سلول‌درمانی تحولی در درمان بیماری‌های کبد

آمار مرگ و میر ناشی از سیروز (التهاب کبد) و بیماری‌های مزمن کبدی حدود 2 میلیون نفر در سال است که 3.5 درصد از کل آمار مرگ و میر را به خود اختصاص می‌دهد. این آمار نگران‌کننده است. مصرف الکل و ابتلا به هپاتیت ازجمله مهم ترین دلایل این عارضه هستند، به همین دلیل مطالعات مختلفی به دنبال روش‌های موثر درمان بیماری‌های کبد در سراسر دنیا صورت می‌گیرد. تحقیقات جدید نشان می‌دهد سلول‌درمانی یک روش موثر و کم‌هزینه برای درمان بیماری‌های کبد است. در این روش از سلول‌های بنیادی مزانشیمی (MSCs) و ماکروفاژها استفاده می‌شود. این روش از آن جهت کم‌هزینه است که سلول‌های بنیادی مزانشیمی نه تنها از مغز استخوان بلکه از بافت‌های زائدی چون بند ناف، بافت چربی و پالپ دندان نیز قابل تهیه هستند. یکی دیگر از مزیت‌های استفاده از سلول‌های بنیادی مزانشیمی در این است که قابلیت رشد سریع در محیط آزمایشگاهی دارند. از طرفی این سلول‌ها به طور غیر مستقیم فاکتورهای رشد تولید می‌کنند که برای ترمیم بافت آسیب‌دیده ضروری است. محققان در حال انجام آزمایش‌های بالینی این روش برای درمان سیروز، هپاتیت و دیگر بیماری‌های کبد هستند. در حال حاضر تنها درمان سیروز پیشرفته (التهاب کبد) پیوند کبد است که معضلات فراوانی از جمله یافتن اهداکننده مناسب دارد؛ بنابراین این روش می‌تواند بسیار ارزشمند باشد. هپاتیت پس از سل، دومین قاتل عفونی در جهان است؛ با این که این بیماری قابل پیشگیری و درمان است، حدود 80 درصد مبتلایان به هپاتیت فاقد اقدامات مرتبط با پیشگیری، آزمایش و خدمات درمانی هستند. کبد بزرگ ترین ارگان داخلی بدن است که بیش از 500 عملکرد حیاتی بدن، از جمله مبارزه با انواع ویروس و عفونت را به عهده دارد. متاسفانه اکثر بیماری‌های کبدی با هیچ علامت ظاهری همراه نیستند؛ بنابراین حفظ سلامت آن نیازمند توجه ویژه‌ای است. علایم اولیه بیماری‌های کبد زمانی بروز می‌کند که این اندام حیاتی آسیب جدی دیده است. آگاهی از عوامل آسیب‌رسان به کبد برای حفظ سلامت آن ضروری است. در ادامه به مواردی اشاره شده است که برای کبد مضر هستند. شکر کبد از یک نوع شکر به نام فروکتوز برای تولید چربی استفاده می‌کند. زمانی که میان فروکتوز وارد شده به بدن زیاد باشد، منجر به تجمع چربی و بیماری های جدی کبدی می شود. برخی تحقیقات نشان می‌دهد چربی به اندازه الکل برای کبد مضر است. بنابراین اولین قدم برای محافظت از کبد کاهش مصرف شیرینی است. استفاده بی رویه از مکمل‌های گیاهی بدون تجویز پزشک برخی افراد تصور می‌کنند هر نوع مکمل گیاهی هیچ صدمه‌ای به بدن وارد نمی‌کند. این باور کاملا اشتباه است و گاهی مصرف نادرست و افراطی یک مکمل گیاهی می‌تواند منجر به بیماری هپاتیت یا نارسایی کبد شود. بنابراین تمام داروها و مکمل‌های گیاهی باید تحت نظر پزشک و با وسواس مصرف شوند. چاقی و اضافه وزن چاقی منجر به تجمع چربی در کبد و کبد چرب غیرالکلی می‌شود و ممکن است باعث تورم کبد شود. بنابراین کاهش وزن اولین قدم در جهت سلامتی کبد است. مصرف بیش از حد ویتامین A معمولا بدن از طریق مصرف میوه و سبزیجات، به ویژه آنهایی که رنگ نارنجی و زرد دارند، ویتامین A مورد نیاز خود را تامین می کند. مطالعات نشان می دهد مصرف بیش از حد ویتامین A به کبد آسیب می‌زند. نوشابه نوشابه و نوشیدنی‌های مصنوعی یکی از مهم ترین دلایل آسیب به کبد هستند. برای محافظت از کبد مصرف نوشیدنی های مصنوعی شیرین را کاهش دهید. استامینوفن دوز نامناسب استامینوفن یکی از عوامل آسیب‌رسان به کبد است، برای مثال چنانچه سرما خورده‌اید و سر درد دارید، مراقب باشید که به طور همزمان از داروی استامینوفن و سرماخوردگی استفاده نکنید، چون داروی سرماخوردگی نیز حاوی استامینوفن است و می‌تواند به کبد صدمه بزند. چربی‌های ترانس چربی های ترانس برای کبد بیش از اندازه مضر هستند. دقت کنید حتی اگر در جدول ارزش غذایی میزان چربی ترانس صفر قید شده باشد، هنوز هم مقداری چربی در آن ماده وجود دارد. کبد با تولید پروتئین و هورمون در سراسر بدن، نقش مهمی را در حفظ سطح نرمال قند خون ایفا می کند و تنها عضوی است که می تواند خود را بازسازی (ترمیم) کند؛ به همین دلیل است که افراد می توانند بخشی از کبد خود را اهدا کنند. انواع سبزیجات، گریپ فروت، گردو، لیمو، آووکادو، چای سبز، سیر، چغندر، سبزیجات با برگ های سبز پررنگ و زردچوبه مهمترین غذاهایی هستند که کبد را سالم نگه می دارند. استفاده از غذاهای آماده و حاضری، الکل و سیگار، روغن و غذاهای سرخ کرده و عدم تحرک، مهمترین دلایل آسیب به کبد هستند. منابع: پایگاه خبری ساینس‌دیلی پایگاه خبری هلث

• سرطان کبد
• سل
• هپاتیت
• برگزیدگان علم