ساختن مساجد، روشن نگه‌داشتن چراغ ذکر الهی است
تهران - ایرنا - در عصری که مادی‌گرایی در برابر یکتاپرستی قد علم کرده است، ساختن مسجد و عمران آبادی آن بر اساس تقوی و جذب نوجوانان و آینده‌سازان به صفوف اقامه نماز و روشن نگاه‌داشتن چراغ ذکر الهی در دل مسلمین اهمیت بسزا دارد.
روز 31 مرداد مطابق با 21 آگوست روز جهانی مسجد است؛ در چنین روزی در سال1969 صهیوینیست های غاصب، مسجدالاقصی را به آتش کشیدند و قلوب مسلمین جهان را جریحه‌دار کردند.
صهیونیسم با امت اسلامی و مساجد خصومت دیرینه دارد و از هر فرصتی برای ضربه‌زدن به فلسطین و مسجدالاقصی بهره می‌گیرد. در منطق اسلام مراکز عبادی به‌عنوان پرستشگاه‌های موحدین اهمیت دارند و انهدام آن‌ها نادرست و خطرناک است. پیروان ادیان ابراهیمی در اقصا نقاط جهان به مراکز عبادی همدیگر احترام می‌گذارند و تنها افراد و جریان‌های منحرف و افراطی هستند که به سبک صهیونیست‌های متجاوز، حریم مساجد را می‌شکنند و خانه خدا را به آتش می‌کشند.
اگر مسلمانان باهم متحد و متفق باشند و دوشادوش جمهوری اسلامی ایران از قبله مسلمین دفاع کنند، عمال اسرائیل غاصب دست به چنین جنایتی نمی‌زنند و فکر تخریب و تبدیل مسجدالاقصی را از سر به در می‌کنند. ولی افسوس که: «جمعیت کفر از پریشانی ماست». امروزه قدرت مقاومت اسلامی، اسرائیل جانی را زمین‌گیر کرده و او را از پیگیری نقشه شوم از نیل تا فرات منصرف کرده است؛ و او را با راهبرد از نهر تا بحر به کام بحران فروبرده است. مهم‌ترین رسالت مسلمانان در روز جهانی مسجد بازخوانی نقشه‌های اشغالگران متجاوز و چاره‌اندیشی و تشریک‌مساعی برای آزادی مسجدالاقصی و نجات فلسطین و درهم شکستن سیطره پوشالی صهیونیست‌ها بر قدس است. اگر پای تعدی و تجاوز اسرائیل غاصب شکسته نشود، حتی به فتح مسجدالنبی و خانه خدا هم دل می‌بندد ولی قدرت اسلام اجازه چنین گستاخی را نمی‌دهد و این جرثومه فساد را از زمین ریشه‌کن می‌کند.
خداوند در آیه 40 سوره مبارکه حج می‌فرماید: «... اولولا دفع الله الناس بعضهم ببعض لهدمت صوامع و بیع و صلوات و مساجد یذکر فی‌ها اسم الله کثیرا...». ازاین‌رو دفع فتنه اسرائیل غاصب مساوی با تقویت فرهنگ یکتاپرستی و صیانت اماکن مقدس اسلامی و آزادی پیروان ادیان الهی برای پرستش خداوند یکتاست. امروزه هم در ایام‌الله و اعیاد دینی مزدوران اسرائیل برای جلوگیری از اقامه نماز جماعت در مسجدالاقصی مزاحمت ایجاد می‌کنند و با زنان و مردان نمازگزار با خشونت رفتار می‌کنند. مع‌الاسف برخی از دولتمردان نااهل جهان اسلام از پشت به فلسطین خنجر می‌زنند و صهیونیست‌ها را در آغوش می‌کشند و میدان تجاوزگری را برای آنان فراخ‌تر می‌کنند و سیادت امریکا و اسرائیل برجهان اسلام را برجسته‌تر می‌کنند. درحالی‌که خداوند می‌فرماید: «... ولن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیل» (141- نسا). شیوخ و شاهان مرتجع منطقه قاعده نفی سبیل را نادیده می‌گیرند و اسباب استیلای استکبار برجهان اسلام را فراهم می‌آورند. ولی آن‌ها باید بدانند: «ان الباطل کان زهوقا». در روز جهانی مسجد اگر دولتمردان وابسته عرضه احقاق حق ندارند و قدمی برای آزادی مسجدالاقصی