تهران برای تخریب کدام آثار هنری باید به انگلیس غرامت میلیاردی بدهد + عکس

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از رویداد24، احمد مازنی نماینده مجلس اخیرا از خسارت 27 میلیارد تومانی به ایران به خاطر حمله نیرو‌های خودسر به سفارت انگلیس خبر داده که این خبر واکنش وزارت خارجه را نیز در پی داشته است. مازنی گفته در جریان حمله به سفارت انگلیس در سال 2011 معادل 1.3 میلیون پوند بابت خسارتی که به آثار هنری داخلی سفارتخانه انگلیس در تهران وارد شده که این خسارت باید از سوی ایران به انگلیس پرداخت شود. مازنی همچنین گفته این پرونده باید از سوی وزارت خارجه ایران بررسی و جزییات آن مشخص شود.

مساله غرامت دولت انگلیس از ایران از سال 2014 و در پی توافق دوکشور برای بازگشایی مجدد سفارتخانه‌ها مطرح شده، اما هنوز جزییات این غرامت‌ها عنوان نشده است.

در سال 2014 خسارت ناشی از حمله به سفارت توسط دولت بریتانیا تخمین زده شده بود و برآورد‌ها مشابه همان عددی است که مازنی اعلام کرده است.

مایکل الیس وزیر هنر بریتانیا که در سال 2014 رقم غرامت درخواستی انگلیس از ایران را افشا کرده بود، در همان زمان از دولت خواسته بود که تحت کنوانسیون وین ایران را مجبور به پرداخت غرامت کنند.

به گفته سخنگوی وزارت فرهنگ، رسانه، ورزش و دیجیتال انگلیس، درخواست غرامت از ایران در همان سال از طریق وزارت خارجه و دفتر مشترک المنافع تقدیم دولت ایران شده بود.

در آذر 1390 (سال 2011) دانشجویان بسیجی در اعتراض به آنچه «عدم اجرای طرح مجلس در کاهش روابط با انگلیس» می‌خواندند به سفارت انگلیس در تهران حمله کردند و پرچم این کشور را پایین کشیده و 6 کارمند باغ سفارت بریتانیا در قلهک را به گروگان گرفتند. این گروگان‌گیری چند ساعت پیشتر طول نکشید، اما تبعات این اقدام نیرو‌های خودسر همچنان دامن نظام را گرفته است.

اواخر آذرماه 1390 سایت سفارت انگلیس در ایران، به مناسبت روز جهانی حقوق‌بشر یادداشت انتقادآمیزی درباره وضعیت حقوق‌بشر در ایران به قلم سایمون گس، سفیر بریتانیا در تهران منتشر کرد. در واکنش به این اتفاق وزارت امور خارجه جمهوری‌اسلامی ایران، سایمون گس را احضار کرد. به موازات این اقدام وزارت خارجه، نمایندگان مجلس نیز خواستار «اخراج سفیر انگلیس از تهران و کاهش سطح روابط سیاسی» با این کشور شدند. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز خواستار تجدید نظر دولت محمود احمدی‌نژاد در روابط با پادشاهی متحده و کاهش احتمالی سطح و حتی تعلیق این روابط شد.

پس از آن نمایندگان مجلس در آبان سال 1390 با رای بالا وزارت امور خارجه ایران را موظف کردند ظرف دو هفته روابط سیاسی با دولت بریتانیا را به سطح کاردار و روابط بازرگانی با این کشور را به حداقل ممکن برساند. مصوبه به مرحله اجرا نرسیده بود که عده‌ای نیروهای خودسر که خود را دانشجو معرفی کرده بودند اقدام به ورود به سفارت انگلیس در تهران کردند و پرچم بریتانیا را پایین کشیدند. 48 ساعت بعد از اقدام نیرو‌های خودسر، دیپلمات‌های ایرانی از لندن اخراج شدند و برای سه سال روابط دیپلماتیک دو کشور قطع شد. اجرای قانون قطع یا کاهش روابط دیپلماتیک بدون هیچ هزینه‌ای می‌توانست انجام شود اما حمله به سفارت هزینه‌های سنگینی بر دوش کشور گذاشت که تامین آن از کیسه بیت المال است؛ این یعنی میلیاردها تومان هزینه ماجراجویی نیروهای خودسر را مردم باید پرداخت کنند. نکته عجیب آنکه پلیس با افرادی که از دیوار سفارتخانه بالا می‌رفتند به گونه‌ای مدارا می‌کرد که گویی این نیروها در حال انجام وظیفه بودند.

