جوابیه شرکت مدیریت منابع آب ایران به گزارش "انتقال آب به همدان با دهها سؤال؛ آیا آبی که به همدان منتقل می‌شود آرسنیک دارد؟"

با قدردانی از تلاش های ارزنده جنابعالی و همکاران ارجمندتان در آن سایت خبری، در پاسخ به مطلب مندرج در آن رسانه با عنوان (انتقال آب به همدان با دهها سؤال؛ آیا آبی که به همدان منتقل میشود آرسنیک دارد؟) کد خبر 859813 به تاریخ 24/ 7/ 1401 موارد زیر به استحضار می رسد. خواهشمند است به منظور تنویر افکار عمومی نسبت به انتشار آن اقدام فرمائید.

در خصوص آلودگی آب سد تالوار به عامل آرسنیک برخی توضیحات ضروری به نظر می‌رسد:

وجود عواملی همچون آرسنیک در آب‌های سطحی یا زیرزمینی در بسیاری از مناطق کره زمین، ناشی از ویژگی زمین شناسی، بسیار معمول است. همان گونه که در گزارش ذکر شده عامل آرسنیک در آب دریاچه سد تالوار هم منشاء زمین زاد داشته و ناشی از آلودگی های صنعتی و معدنی نیست.

در کشور ما، حد مجاز عامل آرسنیک در آب شرب در استاندارد 1053 با عنوان ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آب شرب، 10 میکرو گرم در لیتر تعریف شده است، که این مقدار توصیه سازمان جهانی بهداشت (WHO) بوده و در اکثر کشور ها به عنوان حد مجاز عامل آرسنیک پذیرفته شده است.

مساله اصلی که باید مورد توجه قرار گیرد این است که آب شرب، هرگز بدون طی کردن فرآیند تصفیه، به دست مشترکان نمی‌رسد. مثال بارز و مشخص در این خصوص، استفاده از آب دریاها برای تامین آب شرب با استفاده از به کارگیری فرآیندهای تصفیه می باشد هرچند آب دریاها به عنوان منبع آب خام دارای مقادیر بسیار بالایی از انواع آلاینده ها حتی از نوع فلزات سنگین تا چندین برابر حد مجاز استاندارد می باشد ولی با به کار گیری فرآیند تصفیه و حذف این عوامل، به آب قابل شرب تبدیل می شود.

آب سد تالوار هم از این قاعده مستثنی نیست و عامل آرسنیک موجود درآن در تصفیه‌خانه‌ی آب با استفاده از روش های متداول شامل: اکسیداسیون، انعقاد و لخته سازی و در نهایت ته نشینی حذف شده و آب خروجی از تصفیه خانه، استاندارد مربوطه را کسب می کند.

در کشور ما تجربه حذف عامل آرسنیک در تصفیه خانهی متعارف آب وجود دارد و تصفیه آب سد تالوار، اولین تجربه در این زمینه نیست لذا نگرانی از بابت حذف این عامل درتصفیه خانه آب با توجه به تجربه های قبلی وجود ندارد.

در خصوص آخرین وضعیت آبرسانی شهر همدان از محل سد تالوار در ماه‌های اخیر به اندازه چندین سال کار انجام شد بهطوری که بخش بزرگی از عقب‌ماندگی‌های طرح آبرسانی به همدان با اتمام لوله‌گذاری خط انتقال آب از تالوار در بخش اصلی و اضطراری (به طول 15 کیلومتر) انجام شده و به بهره برداری رسیده است.

ضمناً مقرر شده تا زمان بهره برداری از تصفیهخانه آب ویژه آب سد تالوار (با ظرفیت 1800 لیتر در ثانیه) که با حداکثر توان در حال ساخت میباشد برای جبران کمبود آب شهر همدان، بخشی از آب سد تالوار به ظرفیت نهایی 600 لیتر در ثانیه از طریق خط انتقال اضطراری به تصفیه خانه آب شهید بهشتی منتقل شده و پس از اعمال فرآیند تصفیه و همچنین اختلاط با دیگر منابع آب و پس از اطمینان از انطباق ویژگی های آن با استاندارد وارد شبکه توزیع شود.

