جزئیات بازار جهانی کالاهای پایه در نیمه اول 1403

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، بورس تهران در گزارشی با عنوان «مروری بر تحولات اقتصادی، بازارهای مالی، نفت و طلا در ایران و جهان» به بررسی و تحلیل مهمترین تحولات اقتصادی ایران و جهان از ابتدای سال 1403 تا پایان شهریور پرداخته است.

سنگ آهن

گزارش بورس تهران نشان می‌دهد؛ در بازارهای جهانی، قیمت سنگ آهن، در پایان شهریور امسال نسبت به پایان ماه پیش حدود 6 درصد کاهش یافت و قیمت هر تن این فلز که در پایان مرداد 91.9 دلار بود به 98 دلار رسید.

آلومینیوم

همچنین، قیمت آلومینیوم در شهریور امسال نسبت به پایان ماه قبل 0.4 درصد افزایش یافت و از 2،476 دلار در هر تن به 2،485 دلار رسید. همچنین، قیمت این فلز در شش ماه منتهی به پایان شهریور امسال، معادل 9.5 درصد و در یک سال منتهی به این تاریخ حدود 11 درصد افزایش داشته است.

مس

از سویی دیگر، در بازارهای جهانی، قیمت مس که در فروردین 1401، به بیش از 10،000 دلار در هر تن رسیده بود، پس از حدود 2 سال دوباره این قله تاریخ را فتح کرد. قیمت مس در شهریور امسال نسبت به پایان ماه قبل حدود 3 درصد افزایش یافت و از 9،136دلار در هر تن به 9،394دلار رسید.

متانول

قیمت متانول هم در بازار جهانی کالاهای پایه، در شهریور امسال نسبت به مرداد ماه، 4.5 درصد افزایش یافت و از 330 دلار در هر تن به 345 دلار رسید. همچنین، قیمت این فلز در شش ماه منتهی به پایان شهریور امسال بیش از 10 درصد و در یک سال منتهی به این تاریخ 45 درصد افزایش داشته است.

اوره

قیمت قرارداد آتی اوره در بورس شیکاگو در شهریور امسال نسبت به مرداد ماه، تقریبا بدون تغییر بود و از 335 دلار در هر تن به 335.5 دلار رسید. همچنین، قیمت این فلز در شش ماه منتهی به پایان شهریور امسال حدود 8 درصد و در یک سال منتهی به این تاریخ حدود 15 درصد کاهش داشته است.

طلا

این گزارش حاکی از آن است که طلا به عنوان یکی از بهترین طبقات دارایی در سال منتهی به پایان شهریور ظاهر شد و قیمت آن 36 درصد افزایش یافت. کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو و افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن، از جمله دلایل اصلی افزایش قیمت طلا در این مدت بوده است. کاهش نرخ بهره در آمریکا باعث افزایش تقاضا برای طلا شد و قیمت جهانی آن را افزایش داد. این موضوع بر بازار طلای ایران نیز اثر داشت.قیمت طلا در بازار داخلی تحت تاثیر دو عامل نرخ دلار و نرخ اونس جهانی طلا است.

در عین حال، تنش‌های ژئوپلتیکی به ویژخ در خاورمیانه همچنان سرمایه‌گذاران را به سمت طلا هدایت می‌کنند. عدم اطمینان سیاسی در آمریکا با توجه به انتخابات و تشدید تنش های اخیر در منطقه از جمله عواملی هستند که تقاضا برای دارایی‌های امن از جمله طلا را افزایش داده‌اند.

در مجموع، عوامل مختلفی مانند کاهش نرخ بهره، افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن، تنش‌های ژئوپلیتیکی ونوسانات بازار برقیمت طلا تاثیرگذار هستند.

