شنبه 3 آذر 1403

به بهانه پخش «شب دهم» از تلویزیون / سریالی که ساخت آن به یک مو بند بود

خبرگزاری تسنیم مشاهده در مرجع
به بهانه پخش «شب دهم» از تلویزیون / سریالی که ساخت آن به یک مو بند بود

سریال «شب دهم» حسن فتحی بیش از 20 سال سن دارد، اما بعد از آن شاید تنها سریالی که توانست مورد استقبال مخاطب قرار بگیرد «مختارنامه» باشد.

- اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، تلویزیون «شب دهم» را شبکه تماشا پخش می‌کند. سریالی که هنوز هم بعد از پخش‌های مجدد جزو پرمخاطب‌های رسانه ملی به شمار می‌رود. «شب دهم» به کارگردانی حسن فتحی هر شب از ساعت 18 روی آنتن می‌رود؛ در این سریال حسین یاری، کتایون ریاحی، رویا تیموریان، ثریا قاسمی و پرویز فلاحی‌پور، قصه‌ای را در دوران حکومت رضاخان در تهران و ممنوعیت عزاداری برای سالار شهیدان و پرپایی تعزیه روایت می‌کنند. در همین گیرودار فردی به نام حیدر خوش مرام از لات‌های تهران قدیم، خواهان ازدواج با دختری از تبار قاجار می‌شود.

این سریال ماندگار که به نوعی فتح باب ساخت سریال‌های محرمی شد و تأثیرگذاری زیادی بر مخاطبان داشت و ثابت کرد می‌توان با هنر نمایش به فلسفه عاشورا و گفتمان مذهبی به بهترین شکل پرداخت و تأثیرگذار بود. حسن فتحی درباره این‌که چگونه «شب دهم» به سریالی مناسبتی تبدیل شد گفته: پخش سریال «شب دهم» در ایام محرم پیشنهاد مدیر وقت شبکه یک بود. این سریال در ایامی که عید نوروز و محرم با هم تقارن دارند، مخاطب بسیاری را جذب خود می‌کند و همین اتفاق هم افتاد. «شب دهم» به عنوان سریالی مناسبتی به خوبی جواب داد.

وصیت کردم فیلمنامه سریال امام حسین (ع) را با من خاک کنند / تعهدی که بغض «مجتبی فرآورده» را شکست + فیلم

«شب دهم» قرار بود سینمایی شود!

حسن فتحی در ابتدا نمی‌خواسته «شب دهم» را برای تلویزیون بسازد. او قصد داشته آن را در قالب یک فیلم سینمایی برای حوزه هنری کار کند. سناریو را که می‌نویسد، متوجه می‌شود که قصه از حد یک کار سینمایی فراتر رفته است و باید به فکر یک ساختار چندساعته باشد؛ بنابراین از شکل سینمایی «شب دهم» منصرف می‌شود و سعی می‌کند در چارچوب مدیوم تلویزیون، این تم را پرورش دهد.

پس از پخش و موفقیت زیاد این مجموعه برخی از منتقدان و هنرمندان دلیل موفقیت این مجموعه را بودجه کلان می‌دانند، اما فتحی میگوید: بودجه اختصاص یافته به سرال «شب دهم» چه در مرحله نگارش فیلم‌نامه و چه در مرحله‌ی تولید، در مقایسه با کار‌هایی که در همان زمان تلویزیون تولید می‌شده، بسیار پایین بوده است. در آن زمان بودجه «شب دهم» به حدی پایین بود که تردید داشتیم می‌توان کاری خوب ساخت یا نه. به بشکوفه، تهیه‌کننده گفتم من به خاطر عشق به امام حسین (ع) این فیلم‌نامه را نوشتم و به خاطر عشق به امام حسین (ع) هم جلو می‌رویم. هرجا هم کمبود داشتیم با همکاری و قناعت مشکلات را حل می‌کنیم.

حسن فتحی سریال را نوشت و ساخت

حسن فتحی پیش از ساخت این مجموعه در کارنامه کاری خود سریالی مثل «پهلوانان نمی‌میرند» را داشت و طبعاً با همان حال و هوا وارد ساخت «شب دهم» شد.. فتحی این سریال را خودش نوشت و خودش نیز ساخت و هر جا احساس کرد مشکلی وجود دارد به سرعت سکانس و پلان را تغییر داد تا بیننده دچار سردرگمی نشود. این اتفاقی است که در سایر کار‌های فتحی هم رخ می‌دهد و کار‌های او را متمایز می‌کند.

