تامین آب پایدار استان سیستان و بلوچستان چگونه محقق شد؟

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو - حنانه فقیه منزه: تامین آب پایدار در استان سیستان و بلوچستان سال‌ها با مشکلات زیادی همراه بود و هر از چند گاهی از طریق رسانه‌ها اخباری مبنی بر اعتراض مردم این استان درخصوص کمبود آب و سختی‌های تامین آن مطرح می‌شد.

طی 22 سال گذشته این استان با تغییرات اقلیمی و خشکسالی مزمن مواجه بوده که مشکلات زیادی را در بخش‌های مختلف مانند کشاورزی، بهداشت و صنعت به وجود آورده است. اما تنها موضوعی که مردم شریف سیستان و بلوچستان را در تنگنای بی‌آبی قرار داده است، کمبود بارش و خشکسالی‌های مزمن نیست؛ بی‌اعتنایی مسئولان به مشکلات آب و برق این منطقه و عدم اجرای طرح‌های مختلف در حوزه انرژی، از دیگر دلایلی است که این استان را درگیر بحران آب کرده است.

در سال 1400 و پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، شهید رئیسی در اولین سفر‌های استانی خود طی بازدیدی که از استان سیستان و بلوچستان داشت، وعده تامین آب کشاورزی و شرب در این منطقه را داد. برهمین اساس برنامه‌های وزارت نیرو برای تامین آب و برق این استان در سه بازه زمانی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت تعریف شد؛ برنامه کوتاه مدت وزارت نیرو تامین آب شرب از طریق منابع زیرزمینی و بهسازی تهمیدات دریافت آب از هیرمند بود. طرح‌های میان مدت و بلند مدت نیز به ترتیب اجرای خط انتقال از آبخوان‌های شرقی به منطقه زاهدان و سیستان و انتقال آب از دریای عمان است.

با اجرای طرح‌های مختلف وعده تامین آب پایدار و بدون وابستگی در استان سیستان و بلوچستان، تحقق یافت. طی این مدت در راستای برنامه کوتاه مدت وزارت نیرو، بیش از یکصد چاه در مناطق حرمک، شیله و هامون هیرمند حفر و سیستم‌های تجهیز و جمع‌آوری آب، برق‌رسانی و جاده‌های دسترسی احداث شد تا آب به سه راهی دشتک منتقل شود. افزون بر این، با حفر چاه در مناطق زاهدان، حرمک، زهک و بندان نیاز‌های فوری منطقه سیستان به آب شرب، بهداشت، خدمات و صنعت، برطرف شد. علاوه بر این، در مناطق زاهدان، زهک و بندان چاه‌های دیگری حفر و تجهیز شد که سامانه‌های انتقال آن نیز احداث شده است. با اجرای طرح‌های جهاد آبرسانی در کل این سه سال، مشکل تأمین آب مورد نیاز مردم 401 روستای استان سیستان و بلوچستان رفع شده است.

یکی از مهم‌ترین پروژه‌هایی که وزارت نیرو در استان سیستان و بلوچستان دنبال کرده است، ساخت بزرگترین آب شیرین‌کن غیرساحلی به ظرفیت 100 هزار مترمکعب در شبانه روز است که با اقدامات میان‌مدت وزارت نیرو شامل انتقال آب از آبخوان شرقی پشتیبانی می‌شود. با اجرای این طرح آب آشامیدنی شهر زاهدان و شهر‌ها و روستا‌های این منطقه که شامل بیش از یک میلیون نفر است، تامین می‌شود. عملیات اجرای طرح بزرگترین آب شیرین‌کن فراساحلی در 8 ماه انجام شد در حالی که نصب این سازه‌ها به طور معمول 18 ماه طول می‌کشد.

طرح دیگری که طی چند روز گذشته با هدف برطرف شدن مشکلات برق این منطقه به بهره‌برداری رسید، نیروگاه بادی میل نادر به ظرفیت 50 مگاوات است که شامل 20 واحد توربین بادی 2.5 مگاواتی تیپ 2 می‌شود.

احداث ایستگاه پمپاژ، ساخت 20 کیلومتر خط لوله انتقال آب به استان سیستان و بلوچستان به ظرفیت هزار و 100 لیتر بر ثانیه، آب‌گیری سد شهری‌کور، آب‌رسانی به شهر هیدوج از سد ماشکید اولیا و تامین آب 40 روستا از سد کهیر از جمله طرح‌های وزارت نیرو برای تامین آب پایدار این استان است که در چند روز گذشته به بهره‌برداری رسید.

علاوه بر اینها، قانونگذار وزارت نیرو را مکلف به انتقال آب دریا به سیستان و بلوچستان کرده است که در قالب طرح بلندمدت در دست اجراست. طرح انتقال آب دریا تاکنون 20 درصد پیشرفت داشته است.