جنجالی که محمد جواد ظریف به پا کرد!

وب‌گاه عرشه آنلاین 1402/03/16 - 15:39 مشاهده در مرجع

در یک سوی موافقان، نوشته ظریف را صحیح و منطبق با واقعیات ارزیابی کردند. در سوی دیگر، منتقدان ظریف را به تفسیر اشتباه از تاریخ، نداشتن دانش تاریخی و توصیه به پذیرش ذلت متهم کردند

محمدجواد ظریف در اینستاگرام خود نوشت: آگاهانه یا ناخودآگاه ما مردم انتخاب کرده‌ایم آنان را که به دنبال آرزوهایمان بوده‌اند بستاییم‌، هر چند برای خود و کشور خسارات فراوان به بار آورده باشند؛ و آنان را که در حد امکانات کوشیده‌اند تا از گستره خسارات ناشی از حرکات آرزومندانه بکاهند، «سازشکار» و حتی «خائن» بنامیم.

محمدجواد ظریف در صفحه اینستاگرام خود نوشت: نیاز امروز ما درک درست و «انتخاب» هوشمندانه است‌. «کنشگریِ مرزی». چشم به آرمانها و استوار بر توانایی‌ها.

در این باره بیشتر بخوانید: سکوت ظریف با هشدار شکست | برای پیشگیری از ترکمانچای‌ها باید «انتخاب کنیم»

برترین ها نوشت: محمد جواد ظریف که بعد از افشای فایل صوتی مصاحبه با سعید لیلاز و پایان دولت روحانی از فضای سیاسی فاصله گرفته و مشغول تدریس در دانشگاه بود، با انتشار یک پست اینستاگرامی خبرساز شد. این مطلب در فضای مجازی محل بحث و جدل شده است.

مجید تفرشی، پژوهشگر تاریخ در توئیتی در تایید یادداشت ظریف نوشت: در دور دوم جنگ‌های ایران و روس، نیرو‌های روسیه تا آستانه تهران پیشروی کرده و در آستانه فتح کامل ایران بودند. بهتر این بود که جنگ نمیکردیم. بهتر این بود شکست نمیخوردیم. ولی گزینه بهتری از ترکمانچای منفور ملعون نبود. عدم پذیرش آن توافق ننگین و ظالمانه یعنی که ایران امروز وجود نداشت.

بخشی از یادداشت مهرداد خدیر درباره این پست جنجالی را بخوانید: ظریف که به واقع گرایی شهرت دارد پس از مدتی سکوت در این متن مشکل را در چیدن هدف‌ها بر پایه «آرزوها» و بی‌توجهی به «توانایی‌ها» دانسته است.

او به این نیز بسنده نکرده و درصدد قبح‌زدایی از واژه «سازش» در ادبیات سیاسی برآمده است. آنچه آقای ظریف می‌گوید البته در فرهنگ ما تازه نیست.

کوتاه این که بر خلاف تصور و نگرانی دکتر ظریف، اصول‌گرایی رادیکال ایرانی دیگر آرزوهای دور و دراز دنبال نمی‌کند تا بر حذرشان داریم. چرا؟ چون اصل اصیل اصول‌گرایی رادیکال ایرانی، قدرت است.

اتفاقا قرار است در بیرون انعطاف نشان دهند که خوب است اما کاش به داخل هم تسری یابد.

اما محسن مقصودی، مجری و تهیه‌کننده برنامه ثریا در شبکه افق در نقد سخنان وزیر اسبق خارجه رشته توئیتی را منتشر کرد:

این متن دکتر ظریف را چندبار بخوانید. کاملش را بخوانید. بعد با این جمله شهید حسن تهرانی مقدم مقایسه کنید:«فقط انسانهای ضعیف به اندازه امکانات‌شان کار می‌کنند»

حالا خوشبختانه کارنامه هر دو تفکر پیش روی ماست. اگر قرار بود تهرانی‌مقدم‌ها به اندازه امکانات‌شان کار کنند ایران بارها توسط دشمن اشغال شده بود. نه موشکی داشتیم و نه صنعت فضایی...

اگر حاج قاسم ها به اندازه امکانات‌شان کار می کردند الان داعش تا وسط ایران آمده بود. اگر همت ها و بابایی ها به اندازه امکانات‌شان کار می کردند، صدام تا...

خدای من این متن، متن وزیر خارجه سابق ایرانه؟

چگونه دکتر ظریف در این متن، حتی سازش را تئوریزه می‌کند؟ باور نمیکنم.

من با همه اختلاف نظرها، سعی کردم همیشه او را دلسوز ایران تصور کنم. اما این تفکرات او خطرناک است برای ایران، مثل دلبستن به برجامش مثل اعتماد به امضای جان کری. مثل توافقی که اگر شکایت کنی تحریم های ما برمی‌گردد.

