دوشنبه 5 آذر 1403

دغدغه های فضای مجازی از نگاه وزیر ارشاد

خبرگزاری ایسنا مشاهده در مرجع

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عصر امروز در آیین پایانی دوازدهمین جشنواره ملی رسانه های دیجیتال با بیان اینکه فضای دیجیتال در همه حوزه های زندگی بشری اتفاقات گسترده ای را پدید آورده، گفت: در این فضا می توانیم انسان را به انسان پیشا سایبر و پسا سایبر تقسیم کنیم.

به گزارش ایسنا به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی با تبریک ایام دهه ولایت، افزود: دوره جدید به عنوان عصر مدرن اتفاقات مختلفی را برای جامعه بشری ایجاد کرده و ورود به عصر دیجیتال تحولات و اتفاقات تازه تری را ایجاد کرده است.

وی در عین حال تصریح کرد: ترکیب این اتفاقات برای انسان، دنیا و زیست تازه ای را در زندگی فردی و اجتماعی پدید آورده است که از جمله این تحولات می توان به فردگرایی، نسبت گرایی، هویت های موزائیکی در کنار مسیر سنتی که در دوره سنت طی کرده ایم، اشاره کرد.

وی ادامه داد: در عصر دیجیتال و فضای مجازی زندگی تازه ای را پیش رو داریم. اتفافات پر جهش تر و سریعتری را در حوزه های مختلف داشته ایم. این تحولات همه اجزای زندگی انسانی را در برگرفته است. در حوزه اقتصاد قالب تولید دگرگون شده است. تولید پیشین که مبتنی بر تولید انبوه بود در دوره اقتصاد صنعتی و عصر دیجیتال به تولید مشتری محور و درخواستی تبدیل شد و اتفاق تازه ای را در فرایند تولید به وجود آورد. در این فضا تولید از نقطه تقاضا آغاز می شود نه از نقطه خواست تولید کننده.

صالحی ادامه داد: در این دوره کار غیرحضوری جایگزین کار حضوری شده است.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اقتصاد عصر دیجیتال در همه شاخه های آن دگرگون شد. در حوزه رسانه هم چنین است. رسانه های اجتماعی جای رسانه های جمعی را گرفته است. قالب مخاطب محور به قالب کاربر محور تبدیل شد. رسانه های کلاسیک عموما تک رسانه ای بود، به چند رسانه ای تبدیل شد.

وی ادامه داد: در حوزه سیاست و امنیت، اتفاقات قابل توجهی افتاده است. مفهوم قدرت تغییر یافته است. اگر تا قبل از عصر دیجیتال قدرت سخت بود اما در عصر دیجیتال قدرت تبدیل به قدرت داده، پردازش داده، داده کاوی و... شده است.

صالحی افزود: در همه حوزه های زندگی بشری در عصر مجازی و دیجیتال اتفاقات گسترده ای پدید آمده و می توان انسان را به انسان پسا سایبر و پیشا سایبر تقسیم کرد.

عضو کابینه دوازدهم ادامه داد: با ورود به این فضا چندین دغدغه وجود داشته که همراه با پیشرفت هایی حرکت داشته است. اولین دغدغه، تکثیر و انباشت اطلاعات بوده که این حوزه را بحث سواد رسانه ای می خواهد آن را حل کند و به عنوان یک شاخه موضوعی این جشنواره برای آن کارها و فکرهایی کرده است. بنابراین فضای مجازی، فضای داده ها است که در کنار خود سواد مصرف و سواد توزیع را می طلبد و بحث سواد رسانه ای قابل توجه است.

