حرمت، هنجار، ادب؛ قربانی پربیننده بودن
محمد علی چمن پیرا
آثار هنری شاید غیر از ارائه ذوق و استعداد، مهمترین وظیفهای که دارند ارتقاء فرهنگ و پاس داشت هنجار های اجتماعی است.
در سالهای اخیر مجموعه طنزی به نام "پایتخت" از تلویزیون در حال پخش است که طرفداران زیادی دارد.
لیکن موضوعی که در خور توجه است و توجهی از جانب مسئولین صدا و سیما به آن نمیشود؛ مسئله اشاعه حرمت شکنی و شکستن هنجارهای اساسی اجتماعی توسط این مجموعه است.
در جامعه ما جایگاه پدر و مادر و نظام خانواده، جزو اساسیترین جایگاههای اجتماعی است که جامعهشناسان جهانی هم معترف به این موضوع میباشد که از دست رفتن این شان و جایگاه، لطمات جبران ناپذیری به جامعه وارد میکند و موجت متلاشی شدن نظام اجتماعی میگردد.
حال ما در مجموعه پایتخت به وضوح شاهد این اتفاق هستیم که تاثیر عمیق و پنهانی در افکار عمومی جامعه میگذارد.
یک سوال در اینجا مطرح است:
آیا طراحان و مجریان مجموعه پایتخت غافل از این موضوع هستند یا خیر؟
که دو پاسخ می تواند داشته باشد؛
الف) غافل هستن که اولا دور از انتظار است و ثانیا اگر باشد نقص خیلی بزرگ هم به مسئولین مجموعه وارد میکند و هم به مسئولین صدا و سیما که چرا محصول کسانی را خریداری و پخش میکنند که آگاه به مسائل نیستند و بی سواد هستند.
ب) عالمانه این کار را میکنند که خیلی پستتر است، زیرا جذاب بودن و پرطرفدار کردن مجموعه را به هر قیمتی انجام میدهد.
و یک رفتار ماکیاولستی که نظام اجتماعی یک جامعه را قربانی خودخواهی خود میکند.
تحت هر کدام از شرایط ما شاهد یک اتفاق بد هستیم و بدون آنکه خود آگاه باشیم فرزندان و خانوادههای ما تحت تاثیر - حتی تلویحی - این اتفاق قرار میگیرد.
به چند نمونه از این ناهنجاریها اشاره میکنیم:
1) ضرب و شتم پدر توسط بهتاش (حتی در رویا) 2) با اسم کوچک خطاب کردن مادر توسط بهتاش 3) ضرب و شتم رحمت توسط بهروز 4) فحش دادن نقی به همه از جمله نماینده ("اششه" یک کلمه ترکی که معنایش "خر" است) 5) عادی و شوخی و ساده جلوه دادن مصرف و خرید و فروش مواد مخدر 6) زندگی مجردی بهتاش 7) بی احترامی بهتاش و بهروز به افراد بزرگتر از خود از جمله دایی و زن دایی و.. مانند صدا زدن با اسم کوچک 8) پول محور بودن بیشتر شخصیتها 9) ضرب و شتم مرد توسط زن (جمیله تقی رو مورد ضرب و شتم قرار داد)