تیم ملی و یک چالش بزرگ / نسل طلایی فوتبال ایران رو به پایان است!

به گزارش ورزش سه، روز پنجم فروردین تیم ملی ایران به مصاف ازبکستان رفت که شاهد یک بازی پرگل و مهیج بودیم تا در نهایت با کسب نتیجه 2 بر 2، تیم ملی کشورمان برای هفتمین بار در تاریخ و چهارمین بار متوالی مجوز صعود به مسابقات جام جهانی را دریافت نماید. در این دیدار حساس که در ورزشگاه آزادی انجام می شد، ازبک ها دوبار با گل های ارکینوف و فیض الله اف (ستاره های لژیونر ازبکستان) پیش افتادند اما هربار ستاره بوشهری اینترمیلان بود که توانست به گل های گرگ ها پاسخ دهد تا مهدی طارمی هم برای سومین بار طعم صعود به جام جهانی را بچشد و هم برای سومین بار گل صعود تیم ملی به جام جهانی را به ثمر برساند. شاگردان امیر قلعه نویی درحالی توانسته اند با کسب 20 امتیاز (6 برد و 2 مساوی) مقتدرانه در فاصله دو بازی تا پایان مسابقات مقدماتی به جام جهانی صعود نمایند که در ترکیب اصلی ایران مقابل ازبکستان 6 لژیونر حضور داشتند که از این 6 لژیونر، بجز مهدی طارمی و علیرضا جهانبخش مابقی در لیگ امارات توپ می زنند، اما در نقطه مقابل تیم ملی ازبکستان در ترکیب اصلی خود، از 7 لژیونر برخوردار بود. اسامی لژیونرهای تیم ملی ازبکستان عبارتند از: عبدالقادر خوسانوف (منچسترسیتی انگلیس)، الدور شومورودوف (آ اس رم ایتالیا)، رستم آشورماتوف (روبین کازان روسیه)، اتابک شوکوروف (الفیحا عربستان)، عباس بیک فیض الله اف (زسکا مسکو روسیه)، ارکینوف (الوحده امارات) و اتکیر یوسوپوف (فولاد خوزستان). در مقام مقایسه، هم تعداد لژیونرهای ترکیب اصلی ازبکستان نسبت به ایران بیشتر بود و (شاید) هم کیفیت تیم هایی که برخی بازیکنان لژیونر ازبک در آن به میدان می روند (سیتی و رم) نسبت به لژیونرهای ایران بهتر است و همین مسئله کیفیت بالای تیم ملی ازبکستان و دشواری تقابل با این تیم را نشان می دهد. همچنین، اضافه کنید که سه ستاره دیگر تیم ملی ازبکستان در دیدار مقابل ایران یعنی استون اورونوف، جلال الدین ماشاریپوف و علی کولوف در ترکیب این تیم به دلیل مصدومیت و محرومیت حضور نداشتند. از آنجایی که تعداد لژیونرهای تیم ملی هر کشور از شاخص های مهمی است که در مقالات کارشناسی فوتبال به آن پرداخته می شود، در این مقاله قصد داریم بجای مقایسه تعداد لژیونرهای تیم ملی ایران با سایر کشورها، به مقایسه تعداد لژیونرهای تیم ملی ایران در مسابقات مقدماتی جام جهانی در سال های 2018، 2022 و 2026 می پردازیم. در ادامه این مقاله قصد داریم تا به سوالات زیر پاسخ دهیم. 1) تعداد لژیونرهای تیم ملی ایران در بازی صعود به جام های جهانی 2018، 2022 و 2026 چند نفر بوده است و کدام سال بیشترین تعداد لژیونر در ترکیب اولیه ایران حضور داشته اند؟ 2) لژیونرهای حاضر در ترکیب ایران در بازی صعود به جام های جهانی 2018، 2022 و 2026 در کدام تیم ها و در چه لیگی بازی می کردند (می کنند)؟ 3) چه از نظر کیفیت و چه از نظر تعداد، کدام نسل تیم ملی در بازی صعود به جام های جهانی 2018، 2022 و 2026 وضعیت بهتری داشته است؟  برای اینکه بتوان مقایسه بهتری انجام داد، فقط بازیکنان ترکیب اصلی تیم ملی (نه ذخیره ها) در بازی صعود به جام های جهانی 2018، 2022 و 2026 را با یکدیگر مقایسه می کنیم. مقدماتی جام جهانی 2018: ظهور پدیده لژیونر گرایی بر کسی پوشیده نیست که سرمربی وقت و پرتغالی تیم ملی ایران علاقه فراوانی به بازیکنان لژیونر داشت و بارها در مشورت های خود به بازیکنان و یا انتخاب هایش برای فهرست تیم ملی نشان داده بود که بازی در خارج از لیگ ایران نسبت به لیگ برتر خلیج فارس برای او اولویت دارد. در مسابقات مقدماتی جام جهانی 2018 تیم ملی کشورمان در روز 22 خرداد 1396 به مصاف ازبکستان در ورزشگاه آزادی رفت که آن بازی با درخشش مهاجمین ایران، مهدی طارمی و سردار آزمون با نتیجه 2 بر صفر به سود شاگردان کارلوس کی روش به اتمام رسید تا ایران دو هفته پیش از مسابقات مقدماتی جام جهانی صعودش به این رقابت را قطعی نماید.

