در آخرین هفته دی ماه بر اقتصاد جهان چه گذشت؟

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در هفته گذشته اعداد و ارقام متعددی درباره اقتصاد، تجارت و کسب‌وکار از سوی رسانه‌ها، نهادهای اقتصادی بین‌المللی و مراکز تحقیقاتی منتشر شد که مهم‌ترین آن‌ها ازاین‌قرار است:

11.04 میلیون بشکه

داده‌های اداره کل گمرک چین نشان داد مجموع واردات نفت این کشور در سال میلادی گذشته، به 553.4 میلیون تن معادل 11.04 میلیون بشکه در روز رسید که در مقایسه با رکورد 11.28 میلیون بشکه در روز در سال 2023، کاهش داشته است. واردات در ماه دسامبر، به 47.84 میلیون تن معادل 11.27 میلیون بشکه در روز رسید که در مقایسه با 11.81 میلیون بشکه در روز در ماه نوامبر و 11.39 میلیون بشکه در روز در ماه دسامبر سال 2023، کاهش داشته است.

امریل جمیل، تحلیلگر ارشد شرکت ملی LSEG، در آستانه انتشار این داده‌ها، اعلام کرده بود چین در سال 2024، برخلاف انتظار بازار برای رشد قوی‌تر نسبت به سال 2023، مأیوس‌کننده ظاهر شد. فشارهای رکود تورمی و برقی سازی حمل‌ونقل، رشد تقاضای این کشور را کاهش داده است.

تقاضای چین برای سوخت‌های کلیدی حمل‌ونقل، رشد چندانی در سال 2024 نداشت، زیرا برقی سازی سریع ناوگان خودروهای این کشور، باعث حذف بخشی از تقاضا برای بنزین شد و هم‌زمان، بحران بخش املاک و صادرات ضعیف کالاها، تقاضا برای دیزل را کاهش داد.

36.2 میلیارد دلار

براساس داده‌های گردآوری‌شده توسط آژانس آنادولو از مجمع صادرکنندگان ترکیه، صادرات این بخش سالانه 3.3 درصد افزایش یافته و به 36.2 میلیارد دلار در سال 2024 رسیده است. بر این اساس، تقاضا برای محصولات کشاورزی ترکیه در طول سال همچنان قوی بوده و این کشور در دورانی که تغییرات آب و هوایی و امنیت غذایی در جهان در نوسان شدید قرار دارد، به‌عنوان یک تأمین‌کننده «قابل‌اعتماد» دیده می‌شود.

سهم بخش کشاورزی در کل صادرات ترکیه 16 درصد بوده است. این بخش از نزدیک، صنعت خودروسازی را دنبال می‌کرد که به‌عنوان قهرمان صادرات با 37.2 میلیارد دلار در سال گذشته پیشتاز کل فروش خارجی بود. در همین حال، دو بخش از 10 بخش فعال درزمینه کشاورزی به بالاترین میزان صادرات سالانه خود در تمام دوران دست یافتند.

بر این اساس، سال گذشته صادرات محصولات میوه و تره‌بار بالغ بر 2.7 میلیارد دلار بوده و میوه خشک و محصولات وابسته به آن به ارزش بیش از 1.85 میلیارد دلار صادرشده است. با نگاهی به کشورهایی که بخش‌های رکوردشکن بیشترین صادرات را به آن‌ها داشتند، آمریکا و آلمان برجسته بودند. حدود 247.3 میلیون دلار در بخش میوه و سبزی‌های خشک به آلمان و در بخش محصولات میوه و سبزی‌ها به ارزش 429.4 میلیون دلار به آمریکا صادرات انجام‌شده است.

1.2 درصد

تحلیلگران موسسه بارکلیز پیش‌بینی کردند که اقتصاد ژاپن در سال 2025 باوجود خطرات ناشی از سیاست تجاری آمریکا و عدم اطمینان سیاسی، شاهد رونق مجدد ناشی از تقاضای داخلی و رشد قوی دستمزدها خواهد بود.

تحلیلگران در یادداشتی اعلام کردند که انتظار دارند تولید ناخالص داخلی واقعی ژاپن در سال مالی 2025 به میزان 1.2 درصد رشد کند که از نرخ رشد بالقوه 0.8 درصد فراتر خواهد رفت. این بازگشت به دنبال رشد متوسط 0.5 درصدی در سال مالی 2024 است که تحت تاثیر اختلالاتی مانند زلزله شبه‌جزیره نوتو و تعلیق کارخانه خودروسازی در اوایل سال 2023 قرارگرفته است.

پیش‌بینی می‌شود که مذاکرات دستمزد سالانه بهاره منجر به افزایش پنج‌درصدی دستمزد، مطابق با سطح سال مالی 2024 شود و بارکلیز این را به شرکت‌هایی نسبت می‌دهد که به کمبود ساختاری نیروی کار و تغییر در شیوه‌های تقسیم سود شرکت‌ها رسیدگی می‌کنند.