کنترل کیفیت آب شرب در شهرها و روستاها

جالب است بدانید برای اطمینان از سلامت آب شرب باید از محتوای (غلظت) بیش از 140 عامل در آب مطمئن شد که به همین منظور در حال حاضر بیش از 900 آزمایشگاه آب و فاضلاب به صورت مستمر به انجام آزمایش های لازم برای اطمینان از سلامت آب شرب می پردازند. البته به این تعداد آزمایشگاه آب و فاضلاب باید آزمایشگاه های زیرمجموعه وزارت بهداشت هم اضافه شود. آزمایشگاههای مراکز بهداشت محیط و دانشگاههای علوم پزشکی به عنوان ناظر مستقل خارجی بر کیفیت آب نظارت میکنند.

کنترل کیفیت آب شرب در شهر ها و روستاها در کشور از دو روش انجام می شود:

الف - شرکت های آب و فاضلاب از طریق مراکز پایش و نظارت بر کیفیت آب و فاضلاب به صورت مستمر انواع آزمون های آب را متناسب با ویژگی های منابع آب مورد استفاده در خروجی سامانه های تصفیه، خروجی مخازن ذخیره و شبکه های توزیع انجام می دهند تا از انطباق کیفیت آب با آنچه در استانداردهای ملی عنوان شده مطمئن شوند.

ب - واحد های بهداشت محیط و دانشگاه های علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به عنوان ناظر مستقل خارجی نسبت به انجام آزمون های کیفیت آب برای اطمینان از انطباق آنها با استانداردهای یاد شده در تمام شهر ها و روستاها اقدام می کنند و در صورت مشاهده هر نوع عدم انطباق موارد را اعلام می کنند.

طرح این موضوع بهانهای شد تا ارزش آبی که به عنوان آب شرب به دست مصرف کننده می رسد بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد و یادآوری این نکته که هزینه های هنگفت و تلاش های بسیار زیادی برای تامین آب قابل شرب انجام می شود که بخشی از آن موضوع کنترل کیفیت است؛ لذا باید در نحوه مصرف آن دقت بیشتری کنیم و حداکثر صرفه جویی را به کار بگیریم.

در پایان یادآور می شود که در شهرها و روستاهای تحت پوشش شرکت های آب و فاضلاب در بخش سلامت میکروبی آب سالانه بیش از 20 میلیون آزمون کلر سنجی و 500 هزار آزمون میکروبی فقط در شبکه توزیع آب انجام می شود و این جدا از انجام آزمون های فیزیکی و شیمیایی، بیولوژی، ریزآلاینده های معدنی و آلی است که هم در شبکه توزیع و هم در مخازن ذخیره و ورودی و خروجی تصفیه خانه های آب به صورت مستمر در حال انجام است.

و اصولا به کارگیری انواع فرآیند‌های تصفیه، متناسب با ویژگی های منابع آب برای حذف عوامل آلاینده که غالبا هزینه‌های بسیار زیادی هم دارد به همین دلیل صورت می‌گیرد.

آلودگی آرسنیک در منابع آب شرب دیگر کشورها

حدودا 108 کشور در دنیا هستند که مشکل آلودگی آرسنیک در منابع آب شرب دارند که در آسیا (32 کشور شامل ارمنستان، آذربایجان، هند، اندونزی، ژاپن، کره، مالزی، عربستان، روسیه و...) در اروپا (31 کشور شامل آلبانی، فنلاند، آلمان، اسپانیا، سوئد، انگلستان، اوکراین و...) آفریقا (20 کشور شامل کامرون، مصر، مراکش، کنیا، لیبی و....) آمریکای شمالی (11 کشور شامل کانادا، کاستاریکا، کوبا، مکزیک و...) آمریکای جنوبی (9 کشور شامل آرژانتین، برزیل، اکوادور، پرو و....) استرالیا (4 کشور شامل استرالیا، نیوزیلند، گینه نو و....) می باشد. بیش از 250 میلیون نفر در دنیا در مواجهه با آرسنیک هستند که از این تعداد 180 میلیون نفر در آسیا هستند. بیش از 90 درصد آلودگی آرسنیک به دلایل زمین شناسی می باشد.

مرجع: Arsenic contamination of groundwater: A global synopsis with focus on the Indian Peninsula

ببینید | تصادف در چهارراه و پرت شدن خودرو به آسمان / فیلم مربوط به ایران نیست

ببینید | عرضه عطر ایلان ماسک با شعار "عصاره امیال نفرت‌انگیز"/ فروش: 2 میلیون دلار در 2 روز