برنمی‌دارند ولی آزادگان جهان بالأخص عالمان، دانشگاهیان و نهادهای مردمی و رجال دینی و سیاسی مستقل و حوزه‌های علمیه و مراکز فرهنگی باید با استفاده از رسانه‌ها و فضای مجازی و ظرفیت‌های حقوقی با صراحت موضع‌گیری کنند و اشغالگران را زیر فشار سیاسی و فرهنگی و اجتماعی قرار دهند و خواب خوش را از چشم آنان سلب کنند و اندیشه آزادی قدس را زنده نگه‌دارند تا صهیونیست‌ها بدانند که: «... موعدهم الصبح ألیس الصبح بقریب» (81- هود). سایر رسالت‌های امت اسلامی در روز جهانی مسجد به‌قرار ذیل است: 1- در عصری که مادی‌گرایی در برابر یکتاپرستی قد علم کرده است، ساختن مسجد و عمران آبادی آن بر اساس تقوی و جذب نوجوانان و آینده‌سازان به صفوف اقامه نماز و روشن نگاه‌داشتن چراغ ذکر الهی در دل مسلمین اهمیت بسزا دارد. ازاین‌رو متناسب با رشد جمعیت باید در شهرک‌ها و شهرهای جدید بر اساس طرح آمایش سرزمین به‌اندازه کافی مسجد احداث گردد. فاصله گرفتن نسل نو از مسجد خطرناک و بحران‌آفرین است. در روایات می‌خوانیم که: «المؤمن فی المسجد، کالسمک فی الماء» (وسائل الشیعه، صفحه 198)؛ خالی شدن مساجد از آینده‌سازان مساوی با بحران‌های فرهنگی اجتماعی ناخواسته است. 2- احیای نقش‌های اصیل مساجد به‌عنوان پناهگاه امت و مراکز کارگشایی و رسیدگی به امور مسلمین واجد اهمیت بسیار است. در صدر اسلام به روایت تاریخ، مسجد افزون بر جایگاه عبادت، مرکزی قدرتمند برای تمشیت امور مسلمین و ساماندهی و حل مشکلات بوده است و هم‌اکنون نیز تعدادی از مساجد ارتباط تنگاتنگ با مردم و دستی توانا در حل مشکلات جامعه دارند و کانون هم‌اندیشی و هم‌گرایی مسلمین برای حرکت به سمت حیات طیبه به شمار می‌آیند. 3- مسجدی‌ها و نمازگزاران راستین اهل نزاع نیستند و می‌دانند که خداوند حکم فرموده است: «ولا تنازعوا فتفشلوا وتذهب ریحکم ...» (46- الانفال)؛ از این‌رو اقامه کنندگان نماز، پرچم‌داران وحدت و همبستگی قلمداد می‌شوند و به‌منزله حلقه‌ای از امت واحده پشت سر ولی امر مسلمین از انسجام اهل قبله صیانت می‌کنند. حضور فردی و یا جمعی در مساجد اقتضا می‌کند که خانه خدا را از ساحت رقابت‌های دنیوی و کشمکش‌ها منزه و مطهر نگاه‌داریم و اگر اختلافی هم بین متولیان امور و نمازگزاران پیش آمد با تمسک به آیه 10 سوره مبارکه حجرات که می‌فرمایند: «انما المؤمنون اخو فأصلحوا بین أخویکم...» حکیمانه حل و فصل کنیم و عظمت و قداست مسجد را برخواسته‌های فردی و گروهی خود رجحان بدهیم. 4- مساجد را به کتابخانه‌های معتبر و معرفت آموز و نرم‌افزارهای علمی و دینی نفیس مجهز کنیم. همانطورکه ساختمان مسجد باید آراسته و زیبا و به‌دوراز تجملات زائد باشد، فضای علمی و معرفتی مسجد هم باید گیرا و جاذب و هدایت‌گر طراحی شود، به‌طوری‌که دانش‌آموز، دانشجو، استاد و طلبه علوم دینی بتوانند از طریق مسجد به دانش موردنیاز خود دسترسی پیدا کنند و از طریق نرم‌افزارهای در دسترس وارد کتابخانه‌های دیجیتال شوند و اطلاعات مفید و آموزنده به دست آورند. نوع آرایش معنوی مسجد برای کودکان باید متناسب با نیازهای روانی آنان مهندسی شود. 5- آموزش امامان جماعت مساجد ارزش والایی دارد. افزون بر معارف دینی، آگاهی