بورس همچنان در رکود | سهامداران بازار سرمایه کجا رفتند؟
با توجه به ادامه روند ناامید کننده بازار سرمایه، کارشناسان برای ارائه امید به سهامداران ناامید به انواع آمارها مراجعه می‌کنند. اما آمار نیز نشان دهنده وضعیت نامطلوب بازار است؛ بازار به حالت رکود و تقریباً تعطیلی نزدیک است.
به نظر می‌رسد که تمام تمرکز و توجه دولتمردان به انتخابات بوده و آن‌ها به طور کامل از بازار سرمایه غافل شده‌اند. به نظر می‌رسد که آن‌ها حتی باور نمی‌کنند که چنین بازاری وجود دارد. البته باید ذکر کرد که در دوران دولت سیزدهم نیز وضعیت بورس تهران خوب نبود، اما به طور واضح آن‌ها به این اندازه روزها را درگیر این مسئله نمی‌کردند. بنابراین می‌توان گفت که وضعیت فعلی بیشتر از یک سیاهی رنگ است.
تعداد کدهای خریدار حقیقی
برای اولین بار از سال 1398، تعداد کدهای خریدار حقیقی به حدود 60 هزار کد کاهش یافت. البته از آن زمان تا به امروز بیش از 130 صندوق به بازار اضافه شده است. به واسطه عمق بخشی به بازار سرمایه، انتظار افزایش اقبال نیز وجود دارد اما تصمیمات و سیاست‌های اقتصادی و غیر اقتصادی در قبال بازار سرمایه به فراری دادن افراد از این بازار ختم شده است.
قیمت به سود (P/E)
نسبت قیمت به سود نشان دهنده مبلغی است که سرمایه‌گذاران حاضرند به ازای هر یک ریال سود تولید شده توسط شرکت بپردازند. نسبت P/E TTM یکی از شاخص‌های سودآوری است که وضعیت سود خالص شرکت‌ها در چهار فصل گذشته را نشان می‌دهد. برای مثال شرکتی با قیمت سهم 1000 تومانی که در چهار فصل گذشته 200 تومان سود خالص ایجاد کرده دارای P/E TTM پنج است.
نسبتی که اگر مهر 1401 را چشم پوشی کنیم به اسفند 1396 برمی‌گردد. جالب این‌جاست که از سویی کاهش P/E بازار را شاهد هستیم، اما از سوی دیگر تعداد کدهای خریداران و ارزش معاملات به پایین‌ترین سطح‌های خود رسیده و این یعنی بازار سرمایه در این محدودیت‌ها نیز جذابیت ندارد.
خریداران کجا رفتند؟
جذابیت سرمایه‌گذاری طبیعتا با توجه به نرخ بهره بالا و امنیت سرمایه در سایر بازارهای موازی نظیر طلا، متوجه بورس تهران با آن همه ریسک‌های تحمیلی نمی‌شود. پول‌های بزرگ ترجیح می‌دهند در بازاری فعالیت کنند که یا مانند اوراق دولتی با نرخ حوالی 35 درصد بدون ریسک باشد، یا مانند ملک و دلار متاثر از تورم بازدهی ایجاد کند و یا مانند طلا علاوه بر حفظ قدرت خرید در مقابله با ریسک‌های سیستماتیک مقاوم باشد.
قاعدتا کمتر کسی سرمایه خود را به سمت بازاری هدایت می‌کند که نه پیش‌بینی پذیر است، نه شفافیت و تقارن اطلاعاتی مکفی دارد و نه حتی از دست درازی دولت در سودسازی آن مصون است. نتیجه این مناسبات، آن می‌شود که P/E=7 نیز برای سرمایه‌گذاران جذاب نخواهد بود.
