حضور وزارت میراث فرهنگی داشته باشند.

امسال نیز برنامه ریزی‌هایی صورت گرفت تا مردم بهتر بتوانند از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند، هتل‌ها هم تا جایی که امکان داشتند قیمت‌ها را به نرخ مصوب رساندند تا جبران تخفیف‌هایی که می‌دادند شود. از آن طرف بوم گردی‌ها نیز که هنوز ضابطه درستی ندارند، به حدی قیمت‌ها را بالا بردند که نرخ آنها با نرخ اقامت در هتل تفاوت محسوسی نداشت.

غیر از آن نظارت بر خانه مسافرها انجام نمی‌شد و همانند ویلاها و خانه‌های اجاره‌ای غیر رسمی فعالیت می‌کردند. چون در سال 1401 مجریان خانه مسافرها خلع ید شدند.

اما امسال سفرهای نوروزی یک تفاوت ویژه داشت و آن هم همزمانی عید نوروز با ماه رمضان بود. این همزمانی موجب شد خیلی‌ها در هفته دوم عید به سفر نروند یا سفرها با مدت ماندگاری کمی رو به رو شود.

تورم بی سابقه و تأثیر آن روی سفر

به هر حال بررسی برخی از آمارهای ارائه شده توسط دستگاه‌های متولی سفر در ایران نشان می‌دهد که وضعیت سفرهای نوروزی 1402 به چه صورت بوده است. این آمارها نشان می‌دهد مردم پس از سال‌ها تردید در سفر به دلیل شیوع کرونا، این بار با با تورم بی سابقه‌ای رو به رو شده اند که آنها را از انجام سفرهای مطلوب برحذر می‌کرد. چرا که هزینه سفر یک خانواده چهار نفره در سه روز و اقامت در هتل یا مراکز رسمی مجوزدار بسیار گران شده است.

در عین حال که هتلداران از کاهش اقامت در هتل خبر دادند اسکان فرهنگیان در مدارس و خانه‌های معلم تقریباً با همان میزان افزایش رو به رو بوده است

بنابراین بسیاری از شهرها شاهد افزایش اقامت چادرخواب ها بوده اند و میزان سفرهای شخصی و سفر با وسایل حمل و نقل عمومی نیز افزایش پیدا کرد. همچنین در عین حال که هتلداران از کاهش اقامت در هتل خبر دادند اسکان فرهنگیان در مدارس و خانه‌های معلم تقریباً با همان میزان افزایش رو به رو بوده است.

توزیع سفرها نیز آن طور که انتظار می‌رفت به سبک سالهای پیش انجام شد. به گفته مصطفی فاطمی دبیر ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر کشور در جلسه‌ای که روز یازدهم فروردین برگزار شد؛ بیشترین میزان سفرها به مقصد استان‌های مازندران، گیلان، هرمزگان، خراسان رضوی، فارس، خوزستان، بوشهر، اصفهان، آذربایجان شرقی انجام شده است. همچنین بیشترین اقامت رسمی به ترتیب در استان‌های خراسان رضوی، هرمزگان، گیلان، مازندران، فارس، اصفهان و آذربایجان شرقی بوده است.

این آمار نیز نشان می‌دهد که همچنان استان‌های شمالی و شهرهایی که در طول سال همواره مقصد سفر بوده اند، مورد توجه قرار دارند و شهر جدیدی در این سال‌ها به عنوان مقصد گردشگری به این فهرست‌ها اضافه نشده است.

آمار تردد جاده بین استانی و شهری در کشور

طبق اعلام سردار سید تیمور حسینی جانشین رئیس پلیس راهور فراجا 513 میلیون تردد از زمان آغاز طرح نوروزی یعنی 24 اسفند تا پایان روز 15 فروردین ماه سال 1402 انجام شده است. در این جابه جایی ها 871 تن در صحنه تصادفات رانندگی جان باختند. در سال گذشته سرهنگ عین‌الله جهانی، معاون اجتماعی پلیس راهور تعداد کشته شدگان را حدود 746 نفر دانست.

16 میلیون نفر از حمل و نقل عمومی استفاده کردند

در مقابل، شهریار افندی‌زاده سرپرست معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده که تعداد مسافران جابجا شده در سطح کشور توسط حمل و نقل عمومی از ابتدای طرح نوروزی یعنی 24 اسفند 1401 تا 14 فروردین 1402 در بازه 20 روز بیش از 16 میلیون و 500 هزار مسافر بوده است.

وی گفت: تا کنون 6 میلیون و 173 هزار و 798 مسافر توسط حمل و نقل عمومی جاده‌ای به مسافرت رفته اند و 45 میلیون خودرو در جاده‌های کشور تردد داشته اند.

35 درصد کاهش اقامت در هتل

اگرچه جمشید حمزه زاده رئیس جامعه هتلداران کشور به خبرنگار مهر گفت: هتل‌های کشور در هفته اول با 25 درصد و در هفته دوم عید با 35 درصد کاهش اقامت در هتل‌های کشور رو به رو بوده اند؛ اما در مقابل آن مدیرکل رفاه و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش گفته است که با رشد 30 درصدی پذیرش مهمانان نوروزی (فرهنگیان و خانواده آنها) در اقامتگاه‌های خانه معلم و مدارس رو به رو شده اند.

