توصیه شهید رجایی به «هوشنگ توکلی»/ ماجرای سر و سامان دادن تلویزیون بعد از انقلاب + فیلم

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سریال "مدرس" را سال 1365 با بازی خسرو شکیبایی کارگردانی کرد. هوشنگ توکلی هنرمندی بود که او را به تئاترهای حرفه‌ای سنگلج می‌شناسند. در برنامه «چهل‌تیکه» به حضورش در آموزش و پرورش و همجواری با شهیدان رجایی و باهنر اشاره کرد. وقتی علیمردانی مجری برنامه از او سؤال کرد که چطور شد تصمیم گرفت آموزگار باشد و این همه شاگرد تربیت کند، گفت: سال 1357 از تئاتر شهر بیرون می‌آمدم و به آموزش و پرورش رفتم. در کنار شهید رجایی و شهید باهنر فعالیت داشتم؛ به عنوان یک هنرمند در تدوین کتاب‌های درسی هنری نقش داشتم؛ کتاب‌هایی که به نظرمن هنوز هم حرف اول را می‌زنند.

وی خاطرنشان کرد: شهید رجایی به من گفتند یک فکری برای این علاقه‌مندان و جوانان با استعداد کنم. بیش از 1200 دختر و همین تعداد پسر از شهرستان‌ها به تهران آمده بودند. برای آنها دو پایگاه درست کردیم و خوابگاه‌هایی که راه افتادند تا این دو قشر در آن ساکن شوند. همزمان کلاس‌هایی گذاشتم و برای اولین بار با انبوهی از ایده‌های نوجوان که پُر از انرژی بودند و امتحان‌های اولیه را پس داده بودند، خانواده‌های فرهنگی داشتند با این‌ها آشنا شدم و لذت می‌بردم. مثل خانم سپاه‌منصور که با دختران کار می‌کردند و... می‌دانید در آموزش مهم نیست چه چیزی می‌دهید مهم این است که چه چیزی می‌گیرید.

توکلی همچنین تأکید کرد: بسیاری از دانسته‌هایم به همان دوره برمی‌گردد که به آن نوجوانان و جوانان آموزش دادم. سال آخری که آنها را فارغ‌التحصیل کردیم مثل خانم معتمدآریا و آقای دژاکام از آن بچه‌ها هستند که هرکدام در فعالیت‌های هنری خودشان رشد کردند. در موسیقی و خوشنویسی هم این اتفاق برای هنرجویان دیگر افتاد که هنوز با آنها در ارتباطیم. انگیزه‌های اصلی‌ام را در دوران نوجوانی که درس می‌خواندم از همان معلم ادبیاتم گرفتم که به من کمک کرد در این حوزه بمانم. مادر بزرگم که آشپزی خوبی می‌کرد با طبیعت و هستی رابطه خوبی داشت و بعد این بچه‌ها که پُر از انگیزه، امید و رویا بودند.

این بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون درباره سر و سامان دادن به فضای صدا و سیما که بعد از انقلاب توسط او اتفاق افتاد صحبت کرد و گفت: بعد از انقلاب که همه ساز و کارهای تولید خوابیده بود. ما تلاش کردیم تا روند تولید را در صدا و سیما دوباره احیاء و به نوعی مجدداً بازآفرینی کنیم. چند سال طول کشید و حاصل کارمان چندین تله تئاتر و سریال موفق بود. پس از این‌ها به «مدرس» رسیدیم که پایه و اساسش زیبایی‌شناسی غربی نبود و براساس زیبایی‌شناسی ایرانی ساخته شد.

علیمردانی در بخشی از این گفت‌وگو، سؤال کرد که اگر بخواهید کسی درباره شما صحبت کند، آن شخص چه کسی است؛ هوشنگ توکلی نامِ پرویز پورحسینی را آورد که چندی پیش به علت ابتلا به بیماری کرونا درگذشت. او همچنین اشاره کرد: اولین کاری که با آقای پورحسینی کردیم در اُدیپ شاه بود.

او تأکید کرد: نقش هنر ملات یا گل و سیمانی است که بین دو سنگ قرار می‌گیرد. اگر نتوانید از هنر به درستی استفاده کنید، این سنگ‌ها به هم برخورد می‌کنند. خیلی تلاش کردیم که این هنر را به واژه‌ای مقدس و محترم تبدیل کنیم. به مقام معظم رهبری گزارش دادیم. 10 هزار اثر نوشته داریم؛ شامل رمان‌ها و کتاب‌ها و... من خیلی امیدوارم که بخش سخت افزاری و توجه به فعالیت جوانان بهتر و بهتر شود. حاصل کار ما در جوانان دیده می‌شود. ما توسعه نیروی انسانی را انجام دادیم. به اندازه کافی هنرمند تربیت کردیم؛ ولی این هنرمندان از نظر سخت افزاری امکانات لازم را ندارند. الان حدود 160 گروه تئاتر خیابانی داریم؛ چرا به سمت تئاتر خیابانی آمدند؟ چون سالن نداشتند. چقدر خوب است که شهرداری‌ها با این بچه‌ها همکاری کنند و آثار هنری خوبی تولید کنند.

توکلی همچنین درباره حضورش در سریال "زیر تیغ" گفت: در سریال "زیر تیغ" بعد از حدود 12 سال جلوی دوربین آمدم. آنجایی که به آن پسر می‌گوید که بین مرگ و زندگی یک فاصله کوتاه هست. آن تیکه را خیلی دوست دارم.

او در پایان افزود: ما مجموعه‌ای از آموزش‌ها را داریم که در طول زمان در ما به وجود آمده است. جمهوری اسلامی برخی از این عادت‌ها را عوض کرد. در گذشته اگر نمایشنامه‌ای از چخوف یا دیگر نویسندگانِ خارجی کار می‌کردیم، خیلی کلاس داشت. طول کشید تا ایرانی شدیم. امروز آثار هنری که در مجموعه ایران داریم، آثار هنرمندان ایرانی است با زیبایی‌شناسی ایرانی. طول کشید تا این‌گونه شد.