درخواست برای رسیدگی به وضعیت پایان‌نامه‌های دانشجویان دانشگاه آزاد
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس، فراکسیون فرهنگ عمومی مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای خطاب به وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری خواستار رسیدگی به وضعیت پایان‌نامه‌های دانشجویان در دانشگاه آزاد شد.
متن کامل نامه فراکسیون عمومی مجلس به وزیر علوم به شرح زیر است:
جناب آقای دکتر محمد زلفی گل
وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری و نائب رئیس شورای عالی عتف
سلام علیکم و رحمه‌الله؛ احتراماً چنانچه مستحضرید، با توجه به ماده 8 آیین نامه دوره دکتری دانشجویان ورودی 1390 و بعد از آن (شماره 21/57209 مورخ 89/09/17) و همچنین ماده 19 آیین نامه آموزشی دوره دکتری دانشجویان سال 1395 به بعد وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، شرایط کفایت دستاوردهای دانشجویان دکتری را به شرح زیر ابلاغ نموده است: «دانشجو پس از تدوین رساله و تأیید استاد راهنما و به شرط کفایت دستاوردهای علمی رساله (پذیرش / چاپ یک مقاله برای دانشجویان در شیوه آموزشی - پژوهشی) موظف است در حضور هیأت داوران از رساله خود دفاع کند» و به موجب ماده 13 آیین نامه مذکور دانشگاه‌ها موظف به اجرای آن بوده و حق تصویب شروطی مغایر با آیین نامه مزبور برای دانشجویان را ندارند. از طرفی نمره پایان نامه یا رساله دانشجو در مقاطع ارشد و دکتری از بیست محاسبه می‌شود.
اما در دانشگاه آزاد اسلامی طی بخشنامه شماره 73/352681 مورخ 92/10/22 اشاره شده: دانشجویان دکتری تخصصی رشته‌های غیر علوم انسانی و هنر باید برای دفاع از رساله دکتری تخصصی خود پذیرش یک مقاله با نمایه بین المللی ISI ارائه دهند و دانشجویان دکتری رشته‌های علوم انسانی و هنر باید برای دفاع از رساله دکتری خود پذیرش یا چاپ حداقل یک مقاله ISI یا علمی پژوهشی مورد تأیید وزارتین ارائه دهند. شایان ذکر است جهت تسویه حساب لازم است افزون بر مقاله‌های فوق الذکر پذیرش یا چاپ یک مقاله ISI یا علمی پژوهشی وزارتین یا بین المللی معتبر غیر ISI یا ISIc نیز ارائه شود. همچنین در خصوص کسر نمره از پایان نامه به جهت عدم ارائه مقاله دو نمره از بیست نمره پایان نامه در مقطع کارشناسی ارشد به مقاله اختصاص داده شده است که در صورت ارائه نکردن پذیرش یا چاپ مقاله پایان نامه دانشجو از نظر کیفیت حداکثر بسیار خوب و از نظر کمی حداکثر 18 ارزیابی می‌شود که این موضوع در مقطع دکتری یک نمره از بیست نمره بوده و به مقاله دوم با نمایه بین المللی ISI یا علمی پژوهشی وزارتین اختصاص می‌یابد.
همچنین در بخشنامه شماره 10/79534 مورخ 98/12/7 دانشگاه آزاد اسلامی شرایط کفایت دستاوردهای علمی جهت دفاع با 5 امتیاز پژوهشی کسب شده ارزشیابی خوب و بالاتر از 5 تا 7 امتیاز پژوهشی کسب شده ارزشیابی بسیار خوب و بالاتر از 7 امتیاز پژوهشی کسب شده ارزشیابی عالی می‌باشد این بدین معنی است که اگر برای چاپ هر مقاله علمی پژوهشی 2/5 امتیاز محاسبه شود یک دانشجو برای اینکه بتواند شرایط ارزشیابی عالی را بدست آورد بایستی حداقل 3 مقاله علمی پژوهشی با 2/5 امتیاز و یا 3 مقاله در نشریات علمی در فهرست Q4 (بر اساس پایگاه استنادی JCR) یا Q2 در SJR به چاپ رساند.