حرکت «شب دهم» بر لبه تیغ

«شب دهم» به کارگردانی «حسن فتحی» و تهیه‌کنندگی «حسن بشکوفه» در سال 1380 ساخته شد. آن زمان فتحی تجربه ساخت 8 سریال دیگر (همسایه ها، عاطفه، معمای یک قتل، سوءتفاهم، هوای تازه، پهلوانان نمی میرند، فردا دیر است و روشن‌تر از خاموشی) را از سر گذرانده بود و حالا در 42 سالگی تصمیم داشت سریال جدیدی را تجربه کند که تا به حال شبیه آن در تلویزیون ساخته نشده بود. در حقیقت او دست روی قصه‌ای گذاشته بود که به نظر می‌آمد بر لبه تیغ خطوط قرمز صداوسیما حرکت می‌کند.

سریالی که ساخت آن به یک مو بند بود

شاید اگر امروز کسی بخواهد سریالی با شکل و شمایل شب دهم بسازد و یا قصه ای عاشقانه را به تصویر بکشد، دست بازتری نسبت به گذشته داشته باشد. آن هم زمانی که بعد از انقلاب اسلامی بسیاری از ژانرها و قصه ها برای اولین بار تجربه می شدند و همین موضوعی بود تا مدیران تلویزیون را محتاط تر و دست بسته تر کند.

سریال «شب دهم» هم از این قضیه مستثنی نبوده است و در سالی که ماه محرم با نوروز تلاقی می یابد، مدیران تلویزیون به این فکر می افتند که اثری تدارک ببینند که با این حال و هوا در هم آمیخته باشد. البته تصویب فیلمنامه این سریال آن قدرها هم کار راحتی نبوده است و حسن فتحی در این باره نیز گفته است: یادم نمی‌رود که در سال 1380 که فیلمنامه را ارائه دادم برخی از دوستان در شورای نظارت موضع‌گیری وحشتناکی داشتند و معتقد بودند مضمون این سریال بد و مفسده‌برانگیز است.

حتی خبر داشتم که آن جلسه به تشنج کشیده شده بود و عده‌ای مخالف و عده‌ای موافق بودند و کار به جایی رسید که آن زمان مدیر وقت شبکه آقای جعفری‌جلوه 2 تن از اعضای شورا (مهدی فرجی و حمید جمدر) را به‌عنوان حکم قرار داد تا با خواندن فیلمنامه، نظر نهایی را درباره ساخت یا عدم ساخت آن ارائه دهند. از سر لطف پروردگار و خوش اقبالی من این دونفر به این نتیجه رسیدند که فیلمنامه شب دهم فیلمنامه خوبی است.

بعدها همه از «شب دهم» حمایت کردند

حتی خاطرم هست که در طول پخش این سریال، مدیریت وقت صداوسیما و مدیریت وقت شبکه یک نگران بودند که مبادا پخش «شب دهم» با واکنش منفی اقشار مذهبی جامعه روبه‌رو شود. اما در نهایت چه اتفاقی افتاد؟ همه حمایت کردند. مردم و رسانه‌های مختلف با دیدگاه‌های مختلف حتی از حوزه علمیه قم نیز از این سریال حمایت کردند. اما من یادم نمی‌رود که تصویب و عدم‌تصویب ساخت این سریال به یک مو بند بود. اکثریت گروه‌ها و اقشار جامعه این سریال را مورد استقبال فوق‌العاده قرار دادند تا حدی که خود من به‌شخصه از دامنه استقبال مردم غافلگیر شده بودم.

به گزارش تسنیم، شبکه تماشا فارغ از «شب دهم» چند سریال دیگر هم در کنداکتور خود قرار داده است. «جونگ میونگ» سریال تاریخی محصول 2015 کره جنوبی به کارگردانی سنگ هو کیم هر شب ساعت 19 پخش می‌شود. «جونگ میونگ» دختری شش هفت ساله و فرزند ملکه و امپراطور بزرگ است که در کشور کوچک جوسان زندگی می‌کند. او طی چند دهه شاهد تغییرات سیاسی و نظامی‌کشور خود است و در تمام این سال‌ها با وجود خطرات بسیار، تلاش می‌کند تا کشورش را در شرایط دشوار جنگ با کشورهای دیگر و از اختلافات داخلی نجات دهد.

