تهدید پلوتونیومی ایران علیه تحریم جدید آمریکا

روزنامه خراسان در گزارشی نوشت: یک روز بعد پمپئو وزیر خارجه آمریکا رسما در توئیتر نوشت: «من به معافیت‌های تحریمی مربوط به پروژه‌های برجامی در ایران پایان می‌دهم که ظرف 60 روز اجرایی می‌شوند. من همچنین دو هدایت‌کننده برنامه غنی‌سازی هسته‌ای ایران را تحریم می‌کنم - مجید آقایی و امجد سازگار».

شنیده های خراسان حاکی است که «امجد سازگار» و «مجید آقایی» دو دانشمند ایرانی در حوزه ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته کشورمان هستند که در شرکت های زیر مجموعه سازمان انرژی اتمی برای پیشرفت برنامه صلح آمیز هسته ای مشغول به کارند. واکنش ایران به این اظهارات چه بود؟ دقایقی بعد از انتشار این اخبار یک منبع آگاه در گفت وگو با خراسان ضمن «توخالی» دانستن این اقدام آمریکا علیه کشورمان، دو سناریوی اصلی تهران یعنی «ساخت راکتور قدیمی» یا «تکمیل راکتور جدید بدون کمک دیگران» را در صورت هرگونه کارشکنی در برابر ساخت راکتور جدید اراک خاطرنشان کرد و گفت: اگر تمدید نشدن معافیت‌ها مشکلی در اجرای پروژه بازطراحی راکتور آب سنگین اراک ایجاد کند جمهوری اسلامی ایران همان طور که بارها اعلام کرده نه تنها قادر به احیای راکتور قدیمی اراک است بلکه توان ساخت راکتور جدید اراک را نیز که طراحی‌های آن توسط متخصصان داخلی پایان یافته، دارد. قبل از برجام غربی ها مدعی بودند که راکتور اتمی اراک اگر فعال شود هر سال قادر به تولید مواد لازم برای ساختن دو تا سه بمب پلوتونیومی خواهد بود. و برهمین اساس برخی تحلیل گران، این راکتور را عامل اصلی آمدن آمریکا پای میزمذاکره بیان می کردند. بنابراین از منظر غربی ها روی آوردن ایران به ساخت راکتور قدیمی اراک می تواند به معنای بازگشت تهدید پلوتونیومی به روی میز تعبیر شود! کمالوندی: این اقدامات فقط سروصدای رسانه ای است ساعاتی بعد بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی نخستین واکنش رسمی به این اقدام رااز سوی ایران اعلام کرد و افزود: لغومعافیت ها برای همکاری هسته ای طبق برجام در عمل هیچ تاثیری بر روند کار ایران ندارد. این اقدامات فقط سر و صدای رسانه ای است نه چیزی بیشتر، آن ها به خوبی این واقعیت را می دانند. وی افزود: درباره بازطراحی راکتور اراک خیالمان راحت است؛ چون ما هر دو شکل راکتور قدیم و جدید را خودمان به تنهایی هم می توانیم بسازیم. علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان در بهمن 97 درباره روش ایران برای سیمان ریختن در لوله های «کالاندریا» ی راکتور اراک، برای نخستین بار از یک راز سرپوشیده در اجرای برجام پرده برداشته بود که به گفته او «فقط یک نفر دیگر» یعنی رهبر معظم انقلاب از آن اطلاع داشته است: «ما مشابه این لوله ها را هم خریداری کرده بودیم. اما من آن زمان نمی توانستم این را اعلام کنم. این موضوع را فقط یک نفر در ایران می دانستند که بالاترین مقام ارشد نظام هستند و کس دیگری نمی دانست... در این زمینه ما یک سری لوله هایی به قطر 2-3 سانتیمتر و با طول 3-4 متر خریداری کردیم. (دربرجام) گفته شد که در لوله های کالاندریای اراک سیمان ریخته شود و ما هم پذیرفتیم اما دیگر اعلام نکردیم که مشابه این لوله ها را هم داریم چرا که اگر می دانستند، می گفتند باید داخل آن لوله ها هم سیمان ریخته شود. بنابراین ما الان آن لوله ها را داریم.» این گفته صالحی به این معنی است که ایران به راحتی می تواند راکتور آب سنگین قبلی خود را دوباره بسازد. راکتوری که غربی ها را می ترساند یکی از نکات مهم برای اجرای این دو سناریو در شرایط خاص، تولید سوخت راکتور است. راکتور قدیمی اراک نیاز به سوخت با اورانیوم غنی شده نداشت و از اورانیوم طبیعی می توانست استفاده کند. طبق بند 9 پیوست یک برجام سوخت راکتور جدید اراک باید حداکثر اورانیوم غنی شده 3.67 درصد باشد که قرار بوده اولین محموله آن را نیز طرف های مقابل به ایران بدهند. با اظهارات اخیر کمالوندی مشخص می شود ایران در این حوزه نیز پیشرفت هایی داشته و می تواند سوخت راکتور جدید را نیز خودش تولید کند. همچنین گفته می شود قرار است در آینده نزدیک از برخی دستاوردهای کشورمان در حوزه هسته ای رونمایی شود که از جمله آن ها جدیدترین نمونه ساخته شده سانتریفیوژ IR9 با حدود 50سو ظرفیت غنی سازی است.

• برجام
• اراک
• سازمان انرژی اتمی ایران
• بهروز کمالوندی
• روزنامه خراسان
• ایالات متحده آمریکا