تکواندو و امید به درخشش جوانان / بعد از دو المپیک قد راست می‌کنند؟

تکواندو در حالی برای نخستین بار با ترکیبی کامل هفتمین حضور خود در بازی‌های المپیک را تجربه می‌کند که امیدوار است با میدان دادن به جوانان آینده‌دار بعد از دو دوره مجددا موفق به کسب مدال شود.

خبرگزاری مهر: گروه ورزشی - محمد بیرامی: رقابت‌های تکواندو در بازی‌های المپیک 2024 طی روزهای 17 تا 20 مرداد در «کاخ پلیس» شهر پاریس برگزار خواهد شد. در این دوره از مسابقات 134 تکواندوکار در چهار وزن مردان و چهار وزن زنان به مدت چهار روز به رقابت خواهند پرداخت.

افزایش تیم های شرکت کننده

تا بازی‌های المپیک 2016 ریو، این مسابقات با حضور 16 تکواندوکار در هر وزن و مجموع 128 تکواندوکار برگزار می‌شد. اما فدراسیون جهانی با حمایت از تیم پناهندگان، این تعداد را از مسابقات توکیو افزایش داد. برای بازی‌های پاریس 2024 نیز علاوه بر چهار سهمیه میزبان، 5 سهمیه به وایلدکارت و 5 سهمیه به تکواندوکاران عضو تیم پناهندگان اختصاص داده شده تا در مجموع 134 تکواندوکار از 60 کشور روی «شیهاپ چانگ» المپیک پیکار کنند.

رئیس فعلی پرافتخارترین ورزشکار ایران

تکواندو با تلاش‌های «اون یون کیم» در دو دوره بازی‌های المپیک 1988 سئول و 1992 بارسلون به صورت آزمایشی حضور داشت که تکواندو ایران موفق به کسب یک نقره و دو برنز شد. پس از آن به عنوان یک رشته اصلی و رسمی از بازی‌های 2000 سیدنی وارد این بازی‌ها شد. در شش دوره حضور رسمی تکواندو ایران دو طلا، یک نقره و سه برنز کسب کرده که 50 درصد آن را رئیس فعلی فدراسیون یعنی هادی ساعی به سینه آویخته است. دو طلای 2004 آتن و 2008 پکن در کنار یک برنز 2000 سیدنی هادی ساعی را به عنوان پرافتخارترین ورزشکار ایرانی تمام ادوار المپیک‌ها معرفی کرده است. محمد باقری معتمد یک نقره، یوسف کرمی و کیمیا علیزاده هم هر کدام یک برنز برای کشورمان به دست آورده‌اند.

اتفاقی که برای نخستین بار رخ داده است

اما تکواندو ایران که آماده هفتمین حضور رسمی خود در المپیک‌ها می‌شود، برای نخستین بار موفق به کسب چهار سهمیه شامل دو سهمیه در بخش مردان و دو سهمیه در بخش بانوان شده است. ناهید کیانی از سیستم رنکینگ، مهران برخورداری از طریق گرنداسلم، مبینا نعمت زاده و آرین سلیمی هم از طریق مسابقات قاره‌ای موفق به کسب مجوز رقابت در بزرگترین آوردگاه جهانی شدند. در بخش بانوان تکواندو ایران نه تنها برای اولین بار موفق به کسب دو سهمیه شده که ناهید کیانی اولین بانوی تکواندو ایران است که از طریق سیستم رنکینگ جواز حضور در این بازی‌ها را به دست آورده است.

امید به درخشش آینده داران تکواندو

در شرایطی که پیش از این برخی تکواندوکاران با القابی چون «سونامی» و «نابودگر» عازم المپیک می شدند و با دست خالی به کشور برمی گشتند، این بار اما خبری از این القاب نیست و جوانانی جویای نام و با آتیه با کمترین توقع اما پر امید مهیای حضور در این میدان بزرگ جهانی می‌شوند. تکواندویی که از المپیک 2012 لندن به بعد رفته رفته شرایط خوب گذشته خود را از دست داد و در دو المپیک 2016 و 2020 در بخش مردان توفیقی نداشت و ضعیف‌ترین نتایج را به ثبت رساند، آهسته آهسته به سطح اول تکواندو دنیا بازمی گردد.

