شروع HDسازی شبکه‌های استانی تلویزیون / گفت‌وگو با حسن عابدینی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حسن عابدینی پنجم شهریورماه 1401 بود که به عنوان معاون امور استان‌های صدا و سیما انتخاب شد. او پیش از این، ریاست خبرگزاری صداوسیما را برعهده داشت. او که دکترای سیاستگذاری عمومی دارد، تجربه سال‌ها فعالیت به عنوان خبرنگار، مجری و کارشناس برنامه‌های تلویزیونی را نیز در کارنامه کاری خود دارد و مسئولیت‌هایی مانند قائم مقام خبرگزاری صداوسیما، مدیرکل اخبار خارجی صداوسیما، مدیرکل اخبار شبکه العالم، عضو شورای طرح و برنامه شبکه خبر، عضو شورای پژوهش‌های کاربردی معاونت برون مرزی صداوسیما، مدیرکل نظارت و ارزشیابی ایرنا، معاون اخبار بین‌الملل ایرنا، رییس دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی در ژاپن، مدیر و سردبیر خبر استان‌های ایرنا، رئیس خبرگزاری جمهوری اسلامی در مرکز چهارمحال و بختیاری و دبیری روزنامه ایران را برعهده داشته است.

عابدینی که سابقه تدریس در دانشگاه‌های تهران، صداوسیما، آزاد و دانشکده خبر را دارد و چندین کتاب و مقاله نوشته است، مجری برنامه‌های مختلف تلویزیونی مانند صف اول، همسایگان و جهان امروز از شبکه خبر، گفت‌و‌گوی ویژه خبری شبکه 2 و همگام با رویدادها از شبکه جام‌جم بوده و تجربه خبرنگاری، گزارشگری و تحلیل مراحل مختلف مذاکرات هسته‌ای و گفت‌و‌گو با جمعی از سران ایران و کشورهای دیگر را دارد.

با حسن عابدینی معاون امور استان‌های صدا و سیما درباره رویکردها و اتفاقات مختلف هم‌کلام شدیم که از مهمترین مسائلی به آن اشاره کرد موضوع توسعه زیرساخت‌ها و HD‌سازی بیش از 70 درصد مراکز استان‌های صداوسیماست که ابراز امیدواری کرد به این توفیق دست پیدا کنند.

مشروح این گفت‌وگو در ادامه از نظرتان می‌گذرد:

نگاهی به چند سریال در حال تولید استان‌های صداوسیما / از مادر سوجان تا مستوره اردلان

* به عنوان مقدمه بحث با کارهای جدیدتان در عرصه ساخت سریال شروع کنیم. سال گذشته «سنجرخان» بالأخره روی آنتن رفت و البته سال‌های گذشته هم آثار نمایشی استانی در شبکه‌های سراسری روی آنتن رفت.

معتقد هستیم ذائقه مخاطبین به سمت‌و‌سوی مجموعه‌های نمایشی پیش می‌رود که این داستان‌ها یا در استان‌ها اتفاق می‌افتد و یا لوکیشن و محل وقوع آن‌ها استان‌ها باشد. ما در سال گذشته یک نظرسنجی صورت گرفت چون برخی معتقد بودند اگر شما لوکیشن‌های استانی را درنظر بگیرید ممکن است میزان مخاطب کاهش پیدا کند. اما این نظرسنجی که درباره سریال‌های تلویزیونی منتشر شد، نشان داد که بیش از 70 درصد مردم معتقدند اگر این مجموعه‌های نمایشی در استان‌ها یا روستاها اتفاق بیفتد آن را دنبال می‌کنند.

به همین دلیل سیاست صداوسیما و معاونت امور استان‌ها به این سمت و سو گرایش پیدا کرد. الان سریال «مستوره اردلان» را بعد از سریال «سنجرخان» برای کردستان شروع شده، فیلمنامه‌اش آماده می‌شود. قهرمانی که اولین زن تاریخ‌نگار دنیاست. در زمانه‌ای که بسیاری بی‌سواد بودند این بانوی کُرد، 20 هزار بیت شعر گفته است.

سریال بعدی «مادر سوجان» است که روزهای پایانی فیلمبرداری‌اش را می‌گذراند. امیدوارم اول تابستان به آنتن برسد؛ هنوز شبکه پخش‌کننده آن مشخص نیست اما یا شبکه یک و یا سه سیما خواهد بود.