در سال 96 محمود احمدی نژاد رییس جمهور وقت ایران گفتگویی با کانال خبری خود (دولت بهار) انجام داده و در آن پشت پرده حمله به سفارت انگلیس را شرح داده است. او اشغال سفارت انگلیس را زمینه‌ساز تصویب تحریم‌های ایران در اتحادیه اروپا توصیف کرد و وجود برخی زد و بند‌های داخلی با عوامل خارجی را در این اتفاق موثر خواند.

احمدی نژاد گفته «در جلسه‌ای سفیر انگلیس گفت هفته بعد در تهران اتفاقی می‌افتد که ورق به نفع آمریکا و انگلیس برمی گردد. این چه بود؟ اشغال سفارت انگلیس بود. منتهی من از اتفاقاتی که می‌افتاد می‌فهمیدم مثلا در مجلس یک دفعه آمدند طرح کاهش روابط سیاسی با انگلیس را دادند، گفتیم این الان چه ضرورتی دارد؟ سفیرمان که آنجا نیست و آنجا ما کنسولگری داریم و آن‌ها هم همینطور. دیگر یعنی چه کاهش روابط و چه موضوعیتی دارد که فضا را دارید داغ می‌کنید؟ این را دادند و بلافاصله بعدش هم اشغال سفارت. ما فهمیدیم که گل کار آن اشغال سفارت بود که بهانه را داد تا انگلیس ببرد و به تصویب اتحادیه اروپا برساند.»

رییس جمهور وقت ایران گفته زمانی که اشغال سفارت اتفاق افتاده در یک جلسه اقتصادی بوده و خبر را از صدا و سیما دیده است.

احمدی نژاد گفته: «من در جلسه کاری بودم اتفاقا بحث درباره اقتصاد هم بود. من آمدم بیرون تلویزیون را زدم، دیدم مستقیم دارد اشغال سفارت انگلیس را نشان می‌دهد. این که رسانه ملی دارد مستقیم اشغال سفارت انگلیس را نشان می‌دهد، خودش جای بحث دارد یعنی چه؟ به چه دلیل؟ این چه معنا دارد؟ بلافاصله زنگ زدم نیروی انتظامی گفتم این چه بساطی است مگر کشور صاحب ندارد؟ گفت نیرو‌های ما دارند برخورد می‌کنند و کنترل است. گفتم تلویزیون روشن است و ایستادند دارند نگاه می‌کنند، این‌ها می‌روند داخل و می‌آیند، این چه چیزی هست برو جمعش کن.»

روزنامه دیلی تلگراف در گزارشی در سال 2014 به مساله خسارت‌های مالی ناشی از اشغال سفارت انگلیس اشاره کرده و نوشت: مقامات لندن بالغ بر یک میلیون پوند از جمهوری اسلامی ادعای خسارت کرده و گفته‌اند که لندن این مبلغ را از تهران به عنوان غرامت ادعا خواهد کرد. دلیل هنگفت بودن این میزان خسارت نیز، تخریب، انهدام و ربوده شدن مواردی، چون تابلو‌های نقاشی ارزشمند، فرش، مبلمان، جواهرات، اشیای قیمتی، دستگاه‌های الکترونیک و چند خودروی اداری ذکر شد.

دیلی تلگراف در این گزارش نوشته بود: تصاویر تابلو‌های نقاشی گمشده هنوز هم در وبگاه «کلکسیون آثار هنری دولت انگلیس» وجود دارد. البته ارزش کل آثار هنری گمشده احتمالا بیش از این‌ها است، زیرا فهرست (دولت انگلیس) فقط شامل تابلو‌های نقاشی می‌شود و به قالیچه‌ها و آثار سفالی نابود شده اشاره نکرده است.

کریستوفر هوپ یادداشت نویس دیلی تلگراف ارزش تنها یکی از 6 اثر هنری تخریب شده در جریان حمله به سفارت انگلیس را 1.2 میلیون پوند ارزیابی کرده است.