برنامه های ساعی برای احیای تکواندو

هادی ساعی با همکاری قهرمانان سابق و نخبگان تکواندو از جمله اصغر رحیمی با کوله باری از تجربه سال‌ها حضور در رأس مدیریت ورزش، حواشی و چالش‌های پرتکرار را پشت سر گذاشت و با روی آوردن به افزایش توان فنی و آموزشی، تکواندو رو به افول را احیا کرد. بها دادن به جوانانی که تشنه فرصت بودند به خوبی جواب داد تا تیمی که اکنون راهی المپیک می‌شود را جوانانی تشکیل دهند که شاید تا سه المپیک دیگر جای موفقیت داشته باشد.

فاصله گرفتن از «تک پا» یی و رسیدن به تنوع تکنیکی به خصوص اجرای ضربات چرخشی که تکواندوکاران کشورمان همین دو هفته قبل در جام جهانی به نمایش گذاشته و موفق شدند با شکست کره جنوبی در خاک این کشور عنوان قهرمانی در هر دو بخش مردان و زنان را کسب کنند، تحقق بخشی از اهدافی است که اصغر رحیمی به عنوان مدیر فنی تیم‌های در بدو حضور خود وعده آن را یعنی بازگشت به تکواندو اصیل ایرانی داده بود،

گرفتن مدال سخت تر از سایر رشته هاست

نکته مهمی که در خصوص تکواندو و قصه حضور در المپیک باید به آن اشاره کرد، اینکه کسب مدال و رسیدن به موفقیت در این رشته شاید سخت‌تر از تمامی رشته‌های دیگر باشد. در این رشته عنوان جهانی و جایگاه تکواندوکار در رنکینگ جهانی تضمینی برای موفقیت نیست. مصداق بارز آن 2016 ریو که تیم ایران با سه نفر از برترین‌های رنکینگ بازنده میدان المپیک را ترک کرد. بررسی‌ها در ادوار گذشته نشان می‌دهد آنها که کم نام و نشان تر بودند، بهترین عملکرد را داشته‌اند، آنها که به لحاظ روحی و روانی آماده‌تر بوده‌اند راه کسب مدال و سکو را برای خود هموار کرده‌اند.

حضور ستاره های تکواندو در پاریس

«شیهاپ چانگ» پاریس نیز از این قاعده نیست، تقریباً تمامی عنوان داران جهان و المپیک در اوزان مختلف حضور دارند و تکواندو در انتظار رقابت جذاب و دیدنی بهترین‌های دنیاست تا سطح بالای این رشته و جذابیت‌های آن را مقابل چشم میلیون‌ها بیننده به تصویر بکشند. در این بین بخش عمده‌ای از تکواندوکارانی که پای به آوردگاه المپیک می‌گذارند با اختلاف اندک به لحاظ فنی تقریباً در یک سطح قرار دارند، اما آنچه که تفاوت‌ها را رسیدن به مدال را در پی دارد آمادگی روحی روانی مبارزه در میدانی است که توجه تمام دنیا را معطوف به خود کرده است.

تاریخچه حضور و عملکرد تکواندو ایران در ادوار المپیک؛

المپیک 1988 سئول (نمایشی)

شهریورماه سال 1367 مسابقات تکواندو به صورت نمایشی وارد بازی‌های المپیک سئول شد. اینکه کره جنوبی مهد تکواندو دنیاست در ورود این رشته به این بازی‌ها نقش تأثیر گذاری داشت. ولی میزبان المپیک بعد از سئول 1988، آنقدر پیگیری کرد تا رشته سنتی خود را به عنوان یکی از رشته‌های رسمی وارد این بازی‌ها کند. به هر حال 128 تکواندوکار از 35 کشور در این دوره حضور داشتند. تیم ایران با ترکیب فیصل و فریبرز دانش، منصور باقری و سید حسن زاهدی به این مسابقات اعزام شد و با برنزی که فیصل دانش کسب کرد به کار خود پایان داد

المپیک 1922 بارسلون (نمایشی)

چهار سال بعد بارسلون میزبان المپیک بود و تکواندو با 64 تکواندوکار از 40 کشور در دومین حضور نمایشی خود را ترجبه کرد. تیم ایران با ترکیب فریبرز عسگری، رضا مهماندوست و منصور باقری به این رقابت‌ها اعزام شد و در نهایت با دو نقره و برنز به کار خود پایان داد. عسگری نقره گرفت و مهماندوست برنز.