آقای ظریف! کدام کشور پیشرفته دنیا از ابتدا اینگونه بوده است؟ همه کشورها با آرزو و آرمانهایشان و با تلاش، پیشرفت کرده‌اند. کشتن آرمان و آرزو در یک ملت به بهانه واقع بینی، یعنی شما همیشه باید پیرو ابرقدرتها باشید. امام خمینی آمد که آرمانهای ما بزرگ شود و تلاشمان به اندازه آرمانها.

مصطفی فقیهی، مدیر مسئول سایت انتخاب به این مجری صداوسیما با فرازی از سخنان حضرت علی پاسخ داد:

آرام! برآشفته نشوید که سخن ظریف عیناً همانی‌ست که امام‌علی در نامه به امام‌حسن گفته:

«هرگز بر آرزوها تکیه نکن که سرمایه احمقان است... برای آن که بیشتر به دست آوری خطر نکن؛ از سوار شدن بر مرکب ستیزه‌جویی بپرهیز» (نهج‌البلاغه)

نکند سخن امام اول شیعیان را هم نادرست می‌دانید؟!

هادی موسوی (روزنامه نگار) در نظری متفاوت ظریف را سیبل توافق جدید ایران با غرب دانست: البته که هر رسانه‌ای حق داره هرجور دوست داشت تیتر بزنه اما وقتی تمام ارزشیها با دومی به ظریف حمله میکنند بدون آنکه متن را خوانده باشند (یا حتی بدانند ترکمنچای چیست) معلومه برنامه، چیز دیگری است.(نظر شخصی خودم اینه ظریف در آستانه توافق، عامدانه خودش رو سیبل تیم فعلی کرد)

کاربری به نام قاضی نوری، ترکمنچای را نوعی شاهکار سیاسی دانست:

میخواهم یکبار برای همیشه فحش بخورم و این حقیقت رو بگم: انعقاد ترکمنچای، شاهکار دیپلماسی عباس میرزا و قائم مقام فراهانی بود. روس‌ها آذربایجان را تصرف کرده بودند و به ترکمنچای (نزدیک زنجان) رسیده بودند. میگفتند قبل از فتح تهران مذاکره نمی‌کنیم. سپاه ایران نابود شده بود. پول و مهمات و اسلحه در کار نبود. اینکه در آن وضعیت، به کمک دیپلماسی، حمایت بریتانیا را جلب کنی و روس‌ها نه تنها از تصرف تهران منصرف کنی بلکه به پشت ارس برگردانی شاهکار نیست؟ ما جنگ را باخته بودیم ولی مذاکره را بردیم.

مهرداد میر (روزنامه‌نگار) در پاسخ به تایید ترکمنچای، بذل و بخشش‌های خاندان قاجار که منجر به تجزیه نقاط زیادی از ایران شد، را برشمرد:

سفیدنمایی قاجاریه هم حدی دارد! ترکمانچای شاهکار بود؟! بخشیدن شهرزور (سلیمانیه) در 1846م توسط محمدشاه قاجار چه بود؟! تجزیه هرات در 1857م چه بود؟! تجزیه بلوچستان، کلات و سیستان در 1872م چه بود؟! پیمان آخال 1881م چه بود؟! بخشیدن فیروزه توسط ناصرالدین شاه به تزار در 1893م چه بود؟!

حسین دهباشی (پژوهشگر تاریخ) توئیت‌هایی کنایه‌آمیز نسبت به موافقان ترکمنچای منتشر کرد:

*‌دفاع از قرارداد ننگین ترکمنچای برای حزب توده هم قُفل بود...

*علت ترکمنچای جنگیدن نبود، نجنگیدن بود. این‌که از همه‌ی روسیه لشکر فراهم شد ولی نه از همه‌ی ایران که فقط دلاورانی از خطه‌ی آذربایجان به نبرد فراخوانده شدند. این که خزانه‌ی دربار خراج را خرج حرم‌سرا می‌کرد و این‌که - برخلاف مشهورات - عباس‌میرزا لج کرد و اصلا در جنگ حضور نداشت...

*‌در روایتِ تباه حضرات، روس‌ها که از دیرباز در حسرت رسیدن به آب‌های گرم بودند، درحالی که می‌شد همه‌ی ایران را بگیرند - لابد به تدبیر دیپلمات‌های قاجار - گول خورده و به ترکمان‌چای راضی شدند! و نه عزیزان! کل زور روس‌ها همین بود و ولیعهد به ازای حمایت روس‌ها از پادشاهی‌اش معامله کرد!

سعید مالکی (روزنامه نگار) هم هدف این پست را افراد خاصی دانست: هنوز هم در هوش بالای ظریف کسی می تواند تشکیک کند؟! سخن گفتن در زمان و شرایط کاملا به جا که مساوی ست با روو شدن دست خیلی ها، فقط از او بر می آید. مصداق کامل کم گو و گزیده گو! اصن یه وعضی!

منبع: خبرآنلاین هم اکنون دیگران می خوانند