بهای نفت جهانی

داده‌های آماری نشان می‌دهد قیمت نفت خام در ماه‌های اخیر روند کاهشی داشته است. این کاهش قیمت در بازه زمانی یک ساله به بیش از 20 درصد رسیده است. دلایلی مختلفی چون افزایش نگرانی‌ها درباره رشد اقتصاد جهانی، افزایش عرضه نفت از سوی برخی تولیدکنندگان و تقویت ارزش دلار در کاهش قیمت نفت موثر بوده‌اند.

بر این اساس، مقایسه قیمت نفت خام اوپک، برنت و وست تگزاس نشان می‌دهد؛ این سه شاخص روند مشابهی را طی کرده‌اند. البته تفاوت‌های جزئی در نوسانات قیمتی این سه شاخص می تواند ناشی از کیفیت نفت، هزینه‌های تولید و شرایط بازار در مناطق مختلف جهان باشد.

گاز

افزون بر این، بازار گاز طبیعی در هنری هاب ایالت متحده آمریکا در ماه‌های اخیر شاهد نوسانات قابل توجهی بوده است. در حالی که در یک ماه گذشته، قیمت گاز طبیعی 9 درصد افزایش یافته، در بازه شش ماه گذشته رشد قابل توجه 50 درصدی را تجربه کرده است.

با این حال، قیممت گاز طبیعی هنری هاب ایالات متحده آمریکا در مقایسه با پایان شهریور 1402، معادل 11 درصد کاهش یافته است. این نوسانات نشان دهنده تاثیر عوامل متعدد از جمله تغییرات در عرضه و تقاضا، شرایط آب و هوایی، سیاست‌های دولت‌ها و رویدادهای ژئوپلیتیکی بر بازار گاز طبیعی است.

بازار ارز جهانی

گزارش بورس تهران نشان می‌دهد شاخص دلار آمریکا در شهریور امسال 0.4 درصد کاهش یافت. این کاهش نشان‌دهنده تضعیف نسبی دلار در برابر ارزهای رقیب است. عوامل مختلفی از جمله سیاست‌های پولی فدرال رزرو، چشم انداز اقتصادی آمریکا، رویدادهای ژئوپلیتیکی، تغییرات در تقاضا برای کالاهای اساسی و انتظارات تورمی می‌تواند در این کاهش نقش داشته باشند.

تحولات بازار سرمایه در جهان

برپایه این گزارش، بانک مرکزی آمریکا در 28 شهریور امسال (18 سپتامبر 2024) برای اولین بار از سال 2020 و شروع همه گیری کرونا، نرخ بهره را در اقتصاد آمریکا به میزان نیم درصد کاهش داد و آن را از 5.5 درصد به 5 درصد رساند. این موضوع، رونق بازارهای بورس و سهام به ویژه در بازارهای اصلی مانند نزدک، بورس نیویورک، لندن و دیگر بازارهای بین‌المللی بزرگ را بدنبال داشت. دلیل اصلی این رونق، کاهش هزینه‌های استقراض افزایش تمایل سرمایه‌گذاران به خرید دارایی‌های پر ریسک‌تر است.

از سوی دیگر، کاهش نرخ بهره، بازده اوراق قرضه را کاهش می‌دهد و این امر باعث انتقال سرمایه‌گذاری‌ها از بازار اوراق بدهی به بازار سهام می شود.

خاورمیانه

در بررسی شاخص‌های بورس سه کشور مهم خاورمیانه یعنی دوبی، قطر و عربستان در شهریور امسال، شاخص های بورس دوبی با 2.9 درصد و قطر با 3.5 درصد رشد داشته است. این درحالی است که بورس عربستان با کاهش 0.9 درصد همراه بوده است.

همچنین، رشد شاخص بورس های دوبی و قطر ناشی از بهبود چشم‌انداز اقتصادی این کشورها پس از همه‌گیری کرونا، اجرای برنامه‌های اصلاحات اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی بوده است. در مقابل اما کاهش اندک شاخص بورس عربستان به دلیل نوسانات قیمت نفت، تنش‌های سیاسی منطقه‌ای و تغییرات در سیاست‌های اقتصادی این کشور است.