هزار میلیارد دلار

چین در سال 2024 مازاد تجاری تاریخی نزدیک به هزار میلیارد دلار را ثبت کرد که در نوع خود در تاریخ مدرن این کشور بزرگ‌ترین رقم به شمار می‌رود. صادرات چین در سال گذشته میلادی به 3.58 هزار میلیارد دلار رسید، درحالی‌که واردات این کشور به 2.59 هزار میلیارد دلار رسید که ناشی از تسلط تولید در این کشور است.

با تعدیل تورم، این مازاد از مازادهای کشورهای قدرتمند صادراتی گذشته مانند آلمان و ژاپن فراتر می‌رود که نشان‌دهنده نقش بزرگ چین در تجارت جهانی است. این مازاد 10 درصد از تولید ناخالص داخلی چین را تشکیل می‌دهد و صادرات قوی ماه دسامبر به رکورد یک‌ماهه 104.8 میلیارد دلاری کمک کرده است.

محصولاتی مانند خودروها، پنل‌های خورشیدی و لوازم الکترونیکی به رشد صادرات دامن زدند، زیرا چین براساس سیاست «ساخت چین 2025» بر سرمایه‌گذاری خود در تولید پیشرفته سرمایه‌گذاری کرد. در همین حال، به دلیل اینکه کشور به دنبال خوداتکایی و تولید داخلی بود، واردات کاهش یافت.

23 میلیارد دلار

داده‌های گمرک چین نشان می‌دهد ارزش واردات و صادرات چین با روسیه در سال 2024 به 1.74 تریلیون یوان برابر 23 میلیارد دلار رسید که رکورد بالایی است.

براساس داده‌های اداره کل گمرک چین، ارزش تجارت یوان چین و روسیه 2.9 درصد در سال 2024 نسبت به سال 2023، رشد داشته است. این رشد به‌طور قابل‌توجهی کندتر از رشد 32.7 درصدی در سال 2023 بود. پیش‌ازاین رویترز گزارش داده بود که تجارت دوجانبه به دلیل موانع پرداخت در سال گذشته پس از تشدید تحریم‌های آمریکا علیه بانک‌هایی که با روسیه معامله می‌کنند، مختل شده است.

ولادیمیر پوتین، در ماه دسامبر اظهار کرد که چالش اصلی تجارت روسیه و چین، تسویه‌حساب متقابل است. داده‌های گمرک چین نشان می‌دهد که محموله‌های چینی به روسیه در سال 2024 نسبت به سال گذشته 5 درصد برحسب یوان رشد داشته که نسبت به رشد 53.9 درصدی در سال 2023 کاهش چشمگیری داشته است. واردات از روسیه در سال گذشته یک درصد افزایش یافت که نسبت به رشد 18.6 درصدی در سال 2023 کاهش یافته است.

50 میلیارد دلار

براساس گزارش جی پی مورگان خسارت اقتصادی آتش‌سوزی لس‌آنجلس می‌تواند بیش از 50 میلیارد دلار باشد که 20 میلیارد دلار آن بیمه خواهد شد. بسیاری از کالیفرنیایی‌ها در غیاب شرکت‌های بیمه، به انجمن فرپلن وابسته شده‌اند، شرکتی غیرانتفاعی که به‌عنوان آخرین راه‌حل بیمه‌ای عمل می‌کند و هزینه‌های مربوط به آن را دریافت می‌کند.

این انجمن در معرض 3 میلیارد دلار مطالبات بالقوه در منطقه پاسیفیک پالیسادس است، رقمی که از سال 2023 تا 2024 با عقب‌نشینی شرکت‌های بیمه خصوصی از بازار، 85 درصد رشد داشته است. این شرکت تنها 3 میلیون دلار ضرر را پوشش خواهد داد و بسیاری دیگر بدون بیمه خواهند ماند.

حتی کالیفرنیایی‌هایی که از بدترین تبعات آتش‌سوزی در امان مانده‌اند هم ممکن است ضرر کنند. اگر فرپلن نتواند هزینه مطالبات را از ذخایر خود تأمین کند، تقریباً به‌طورقطع آن‌ها را از طریق بیمه‌گران خصوصی که هنوز در ایالت فعال هستند جبران خواهد کرد. به‌طور تصادفی، در روز دوم ژانویه اصلاحاتی که به بیمه‌گران اجازه می‌داد از تخمین‌های ریسک مبتنی بر مدل استفاده کنند، اجرایی شد. به‌این‌ترتیب فصل بعدی آتش‌سوزی غافلگیرکننده نخواهد بود. حداقل، باقیمت گذاری بهتر ریسک، لس‌آنجلس ممکن است آمادگی بیشتری داشته باشد.

160 میلیون نفر

براساس نتایج نظرسنجی موسسه پیو، بسیاری از مردم به‌ویژه نگران تأثیری هستند که ابرثروتمندان بر سیاست‌ها و تصمیم‌های تجاری می گذارند که شکاف ثروت را در جهان افزایش خواهد داد.

