حکایت جنگلبانی که قهرمان جنگل هیرکانی است

کسری قاسمی: محسن سخا کارگردان مستند «سرخدار» که متقاضی حضور در شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» است، درباره این فیلم گفت: این مستند درباره دغدغه‌ها و دل نگرانی‌های جنگلبانی است که برای حفظ و نگهداری درختان سرخدار تلاش می‌کند.

او در پاسخ به این پرسش که چه شد تصمیم به ساخت مستندی با این موضوع گرفته است، عنوان کرد: سال‌هاست در فیلم‌هایم پیگیر افرادی هستم که دغدغه‌های محیط زیستی دارند، در این بین سال‌ها پیش با فرهاد مسعودی آشنا شدم که این آشنایی زمینه ساز ساخت فیلم مستند «سرخدار» شد.

این مستندساز درباره چالش‌ها و سختی‌های ساخت آثار محیط زیستی بیان کرد: مستندهای زیست محیطی نیز مانند ژانرهای دیگر مستند مسائل و داستان‌های خود و همچنین جذابیت‌های خاص خودشان را هم دارند. اصولا وقتی به عنوان مستندساز وارد منطقه‌ای می‌شویم که مردم شناختی از ما ندارند اینکه بتوان در مدتی که آنجا هستیم مورد پذیرش مردم قرار بگیریم از چالش‌های مهم و تاثیرگذار در محصول نهایی خواهد شد، هر چقدر ارتباط محکم تر و قوی تری بین گروه مستندساز و سوژه شکل بگیرد قطعا فیلم تاثیرگذارتر خواهد شد.

او درباره مراحل تحقیق و پژوهش مستند «سرخدار» و لوکیشنی که این فیلم در آنجا ساخته شده است، توضیح داد: پروسه تحقیق و پژوهش و فیلمبرداری کار حدود یک سال طول کشید که از این زمان 15 جلسه فیلمبرداری برای ساخت این مستند انجام شد. همچنین منطقه‌ای که داستان فیلم در آن می‌گذرد روستای سیاه رودبار و جنگل‌های اطراف آن در شهرستان علی آباد کتول استان گلستان است که یکی از ذخیره‌گاه‌های مهم درختان سرخدار جنگل‌های هیرکانی است.

این کارگردان از انتخاب یک شخصیت معمولی به عنوان یک قهرمان بیان کرد: به نظر من می‌توان به تعداد انسان‌های روی زمین از آن‌ها فیلم مستند تهیه کرد که شاید در ابتدا افراد معمولی به نظر بیایند. آنچه می‌تواند یک شخصیت معمولی را تبدیل به قهرمان کند پژوهشی‌ست که مستندساز درباره آن شخصیت انجام می‌دهد، آن موقع است که هر فرد معمولی هم قابلیت آن را دارد که تبدیل به یک قهرمان شود، هر چند از دید من فرهاد مسعودی با توجه به خصوصیات فردی و اخلاقی که داشت قطعا یک قهرمان و فیلم من بازنمایی گوشه‌هایی از زندگی او بود.

او درباره ساخت مستندی که ترکیبی از یک اثر پرتره و محیط زیستی است، عنوان کرد: به هر حال با توجه به شغل و فعالیت سوژه فیلم که جنگلبان بود و همچنین دغدغه‌هایی که خودم درباره زندگی افراد این چنینی برای شناخت دقیق‌تر و عمیق‌تر از آن‌ها دارم فیلم ترکیبی از فیلم پرتره و زیست محیطی دیده می‌شود.

این مستندساز درباره شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» توضیح داد: سال‌هاست که جشنواره «سینماحقیقت» پرچمدار سینمای مستند ما بوده است و به ویژه در دوره پاندمی کرونا که جشنواره به صورت آنلاین برگذار شد توانست در بسیاری از روستاها و شهرهای کوچک و بزرگ و در میان خانواده‌ها جای خود را باز کند و تماشاگران توانستند با فیلم‌های مستند به صورت دقیق‌تر و تخصصی‌تر ارتباط برقرار کنند که به نظرم مسئله بسیار مهمی بود.

سخا در پایان درباره این جشنواره تاکید کرد: به هر حال مهمترین جشنواره سینمای مستند ما همین جشنواره «سینماحقیقت» است که باید تنوع ژانری سینمای مستند را در خود حفظ کند و البته با دید بازتری به فیلم‌های مستند نگاه کند و بتواند آیینه تمام نمای اوضاع اجتماعی، سیاسی، اقتصادی کشورمان باشد نکته مهم در این جشنواره این است که باید بتواند بازنمایی مسائلی باشد که شاید در جاهای دیگر امکان نمایش و پرداختن به این موضوعات نباشد.

عوامل مستند «سرخدار» عبارتند از پژوهشگر، کارگردان، تهیه‌کننده، صدا: محسن سخا، تصویربردار: سجاد آورند، تدوین: بابک حیدری، تهیه شده در شبکه مستند سیما.

5555