دوم، ما الان سریال مادرسوجان را داریم که روزهای پایانی فیلمبرداری اش را می گذراند امیدواریم اول تابستن به آنتن برسد. هنوز شبکحه پخش کننده مشخص نیست اما یا یک و یا سه خواهد بود. «مادر سوجان» در 60 قسمت ساخته می‌شود؛ این سریال قرار است با قصه‌هایش مخاطبان را به دل سه نسل از یک خانواده ببرد؛ مادربزرگ، مادر و نوه که همان سوجان نام دارد. نقش مادربزرگ را خانم ثریا قاسمی به نحو شایسته‌ای ایفا کرده‌اند؛ مادر را حدیث نیک‌رو و سوجان را که نوه داستان است غزاله اکرمی بازی می‌کند.

هنرمندان این سریال بی‌شمارند و خوشبختانه همه از کاربلدها و حرفه‌ای‌های سینما و تلویزیون‌اند. بخشی از داستان به دوره تاریخی 50 ساله برمی‌گردد که بازیگرانی همچون بهمن دان، مهدی علی‌پور، نگار بابایی، فریده دریامج و اتابک نادری در آن ایفای نقش می‌کنند. قصه و دورانی که به آن پرداخته شده روایت‌هایش کششِ آن را دارد مخاطب را با خودش بکشاند. تقریباً تمام لوکیشن‌ها در استان گیلان است و البته بخش‌هایی از قصه به تهران قدیم برمی‌گردد. پیش از این تهیه‌کننده سریال به خبرنگار تسنیم گفته بود «سوجان» در 5 فصل درنظر گرفته شده بود که فعلاً یک فصل تولید خواهد شد.

در فصل اول، وقایع تاریخی سال‌های 1310 تا 1357 در گیلان در یک مجموعه 63 قسمتی روایت می‌شود و مهم‌ترین موضوع آن نقش و اهمیت زن در خانواده و جامعه است. این مجموعه تلویزیونی را حسین تبریزی کارگردانی می‌کند و در 60 قسمت به آنتن تلویزیون خواهد رسید. غزال اکرمی بازیگر جوانی است که نقش اصلی این سریال با نام سوجان را دارد. بخش مهمی از قصه بر محور شخصیت او می‌گردد. ثریا قاسمی، بازیگر پیشکسوت که به تازگی در سریال عشق کوفی دیده‌شد در این سریال نقش مادرجان (مادربزرگ سوجان) را ایفا می‌کند.

علی مرادی را شاید بیشتر به خاطر اجراهایش در قامت مجری تلویزیونی بشناسید. این بازیگر در سریال سوجان نقش (قربان) پسرعموی سوجان را دارد. حدیث نیکرو بازیگری که اخیرا او را با نقش سوده در سریال تب و تاب دیدیم، نقش مادرحوا (مادر سوجان) را در سریال بر عهده دارد. حمیدرضا نعیمی، بازیگر و کارگردان باسابقه سینما، تئاتر و تلویزیون در سریال مادر سوجان نقش پدر سوجان را بازی می‌کند و حضور پررنگی در سریال دارد. مهران رجبی، بازیگر تلویزیون و سینما و مجری تلویزیون در این سریال نقش عموی سوجان (پدر قربان) را بازی می‌کند. زهرا جهرمی بازیگر نقش طلا در سریال سوجان یکی از شخصیت‌های شهری قصه است که جزو نقش‌های اصلی به شمار می‌رود.

در این میان مهدی صبایی هم نقش پیچیده غلام در سریال سوجان را برعهده دارد.

ثریا قاسمی، سیدمهرداد ضیایی، حمیدرضا نعیمی، مهران رجبی، مهدی صبایی، بهادر زمانی، علی مرادی، غزاله اکرمی، افشین غیاثی، رامین راستاد، حدیث نیکرو، ساغر عزیزی، شیرین محسنی، زهرا جهرمی، پریسا دوستی، فرج گل‌سفیدی، رضا عباسی، بهمن دان، اتابک نادری، فریده دریامج، علی علیپور، نگار بابایی، امین چنارانی، مهران ضیغمی، فرخنده طالبی، مرجان متقی، بهمن صادق حسنی، مرتضی عالم، فاطمه حاجوی، منیره حسین‌زاده، معصومه محمدپور، دلسا معجزی، مرسده جهانی، باقر یکتا، فریبرز زیده‌سرایی و عادل علیزاده از جمله بازیگران این سریال تلویزیونی‌اند.