در ترکیب اولیه ایران مقابل ازبکستان، فقط 4 بازیکن (علیرضا بیرانوند، سیدجلال حسینی، رامین رضاییان و مهدی طارمی) از لیگ برتر ایران حضور داشتند که همگی این بازیکنان از پرسپولیسی بودند که در آن سالها با برانکو ایوانکوویچ در اوج خود قرار داشت و هر کدام از این بازیکنان ستاره های بدون جایگزین لیگ برتر ایران بودند. مهدی طارمی در فصل 2017-2016 آقای گل لیگ ایران شد و به همراه پرسپولیس توانست به قهرمانی لیگ برتر و سوپرجام ایران برسد. در نقطه مقابل، 7 لژیونر در ترکیب ایران حاضر بودند: مرتضی پورعلی گنجی (السد قطر)، میلاد محمدی (اخمت گروژنی روسیه)، علی کریمی (لوکوموتیو زاگرب کرواسی)، سعید عزت اللهی (آنژی ماخاچ قلعه روسیه)، مسعود شجاعی (پانیونیوس یونان)، علیرضا جهانبخش (آلکمار هلند) و سردار آزمون (روستوف روسیه). درواقع، از میان این 7 لژیونر، 6 بازیکن در لیگ های اروپایی توپ می زدند و یک بازیکن (مرتضی پورعلی گنجی) در السد قطر (قاره آسیا) بازی می کرد که این تیم در فصل 2017-2016 در فرم بسیار خوبی قرار داشت. در تصویر یک، تعداد بازیکنان لیگ برتر ایران و تعداد بازیکنان لژیونر تیم ملی ایران را در بازی صعود به جام جهانی 2018 مشاهده می کنید.

در ادامه، لیگ های خارجی را که بازیکنان حاضر در ترکیب اصلی ایران در آنها به میدان می رفتند، مشاهده می نمایید (تصویر دو).

مقدماتی جام جهانی 2022: نقطه ماکزیمم لژیونرها  بعد از نمایش نسبتا خوب تیم ملی ایران در جام جهانی 2018 و همچنین، شرایط سنی مناسب بازیکنان تیم ملی بسیاری از بازیکنان ایرانی در تیم های خوب اروپایی و آسیایی به خدمت گرفته شدند. به کمک افزایش تعداد لژیونرهای ایران، اسکوچیچ توانست سریعترین صعود تاریخ ایران را به نام خود بزند. تیم ملی کشورمان در روز 7 بهمن 1400 به مصاف عراق در ورزشگاه آزادی رفت که در این بازی مهدی طارمی توانست تک گل پیروزی بخش ایران به عراق را به ثمر برساند تا تیم ملی ایران برای ششمین بار مسافر جام جهانی شود. در ترکیب اصلی ایران مقابل عراق، 9 لژیونر حضور داشتند و فقط دو بازیکن از لیگ برتر ایران (امید نورافکن و وحید امیری) که برای تیم های سپاهان و پرسپولیس به میدان می رفتند در ترکیب تیم ملی قرار داشتند. از میان این 9 لژیونر، همگی در سطح اول کشورهای مختلف بازی می کردند و فقط امیر عابدزاده (گلر تیم ملی) بود که برای تیم پونفرادینا (حاضر در لالیگا2) به میدان می رفت که باتوجه به سختی لژیونر شدن در پست دروازه بانی، می توان حضور در لالیگا2 را دستاورد بزرگی قلمداد کرد. در میان فهرست لژیونرهای ایران، تنها 3 بازیکن در لیگ های آسیایی به میدان می رفتند (شجاع خلیل زاده: الریان قطر، محمدحسین کنعانی زادگان: الاهلی قطر و سعید عزت اللهی: الغرافه قطر) و مابقی در اروپا توپ می زدند. 5 لژیونر دیگر ترکیب ایران در بازی صعود به جام جهانی 2022 که در بالا به آنها اشاره نشد، عبارتند از: مهدی طارمی (پورتو پرتغال)، علیرضا جهانبخش (فاینورد هلند)، سامان قدوس (برنتفورد انگلیس)، علی قلی زاده (شارلروای بلژیک) و صادق محرمی (دیناموزاگرب کرواسی). گفتنی است که سردار آزمون که دقیقا 3 روز بعد از بازی ایران با عراق، از زنیت سنت پترزبورگ روسیه به لورکوزن آلمان پیوست به دلیل ابتلا به ویروس کرونا بازی صعود را ازدست داده بود و در فهرست تیم ملی ایران قرار نداشت. در تصویر سه، تعداد بازیکنان لیگ برتر ایران و تعداد بازیکنان لژیونر تیم ملی ایران را در بازی صعود به جام جهانی 2022 مشاهده می کنید.

