راهکارهای کاهش باقی مانده سموم درمحصولات کشاورزی
به گزارش خبرگزاری اقتصاد ایران، حجت‌الله کمکی افزود: کشاورزان باید حتما به توصیه‌های درج‌شده روی برچسب سموم توجه کرده و پیش از پایان دوره کارنس از برداشت محصول خودداری کنند تا میزان باقیمانده سموم به حداقل برسد و سلامت مصرف‌کنندگان به خطر نیفتد.
کمکی با اشاره به اینکه در کنار وظایف تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان نیز می‌توانند با رعایت چند نکته ساده، خطر مصرف سموم را کاهش دهند، افزود: برای مثال، پوست‌گیری برخی محصولات، جدا کردن برگ‌های بیرونی سبزیجاتی مانند کلم و کاهو، شست‌وشو با محلول‌های نمکی رقیق، جوش شیرین یا سرکه، از روش‌هایی است که می‌تواند باقیمانده سموم سطحی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
وی ادامه داد: از آنجا که بیشترین میزان سموم معمولا در سطوح بیرونی و پوست محصولات کشاورزی تجمع پیدا می‌کند، انجام شست‌وشو و پاک‌سازی صحیح نقش بسیار مهمی در کاهش آلودگی دارد؛ همچنین روش‌های حرارتی مانند پاستوریزه کردن، بلانچ کردن (جوشاندن کوتاه‌مدت)، بخارپز کردن و جوشاندن نیز در کاهش بخشی از این سموم مؤثر است.
مدیر نظارت بر غذا و داروی همدان تصریح کرد: در صورتی‌که میزان باقیمانده سموم، فلزات سنگین یا نیترات در محصولات کشاورزی بالا باشد، می‌تواند سبب بروز سرطان، بیماری‌های کبدی، مشکلات سیستم عصبی، اختلالات تیروئید، واکنش‌های آلرژیک، کاهش باروری و حتی مرگ‌ومیر نوزادان شود.
وی با بیان اینکه رعایت استانداردها و دقت در مصرف سموم نه‌تنها سلامت مصرف‌کنندگان را تضمین می‌کند، بلکه از بروز پیگردهای قانونی برای کشاورزان نیز جلوگیری می‌کند، گفت: در صورت بالا بودن باقیمانده سموم، محصولات از چرخه توزیع خارج و با متخلفان برخورد قضایی می‌شود.
کمکی با بیان اینکه در سطح جهانی بیش از 800 میلیون نفر با گرسنگی مواجه‌اند و همزمان، میلیون‌ها نفر نیز باوجود چاقی و پرخوری از عدم دریافت میزان کافی ریز مغذی‌ها رنج می‌برند، افزود: این وضعیت ضرورت توجه به امنیت غذایی، تغذیه متعادل و دریافت ریزمغذی‌ها را دوچندان می‌کند.
وی با اشاره به اینکه براساس آمارها سالانه بیش از 400 هزار نفر در اثر مسمومیت‌های غذایی در جهان، جان خود را از دست می‌دهند، تاکید کرد: لازم است همه کشورها با کاهش ضایعات، ارتقای کیفیت، تولید محصولات ایمن و مصرف آگاهانه، در مسیر تحقق شعار روز جهانی غذا یعنی «همه با هم برای غذای بهتر و آینده‌ای بهتر» گام بردارند.
پایش مستمر محصولات کشاورزی
وی همچنین از پایش مستمر محصولات کشاورزی در استان خبر داد و گفت: براساس برنامه‌های ابلاغی سازمان غذا و دارو، هر ساله نمونه‌برداری از محصولات کشاورزی پرمصرف ازجمله خیار، گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی، پیاز، سیب درختی و پرتقال در محل تولید و عرضه انجام می‌شود و از نظر باقیمانده آفتکشها، فلزات سنگین و نیترات مورد آزمایش قرار می‌گیرند و نتایج این آزمون‌ها برای تصمیم‌گیری‌های ملی به سازمان غذا و دارو و وزارت جهاد کشاورزی ارسال می‌شود.
کمکی با اشاره به اهمیت آموزش و آگاهی‌بخشی در حوزه ایمنی مواد غذایی عنوان کرد: یکی از وظایف اصلی معاونت غذا و دارو، انجام اقدامات آموزشی و اطلاع‌رسانی در زمینه سلامت مواد غذایی است و در این راستا، فعالیت‌های متعددی در حوزه کنترل باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی انجام شده است.
وی یادآور شد: در سال‌های اخیر با همکاری سازمان جهاد کشاورزی و رسانه‌ها، مطالب آموزشی، پوسترها و بروشورهای آموزشی درباره نحوه مصرف صحیح سموم، زمان مناسب برداشت محصولات و راهکارهای کاهش باقیمانده آفتکشها تهیه و در اختیار دستگاه‌های اجرایی و کشاورزان قرار گرفته است.
