برگشت سرباز ساسانی به ایران / زخم مرمت بر تن مسجد ورامین

استرداد نقش برجسته ساسانی به ایران، مرمت های ناصحیح مسجد ورامین، دعوت به بازدید از موزه های دفینه و برگزاری شورای حکام صنایع دستی از جمله خبرهای حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در این هفته بود.

خبرگزاری مهر_ گروه جامعه؛ در این هفته عزت‌الله ضرغامی با روح‌الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در وزارت میراث فرهنگی دیدار کرد در این جلسه هر یک از معاونان وزارتخانه درباره ارتباط فناوری با حوزه‌های کاری خود صحبت کرده و مواردی که می‌توان در یک همکاری مشترک بیان کرد را توضیح دادند.

همچنین امضای یک تفاهمنامه در زمینه همکاری‌های مشترک از جمله درخواست‌های دو طرف این نشست بود. در این نشست عزت الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی به موضوع استفاده از فناوری‌های جدید در حوزه مرمت اشاره کرد و گفت: یکی از موضوعات مهم ما در استفاده از تکنولوژی‌ها و فناوری‌های جدید حوزه کاوش است. شاید تست‌های ما برای کاوش آسیب زننده باشد اما با استفاده از فناوری‌های نوین می‌توان کارهای مهمی را انجام داد، حتی در مرمت نیز می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.

ضرغامی با بیان اینکه این حوزه بسیار بکر است و می‌تواند کارآیی را افزایش و هزینه‌ها را کاهش دهد از آمادگی وزارت میراث فرهنگی برای امضای یک تفاهمنامه مؤثر با معاونت علمی و فناوری خبر داد.

در ادامه این مراسم علی دارابی معاون میراث‌فرهنگی کشور به موضوع استفاده از هوش مصنوعی در حوزه میراث‌فرهنگی اشاره کرد و گفت 30 نفر از مفاخر ما در سایر کشورها دفن هستند و می‌خواهند آنها را به نام خودشان مصادره کنند به همین دلیل باید از فناوری‌های نوین برای معرفی بیشتر مفاخر استفاده کرد. ایجاد پارک‌های علم و فناوری در حوزه باستان‌شناسی، مرمت و موزه داری از جمله موضوعات همکاری‌های مشترک معاونت میراث‌فرهنگی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌تواند باشد.

رصدخانه صنایع خلاق راه‌اندازی شود

معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی کشور با بیان اینکه مأموریت‌های معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری ارتباط تنگاتنگی با حوزه صنایع‌دستی دارد، معاصرسازی صنایع‌دستی با اتصال به خانه‌های خلاق را اقدامی عملی دانست.

جلالی بیان کرد: اگر طراحی توسعه را در مثلث محصول، مشتری و سازمان طبقه بندی کنیم صنایع‌دستی ارتباطات تنگاتنگی با مأموریت‌های معاونت فناوری دارد. با توجه به اینکه در سه خانه خلاق با معاونت علمی و فناوری همکاری داریم با اتصال به خانه‌های خلاق می‌توانیم موجب افزایش دوام تولیدات را براساس توسعه پایدار، تاب‌آوری و پابرجا سازی داشته باشیم.

اختیار نظارت بر بوم گردی‌ها را نداریم

یاور عبیری رئیس جامعه انجمن‌های اقامتگاه‌های بوم گردی درباره نظارت بر این بخش از واحدهای اقامتی کشور گفت: یکی از بحث‌های ما این است که باید به انجمن‌های استانی اختیار داده شود چون اداره‌های کل میراث فرهنگی در برخی از استان‌ها شاید حدود 20 شهرستان داشته باشد و در هر کدام هم روستاهای زیادی که بوم گردی‌های فراوان مجوز گرفته اند.

وی ادامه داد: ولی در این اداره تنها یک کارشناس بوم گردی یا طبیعتگردی وجود دارد. این کارشناس نمی‌تواند به همه آنها نظارت کند. پس باید برخی از اختیارات به جوامع استانی تفویض شود تا انجمن‌ها نظارت داشته باشند.

وی گفت: انجمن‌ها توان این نظارت را دارند. اعضای هیأت مدیره در کل استان پراکنده بوده و خودشان هم ممکن است بوم گردی داشته باشند اما الان انجمن‌ها هیچ اختیاری ندارند بنابراین نمی‌توانند نظارتی هم انجام دهند.

میزبانی مرکز میراث ناملموس تهران از پنجمین نشست شورای حکام

این هفته خبر رسید که مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی (مرکز میراث ناملموس تهران) در روزهای 5 و 6 تیرماه 1402 میزبان پنجمین نشست عادی شورای حکام مرکز خواهد بود.

این نشست به منظور بحث و تبادل نظر پیرامون برخی روال‌های اجرایی، تصویب برخی امور پیش‌بینی شده در اساسنامه و توافق‌نامه منعقده بین دولت جمهوری اسلامی ایران و یونسکو، انتخاب ریاست شورای حکام و مرکز، انتخاب متخصصان شورا برای دوره چهار ساله آتی، برنامه‌ریزی جلسات هیأت اجرایی مرکز، و سرانجام بحث و تبادل نظر پیرامون برنامه‌ی فعالیت‌های مرکز برای سال 2023-2024 و تصویب نهایی آنها در هتل لاله تهران برگزار می‌شود.

