تازه‌ترین تلاش بانک مرکزی برای سامان‌دهی نرخ ارز / راه اندازی تالار دوم ارز توافقی به نفع کدام شرکت‌های بورسی است؟+ فیلم
راه‌اندازی بازار ثانویه ارزی، تازه‌ترین تلاش بانک مرکزی برای سامان‌دهی نرخ ارز است. اما آیا تعدد بازارها می‌تواند جایگزین سیاست‌گذاری شفاف و یکپارچه شود؟ تجربه گذشته چه می‌گوید؟
در «تیتر یک» امروز یکشنبه 13 مهر 1404 با واکاوی تحولات ارزی از سال 89 تا امروز، اثرات این سیاست‌ها بر صنایع بزرگ را بررسی کردیم و در گفت‌وگو با ولی‌اله سیف رئیس پیشین بانک مرکزی ایران، به این پرسش پاسخ دادیم که آیا نرخ جدید رسمی دلار چاره‌ساز خواهد بود، و چند بازار دیگر باید شکل بگیرد تا دلار آرام گیرد؟»
ربع قرن سیاست ارزی چند نرخی
بررسی تحولات ارزی از سال 1389 تا 1404 نشان می‌دهد که اقتصاد ایران در این سال‌ها شش نظام نرخ ارز را دیده؛ برخی سال‌ها نظام دو نرخی ارز و برخی سال‌ها نظام سه نرخی ارز. متغیر اثرگذار در نرخ‌ها نیز تحریم، میزان صادرات نفت و کسری بودجه دولت بوده است. در سال 1404 برخلاف سال‌های گذشته برای اولین بار اقتصاد ایران با نظام چهار نرخی ارز مواجه شده است. آیا نرخ جدید رسمی دلار، چاره اقتصاد ایران خواهد بود؟
دور باطل سیاست های ارزی بانک مرکزی
راه‌اندازی بازار ثانویه ارزی، تازه‌ترین تلاش بانک مرکزی برای سامان‌دهی نرخ ارز است. اما آیا تعدد بازارها می‌تواند جایگزین سیاست‌گذاری شفاف و یکپارچه شود؟ تجربه گذشته چه می‌گوید؟
بازار جدید ارزی با عنوان بازار دوم توافقی قرار است صادرکنندگان را به عرضه ارز تشویق کند. اما سؤال اصلی اینجاست؛ چند بازار دیگر باید شکل بگیرد تا دلار آرام بگیرد؟
راهکار سوم برای سیاست ارزی
بانک مرکزی با رونمایی از تالار دوم ارز، سیاستی اجرا کرده که هدف آن افزایش بازگشت ارز صادرکنندگان به داخل کشور و جلوگیری از افزایش نرخ ارز است.
برخی از کارشناسان بر این باورند که ایجاد یک نهاد جداگانه برای افزایش تدریجی نرخ ارز به فساد و رانت ارزی دامن زده و دسترسی به امضای طلایی برای پیش‌برد اهداف تجاری را بیش از پیش می‌کند.
اکوایران در این خصوص با ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی در زمان خروج آمریکا از برجام گفتگویی داشته و این مسئله را بررسی کرده است.
راه اندازی تالار دوم ارز توافقی به نفع کدام شرکت‌های بورسی؟
ارز چند نرخی برخی تولیدکنندگان وجود دارند که بخش اعظمی از فروش خود را به بازارهای صادراتی تخصیص داده‌اند. این بنگاه‌ها، بیش از سایرین، از راه اندازی تالار دوم ارز توافقی رضایت دارند.
اثرات سیاست چندنرخی بر تجارت
پس از فعال شدن مکانیسم ماشه و جهش 13 هزار تومانی نرخ دلار، بانک مرکزی تصمیم گرفته با راه‌اندازی تالار دوم ارزی، بازار ارز را کنترل و شفاف‌سازی کند. این تالار که نرخ‌هایی نزدیک به بازار آزاد دارد، یادآور تجربه‌های گذشته و چندنرخی بودن است که اقتصاد ایران را به التهاب کشانده است.
در چنین شرایطی که ورود ارز کاهش یافته و دارندگان ارز فروش خود را به امید نرخ‌های بالاتر به تعویق انداخته‌اند، این سیاست چه تاثیری بر بازار صنایع بزرگ خواهد داشت؟
حذف صفر از پول ملی
حذف صفر از پول ملی ایران در دهه‌های گذشته چندین بار بر زبان سیاستمداران افتاده، ولی به دلایل مختلف به مرحله اجرایی نرسیده است. در سال 98 این لایحه توسط دولت حسن روحانی به مجلس ارائه شد، ولی هرگز اجرا نشد. امروز 6 مجلس شورای اسلامی پس از بررسی و رفع ایرادات شورای نگهبان به لایحه اصلاح قانون پولی بانکی ایران با حذف چهار صفر از پول ملی موافقت کرد. اما این سیاست از کی بر سرزبان‌ها افتاده و تجارب موفق کشورها در اجرای حذف صفر از پول ملی و دلایل موافقت و مخالفت با این طرح و ملزومات اجرای آن چیست؟
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.