تحریم معلولان ایران با کدام موازین حقوق بشر سازگار است؟

علی محمد قادری رئیس سازمان بهزیستی جمهوری اسلامی ایران عصر سه شنبه به وقت محلی در هفدهمین کنفرانس کشور‌های عضو کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت که از 11 تا 13 ژوئن 2024 درمقر سازمان ملل متحد در نیویورک برگزار شده است، در سخنانی گفت: جمهوری اسلامی ایران به مدد پروردگار و بهره گیری از تیم‌های تخصصی و مشارکت فعالانه سازمان‌های غیر دولتی افراد دارای معلولیت، تمامی تلاش خود را جهت توسعه کمی و کیفی خدمات مورد نیاز افراد دارای معلولیت در چارجوب کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت به عمل خواهد آورد.

او ایران تصریح کرد: این در شرایطی است که تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده آمریکا و بسیاری از کشور غربی علیه جمهوری اسلامی ایران بر قیمت تمام شده اقلام توانبخشی، خدمات تخصصی و توان اقتصادی افراد تحت پوشش این خدمات تاثیرات چشمگیری داشته است.

رئیس سازمان بهزیستی جمهوری اسلامی ایران سپس ادامه داد: حال جامعه جهانی و محافل حقوق بشری باید به این پرسش‌ها پاسخ دهند تحریم جامعه معلولین ایران با کدامیک از موازین حقوق بشری سازگار است؟

او تاکید کرد: آیا ایجاد موانع در ارتباطات بین المللی جامعه معلولان ایران موجب از میان رفتن حقوق برابر آنان از بهره مندی از امکانات آموزشی و توانبخشی نخواهد شد؟

رئیس سازمان بهزیستی ایران همچنین در بخش دیگری از سخنانش به کودکان و معلولان غزه اشاره کرد گفت: از فرصت استفاده می‌کنم تا به مصیبت عظیم مردم فلسطین، به ویژه کودکان غزه و معلولانی که تحت اشغال وحشیانه رژیم اسرائیل رنج غیرقابل تصوری را متحمل می‌شوند، بپردازم. سرکوب نظام‌مند مردم مظلوم فلسطین توسط رژیم صهیونیستی به عنوان یادآوری آشکار از وحشتناک‌ترین فصل تاریخ بشریت به‌حساب می‌آید.

این مقام ارشد ایرانی تصریح کرد: جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت، نسل کشی، و بحران‌های گسترده انسانی درست در برابر دیدگان ما در حال وقوع است. تخریب عمدی تأسیسات و زیرساخت‌های درمانی بحران را تشدید کرده و فلسطینیان دارای معلولیت را از دسترسی به خدمات حیاتی محروم ساخته است. جامعه بین‌الملل موظف است قاطعانه عمل کند و رژیم اسرائیل را به دلیل نقض فاحش قوانین بین‌المللی بشردوستانه و حقوق بشر پاسخگو نماید.

متن کامل سخنان «علی محمد قادری» رئیس سازمان بهزیستی جمهوری اسلامی ایران در هفدهمین کنفرانس کشور‌های عضو کنوانسیون حقوق افراد دارای در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک به شرح زیر است:

نمایندگان ارجمند، خانم‌ها و آقایان افتخار دارم به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران و رئیس سازمان بهزیستی کشور که مرجع ملی اجرای کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت در ایران است در این نشست شرکت و عرایض خویش را بیان می‌نمایم.

فرصت را مغتنم شمرده و از ریاست محترم اجلاس و سایر نمایندگان کشور‌های مختلف که در تدارک این اجلاس بین المللی در راستای تبادل نظر، بررسی و بهبود حقوق افراد دارای معلولیت تلاش نمودند نهایت سپاس و قدردانی را ابراز و از رئیس جمهور شهید مان که حامی معلولان بودند به نیکی یاد کنم.

احترام به افراد دارای معلولیت و تلاش برای ایجاد فرصت‌های برابر برای آنان همواره در آموزه‌های دینی و ملی و برنامه‌های جمهوری اسلامی ایران قرار داشته است. تصویب قانون حمایت از حقوق معلولان یکی از مهمترین اقداماتی است که در راستای حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت انجام پذیرفته است.