المپیک 2000 سیدنی

بعد از یک وقفه چهار ساله و غیبت در المپیک 1996 آتلانتا، تکواندو رسماً به رشته‌های حاضر در المپیک وارد شد تا از سیدنی 2000 شاهد شکوفایی این رشته جذاب در سطح دنیا باشیم. مهرماه 1376 51 تکواندوکار از 55 کشور در مسابقات تکواندوی المپیک سیدنی به مصاف هم رفتند. هادی ساعی رئیس و مجید افلاکی سرمربی فعلی تیم ملی دو نماینده ایران در این بازی‌ها بودند که هادی ساعی موفق به کسب مدال برنز شد.

المپیک 2004 آتن تکواندو ایران در المپیک 2004 آتن نیز دو سهمیه داشت. 64 تکواندوکار از 60 کشور حضور داشتند که تیم ایران با طلای هادی ساعی و برنز یوسف کرمی موفق ترین رشته ورزشی در میان 11 رشته حاضر در کارون اعزامی ایران به آتن بود.

المپیک 2008 پکن

در این دوره از بازی‌ها تیم ایران موفق شد علاوه بر دو سهمیه بخش مردان، یک سهمیه در بخش بانوان نیز کسب کرد. بر همین اساس تیم ایران با ترکیب هادی ساعی، رضا نادریان و سارا خوش جمال فکری راهی این مسابقات شد. کاروان ورزشی ایران در این دوره از بازی‌ها ضعیف‌ترین نتایج را کسب کرد و تا روزهای پایانی فقط مراد محمدی در کشتی موفق به کسب یک مدال برنز شده بود، توسط ورزشکاری که از رئیس فدراسیون تا نمایندگان مجلس به دنبال اعزام نشدنش بودند برای ورزش ایران آبروداری کند. هادی ساعی که در یک وزن بالاتر و با پشت سر گذاشتن موانع فراوان راهی پکن شده بود، موفق شد با غلبه بر نمایندگان نپال، چین، آذربایجان و ایتالیا تک مدال طلای ایران را کسب کند

المپیک 2012 لندن

تکواندو ایران که تا پیش از اعزام به المپیک لندن شرایط خوبی داشت، قهرمانی 2010 آسیا و جهان 2011 را برای نخستین بار به نام خود ثبت کرده بود، به یکباره دچار مرگ مغزی شد. سو مدیریت در برابر حفظ رضا مهماندوست به عنوان سرمربی تیم ملی و حواشی پس از آن باعث شد تا تیم ایران با تک نقره معتمد به کار خود در این دوره از بازی‌ها پایان دهد. یوسف کرمی و سوسن حاجی پور نیز دست خالی بریتانیا را به سمت تهران ترک کردند.

المپیک 2016 ریو

تیم ملی ایران برای بازی‌های المپیکی که برزیل و شهر ریودوژانیرو میزبان آن بود، با سه نماینده در بخش مردان که همگی رنکینگ‌های یک و دو جهان را در اختیار داشتند و یک تکواندوکار در بخش زنان به مصاف رقبا رفت. فرزان عاشورزاده، سجاد مردانی، مهدی خدابخش و کیمیا علیزاده در این دوره نمایندگان ایران بودند که حواشی داخل اردو بازهم عدم مدیریت باعث شد تا تکواندو در بخش مردان دست خالی بماند و در بخش بانوان هم یک برنز کسب کند.

المپیک توکیو 2020

تکواندویی که روزهای سختی را سپری می‌کرد، با سه تکواندوکار راهی المپیک 2020 توکیو شد که با یک سال تأخیر به دلیل شیوع کرونا برگزار شد. ناهید کیانی، آرمین هادی پور و میرهاشم حسینی چهار نماینده کشورمان بودند که متأسفانه توفیقی در کسب مدال نداشتند.