توسعه طرح‌های پتروشیمی درپیچ توقف و پیشرفت
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، این هدف قرار بود جایگاه ایران را در جمع پنج تولیدکننده اصلی جهان تثبیت کند. اما تحقق این برنامه با چالش‌هایی همراه است که نیازمند عزم جدی، اصلاحات ساختاری و اتخاذ راهبردهای نوین است.
سرمایه‌گذاری و توسعه طرح‌ها؛ موتور محرک یا گره کور؟
در سال‌های اخیر با بهره‌برداری از طرح‌های جدید و تکمیل زنجیره ارزش، سهم پتروشیمی در ارزآوری کشور افزایش یافته است. اما همچنان برخی طرح‌های بزرگ صنعت به دلیل کمبود سرمایه‌گذاری، مشکلات تامین تجهیزات، تحریم‌ها و تاخیر در تامین دانش فنی، بدون پیشرفت محسوس باقی مانده‌اند. برخی منابع آگاه معتقدند برای دستیابی به اهداف، هر سال باید حداقل 10 میلیون تن ظرفیت جدید راه‌اندازی شود.
تحریم‌ها و انتقال فناوری؛ زنجیره گمشده توسعه
تحریم‌های بین‌المللی یکی از مهم‌ترین موانع تحقق برنامه‌ها است. عدم دسترسی به تجهیزات و فناوری‌های روز، هزینه‌های تولید را بالا برده و زمان بهره‌برداری طرح‌ها را طولانی کرده است. علاوه بر این، محدودیت در صادرات و انتقال پول ارزی ناشی از فروش محصولات، دستیابی به بازارهای جدید را دشوار نموده است.
بازارهای صادراتی و ارزآوری در تنگنا
صنایع پتروشیمی ایران بخش مهمی از صادرات غیرنفتی کشور را تشکیل می‌دهند اما رقابت با تولیدکنندگان منطقه‌ای مانند عربستان و قطر به دلیل مزیت‌های فنی و قراردادی آنها دشوار است. کاهش دسترسی به بازار اروپا، انتقال تمرکز به بازارهای آسیایی به‌ویژه چین و هند را به راهبرد اصلی سیاستگذاران بدل ساخته است.
بومی‌سازی و تکمیل زنجیره ارزش؛ شرط بقای صنعت
برنامه‌های بومی‌سازی دانش فنی و بهره‌برداری از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای ساخت تجهیزات و مواد اولیه نقش کلیدی در تحقق اهداف 1404 دارند. همچنین توسعه صنایع پایین‌دستی پتروشیمی و تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر می‌تواند جایگاه ایران را در بازار منطقه و جهان ارتقا دهد.
چه باید کرد؟
کارشناسان معتقدند تحقق اهداف صرفاً با ادامه وضعیت فعلی ممکن نیست. تزریق منابع مالی جدید، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، رفع موانع صادرات، توسعه لجستیک، پایدارسازی صادرات، مدیریت تخصصی و شفافیت سیاست‌گذاری، لازمه عبور پتروشیمی از گردنه‌های دشوار پیش روست.
به گزارش اکونیوز، در حالی که بخش زیادی از ظرفیت‌های پتروشیمی ایران بالفعل شده است، اما تحقق کامل اهداف 1404 نیازمند شتاب‌بخشی جدی به روند توسعه طرح‌ها، جلوگیری از پراکندگی منابع، بهبود مدیریت بازار صادرات و رفع موانع بین‌المللی خواهد بود.
به اعتقاد بسیاری از فعالان این حوزه، عبور از موانع ساختاری و تجاری، به پشتوانه تجربه و ظرفیت ملی، باید اولویت سیاستگذاران باشد تا صنعت پتروشیمی همچنان یکی از اصلی‌ترین پیشران‌های اقتصاد ایران باقی بماند.