مدیر نظارت بر غذا و محصولات خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه کاهش باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی نیازمند همکاری همه دستگاه‌های مرتبط است، تصریح کرد: داده‌های حاصل از پایش‌های ملی، مبنای سیاستگذاری‌های مشترک میان وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و وزارت جهادکشاورزی قرار می‌گیرد تا برنامه‌ریزی و کنترل دقیق‌تری بر میزان فلزات سنگین، نیترات و سموم در محصولات کشاورزی اعمال شود.
وی تأکید کرد: کشاورزان باید در استفاده از سموم نهایت دقت را داشته باشند و از مصرف سموم قاچاق و غیرمجاز به‌طور جدی خودداری کنند، چرا که برخی از این سموم دارای مواد مؤثره خطرناک و حتی ممنوعه هستند و سلامت مصرف‌کنندگان را تهدید می‌کنند.
کمکی با تاکید بر اینکه استفاده از سموم باید صرفاً طبق دستورالعمل‌های اعلام‌شده از سوی کارشناسان جهاد کشاورزی و با رعایت دُز مصرفی مجاز انجام شود، افزود: افزایش بی‌رویه دُز مصرفی نه‌تنها روش صحیحی برای کنترل آفات نیست، بلکه باعث افزایش میزان باقیمانده سموم در محصولات و آسیب به سلامت مردم می‌شود.
صدور 5000 پروانه سیب سلامت برای واحدهای تولید مواد غذایی و بهداشتی
کمکی از صدور 5000 پروانه بهداشتی ساخت برای محصولات واحدهای تولید مواد غذایی و بهداشتی در همدان خبر داد و گفت: در راستای ارتقاء سلامتی مصرف کنندگان کاهش 20 درصدی میزان قند و نمک در فرمولاسیون محصولات غذایی فرآوری شده اجرا شده است.
وی با اشاره به روز جهانی غذا، اظهارکرد: سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) هر ساله 16 اکتبر 24 مهر را به‌عنوان روز جهانی غذا با شعارهای متناسب با شرایط جهانی تعیین می‌کند و شعار امسال این روز، «همه با هم برای غذای بهتر و آینده‌ای بهتر» است.
وی با اشاره به اینکه هدف از نام‌گذاری این روز، جلب توجه جهانیان به اهمیت تأمین غذای پایدار وسالم و لزوم توجه به کاهش ضایعات مواد غذایی، به‌ویژه محصولات کشاورزی است، تصریح کرد: در ایران نیز با توجه به سهم بالای ضایعات محصولات کشاورزی، تلاش می‌شود با ترویج روش‌های کاشت، برداشت و نگهداری صحیح، ضمن کاهش اتلاف منابع، به تأمین غذای سالم و کافی برای جامعه کمک شود.
مدیر نظارت بر غذا و محصولات خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: سازمان غذا و دارو نیز در راستای بهبود وضعیت تغذیه جامعه، برنامه‌هایی نظیر غنی‌سازی آرد با آهن و اسید فولیک برای کاهش کم‌خونی ناشی از فقر آهن و همچنین غنی‌سازی محصولات لبنی با ویتامین D برای ارتقای سیستم ایمنی و سلامت استخوان‌ها، غنی‌سازی نمک با ید برای پیشگیری از مشکلات تیروئید وبرنامه‌های دیگر را اجرا می‌کند.
وی در ادامه به وضعیت نظارت‌های استانی اشاره کرد و گفت: در استان همدان حدود 500 واحد تولیدی مواد غذایی و بهداشتی فعال هستند و تاکنون بیش از 5000پروانه بهداشتی ساخت (سیب سلامت) برای محصولات این واحدها صادر شده است.
کمکی خاطرنشان کرد: صدور این مجوزها منوط به رعایت الزامات فنی و بهداشتی، رعایت فرمولاسیون براساس ضوابط سازمان غذا و دارو، استانداردهای ملی و بین‌المللی و همچنین انطباق محصولات ازنظرشاخصهای فیزیکوشیمیائی، میکروبی و ارگالولپتیک است تا ایمنی و سلامت مصرف‌کنندگان تأمین شود.
وی با اشاره به اینکه در راستای ارتقای سلامت عمومی، برای تمام محصولات غذایی دارای مجوز، میزان قند و نمک در فرمولاسیون‌ها حداقل 20 درصد نسبت به مقادیر مندرج در استاندارد کاهش یافته است، ادامه داد: چرا که مصرف زیاد نمک و قند از عوامل مهم دربروز بیماری‌های غیرواگیر محسوب می‌شود.
مدیر نظارت بر غذا و محصولات خوراکی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی همدان با بیان اینکه کنترل کیفی محصولات به‌صورت مستمر انجام می‌شود، گفت: طی پایش‌های مستمر از محصولات تولیدی کارخانه‌ها نمونه‌برداری و آزمایش‌های لازم در آزمایشگاه کنترل غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی همدان صورت می‌گیرد تا از سلامت محصولات نهایی اطمینان حاصل شود.