سریال «جونگ میونگ» هر شب ساعت 19 پخش و تکرار آن روز بعد ساعت 13، 7 صبح و 1 بامداد خواهد بود.

با اتمام سریال «خواب و بیدار» اثر دیگر مهدی فخیم‌زاده با نام «ساختمان 85» به تهیه کنندگی رضا انصاریان هر شب ساعت 20 از شبکه تماشا پخش و روز بعد ساعت 14، 8 صبح و 2 بامداد می‌شود. در خلاصه داستان این سریال آمده است: با برخورد ماشین یکی از اهالی ساختمان 85 با دیوار پارکینگ، بقایای مربوط به یک جنازه لابه‌لای دیوار یافت می‌شود. از آنجا که تعداد قابل توجهی از ساکنین ساختمان، به کار خلاف مشغولند؛ با باز شدن پای پلیس برای حل پرونده قتل، آن‌ها نیز درگیر ماجراهایی می‌شوند.

لیلا برخورداری، نفیسه روشن، محسن افشانی، رویا نونهالی، محمود پاک‌نیت و... در این سرییال به ایفای نقش پرداخته‌اند.

سریال تلویزیونی «لحظه گرگ‌ومیش» به کارگردانی همایون اسعدیان روایتگر فراز و فرود زندگی اعضای خانواده‌ای ایرانی با محوریت زندگی تنها دختر خانواده، «یاسمن»، است که با حوادث گوناگونی همچون جنگ، تحولات اقتصادی و اجتماعی و... از دهه 60 آغاز می‌شود و تا زمان معاصر ادامه می‌یابد.

بازیگرانی همچون فاطمه گودرزی، شهره سلطانی، فرید سجادی حسینی، علیرضا کمالی، المیرا دهقانی، حسام محمودی فرید، پانیذ برز علی، ناصر سجادی حسینی، نیما نادری، پاشا رستمی، رها خدا یاری، وحید آقاپور، احسان امانی و سیامک احصایی در این سریال حضور دارند.

بینندگان تماشا می‌توانند این سریال را هر روز ساعت 21 و در ساعات 15، 3 در باکس‌های بازپخش مشاهده کنند.

گریه‌های مهران غفوریان در برنامه محرمی / پدرم از کفش جفت‌کردن در هیئت شفا گرفت + فیلم

مجموعه تلویزیونی «سال‌های ابری» به کارگردانی مهدی کرم‌پور هر شب ساعت 22 و تکرار روز بعد ساعات 4 از شبکه تماشا پخش می‌شود. علی عمرانی، عاطفه رضوی، حمید ابراهیمی، لیندا کیانی، لیلا برخورداری، علی صالحی، سینا رازانی، علی اوجی، سعید آرمند، سپیده علایی، مصطفی پروین، صامد رمضانی، ارسلان قاسمی و (با حضور) پژمان جمشیدی، علی اوسیوند، اسماعیل شنگله و امید روحانی و فرزاد حسنی بازیگران اصلی «سال‌های ابری» هستند.

زندگی حسین سالار از روزی به هم می‌ریزد که جاسم پرده از سال‌های ابری ذهن سالار برمی‌دارد. دیری نمی‌گذرد که سالار می‌فهمد این فقط بخشی از هجمه بزرگی است که کیان زندگی او را هدف گرفته. او باید تصمیمی بزرگ بگیرد. مصالحه با مهاجمان، یا آغاز جنگ برای اثبات شرافتی که سال‌ها برای آن جنگیده است.

سریال‌های «شاهرگ» هر روز ساعت 23، بازپخش 5 و 11، «بازپرس» یکشنبه تا سه‌شنبه ساعت 10 و 17، «همه گیری» یکشنبه تا پنجشنبه ساعت 9 و 16، «عشق کوفی» جمعه و شنبه‌ها ساعت 9 و 16 و «سوران» جمعه‌ها «ساعت 24، بازپخش 14 از شبکه تماشا پخش می‌شود.