جنگ سرد بین اوپک و نماینده مصرف کنندگان نفت
تصمیم دیکته شده از سوی عربستان سعودی برای حذف استفاده از آمار نفت آژانس بینالمللی انرژی (IEA) در اوپک پلاس، منعکس کننده نگرانی نسبت به تاثیر آمریکا روی این آمار است.
به گزارش ایسنا، اوپک و متحدانش شامل روسیه که به گروه اوپک پلاس معروف هستند، تاکنون درخواستهای غربی برای افزایش بیشتر تولید و کمک به پایین بردن قیمتهای نفت را نادیده گرفتهاند.
این مسئله حساسی است زیرا انرژی گران که تا حدودی ناشی از جنگ روسیه در اوکراین است، باعث تشدید رشد تورم شده و رئیس جمهور آمریکا را در پی افزایش داخلی قیمتهای بنزین پیش از انتخابات میان دورهای نوامبر، تحت فشار قرار داده است.
هر گونه تمایل ریاض و متحدانش برای کمک به آمریکا پس از این که واشنگتن حاضر نشد به خواستههای کشورهای خلیج فارس گوش کند و به حمایت از جنگ گروه ائتلاف به سرکردگی عربستان سعودی در یمن پایان داد، ضعیف شده است. بعلاوه بایدن مستقیم با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی که حاکم واقعی عربستان سعودی است، تعامل نداشته است.
در این شرایط، مذاکرات فنی اوپک پلاس در مارس که به مدت بیش از شش ساعت جریان داشت، با تصمیم واحد برای حذف آمار آژانس بینالمللی انرژی از اطلاعات مورد استفاده برای ارزیابی بازارهای نفت، پایان گرفت.
به گفته منابع آگاه، این دیدار به ریاست مشترک عربستان سعودی و روسیه برگزار شد و عراق، الجزایر، قزاقستان، کویت، نیجریه، امارات متحده عربی و ونزوئلا در آن حضور داشتند.
این تصمیم تا حدودی نمادین بود زیرا اوپک پلاس همواره می تواند انتخاب کند از آمار کدام یک از شش منبع غیراوپک در زمان ارزیابی وضعیت عرضه و تقاضا در بازار نفت استفاده کند.
به گفته شش منبع آگاه، این که آمار آژانس بینالمللی انرژی رسما حذف شد، منعکس کننده خشم روزافزون اوپک پلاس از جانبداری آژانس بینالمللی انرژی از آمریکاست که بزرگترین عضو این سازمان است. به خصوص بازبینی بالاتر آمار آژانس بینالمللی انرژی از تقاضا برای نفت در فوریه و همچنین دیدگاه این سازمان از میزان نفت روسیه که بر اثر تحریمهای غربی از بازار حذف می شود، هم در این تصمیم تاثیر گذاشت.
یکی از این منابع به رویترز گفت: آژانس بینالمللی انرژی مشکل استقلال دارد که به معنای مشکل در ارزیابی فنی است.
حتی یک از این منابع آگاه، این وضعیت را به جنگ سرد توصیف کرد و آژانس بینالمللی انرژی را مقصر شروع آن خواند.
اما آژانس بینالمللی انرژی به رویترز اعلام کرد تحلیل آمار صورت گرفته در این سازمان از نظر سیاسی بیطرف است.
این سازمان در سال 1974 برای کمک به کشورهای صنعتی برای رویارویی با بحران نفت پس از تحریم نفت عربی تاسیس شد. آژانس بینالمللی انرژی نماینده 31 کشور صنعتی است و به دولتهای غربی درباره سیاست انرژی مشاوره می دهد و آمریکا تامین کننده مالی اصلی این سازمان به شمار می رود.
این سازمان از زمان آغاز فعالیت خود، شاهد تغییر و تحولات بازارهای انرژی و فراز و فرود روابطش با اوپک بوده است. حتی پیش از تشدید تنشها در سال میلادی جاری، نقطه عطف برای عربستان سعودی و امارات متحده عربی، گزارشی بود که آژانس بینالمللی انرژی در کنفرانس اقلیمی سال 2021 سازمان ملل متحد در گلاسکو منتشر کرد. در این گزارش آمده بود اگر جهان درباره رسیدن به سطح کربن خنثی تا سال 2050 جدی است، در این صورت نباید سرمایه گذاری در پروژههای جدید هیدروکربن انجام شود.
این گزارش باعث شد اوپک پلاس از این که آژانس بینالمللی انرژی گستردگی تقاضا برای سوختهای فسیلی در میان مدت را نادیده می گیرد، نگران شود و با امتناع از پذیرش درخواست آژانس بینالمللی انرژی برای افزایش تولید به منظور پایین بردن قیمتهای نفت، ناخشنودی خود را ابراز کرد.
حتی بعضی از اعضای اوپک علنا نارضایتی خود را نشان دادند. سهیل المزروعی، وزیر انرژی امارات متحده عربی در یک کنفرانس انرژی که در مارس برگزار شد، از آژانس بینالمللی انرژی خواسته بود واقعگرا باشد و اطلاعات گمراه کننده منتشر نکند.
اوپک پلاس تاکنون در برابر درخواستهای آمریکا و آژانس بینالمللی انرژی برای تولید بیشتر نفت و کنترل قیمتها مقاومت کرده است. قیمتها پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین و اعمال تحریمهای غربی علیه مسکو، به بالاترین حد در 14 سال گذشته صعود کرد.
عربستان سعودی و امارات متحده عربی که عمده ظرفیت مازاد تولید اوپک را در اختیار دارند، هر دو اعلام کردهاند اوپک پلاس باید از سیاست دور بماند و این گروه در نشست ماهانه خود که اواخر مارس برگزار شد، به افزایش ملایم برنامه ریزی شده پایبند ماند.
بر اساس گزارش رویترز، بایدن و متحدانش میگویند عرضه بیشتر نفت برای پایین بردن قیمتها ضروری است. آمریکا اعلام کرده است 180 میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک برای کنترل رشد قیمتها آزاد خواهد کرد. آژانس بینالمللی انرژی هفته گذشته اعلام کرد قصد دارد در شش ماه آینده 120 میلیون بشکه نفت از ذخایر اضطراری برداشت کند.
انتهای پیام