وی واقعیت کاذب را دغدغه دوم برشمرد و ادامه داد: اینکه فضای مجازی با واقعیت وصل باشد. اگر از واقعیت فیزیکال جدا شود تبدیل به رویایی می شود که این رویا یک رویای صادقه نیست. اینکه چگونه می توانیم واقعیت مجازی را به واقعیت فیزیکی تبدیل کنیم دارای اهمیت است و در اینجا است که فعالان عرصه مجازی باید به این فکر کنند که چگونه باید با واقعیت طبیعی ارتباط برقرار کنند. اینکه فضای مجازی بتواند با واقعیت های فیزیکال تلخ و شیرین و نشاط آفرین انسانی مواجه شود. اینکه با مسائل تلخی مانند کرونا، آسیب های اجتماعی و یا با اماکن تاریخی، گردشگری، نوآوری های انسانی ارتباط برقرار کنند و در فضای مجازی ارزش افزوده پیدا کنند. بنابراین دغدغه دوم در عرصه فضای مجازی این است که دنیای مجازی به معنای سراب گونه نیست بلکه دنیای اتصال واقعیت مجازی به فیزیکال است.

وی تاکید کرد: سومین دغدغه اینکه آیا فضای مجازی را می توان به یک فضای دینی و مناسکی هم نزدیک کرد. فضای مجازی چون مدرن و تازه است گاهی به نظر می آید که این فضا شاید با قدسیت و شعائر فاصله داشته باشد. آن هایی که چنین دغدغه هایی داشتند با حضور فضای مجازی دغدغه هایشان عمیق تر می شد. اینکه آیا ورود به این فضا به معنای قدسیت زدایی نیست. اما تجربه نشان می دهد که فرصت هایی را پدید آورد که هویت قدسی دینی و مذهبی در فضای مجازی امتداد یابد و عمق پیداد کند و این دغدغه را کاهش دهد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، هویت را دغدغه پنجم در این حوزه برشمرد و گفت: ویژگی فضای مجازی مرز شکنی و مرز گشایی است. بهم ریختن مرزهای کلاسیک است و دغدغه هویت نمود پیدا می کند به این معنا که آیا مرزهای بومی، دینی، منطقه ای و... باقی می ماند و بر اساس این دغدغه تجربه هایی اتفاق می افتد که چگونه در فضای مجازی مرزهای جدیدی را برای خود خلق کنیم که در تعامل و گفت و گو پیش می رود. بنابراین این مسیر هم در حال شکل گیری است.

صالحی در ادامه تاکید کرد: در کنار این 4 دغدغه که به حق هم هست، دغدغه پنجمی هم وجود دارد که در ترکیب دنیای مدرن و دیجیتال یکی از ویژگی های عصر مدرن بصری شدن است. فاصله گرفتن از دیتاهای مکتوب که این ویژگی را عصر دیجیتال سرعت بخشید و صوتی و تصویری شدن قالب آن است.

وی تصریح کرد: مسیری را که طی کرده ایم عصر دیجیتال آن را شتاب داد و وارد فضای بصری شدن شده ایم که این امر می تواند برای کتاب خواندن یک مخاطره باشد و همانگونه که مقام معظم رهبری تاکید دارند "کتاب مبدا و منشا تمدن های بشری است"، تمدن انسان با کتاب زنده است. بنابراین دغدغه پنجم این است که با حضور فضای دیجیتال کتاب چه می شود. در این حوزه اتفاقاتی افتاده است. ویژگی انسان این است که وقتی با زهر مواجه می شود به دنبال پادزهر می گردد. عصر دیجیتال هم در این زمینه پاد زهر هایی را ایجاد کرد و ما شاهد کتاب های صوتی و الکترونیک و گفت و گوهای بر پایه کتاب و... هستیم.

وی تاکید کرد: عصر دیجیتال فرصت هایی را ایجاد کرد که باید به دغدغه های موجود در این زمینه هم توجه داشت.

صالحی در پایان با اشاره به آثار رسیده به این جشنواره و آثار برگزیده گفت: جشنواره رسانه های دیجیتال کمک می کند تا خلاقیت هایی که در آثار برگزیده است، امتداد، استمرار و توسعه یابد.

انتهای پیام