ائمه جماعات به روانشناسی کودک و نوجوان و تعلیم و تربیت اسلامی و علوم تربیتی و مشاوره، پشتوانه‌ای برای برقراری ارتباط دوجانبه با آینده‌سازان است. یکی از رموز موفقیت استاد قرائتی استفاده از مثل برای بیان حقایق است که ریشه در قرآن مجید دارد. طلاب جوانی که کسوت امامت جماعت را می‌پوشند و در محراب می‌ایستند باید از فن بیان و نحوه انتقال مطالب و روش تعامل با مخاطبان اطلاع کافی داشته باشند. تعدادی از بزرگان معاصر مثل مرحوم فلسفی و مرحوم آی الله ابراهیم امینی و دیگران در حوزه روانشناسی و تعلیم و تربیت اسلامی آثار خوبی بجای گذاشته‌اند که مطالعه آن‌ها توسط ائمه جماعات ضروری است. 6- ارتباط مسجد با خانه و مدرسه و بازار و کارخانه و اداره مهم است. مسجد حلقه اتصال همه مردم است. مسجد به روابط اجتماعی صبغه الهی می‌دهد و فاصله‌ها را از میان برمی‌دارد و غنی و فقیر را در کنار هم می‌نشاند و شوق معاد را در دل‌های می‌انگیزاند و جاذبه‌های دنیوی را کمرنگ می‌کند. مسجد تحول‌آفرین و تمدن ساز است. مسجد اگر با خانه‌ها و مدارس و مراکز علمی و اقتصادی در تعامل مستمر باشد، جلوی خیلی از لغزش‌ها را می‌گیرد. اگر امام جماعت یک مسجد بتواند در دل مردم نفوذ کند، خیلی از گره‌ها را باز می‌کند. فراموش نکنیم که همه انسان‌ها فطرت الهی و زمینه حق‌پذیری دارند. لذا به‌آسانی و از روی ظواهر نباید کسی را طرد کرد؛ ای‌بسا همان کس متحول شود و مجاهد فی سبیل الله شود، چنانچه از صدر اسلام تا دوران دفاع مقدس نمونه‌های بارزی وجود داشته است. اگر مثلث: مسجد، خانه و مدرسه باهم در تعامل و دادوستد معنوی باشند، مسیر رشد آینده‌سازان هموار می‌شود. امام جماعت پویا و فکور در مسجد نمی‌نشیند تا دیگران بیایند به او اقتدا کنند بلکه طبیب دوار است گاهی به خانه مردم می‌رود و زمانی در مدرسه و دانشگاه و کارخانه حاضر می‌شود و گره‌گشایی می‌کند. 7- در مسجد افزون بر اقامه نماز جماعت باید حلقه‌های معرفتی تشکیل شود مثل درس تفسیر قرآن مجید، آموزش قرآن و نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه و تعلیم آداب و احکام و اسرار و فلسفه نماز و دیگر عبادات و برگزاری دوره‌ای آموزشی مفید برای تسهیل مراحل رشد معنوی و اخلاقی و علمی نسل نو و انجام مباحث اجتماعی سازنده و آموزش اصول دین و احکام و اخلاق اسلامی که زمینه‌ساز پرورش شخصیت دینی آحاد جامعه به شمار می‌آیند. اگر امام جماعت، شناسنامه اهل محل را بداند به نیکی به افرادی دسترسی پیدا کند که در آموختن معارف و مهارت‌ها به نوجوانان داوطلبانه وارد میدان می‌شوند و به او کمک می‌کنند. 8- نهادهای مستقر در مسجد باید از رقابت‌های نامطلوب که منجر به اختلاف می‌شود اجتناب کنند. در قرآن هم سبقت داریم و هم سرعت هم می‌فرماید: «... فاستبقوا الخیرات...»(148- بقره) و هم می‌فرماید: «سابقوا الی مغفر من ربکم...» (21- حدید)؛ جهت سبقت و سرعت اهمیت دارد اگر الهی باشد ماندگار و برکت آفرین است و اگر دنیوی باشد چیزی به ارمغان نمی‌آورد و باری بر دوش می‌گذارد. ازاین‌رو نهادهای مستقر در مسجد با رویه‌ای توحیدی باید کثرت را در وحدت نمایان کنند و از صف‌آرایی در برابر هم که از منکرات است، دوری گزینند. 