رکورد تاریخی آلودگی تهران
آلودگی هوای تهران یک رکورد تاریخی از خود به جای گذاشت که دست کم از زمانی که داده‌های مربوط به شاخص کیفیت هوا آرشیو شده، بی سابقه بوده است. شاخص کیفیت هوای 24 ساعت منتهی به صبح روز چهارم خرداد «435» بود که نشان‌دهنده حاکمیت وضعیت «خطرناک» در پایتخت است.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، طی دو روز گذشته گرد و غبار سوار بر مرکب باد، استان‌های مختلف کشور را یک به یک در‌نوردیده و در مسیر خود از پایتخت نیز عبور کرده است. بادهای غربی توام با گرد و خاک از منشأ کانون های واقع در کشورهای عراق و سوریه که موجب بروز توفان شن در این کشورها و انتشار ریزگردها در آسمان ایران شده است، تاکنون دست کم 10 استان را درگیر کرده است. بنابر اعلام صادق ضیاییان، رئیس مرکز ملی پیش بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا، استان‌های تهران، البرز، قم، لرستان، کرمانشاه، همدان، مرکزی، خوزستان، بوشهر و هرمزگان جولان ریزگردها با غلظت بالا را در یکی دو روز گذشته تجربه کردند، اما انتظار می رود امروز در تهران و البرز از میزان انتشار گردوغبار کاسته شود. شاخص کیفیت هوا (AQI) به شش دسته اصلی تقسیم بندی می‌شود و بر اساس این تقسیم بندی از عدد صفر تا 50 هوا «پاک» با نماد رنگی سبز، از 51 تا 100 هوا «سالم» با نماد رنگی زرد، از 101 تا 150 هوا «ناسالم برای گروه‌های حساس» با نماد رنگی نارنجی، از 151 تا 200 هوا «ناسالم برای همه گروه‌ها» با نماد رنگی قرمز، از 201 تا 300 هوا «بسیار ناسالم» با نماد رنگی بنفش و از 301 تا 500 شرایط کیفی هوا «خطرناک» است که رنگ نمادین هشدار مربوط به آن قهوه ای است.
بررسی آرشیو شاخص کیفیت هوای روزانه شهر تهران پیش تر نشان داده بود 24 ساعت منتهی به ساعت هشت صبح روز بیستم فروردین 1401 آلوده ترین روز پایتخت طی حداقل یک دهه گذشته که این شاخص ثبت و ضبط می‌شد، بوده است. شاخص 24 ساعت منتهی به صبح بیستم فروردین 332 محاسبه شده بود که نشان‌دهنده حاکمیت وضعیت قهوه ای در تهران طی این بازه بود. این تنها روز «خطرناک» تهران از سال 91 به بعد بود که وزش باد توام با ریزگرد آن را رقم زد. اما رکورد مذکور دوام زیادی نداشت و آلودگی هوای تهران در 24 ساعت منتهی به صبح دیروز (چهارم خرداد) نیز یک رکورد تاریخی جدید زد. شاخص کیفیت هوای 24 ساعت منتهی به صبح دیروز 435 اعلام شد که گویای وخیم تر بودن وضعیت شهر و غلظت به مراتب بیشتر آلاینده‌های هوا نسبت به روزهای 19 و 20 فروردین است؛ وضعیتی که به تعطیلی سراسری ادارات، مدارس و دانشگاه‌های استان تهران در روز گذشته منجر شد تا شهروندان از عوارض ناشی از تنفس هوای آلوده به گرد و خاک در امان بمانند.
آلاینده اصلی هوای تهران در زمانی که منشأ آلودگی از جنس ریزگردها است، ذرات معلق با قطر کوچک‌تر از 10 میکرون (PM10) است اما در تمام روزهای آلوده اخیر غلظت ریزذرات معلق با قطر کوچک‌تر از 5/ 2 میکرون نیز در محدوده ناسالم یا بسیار ناسالم قرار داشته است. اگرچه ذرات معلق ناشی از احتراق می‌تواند به مراتب از ذرات معلق با منشأ طبیعی مثل گرد و خاک خطرناک تر باشد، اما در غلظت های بالا و با لحاظ احتیاط برای در نظر گرفتن نفع شهروندان، اثر سوء آلاینده‌های اخیر با توجه به غلظت بالای آن برای شهروندان کم نیست.