شبی برای بخشش
تهران - ایرنا - فیلم سینمایی «یلدا» که به‌تازگی در جدول پخش سینمای «هنر و تجربه» قرار گرفته، می‌کوشد تا دگربار ارزش و جایگاه رفیع بخشش و گذشت را یادآوری کند.
اگرچه قرار بود اکران فیلم‌های «هنر و تجربه» همراه با دیگر فیلم‌های جدید سینما از اول تیرماه آغاز شود به دلیل برخی مسائل به وجود آمده در بازگشایی سالن‌ها این اکران به روز سه‌شنبه سوم تیر موکول شد. بر این اساس از روز سوم تیرماه فیلم سینمایی یلدا اکران خود را در گروه «هنروتجربه» آغاز می‌کنند.
فیلم سینمایی یلدا که با نام یلدا، شبی برای بخشش نیز شناخته می‌شود فیلمی به کارگردانی و نویسندگی مسعود بخشی و تهیه‌کنندگی علی مصفا و محصول سال 1397 است. این فیلم که داستان و قصه‌ای ایرانی را روایت می‌کند و از بازیگران شناخته‌شده ایران همچون بهناز جعفری، فرشته صدرعرفایی و بابک کریمی بهره می‌گیرد با تهیه‌کنندگانی مشترک از کشورهای ایران، فرانسه، آلمان و سوئیس و لوکزامبورگ ساخته شده است.
شبی برای بخشش
داستان یلدا در شبی زمستانی و در یک استودیو برنامه تلویزیونی روایت می‌شود؛ زن جوانی متهم به قتل همسرش است و برای این جرم به قصاص محکوم‌شده و حالا برای نجات از چوبه اعدام باید از دختر آن مرد رضایت بگیرد. این دو زن متهم و شاکی حالا روبروی هم و هر دو مهمان یک برنامه زنده تلویزیونی هستند. جایی که قرار است جلوی مردم باهم حرف بزنند و این شرایط شاید نظر شاکی را نسبت به حکم قصاص تغییر دهد.
فیلم یلدا به زبانی ساده به طرح مسئله قتل غیر عمد، قصاص و بخشش می‌پردازد. موضوع البته نه‌تنها جدید نیست که بارها و به انحای مختلف در سینما و تلویزیون به آن پرداخته شده است؛ مانند فیلم‌هایی چون شهر زیبا به کارگردانی اصغر فرهادی، روز روشن به کارگردانی حسین شهابی، دهلیز به کارگردانی بهروز شعیبی، چهارشنبه به کارگردانی سروش محمدزاده، کیفر به کارگردانی حسن فتحی و سریال زیر تیغ به کارگردانی محمدرضا هنرمند.
تفاوت یلدا با فیلم‌هایی دیگری که دراین‌باره ساخته‌شده در شکل روایت آن است. جایی که کارگردان از تمثیل یک برنامه زنده تلویزیونی بهره می‌گیرد تا فضایی متفاوت و نو را به عنوان زمینه طرح داستانش ایجاد کند. فضای پشت‌صحنه، جلوی آنتن زنده تلویزیونی و رفت‌وآمدهای بین این فضاها و اتاق‌های برنامه تلویزیونی که بیننده به مرور با آنچه رخ‌داده و شخصیت‌ها آشنا می‌شود.
استرس‌های تولید و پخش یک برنامه زنده تلویزیونی، خط قرمزها و حساسیت‌های آنتن و... از جمله مواردی است که در این فیلم به تصویر کشیده می‌شود. اتفاقا یکی از حاشیه‌هایی که در مورد فیلم یلدا و کمی بعد از اکران آن رخ داد، مقایسه این فیلم با برنامه ماه‌عسل و اشتراکات مضمونی و محتوایی قصه با داستان‌های مطرح شده و فرم روایی برنامه ماه عسل بود. موضوعی که البته همواره توسط سازنده اثر مسعود بخشی انکار شده است.پرونده‌های شوهرکشی خیلی برایم جالب بود
مسعود بخشی کارگردان یلدا فعالیت حرفه‌ای خود را با کارگردانی فیلم مستند آغاز کرد و پس از ساخت چند فیلم مستند و کوتاه، اولین فیلم بلند داستانی خود با عنوان یک خانواده محترم را ساخت؛ فیلمی که حاشیه‌های متعددی را برانگیخت و عنوان جنجالی‌ترین فیلم سینمایی سال 1391 لقب گرفت. پس‌ازآن بخشی برای 7 سال فعالیت نداشت تا این‌که با دومین ساخته بلند خویش فیلم یلدا در سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر (سال 97) حضور یافت.