درآمدی میلیاردی از اسکان فرهنگیان

همچنین بیش از یک میلیون و 667 هزار نفر تا روز 13 فروردین از این اقامتگاه‌ها استفاده کرده اند که بیشترین پذیرش نیز در استان‌های فارس، اصفهان و خراسان رضوی بوده است.

طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش تا روز نهم فروردین ماه نزدیک به 5 هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از اسکان فرهنگیان در اقامتگاه‌های این وزارتخانه بوده است.

6 میلیون نفر بلیت الکترونیکی موزه خریدند

در نشست جمع بندی آمار ستاد تسهیلات سفر که امروز در وزارت میراث فرهنگی برگزار شد، بخش‌های مختلف وزارت خانه آماری را ارائه دادند. از جمله مرتضی ادیب زاده مدیرکل امور موزه‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی که گفت: در نوروز 1402 حدود شش میلیون نفر بازدید از موزه‌ها و اماکن تاریخی که امکان صدور بلیت الکترونیکی داشته‌اند، ثبت شده است.

ادیب‌زاده بیان کرد: در نوروز امسال، از مجموع 268 موزه، 153 پایگاه ملی و جهانی و 35 محوطه تاریخی که امکان برگزاری مراسم و رویدادهای فرهنگی را داشتند، حدود شش میلیون بازدید ثبت شده که حکایت از بازدید 4.5 میلیون نفر از این اماکن را دارد. البته این تعداد مربوط به اماکن و موزه‌هایی است که امکان فروش بلیت الکترونیکی را داشته‌اند.

مریم جلالی معاون صنایع دستی کشور نیز گفت: در نوروز امسال 920 بازارچه صنایع‌دستی ایجاد شده که 11500 غرفه دارد. این در حالی است که علاوه بر این تعداد بازارچه که به همت همکاران ستادی و استانی در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برپا شد، با همکاری سایر دستگاه‌ها مانند شهرداری‌ها و... شاهد برپایی تعداد دیگری بازارچه صنایع‌دستی بودیم.

برقراری 21 هزار پرواز نوروزی

محمد محمدی‌بخش رئیس سازمان هواپیمایی کشوری از برقراری 21 هزار پرواز نوروزی در امنیت کامل و جابجایی 2 میلیون و 800 هزارنفر مسافر در یازه زمانی 24 اسفند 1401 تا 15 فروردین 1402 خبر داد و گفت: 83 درصد پروازها به‌موقع انجام شد.

اتفاقات خوشایند سفرهای 1402

با این وجود برخی اتفاقات در طول نوروز امسال نیز باعث شده بود تا طعم خوشی زیر زبان گردشگران نوروزی بیاید از جمله اینکه برای اولین بار در بندر چابهار شناور گردشگری دریایی راه اندازی شد.

قاسم عسکری‌نسب مدیرکل بنادر و دریانوردی استان سیستان و بلوچستان گفت: پس از اخذ مجوزهای قانونی دریایی و ارگان‌های نظارتی توسط متولیان امر و متقاضیان برگزاری تورهای گردشگری دریایی و با استفاده از توان بومی محلی و افزایش ضریب ایمنی دریانوردی از جمله تأمین جلیقه نجات به تعداد گردشگران دریایی، تأمین حلقه‌های نجات، تأمین مسیر ایمن تردد به شناور، نرده‌کشی و ایمن‌سازی دیوارهای اطراف و تهیه بروشورهای نکات حفاظت ایمنی سفر و حفظ محیط‌زیست و گماردن راهنمایان و تورگردانان، تلاش کردیم تا برای نخستین‌بار در تاریخ بندر چابهار گردشگری دریایی توسط شناورهای سنتی شروع به کار کند.

او اضافه کرد: این حرکت تفریحی و فرهنگی دریایی با هدف اشاعه فرهنگ ایمنی و زیست‌محیطی دریایی و معرفی ظرفیت‌های موجود چابهار که مدت‌ها مورد غفلت قرار گرفته بود نوروز امسال با راه‌اندازی گردشگری دریایی با شناورهای سنتی انجام شد که مورد استقبال بسیار خوب گردشگران و شهروندان چابهاری قرار گرفت.

پیش از این مرکز آمار ایران در آخرین گزارش‌های ارائه داده در طرح آمارگیری از گردشگران ملی، وضعیت سفرهای داخلی ایرانی‌ها را این طور ارزیابی کرد که بیشتر سفرها در طول سال با هدف دیدار دوستان و بستگان انجام می‌شود و بنابراین بیشترین اقامت نیز در خانه آشنایان بوده است.

این آمار را می‌توان به آمار نوروز 1402 نیز بسط داد چون همچنان ایرانی‌ها در ایام عید بیشتر به منازل اقوام می‌روند و در تلاش هستند برای کاهش هزینه‌ها، سفرهای شخصی انجام دهند تا استفاده از تورهای گردشگری.