9- تشویق و ترغیب یکی از مهم‌ترین عوامل جذب نوجوانان و جوانان به مساجد است. برگزاری یک مسابقه کتاب‌خوانی، سازمان‌دهی یک اردوی جهادی، برنامه‌ریزی برای انجام کارهای عام‌المنفعه مثل مطهر کردن محیط‌زیست و مبارزه با آلودگی‌ها، کمک به همنوع و دستگیری از افتادگان، مشارکت در حرکت حیات‌بخش امربه‌معروف و نهی از منکر، سرودن اشعار و نوشتن داستان‌ها و آفرینش‌های هنری با زمینه‌های دینی و اخلاقی و امثالهم، زمینه‌ها و بسترهای مناسبی برای ایجاد رقابت سازنده بین کودکان و نوجوانان و جوانان و انتخاب چهره‌های برتر و تجلیل و تکریم از آنان است. مساجدی که نیم ساعت قبل از اذان باز می‌شوند و نیم ساعت بعد از اذان بسته می‌شوند، نمی‌توانند از این خلاقیت‌ها و نوآوری‌ها داشته باشند. بلکه مسجد باید به‌منزله خانه دوم اهل محل باز باشد و با برنامه‌های متنوع اسباب رشد اهالی را فراهم آورد. امام جماعت می‌تواند به کمک خیرین به صاحبان آثار برتر جوایزی بدهد و گاهی فرماندار و بخشدار و استاد و خیر را هم دعوت کند. خاطره این تجلیل‌ها در ذهن فرزندان ما حک می‌شود و تبدیل به ذخیره‌ای ماندگار برای نیکوکاری و مردم‌نوازی در آینده می‌شود. 10- دین از سیاست جدا نیست. مسجد باید در حکومت اسلامی مشعل روشنگری را فروزان نگاه دارد و نسبت به تحولات جهان و ایران اسلامی واکنش‌های معقول و برازنده‌ای داشته باشد. و در عمل به آیه حکیمانه «... أطیعوا الله وأطیعوا الرسول وأولی الأمر منکم ...» (59- نساء)، التزام داشته باشد و در معرفی ولی امر مسلمین حضرت آیت‌الله‌العظمی امام سید علی خامنه‌ای که در عصر ما نایب امام و جانشین حضرت ولی‌عصر (عج) است، همت گمارد و پیوند امام و امت را تقویت کند و به شبهات پاسخ علمی بدهد. ازاین‌رو امام جماعت باید اهل مطالعه و آگاهی به مسائل اجتماعی و حاضر در صحنه سیاست اسلامی باشد و به‌دوراز کشمکش‌های حیدری و نعمتی و منزه از بازی‌های متداول سیاسی با هوشمندی در رکاب رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حرکت کند و با لسان قرآن و احادیث اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) راه حق را نشان دهد؛ در بزنگاه‌ها و هنگام بروز حوادث و آزمایش‌های الهی و همگام با اهل مسجد وارد صحنه شود. آن‌گونه که هزاران تن از فضلای حوزه‌های علمیه در هنگامه دفاع مقدس لباس رزم بر تن کردند و دوشادوش رزمندگان به استقبال شهادت رفتند و امروز هم در صحنه‌های خطیر حضور درخشان دارند. 11- مسجد حلقه اول و هسته اصلی تمدن نوین اسلامی است. تمدن با شکوهی که در قرون چهارم و پنجم و ششم هجری فرهنگ و علم و فناوری را در سراسر جهان متحول کرد از مسجد برخاست. چهره‌هایی مثل ابوعلی سینا، ملاصدرا، شیخ اشراق، خوارزمی، ابوریحان بیرونی حتی فردوسی، مولوی و سعدی و حافظ فرزندان مسجد بوده‌اند. ازاین‌رو ظهور تمدن نوین اسلامی را در افق مساجد باید رؤیت کرد. مدیریت امور مساجد در سراسر جهان اسلام باید در اختیار عالم‌ترین و متقی‌ترین مسلمانان قرار گیرد که آنان معماران راستین مساجدند، «انما یعمر مساجد الله من آمن بالله والیوم الآخر وأقام الصلا وآتی الزکا...» (18- توبه).
*س_برچسب‌ها_س*