دولت جمهوری اسلامی ایران در راستای اجرای هر چه بهتر کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت در سال 1396 اقدام به بازبینی و اصلاح قانون حمایت از حقوق معلولان نموده و تمامی دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی را به رعایت حقوق معلولان زیر نظر دومین شخص اجرایی دولت ملزم نموده است.

در ادامه گزارشی مختصر از مهمترین اقدامات انجام شده توسط سازمان بهزیستی جمهوری اسلامی ایران، در راستای شمول سازی اجتماعی افراد دارای معلولیت و حضور آنها در اجتماع و چگونگی ارتقای ابتکارات در جامعه را به اطلاع شما می‌رسانم.

از مهم‌ترین دستاورد‌های دولت ایجاد نظام جامع غربالگری، تشخیص و رصد بروز و شیوع انواع معلولیت‌ها در تمامی گروه‌های سنی در قالب برنامه‌های ملی و با مشارکت دستگاه‌های مختلف می‌باشد که امکان پیشگیری از بروز انواع معلولیت‌ها و جلوگیری از تشدید آن را بر اساس معیار‌های علمی در چارچوب توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی فراهم ساخته است. اطلاعات افراد دارای معلولیت بر اساس نوع و شدت معلولیت، سطح عملکرد و نوع نیاز‌های افراد در بانک اطلاعاتی بر اساس طبقه بندی بین المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت (ICF) ثبت و خدمات لازم بر همین اساس به این گروه‌ها ارائه می‌گردد.

دولت جمهوی اسلامی ایران با هدف توسعه کمی و کیفی خدمات مورد نیاز افراد معلول به ویژه در مناطق کم برخوردار و محروم کشور، اجرای برنامه‌های اجتماع محور را در قالب فعالیت‌های "توانبخشی مبتنی بر جامعه" در سطح ملی در مدار توجه قرار داده است و با اصول کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت در سطح ملی اجرا می‌نمایند که به ویژه طی سال‌های اخیر دستاورد‌های چشم گیری را به دنبال داشته است. اجرای برنامه خدمات مالی خرد در مناطق روستایی کشور به منظور توانمندسازی اقتصادی و اجتماعی افراد معلول و خانواده‌های آنان با همکاری سازمان‌های غیر دولتی و تسهیلگران محلی و آموزش مهارت‌های شغلی به ویژه در زمینه مشاغل بومی و محلی با هدف محرومیت زدایی از این مناطق و با استفاده از منابع محلی آنان انجام می‌شود.

جمهوری اسلامی ایران با هدف توانمندسازی هرچه بیشتر افراد دارای معلولیت و افزایش سطح استقلال و مشارکت اجتماعی آنان، برنامه‌های گسترده‌ای را جهت دسترس پذیری محیط فیزیکی و فضای مجازی برای افراد معلول به عمل می‌آورد و در این راستا با تشکیل ستاد ملی هماهنگی و پیگیری مناسب سازی کشور، اقدامات دستگاه‌های اجرایی را در این مسیر رصد می‌نماید. از جمله اقدامات شاخص این ستاد، تدوین استاندارد ملی دسترسی پذیری فضای مجازی برای گروه‌های مختلف افراد دارای معلولیت به ویژه افراد دارای معلولیت‌های حسی (افراد آسیب بینایی و شنوایی) می‌باشد که به تمامی دستگاه اجرای کشور ابلاغ گردیده است.

استفاده از فناوری‌های کمکی برای افراد دارای معلولیت در دست یابی آنها به حداکثر سطح توانایی و استقلال حرفه‌ای و اجتماعی موثر بوده و می‌تواند موجب خارج شدن این افراد از انزوا و مشارکت آنها در امور فردی، اجتماعی و توسعه جامعه گردد. این اقدامات شامل: نیازسنجی و ارزیابی افراد جهت تعیین نوع وسایل مورد نیاز، تهیه و ارائه وسایل و آموزش نحوه استفاده از آن‌ها می‌باشد.

جمهوری اسلامی ایران جهت تسهیل امر اشتغال افراد دارای معلولیت و با رعایت اصل برابری و مساوات اجتماعی به منظور جذب افراد دارای معلولیت و بر اساس قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت امکان بهره مندی افراد دارای معلولیت از 3 درصد از ظرفیت استخدامی دستگاه‌های اجرایی فراهم گردیده است که بر این اساس افراد معلول با توجه به سطح و نوع استعداد‌ها و علایق خود در بخش‌های مختلف مشغول به کار می‌گردند.

