بی‌توجهی جامعه جهانی به مسئولیت خود در قبال پناهندگان افغانستانی
رئیس سازمان امور اجتماعی از کاهش کمک‌های بین‌المللی به پناهندگان افغانستانی انتقاد کرد و گفت: ایران رویکرد بشردوستانه به پناهندگان و اتباع خارجی داشته است.
رئیس سازمان امور اجتماعی از کاهش کمک‌های بین‌المللی به پناهندگان افغانستانی انتقاد کرد و گفت: ایران رویکرد بشردوستانه به پناهندگان و اتباع خارجی داشته است.
به گزارش خبرگزاری مهر، سید محمد بطحایی معاون وزیر و رئیس سازمان امور اجتماعی کشور، در هفتاد و ششمین اجلاس کمیته اجرایی کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان در ژنو، تاکید کرد: حمایت ایران از پناهندگان نمی‌تواند دائمی باشد و برنامه‌ریزی جدی برای حل و فصل دائمی این مسئله، از جمله تسهیل بازگشت، باید در دستور کار جامعه بین‌المللی قرار گیرد.
وی با بیان اینکه میزبانی از جمعیت قابل توجهی از پناهندگان افغانستانی، چالش‌های عظیم اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و زیست‌محیطی برای ایران ایجاد کرده است، افزود: ایران سالانه میلیاردها دلار برای تأمین سرپناه، آموزش، بهداشت و معیشت این افراد هزینه می‌کند که این موضوع پس از اقدامات قهری یک‌جانبه و تحریم‌های اقتصادی، فشار مضاعفی بر منابع عمومی کشور وارد کرده است.
بطحایی گفت: ارائه خدمات بهداشتی اولیه رایگان، پوشش رایگان بیمه درمانی پناهندگان آسیب‌پذیر و بهره‌مند شدن از یارانه‌ها فقط گوشه‌ای از رویکرد بشردوستانه ایران به پناهندگان و اتباع خارجی بوده است.
معاون وزیر کشور، حجم بسیار ناامیدکننده تخصیص منابع مالی بین‌المللی در حوزه پناهندگان و آوارگان برای ایران در مقایسه با کشورهای دیگر منطقه و کاهش بیش از 70 درصدی بودجه کمیساریا در ایران از سال 2021 تاکنون را نمونه‌ای از بی‌توجهی بین‌المللی بیان کرد و افزود: برخی کشورهای غربی موضوع تقسیم بار و مسئولیت را سیاسی کرده و به بهانه تحریم‌های غیرقانونی، مشارکت عادلانه‌ای در تقسیم بار میزبانی ندارند.
بطحایی با اشاره به اجرای طرح بازگشت اتباع افغانستانی که پس از تحولات 2021 به ایران وارد شده بودند، گفت: در نتیجه فشارها و چالش‌های ایجاد شده و مسئولیت‌پذیر نبودن جامعه بین‌الملل در خصوص پناهندگان و آوارگان افغانستانی، بازگشت اتباع خارجی غیرمجاز، نظام‌مند کردن حضور اتباع خارجی و ایجاد تعادل بین جمعیت آوارگان و پناهندگان با ظرفیت‌ها و امکانات محدود کشور، به یکی از مطالبات اصلی شهروندان ایرانی تبدیل شده است.
رییس سازمان امور اجتماعی کشور، این اقدام را حق حاکمیتی ایران اعلام کرد و افزود: این طرح، با توجه به بهبود شرایط امنیتی در افغانستان، اعلام آمادگی و همکاری این کشور برای بازگشت اتباع و با در نظر گرفتن تمهیدات لازم برای گروه‌های آسیب‌پذیر انجام شده است.
وی، بازگشت پناهندگان را سیاست و اولویت اصلی ایران عنوان کرد و گفت: مطالبه جدی جمهوری اسلامی ایران از جامعه بین‌المللی این است که در راستای اهداف راه حل‌های راهبردی برای پناهندگان افغانستانی (SSAR) و با توجه به اصل تقسیم منصفانه بار میزبانی، به مسئولیت و تعهدات خود در ارتباط با سه هدف اصلی حمایت از کشورهای میزبان، حمایت از بازگشت و ادغام مجدد و اسکان مجدد پناهندگان در کشورهای ثالث عمل کنند.
بطحایی افزود: برگزاری نشست گروه محلی‌ساز و کار حمایتی راه حل‌های راهبردی در اوایل سپتامبر 2025 در تهران، اگرچه گامی مثبت برای تقسیم منصفانه بار میزبانی پناهندگان است، اما انتظار می‌رود جامعه بین‌المللی و کمیساریا، گام‌های عملیاتی و ملموس بردارد.
معاون وزیر کشور، در بخش دیگری از سخنرانی خود در اجلاس کمیته اجرایی کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان، بحران انسانی در غزه و جنایت رژیم صهیونیستی در «نسل‌کشی بیرحمانه» فلسطینیان را محکوم کرد و گفت: دو سال جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، شهادت حدود 60 هزار نفر و آوارگی میلیون‌ها فلسطینی را در پی داشته است.
وی افزود: متوقف نشدن جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، در سایه حمایت برخی کشورهای غربی از این جنایات، باعث تداوم نقض قوانین بین‌المللی و حمله آن رژیم به دیگر کشورهای منطقه از جمله لبنان، سوریه، ایران، یمن و قطر شد.
بطحایی، با اشاره به شهادت بیش از 1000 شهروند ایرانی در حملات رژیم صهیونیستی، تاکید کرد: جامعه بین‌الملل باید بطور عملی این رژیم را در خصوص اعمال جنایتکارانه و ناقض قوانین بین‌المللی در منطقه و جهان پاسخگو کند.
هفتاد و ششمین اجلاس سالانه کمیته اجرایی کمیساریای عالی ملل متحد در امور پناهندگان (اکسکام) در ژنو سوئیس برگزار شده است. دکتر بطحایی معاون وزیر و رییس سازمان امور اجتماعی کشور، در صدر هیئتی از وزارت کشور جمهوری اسلامی ایران در این رویداد بین‌المللی شرکت کرده است.
معاون وزیر کشور، در حاشیه این اجلاس، با کیم الینگ مدیر ارشد اجرایی سازمان بین‌المللی مهاجرت دیدار کرد.
بطحایی همچنین از مدیرکل سازمان بین‌المللی مهاجرت، برای سفر به ایران به منظور پیگیری موضوعات مشترک و بررسی اقدامات و طرح‌ها دعوت کرد. در این خصوص پیشنهاد شد نشست مشترکی با حضور، کمیساریای عالی سازمان ملل متحد و سازمان بین‌المللی مهاجرت، در تهران برگزار شود.