بخشی در رابطه با دلیل انتخاب این موضوع برای فیلمش در گفت‌وگو با ایرنا بیان کرد: پرونده‌های شوهرکشی خیلی برایم جالب بود. به همین دلیل سراغ این پرونده‌ها رفتم. نسخه اولیه فیلم که خیلی خطی و کلاسیک بود و فلش‌بک (بازگشت به گذشته) داشت، هفت بار بازنویسی شد و درباره زنی بود که مرتکب قتل شده و شوهرش را ناخواسته به قتل رسانده بود. وی افزود: در بازنویسی دوم یا سوم آن، این داستان در یک برنامه تلویزیونی بازگو می‌شد و هرچه فیلم‌نامه جلوتر رفت دیدم این فضا (برنامه تلویزیونی) انتخاب خیلی خوبی است. منتهی در فیلم‌نامه تنها قسمت انتهایی داستان در یک برنامه تلویزیونی بازگو می‌شد و فکر کردم به لحاظ فرمی شاید خیلی سخت باشد که همه فیلم در یک برنامه باشد، چون یک داستان با این حجم از پیش قصه و این اتفاقات و این‌همه شخصیت در یک ساعت برنامه تلویزیونی چطور امکان بازگو شدن دارد.
ولی همین انتخاب سخت یک چالش جدید برایم بود؛ خیلی از فیلم‌های مهم سینما به خصوص فیلم‌سازانی بزرگ مانند سیدنی لومت در دوازده مرد خشمگین و فیلم شبکه تا فیلم‌های تاریخ سینما که در یک فضای بسته می‌گذرند، این کار را کرده‌اند و اتفاقا به لحاظ فرمی جذاب‌تر هستند.
این کارگردان تاکید کرد: این بود که بعد از چند وقتی به این چالش تن دادم و آخر تصمیم گرفتم که فیلم را در قالب یک برنامه تلویزیونی روایت کنم. درحالی‌که می‌دانستم برای خودم خیلی سخت است. اولین و مهم‌ترین مشکل این بود که چطور یک فیلمی که برای سینما ساخته می‌شود را در قالب یک برنامه تلویزیونی بگوییم که خسته‌کننده نباشد و به لحاظ تصویری تخت نباشد. سعی کردم اما نمی‌دانم چقدر در مخاطب اثر کند.
یک فیلم و 5 تهیه‌کننده
یکی از نکات درباره فیلم سینمایی یلدا تعدد تهیه‌کنندگان خارجی آن است، آن هم در شرایطی که فیلم به لحاظ ظاهر روایت و مضمون ممیزی خاصی نداشته است.بخشی در پاسخ به این سؤال که وقتی موضوع فیلم موضوعی نبوده که از نظر خطوط قرمز و محتوا نتوان برای آن سرمایه‌گذار ایرانی پیدا کرد، چرا سراغ سرمایه‌گذار خارجی رفته، گفت: خیلی سؤال خوبی است و من دوست دارم جوابش را سرمایه‌گذاران و تهیه‌کنندگان، بدهند؛ این‌که چرا نتوانستم و کسی حاضر نشد به این فیلم کمک کند یا به من اجازه بدهند؛ آن‌هم در شرایطی که این فیلم نه بودجه زیادی می‌خواست و نه از خط قرمزها عدول کرده بود. حداقل با 10 تهیه‌کننده ایرانی صحبت کردم که هیچ‌کدام قبول نکردند. وی افزود: حدس خودم این است که به دلیل مشکلات گذشته (حواشی فیلم یک خانواده محترم)، نگرانی داشتند که این فیلم هم دچار حاشیه شود. که خوشبختانه فیلم مشکلی ندارد و امیدوارم با نمایش آن، راه برای فیلم‌های بعدی من هموار شود تا بتوانم با تهیه‌کننده ایرانی فیلم بسازم.
فیلم سینمایی یلدا در پنج روز اول اکران از تاریخ سوم تا هفتم تیرماه در برخی از سینماهای تهران ازجمله سینما فرهنگ سانس 18 و 22، خانه هنرمندان ایران سانس 20، موزه سینما (روز سه‌شنبه سانس 17 و 19، روزهای چهارشنبه و شنبه سانس 15 و 19 و روزهای پنجشنبه و جمعه سانس 19)، پردیس سینمایی کورش سانس 16 و 20، پردیس سینمایی چهارسو (روز سه‌شنبه سانس 16 و 17:30 و بقیه روزها سانس 17:30) نمایش داده می‌شود. با اکران این فیلم از سوم تیر در سینماهای تهران، یلدا در برخی از سینماهای استان‌ها ازجمله پردیس سینمایی هویزه مشهد، پردیس سیتی سنتر اصفهان، سینما عمیق بجنورد، پردیس اکومال کرج و پردیس ستاره باران تبریز روی پرده می‌رود.
*س_برچسب‌ها_س*