برخی دیگر از سرفصل‌های پنجمین نشست شورای حکام مرکز مطالعات پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در راستای تدوین برنامه‌های راهبردی و اجراییِ پاسدارانه از هویت فرهنگی ملل منطقه و میراث زنده در آسیای غربی و مرکزی به مدیریت و راهبرد ایران خواهد بود.

دارابی رئیس شورای حکام شد

در این هفته پنجمین نشست شورای حکام مرکز مطالعات پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی در تهران امروز در هتل لاله برگزار شد و آقای فنگ جینگ نماینده دبیرکل کنوانسیون 2003 یونسکو در آن به صورت ویدئویی حضور پیدا کرد.

همچنین علی دارابی با اکثریت آرا به‌عنوان رئیس شورای حکام مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی به مدت سه سال انتخاب شد. همچنین آتوسا مؤمنی به‌عنوان رئیس مرکز میراث‌ناملموس تهران به مدت چهار سال منصوب شد.

در این مراسم علی دارابی قائم‌مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور گفت: تأسیس مراکز مقوله دو تحت نظارت یونسکو اقدامی است مورد توجه کشورهای مختلف جهان، زیرا این کشورها از طریق این مراکز با ایفای نقشی، کانونی سیاست‌های فرهنگی خود و مناطق پیرامون را برنامه ریزی و هدایت می‌کنند و در عین حال از میراث فرهنگی ناملموس ویژه خود و آنچه با کشورهای دیگر به شکل مشترک دارند پاسداری می‌کنند.

دعوت دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برای بازدید از موزه‌های دفینه

این هفته حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در بازدیدی که از پردیس موزه‌ای دفینه داشت گفت: باید دانشگاهیان حوزویان اساتید و فرهیختگان در رشته‌های مختلف از این موزه بازدید کنند همچنین توصیه من به اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی این است که در این موزه حضور پیدا کنند. چون معتقد هستم گروه موزه‌های دفینه باید بیشتر معرفی شود.

حجت الاسلام خسروپناه گفت: مسئولان و وزرا باید بتوانند از اینجا دیدن کرده تا اطلاعات بیشتری به دست آورند چون نگاه تمدنی در مدیریت پیدا می‌کنند.

وی با بیان اینکه موزه پول برای من به دلیل کامل و جامع بودن و نمایش فرایند تاریخی آن جالب بود ادامه داد: در این موزه سیر تحول پول به خوبی نشان داده شده است البته که موزه‌های دیگر نیز آثار جالب توجهی داشتند.

سنگ‌نگاره ساسانی بامداد امروز به ایران بازگردانده شد

خبر مهم این هفته آن بود که سنگ‌نگاره ساسانی، بامداد چهارشنبه هفتم تیرماه با اقدام و پیگیری‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت امورخارجه، وارد ایران شد و مسئولان وزارت میراث‌فرهنگی، این اثر را در فرودگاه امام خمینی (ره) تحویل گرفتند.

پس از طی مراحل مورد نیاز، این سنگ‌نگاره در موزه ملی ایران به نمایش در می‌آید که زمان آن به اطلاع می‌رسد.

این اثر تاریخی که متعلق به دوره ساسانی است، در سال 1988 میلادی وارد کشور امارات شده و سال 2006 از کشور امارات خارج شده است. زمان توقیف اثر در بریتانیا سال 2016 بوده است. زمان دقیق خروج این سنگ‌نگاره از ایران مشخص نیست، اما با توجه به زمان ورود آن به امارات که مصادف با 1367 شمسی است، به احتمال زیاد این اثر در زمان جنگ تحمیلی به شکل غیرقانونی از کشور خارج شده است.

مرمت غیر اصولی مسجد باستانی ورامین

این هفته خبرگزاری مهر در گزارشی نوشت: مسجد جامع ورامین یکی از مساجد دوره ایلخانی در شهرستان ورامین و از مساجد مهمی استان تهران است که کمترین توجهی به آن می‌شود. با وجود اینکه فاصله چندانی از این مسجد مهم تا پایتخت وجود ندارد اما هر بار اتفاقاتی برای آن می‌افتد که خوشایند نیست. از جمله گازکشی در مسجد که چند سال پیش به بهانه سرد بودن هوا انجام شد و دیوارهای این مسجد 700 ساله را تخریب کرد.

نورپردازی‌ها باعث شد در نمای بیرونی این مسجد چند روزی چراغ‌های تزئینی روشن ولی به سرعت خاموش شود و جای آن سوراخ‌هایی بماند که دیگر از دیوار و در کنار تزئینات قدیمی آن برطرف نمی‌شود.

نگاهی به طاق‌های ضربی دو پوش مسجد مشخص می‌کند که سقف نم کشیده است. در واقع این طاق‌های آجری از پشت بام ایزوگام شده اند! برخی از آجرها از جایشان بلند شده و تکان می‌خورند. چینش آجرهایی که جدید کار شده درست نیست هیچ کدام در یک خط ممتد قرار نگرفته اند.