در ادامه، لیگ های خارجی را که بازیکنان حاضر در ترکیب اصلی ایران در آنها به میدان می رفتند، مشاهده می نمایید (تصویر چهار).

جام جهانی 2026:

در ترکیب اولیه تیم ملی ایران در بازی روز پنجم فروردین که همین چند روز پیش با ازبکستان برگزار شد، همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره شد، 6 لژیونر حاضر بودند که از میان آنها، فقط مهدی طارمی و علیرضا جهانبخش در سطح اول اروپا توپ می زنند و 4 لژیونر دیگر برای شباب الاهلی و کلبا امارات به میدان می روند. شباب الاهلی که سردار آزمون و سعید عزت اللهی را به عنوان نماینده در تیم ملی دارد در رتبه اول جدول 14 تیمی لیگ برتر امارات است و اتحاد کلبا نیز با مهدی قائدی و سامان قدوس در رتبه یازدهم جدول لیگ برتر امارات قرار دارد. همچنین، هیرنفین تیمی که علیرضا جهانبخش کاپیتان تیم ملی ایران در آن بازی می کند، در حال حاضر در رده دهم جدول هجده تیمی اردیویسه حضور دارد. مهدی طارمی در فصل جاری در تمامی رقابت ها برای اینتر در 34 بازی به میدان رفته که توانسته آمار 3 گل و 6 پاس گل ثبت نماید. ستاره تیم ملی کشورمان که زمینه ساز صعود به جام جهانی 2026 شد، درحال حاضر در رده باشگاهی با دوران اوج خود به دلیل مصدومیت فاصله دارد و امیدوار است که عملکرد درخشان او در بازی با ازبکستان در لباس اینتر نیز ادامه دار باشد. البته محمد محبی بعنوان یک بازیکن شاخص و ثابت در بازیهای پیشین نیز لژیونر است و در لیگ روسیه توپ می‌زند. پنج بازیکن ترکیب اصلی ایران که در لیگ برتر ایران بازی می کنند، علیرضا بیرانوند و شجاع خلیل زاده (تراکتورسازی تبریز)، میلاد محمدی و محمدحسین کنعانی زادگان (پرسپولیس) و صالح حردانی (استقلال) می باشند. در تصویر پنج، تعداد بازیکنان لیگ برتر ایران و تعداد بازیکنان لژیونر تیم ملی ایران را در بازی صعود به جام جهانی 2026 مشاهده می کنید.

در ادامه، لیگ های خارجی را که بازیکنان حاضر در ترکیب اصلی ایران در آنها به میدان می روند، مشاهده می نمایید (تصویر شش).

نتیجه گیری: تیم ملی ضعیف‌تر شده است  اگر صرفا تعداد بازیکنان لژیونر را درنظر بگیریم، تیم ملی ایران در بازی صعود با امیر قلعه نویی با 6 بازیکن نسبت به کی روش (7 بازیکن) و اسکوچیچ (9 بازیکن) وضعیت نامطلوب تری داشته (تصویر هفت) و همچنین اگر تعداد لژیونر اروپایی را معیار کیفیت در نظر بگیریم، امیر قلعه نویی در این زمینه با 2 بازیکن نسبت به کی روش (6 بازیکن) و اسکوچیچ (6 بازیکن) وضعیت بدتری داشته است (تصویر هشت).

گفتنی است که وضعیت فوتبال باشگاهی ایران در سالهای 2017 تا 2022 نسبت به فصل جاری بسیار بهتر بوده تا از منظر بازیکنان داخلی نیز کی روش و اسکوچیچ شرایط بهتری داشته باشند. ضمنا این را هم بایستی اضافه کرد که بازیکنان تیم ملی ایران در دوره های کی روش و اسکوچیچ از وضعیت سنی بهتری نیز نسبت به زمان قلعه نویی برخوردار بوده اند.