بوی جنگ ایران و آمریکا می‌آید؟
در حالی که عربستان سعودی و امارات متحده عربی به دنبال کاهش وابستگی دفاعی خود به واشنگتن هستند، یک مقام امریکایی هفته گذشته به المانیتور گفت: «این کشور‌های خلیج فارس را به ایران نزدیک‌تر کرده و یک سیگنال به شرکای منطقه‌ای می‌دهد که در غیاب نیرو‌های امریکایی، ایالات متحده در مورد امنیت جدی نیست.»
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه جوان، امریکا اعلام کرده است که بیش از 3هزار پرسنل نظامی این کشور با دو کشتی جنگی وارد دریای سرخ شده‌اند. این 3 هزار نفر، همراه با ناو‌های جنگی یو. اس. اس‌باتان و یو. اس. اس‌کارترهال وارد منطقه تحت پوشش سنتکام شده‌اند ولی مانند گذشته که ناو‌های امریکایی وارد خلیج فارس می‌شدند، این دفعه به دریای سرخ آمده‌اند.
تیم هاوکینز، سخنگوی ناوگان پنجم دریایی امریکا به خبرگزاری فرانسه گفته که این استقرار به تلاش‌ها برای «بازدارندگی از فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده و کاهش تنش‌های منطقه‌ای ناشی از آزار و اذیت ایران و توقیف کشتی‌های تجاری» می‌افزاید.
با این حال، او از بیان جزئیات درباره چیزی که پنتاگون آن را ایجاد بازدارندگی در مقابل ایران خوانده خودداری کرده است.
المانیتور هفته گذشته گزارش کرده بود که مقامات ارشد وزارت دفاع امریکا در حال انجام اقدامات نهایی هستند که ارتش امریکا را قادر به مداخله مستقیم‌تر برای جلوگیری از توقیف نفتکش‌های تجاری از طرف ایران می‌کند.
ناوگان پنجم امریکا مدعی است که نیروی دریایی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طی دو سال گذشته حداقل 20 تانکر کشتیرانی تجاری را در منطقه مورد آزار و اذیت قرار داده‌اند یا کنترل آن‌ها را به دست گرفته‌اند، ولی از بیان مواردی که امریکا به استناد نظارت‌ها و تحریم‌های فرامرزی، کشتی‌های سوخت‌رسانی ایران را توقیف کرده، خودداری کرده است.
دست‌کم در یک مورد، نفتکش سوئز راجان با پرچم جزایر مارشال که حامل سوخت ایران به چین بود، اردیبهشت‌ماه امسال به دست امریکایی‌ها توقیف شد که پس از آن، اقدامات تلافی‌جویانه ایران نیز افزایش پیدا کرد.
اقدامات تلافی‌جویانه ایران در چارچوب یک استراتژی سنتی است که یک بار در تیرماه 1397، از زبان رئیس‌جمهور پیشین ایران بیان شد: «نتوانیم نفت صادر کنیم دیگران هم نمی‌توانند» و طی سال‌های اخیر هم، تهران در چارچوب همین استراتژی کلی عمل کرده است.
سرباز بر عرشه کشتی‌های تجاری؟!
اینکه امریکایی‌ها چگونه می‌خواهند در کشمکش نفتکش‌ها، امنیت خود را حفظ کنند، مشخص نیست ولی گفته می‌شود ارتش امریکا پیشنهاد کرده که تفنگداران دریایی امریکا در کشتی‌های تجاری غیرنظامی با پرچم‌های خارجی سوار شوند، کاری که البته به نوشته المانیتور، ابتدا به موافقت دولت‌های منطقه‌ای و شرکت‌های خصوصی نیاز دارد.
با این حال، در صورت جدی بودن، این طرح عملاً کشتی‌های تجاری را به کشتی‌های نظامی بدل کرده و رژیم دریانوردی جدیدی را به رژیم تجاری موجود تحمیل خواهد کرد.
از طرف دیگر، برخی ناظران می‌گویند که اعزام 3 هزار نیروی اضافی به همراه دو ناو و برخی ادوات دیگر به منطقه در حالی که تعهدات امنیتی امریکایی در خاورمیانه کاهش پیدا کرده، حاوی این سیگنال است که واشنگتن متحدان عرب خود را به کلی رها نکرده است.
در حالی که عربستان سعودی و امارات متحده عربی به دنبال کاهش وابستگی دفاعی خود به واشنگتن هستند، یک مقام امریکایی هفته گذشته به المانیتور گفت: «این کشور‌های خلیج فارس را به ایران نزدیک‌تر کرده و یک سیگنال به شرکای منطقه‌ای می‌دهد که در غیاب نیرو‌های امریکایی، ایالات متحده در مورد امنیت جدی نیست.»
در مقابل، امریکا می‌کوشد با اعزام ناو و تفنگداران دریایی اضافی به منطقه، به متحدان خود پیام بدهد که همچنان به امنیت آن‌ها متعهد است. به جز 30 هزار نیروی اضافی و دو ناو جدید، امریکا در هفته‌های اخیر، هواپیماها، هلیکوپتر‌ها و ادوات آبی خاکی اضافی را هم برای پیوستن به 12 فروند اف 35 به منطقه گسیل کرده است.
برخی ناظران گفته‌اند که استقرار جدید، به معنای حرکت تهران و واشنگتن به سمت وسوی تنش بیشتر است. ایران دو هفته قبل، مجدداً موشک کروز معروف به «ابومهدی» خود را که اولین بار در سال 2020 رونمایی شد، به نمایش گذاشت که می‌تواند برای هدف قرار دادن کشتی‌ها در دریا تا فاصله 1000 کیلومتری (620 مایلی) استفاده شود و عبدالرحیم موسوی، فرمانده ارتش نیز هشدار داد که استقرار ادوات امریکا تنها ناامنی و آسیب را برای منطقه به همراه خواهد داشت.
جان گامبرل در یکم آگوست در آسوشیتدپرس نوشت: «این نشانه آن است که در حالی که جنگ‌های امریکا در منطقه ممکن است پایان یافته باشد، درگیری این کشور با ایران بر سر برنامه هسته‌ای بدتر می‌شود و هیچ راه‌حلی متصور نیست.»
همه فقط رقص است
با وجود این، برخی ناظران معتقد نیستند که باز استقرار نیرو‌ها و ادوات امریکایی در منطقه، به معنای حرکت دوطرف به سمت رویارویی باشد.
یک مقام ارشد سابق عملیات ویژه امریکا که نخواسته نامش فاش شود به المانیتور گفته که این استقرار نشان نمی‌دهد که واشنگتن قصد تشدید یا آغاز خصومت با نیرو‌های ایرانی در منطقه خلیج فارس را دارد. خبر ورود نیرو‌ها و ادوات جدید امریکا به دریای سرخ، در حالی که ایالات متحده به طور سنتی برای هشدار به ایران، ناوگان خود را به خلیج فارس اعزام می‌کرد، نشانه احتیاط امریکا است.
طی دو دهه پس از حملات 11 سپتامبر 2001، گاه دو ناو هواپیمابر مختلف امریکایی در خلیج فارس گشت‌زنی می‌کردند ولی ناو یو. اس. اس‌نیمیتز در نوامبر 2020 به عنوان آخرین ناو امریکایی در خلیج فارس، از تنگه هرمز خارج شد. با چنین وضعیتی، علی واعظ، مدیر ارشد پروژه ایران در گرو بین‌المللی بحران، گفته که افزایش نیرو و ادوات امریکا در منطقه «برای من یک رقص است، زیرا هر دو طرف در آستانه آتش‌بس احتمالی هستند.»
همچنین بخوانید