این نظرسنجی از بیش از 40000 بزرگ‌سال، که در سال 2024 توسط مرکز تحقیقاتی پیو انجام‌شده و در این ماه منتشرشده است، نشان داد که میانگین 54 درصد از پاسخ‌دهندگان در سراسر کشورها باور دارند که شکاف بین ثروتمندان و فقرا مشکل بسیار بزرگی است. 30 درصد دیگر گفتند که فکر می‌کنند این مشکل نسبتاً بزرگی است.

در همین حال، یک میانگین 60 درصدی هم باور داشت که نفوذ سیاسی که ثروتمندترین افراد از آن برخوردارند، عامل اصلی نابرابری اقتصادی در جهان است. طبق گزارش آکسفام، سازمانی که برای پایان دادن به فقر و بی‌عدالتی با نابرابری مبارزه می‌کند، در حال حاضر 3 میلیاردر دارای ثروتی معادل ثروت مجموع 160 میلیون نفر هستند.

تحقیقات آکسفام همچنین نشان داده است که حقوق و دستمزد مدیران ارشد شرکت‌ها از سال 1978 حدود 940 درصد افزایش‌یافته است. غرامت برای کارگران در مدت مشابه تنها حدود 12 درصد افزایش‌یافته است.

51.78 میلیارد دلار

برآوردهای سازمان ملی گردشگری ژاپن در روز چهارشنبه نشان داد که بیش از 36.8 میلیون نفر در سال گذشته برای تجارت یا تفریح از این کشور آسیایی دیدن کرده‌اند. این ارقام به‌مراتب از رکورد 2019 با نزدیک به 32 میلیون بازدید فراتر رفته و با 25.07 میلیون بازدیدکننده در سال 2023 قابل‌مقایسه است.

میزان مصرف و خرج کردن گردشگران خارجی به 8.14 تریلیون ین برابر 51.78 میلیارد دلار افزایش‌یافته است که 53 درصد نسبت به سال قبل بیشتر است. رونق واردات هم در این کشور تا حدی به دلیل افت ارزش ین بوده است که در مقطعی در سال گذشته در برابر دلار آمریکا به پایین‌ترین حد در 40 سال اخیر مبادله می‌شد.

درحالی‌که هجوم گردشگران پس از چندین دهه رکود به اقتصاد ژاپن رونق بخشیده است، افزایش تعداد گردشگران با مخالفت‌هایی از سوی مردم محلی مواجه شده است.

0.2 درصد

نتایج اولین محاسبات اداره آمار فدرال آلمان در سال جدید نشان داد که تولید ناخالص داخلی این کشور در سال 2024 به‌طور سالانه 0.2 درصد کاهش‌یافته است.

روث برند، رئیس اداره آمار فدرال، اعلام کرد که فشارهای چرخه‌ای و ساختاری، مانع توسعه اقتصادی بهتر آلمان در سال 2024 شده است و این فشارها شامل افزایش رقابت برای صنعت صادرات آلمان در بازارهای فروش کلیدی، هزینه‌های انرژی بالا، سطح نرخ بهره بالا و چشم‌انداز اقتصادی نامشخص بود و در پس‌زمینه، اقتصاد آلمان بار دیگر شاهد کاهش رشد اقتصادی بوده است.

ارزش‌افزوده ناخالص تولید در سال 2024 نسبت به سال قبل سه درصد و ارزش‌افزوده ناخالص صنعت ساخت‌وساز 3.8 درصد کاهش یافت و بخش خدمات آلمان 0.8 درصد رشد داشته است. به‌طور خاص، بخش‌های کلیدی مانند ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات صنعت خودرو شاهد کاهش قابل‌توجهی در تولید بودند.

0.3 درصد

بانک جهانی روز پنجشنبه هشدار داد که اگر شرکای تجاری آمریکا با اجرای تعرفه‌های تلافی‌جویانه با این کشور مقابله‌به‌مثل کنند، تعرفه‌های 10 درصدی آمریکا می‌تواند رشد اقتصادی ضعیف جهانی را در سال 2025 تا 0.3 درصد کاهش دهد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، که از چند روز دیگر به قدرت می‌رسد، تعرفه 10 درصدی بر کالاهای جهانی، تعرفه 25 درصدی بر واردات از کانادا و مکزیک تا زمانی که مواد مخدر و مهاجران از مرزها به آمریکا سرکوب می‌شوند، و تعرفه 60 درصدی را برای چین پیشنهاد کرده است. برخی از کشورها ازجمله کانادا قبلاً متعهد شده‌اند که تلافی خواهند کرد.

بانک جهانی اعلام کرد که شبیه‌سازی‌ها با استفاده از مدل اقتصاد کلان جهانی نشان می‌دهد که افزایش 10 درصدی تعرفه‌های آمریکا بر همه شرکای تجاری در سال 2025 رشد جهانی را تا 0.2 درصد کاهش می‌دهد و اقدامات تلافی‌جویانه دیگر کشورها می‌تواند ضربه به رشد را بدتر کند.