در حال حاضر بیش از 50 خدمت توانبخشی و حمایتی با احتساب تعرفه غیر دولتی، تحت پوشش خدمات بیمه سلامت قرار گرفته اند که این امر نقش بسزایی در ارتقای سلامت و کیفیت زندگی افراد دارای معلولیت خواهد داشت. در این رابطه بهره مندی از تسهیلات تردد و تحصیل ارزان برای افراد دارای معلولیت مطابق قانون مدنظر قرار گرفته است.

با تحت پوشش داشتن بیش از یک میلیون 600 هزار نفر فرد دارای معلولیت در سنین شیرخوارگی تا سالمندی، در انواع معلولیت‌ها و شدت ها، ارائه خدمات توانبخشی، در قالب مراکز آموزشی و توانبخشی را مدنظر قرار داده است.

در دولت جمهوری اسلامی ایران مراکز روزانه حرفه آموزی برای ارائه خدمات آموزشی و مهارت آموزی رسمی و غیر رسمی به افراد دارای معلولیت تاسیس گردیده است. در این مراکز علاوه بر آموزش‌های پایه حرفه ای، بر ارتقاء مهارت‌های ارتباطی و بین فردی، تقویت مهارت‌های شناختی و انجام فعالیت‌های روزمره زندگی تاکید می‌شود. در قانون حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت فارغ از هر گونه مسائل قومی و مذهبی تمام افراد دارای معلولیت در هر سن و از هر جنس تحت حمایت‌های قانونی قرار می‌گیرند. حمایت از اشتغال افراد دارای معلولیت با لحاظ حداقل 3 درصد از سهمیه‌های استخدامی برای این افراد و رقابت بین خود افراد دارای معلولیت نه رقابت با افراد بدون معلولیت از جمله دستاورد‌های قانون اخیر می‌باشد و آموزش‌های تخصصی برای تربیت مترجم ناشنوایان به عنوان کارشناس امر، جهت شرکت این کارشناسان در سیستم قضایی جهت همراهی با افراد دارای معلولیت شنوایی از دیگر اتفاقات مثبتی است که صورت پذیرفته است.

جمهوری اسلامی ایران به مدد پروردگار و بهره گیری از تیم‌های تخصصی و مشارکت فعالانه سازمان‌های غیر دولتی افراد دارای معلولیت، تمامی تلاش خود را جهت توسعه کمی و کیفی خدمات مورد نیاز افراد دارای معلولیت در چارجوب کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت به عمل خواهد آورد.

این در شرایطی است که تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده آمریکا و بسیاری از کشور غربی علیه جمهوری اسلامی ایران بر قیمت تمام شده اقلام توانبخشی، خدمات تخصصی و توان اقتصادی افراد تحت پوشش این خدمات تاثیرات چشمگیری داشته است.

حال جامعه جهانی و محافل حقوق بشری باید به این پرسش‌ها پاسخ دهند تحریم جامعه معلولین ایران با کدامیک از موازین حقوق بشری سازگار است؟

آیا ایجاد موانع در ارتباطات بین المللی جامعه معلولان ایران موجب از میان رفتن حقوق برابر آنان از بهره مندی از امکانات آموزشی و توانبخشی نخواهد شد؟

آقای رئیس.

در پایان، از فرصت استفاده می‌کنم تا به مصیبت عظیم مردم فلسطین، به ویژه کودکان غزه و معلولانی که تحت اشغال وحشیانه رژیم اسرائیل رنج غیرقابل تصوری را متحمل می‌شوند، بپردازم. سرکوب نظام‌مند مردم مظلوم فلسطین توسط رژیم صهیونیستی به عنوان یادآوری آشکار از وحشتناک‌ترین فصل تاریخ بشریت به‌حساب می‌آید.

جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت، نسل کشی، و بحران‌های گسترده انسانی درست در برابر دیدگان ما در حال وقوع است. تخریب عمدی تأسیسات و زیرساخت‌های درمانی بحران را تشدید کرده و فلسطینیان دارای معلولیت را از دسترسی به خدمات حیاتی محروم ساخته است. جامعه بین‌الملل موظف است قاطعانه عمل کند و رژیم اسرائیل را به دلیل نقض فاحش قوانین بین‌المللی بشردوستانه و حقوق بشر پاسخگو نماید.