تبعات حذف یارانه ارزی تجهیزات پزشکی

هر سال بیش از یک میلیارد دلار از تجهیزات پزشکی وارد کشور می‌شود، اما کارشناسان معتقدند که این حجم واردات بیش از نیاز کشور است و اگر ارز ترجیحی حذف شود، این مقدار به 600 تا 700 میلیون دلار کاهش خواهد یافت. مجید روحی رئیس سابق انجمن تولیدکنندگان و صادر کنندگان تجهیزات پزشکی می‌گوید: با پرداخت این ارز بسیاری از کالا‌های پزشکی بیش از نیاز کشور وارد شده و مقادیر مازاد نیاز وارد شده دوباره به کشور‌های اطراف صادر شده است و به این ترتیب بخش عمده یارانه دولت برای کالا‌های پزشکی به جیب دلالان و صادر کنندگان این کالا‌ها رفته است. وی گفت: با توجه به حجم زیاد قاچاق معکوس کالا‌های پزشکی، در عمل بخش عمده یارانه‌ای که دولت برای ارزان نگه داشتن قیمت تجهیزات پزشکی پرداخت کرده سر سفره مردم نرفته است. برخی از تجهیزات پزشکی پر مصرف که ارز ترجیحی می‌گیرند، امکان رهگیری ندارند و مشخص نیست که این اقلام برای کدام بیماران مصرف شده است برای همین براحتی می‌توان آن‌ها را از نظام درمانی کشور خارج کرد و در بازار آزاد فروخت. عبدالرضا یعقوب زاده رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی می‌گوید: یکسری از تجهیزات پزشکی مثل آنژیوکت که بارکد یا مشخصه خاصی برای کنترل ندارد به خارج از کشور راه پیدا می‌کند، همچنین مضاف برخی از تجهیزات پزشکی وارداتی با قیمت واقعی وارد کشور نشده است و بعضا واردکننده بالاتر از قیمت واقعی فاکتور کرده است تا ارز ارزان بیشتری دریافت کند. وی گفت: اگر شخصی محصولی را با ارز 4 هزار و 200 تومانی وارد کشور و فقط 10 درصد قیمت محصول را بالاتر از قیمت خرید اظهار کند، کالای خریداری شده برای واردکننده مجانی تمام می‌شود، زیرا مابه التفاوت خرید محصول را می‌تواند در بازار آزاد با فروش ارز دریافتی، بدست بیاورد در این صورت دیگر تولیدکننده داخلی توان رقابت با محصول وارداتی را ندارد و تولیدکنندگان با واردکننده‌ای مقابله می‌کنند که اگر درصد کمی هم قیمت محصول را بالاتر از قیمت خرید اظهار کند، سود زیادی عاید آن می‌شود و مالیاتی هم به آن هم تعلق نمی‌گیرد. حدود هزار شرکت تولیدکننده و واردکننده در صنعت تجهیزات پزشکی فعال هستند؛ کمتر از 10 شرکت بیش از 50 درصد ارز ترجیحی را دریافت می‌کنند. سید حیدر محمدی رئیس سازمان غذا و دارو مردادماه امسال گفته بود: در مورد اصلاح سیاست‌های ارزی حوزه تجهیزات و ملزومات پزشکی مصمم هستیم و تا پایان امسال به تدریج ارز ترجیحی تجهیزات پزشکی حذف و به ارز نیمایی تبدیل خواهد شد. در ماه‌های پایانی سال هستیم و هنوز هیچ خبری از حذف ارز 4200 تومانی نیست، علت تخصیص ارز ترجیحی به تجهیزات پزشکی، پایین نگهداشتن قیمت برای بیماران است، اما راهکار‌های مختلفی برای رسیدن به این هدف وجود دارد، روش‌هایی که هم هزینه به بیمار تحمیل نکند و هم از یارانه دولتی سوء استفاده نشود. احمد مسلمی رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی متخصصان تجهیزات پزشکی می‌گوید: مجلس با مصوبه‌ای که داشت به دولت ابلاغ کرد که ارز ترجیحی در بسیاری از حوزه‌ها باید حذف شود، اما ارز دارو و تجهیزات پزشکی را حذف نکرد. قرار شد این ارز ساماندهی شود، اما روش ساماندهی آن را در اختیار دولت گذاشت و دولت را مخیر کرد که در این مورد تصمیم بگیرد. وی گفت: تعداد زیادی از کالا‌های پزشکی مورد نیاز بیماران قلبی و عروقی مثل «استنت یا پیس میکر قلب» یا برخی تجهیزات ارتوپدی مثل «پروتز‌های زانو و لگن» یا برخی لوازم چشم‌پزشکی و... از یارانه ارز ترجیحی برخوردارند. اغلب این تجهیزات گران قیمت هستند، روش‌هایی مانند ایجاد صندوق حمایت از بیماران و پوشش بیمه‌ای عمیق‌تر تعرفه‌های خدمات پزشکی و آزمایشگاهی یا پوشش مستقیم بیمه‌ای این کالا‌ها در حال بررسی است. کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در گزارش‌های مختلف تاکید کرده که مابه التفاوت ارز ترجیحی از ابتدای زنجیره تأمین و تولید ملزومات و تجهیزات پزشکی همانند بخش دارو به بیمه‌ها منتقل شود تا بیمه هزینه‌های بیمار را پوشش دهد و یا از طریق هیأت امنای صرفه جویی ارزی در معالجه بیماران این کار را انجام داد تا یارانه دولتی بجای جیب دلالان به بیماران برسد.