او گفته دولت انگلیس سیاهه‌ای از مشخصات نقاشی‌هایی که در جریان حمله به سفارت در تهران نابود شدند را منتشر کرد، باارزش‌ترین اثر هنری نابود شده، تابلوی نقاشی به ارزش 1.2 میلیون پوند مربوط به چهره فتحعلی شاه، دومین پادشاه سلسله قاجار است. این نقاشی رنگ روغن به ابعاد یک و نیم متر را شخص پادشاه ایران در اوایل سده نوزده میلادی به سفیر وقت انگلیس در کشورش اهدا کرده بود، کار تکمیل این تابلوی نقاشی در سال 1823 میلادی به پایان رسید. این تابلو فقط یکی از شش آثار هنری است که در جریان یورش به سفارت نابود شد.

یکی دیگر از آثار هنری تخریب شده اثری از جرج هیتر سال 1863 است که در آن چهره ملکه ویکتوریا نقاشی شده است. ارزش این اثر 20 هزار پوند براورد شده است.

روزنامه آرت انگلیس نیز در سال 2019 گزارشی منتشر کرده و گفته این دو اثر هنری در کتار شش اثر هنری دیگر به کلکسیون هنری دولت انگلیس تعلق داشته است. این روزنامه شرحی بر سایر آثار تخریب شده نیز داده گفته پرتره جرج پنجم اثر ساموئل لوک فیلدز (1843-1927) به ارزش 2 هزار پوند نیز در جریان این حمله خسارت دیده است.

اندرو پارات ناظر کلکسیون هنری انگلیس به روزنامه آرت گفته نقاشی‌های مرتبط با دربار بریتانیا بیشترین آسیب را در جریان این حمله دیده‌اند در حالی که نقاشی‌های مربوط به ایران تقرییا سالم مانده‌اند. او اقدام نیرو‌های خودسر ایرانی را نمادین خوانده و گفته معترضان به این موارد توجه کرده‌اند.

بر اساس گزارش این روزنامه بعد از مذاکراتی که دو دولت انجام داده‌اند آثار هنری داخل سفارت به انگلیس تحویل داده شده است. اندرو پارات گفته بعد از ترمیم این آثار، آن‌ها را بار دیگر به ایران برگردانده‌ایم چرا که این آثار ارتباط معناداری با این کشور دارند.

بر اساس آنچه در رسانه‌های بریتانیا گفته شده، خسارت وارده به کاشی‌ها و قالی‌های سفارتخانه در ارزش عددی غرامت درخواستی انگلیس از ایران محاسبه نشده است. جالب اینجاست که بر اساس این گزارش‌ها کلکسیون هنری دولتی انگلیس آثار هنری‌اش را بیمه نکرده بوده چرا که این نهاد به طور کلی اجازه نمی‌دهد روی آثارش ارزش عددی بگذارند.

گاردین در سال 2019 گزارشی درباره این حادثه نوشته و بر لزوم دریافت غرامت از ایران تاکید کرده است. در این گزارش گفته شده صد‌ها هزار پوند باید از جیب مالیات دهندگان بریتانیایی صرف ترمیم آثار هنری تخریب شده در ایران شود. این رسانه به تقل از وزارت فرهنگ انگلیس از صرف هزینه 16 هزار پوندی برای تعمیر تابلوی فتحعلی شاه خبر داده است.

گاردین به آثار هنری دیگری که در جریان حمله به سفارت تخریب شدند، اشاره کرده است. یکی از این آثار رنگ روغن «یوسف بر تخت» بوده که تعمیر آن 11 هزار پوند هزینه برداشته است.

دیگر اثر، نقاشی رنگ رغن «بانو در حال نواختن ساز‌های زرهی» است که برای تعمیر آن 8 هزار پوند صرف شده است. برای تعمیر تابلوی رنگ روغن گودفری کنلر از کینگ جرج اول نیز 1 هزار 380 پوند هزینه شده است.

محمد جواد ظریف روز دوشنبه 22 اردیبهشت در حاشیه جلسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به سؤالی مبنی بر ادعای انگلیس در خصوص پرداخت غرامت از سوی ایران به واسطه تخریب آثار فاخر موجود در سفارت انگلیس در تهران اظهار داشت: در این رابطه مقرراتی در حقوق بین‌الملل وجود دارد و دولت ایران اعلام کرده که حفظ و حراست از سفارت خانه‌های خارجی در ایران تعهد دولت ما است و همه مقامات کشور نیز براین نکته تاکید دارند. البته در رابطه با جزئیات این موضوع باید طرفین مذاکره کنند و هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

این مطلب برایم مفید است بلی 1 نفر این پست را پسندیده اند