نکته بارز در این فرآیند تعریف شده عدم مورد قبول بودن مجلات علمی پژوهشی دانشگاه آزاد توسط خود این دانشگاه است! همچنین اگر چنانچه دانشجویی که در پیش دفاع قبول می‌شود ولی شرایط احراز دفاع نهایی (که مربوط به ارزشیابی خوب، بسیار خوب و یا عالی) را بواسطه تأخیر در پذیرش و یا چاپ مقاله که در اختیار دانشجو نیست را نداشته باشد بایستی در نیم‌سال‌های بعدی نسبت به ثبت نام و پرداخت شهریه نیز اقدام نماید. از طرفی دستورالعمل شماره 30/48926 مورخ 1399/10/06 پیرامون برگزاری جلسات پیش دفاع دانشجویان دکتری اشاره می‌نماید که دانشجو می‌بایست در برابر هیأت تخصصی داوران که شامل 9 نفر از اعضای هیأت علمی کشور (که 2 عضو از اعضای آن عضو هیأت علمی دانشگاه‌های دولتی هستند) کفایت لازم را کسب نماید که در صورت عدم کفایت دانشجو می‌بایست 3 ماه دیگر با ثبت‌نام جدید و پرداخت شهریه مجدد اقدام نماید در حالی که در وزارت علوم بخشنامه اجرای دوره‌های دکتری و در مجموع تحصیلات تکمیلی تحت یک «آیین نامه یکپارچه به تمام دانشگاه‌ها ارسال شده» است که در این آیین نامه شرایط عمومی و کف اجرای دوره‌های دکتری آمده است و بحثی در رابطه با پیش دفاع در آن اشاره نشده است و ضرورتی برای اجرای پیش دفاع ذکر نشده است. از طرفی فلسفه پیش دفاع در دوره تحصیلات تکمیلی نه تنها به مفهوم عدم کفایت نیست بلکه جنبه راهنمایی ایرادات و اشکالات از سوی داوران هیات تخصصی می‌باشد. اما این نکته حائز اهمیت است که داوران دانشجو در مرحله تصویب پروپزال با داوران در مرحله پیش دفاع و با داوران در مرحله دفاع تماماً افراد متفاوت بوده که این اختلاف سلیقه‌ها نه تنها باعث شده است که دانشجویان با عدم کفایت در پیش دفاع روبرو شوند بلکه بعضاً منجر به عدم تأیید اصل موضوع رساله نیز شده است و این امر متأسفانه به تنهایی موجبات بدبینی اساتید و دانشجویان به نهادی شده است که امروز تحت اشراف منصوب مقام معظم رهبری و امین و مشاور معظم له در قامت «رئیس هیأت امناء» اداره می‌شود.
لذا با توجه به تنوع بخشنامه‌های دفاع از رساله اشاره شده در دانشگاه آزاد اسلامی و از طرفی با توجه به شرایط سخت تحریم و امکانات نه چندان مناسب در این دانشگاه از جمله محدودیت بسیار زیاد در نشریات معتبر علمی پژوهشی (و نادیده انگاشتن سهوی و یا عمدی نشریاتی که صاحب امتیاز آن خود دانشگاه است!) و از طرفی وجود تعصب زیاد نشریات علمی دانشگاه‌های دولتی نسبت به چاپ مقالات دانشجویان خود و هزینه‌های گزاف چاپ مقالات (فسادزا و رانتی) و همچنین در تضاد بودن بخشنامه‌های موجود با بخشنامه‌های وزارت عتف دستور فرمایید با قید فوریت بررسی دقیق موضوع با هدف «اصلاح این فرآیند مغایر نص صریح قانون» انجام و نتیجه را به مجلس شورای اسلامی منعکس نمایند.
انتهای پیام /