داستان این سریال قصه زندگی «سوجان» دختری گیلانی، از دوره نوجوانی تا دوران مادری و مادربزرگی اوست و در همین دوران بخش‌های مهمی از تاریخ معاصر ایران و گیلان روایت می‌شود. سریال «مادر سوجان» به وضعیت تاریخی، سیاسی و اجتماعی آن دوران اشاره می‌کند و آداب و رسوم اصیل گیلانی با حضور بازیگران مطرح ملی و استانی به تصویر کشیده خواهد شد.

سریال بعدی «دامون» است که در مازندران تصویربرداری می‌شود. امیدوارم بعد از سریال «مادر سوجان» این مجموعه تلویزیونی هم برسد. اما غیر از این سریال، مجموعه «شیرعلی‌مردان خان» را پیش خواهیم برد. سریال «شیر علی مردان خان» در حالی مراحل تکمیل فیلمنامه و آماده‌سازی تولید را سپری می‌کند که مذاکره با سعید سلطانی و دیگر بخش‌های شروعِ تولید این مجموعه تلویزیونی در دستور کار است. با سعید سلطانی در حال مذاکره‌ایم؛ کارگردانی که دغدغه ساخت سریالی درباره رهبر قیام بختیاری‌ها را از سال‌های گذشته داشته و چندین بار در رسانه مطرح شد او قرار است این سریال را جلوی دوربین ببرد و به دلایل مختلف این اتفاق نیفتاد.

در حال گفت‌وگو هستیم تا بحث کارگردانی و بقیه بخش‌های تولید را قطعی کنیم. به زودی این سریال تولید خودش را شروع کند. در حال حاضر فیلمنامه در حال نهایی شدن است و لوکیشن و ابزارهای صحنه از جمله لباس‌ها، شمشیرها و وسایل مختلف آماده شده‌اند. سریال «شیرعلی مردان خان» قرار است بیش از 30 قسمت ساخته شود. همچنین قرار است در چهارمحال و بختیاری جلوی دوربین برود.

* مردم با استقبال کم‌نظیر از تماشای برخی از سریال‌های قومیتی و مناطق بِکر ایران همچون سریال «نون‌خ»، نشان داد به لوکیشن‌ها و مناطق مختلف استان‌ها علاقه‌مندند...

خوشبختانه با همکاری ما در «نون‌خ» اولین بار لوکیشن‌ها و اتفاقات مربوط به قوم بلوچ ما در این سریال دیده شدند. واقعیت این است خیلی استقبال می‌کنیم از اینکه مجموعه‌های نمایشی در استان‌های مختلف باشند. نون‌خ که یک مجموعه طنز است اما بحث‌های جدی در این استان خواهیم داشت.

طرح‌های اولیه‌ای در استان‌های کردنشین نوشته شده و در جریان است

* سریال «کندو» احمدرضا درویش هم با شما صحبت شده است؟

خوشبختانه چنین سریال‌هایی همچون «کندو» در دستور کار است. تعدادی دیگر همچون چند استان کردنشین همچون ایلام، کرمانشاه و کردستان هم طرح‌های اولیه‌ای نوشته شده است. چهره‌هایی که متعلق به یک جا نیستند. یا در مناطق سیستان و بلوچستان هم همین‌طور است و برنامه مفصلی در این زمینه داریم. در استان خوزستان سریالی را کلید خواهیم زد که فیلمنامه‌اش در حال آماده‌سازی است درباره همان ایستادگی اقوام عرب که در استان خوزستان مقابل انگلیسی‌ها داشتند.

سهم 10 ساعته تولیدات استانی در شبکه‌های ملی

* فکر می‌کنید سهم تولیدات استانی در شبکه‌های سراسری چقدر است؟

الان 10 ساعت از برنامه‌های شبکه‌های ملی هر روز در دست ما است. ان‌شاءالله امیدواریم این روند افزایش پیدا کند. یعنی الان دو ساعت اول صبح شبکه سه در اختیار استان‌هاست که از سیستان و بلوچستان این را پوشش می‌دهند تا کهکیلویه و بویراحمد تا آذربایجان غربی و استان‌های مختلف. شبکه یک و دو همین‌طور است. بحث دیگر در حوزه موسیقی است؛ میزان تولید موسیقی ما سالانه رقم بسیار زیادی است. ما سال گذشته تقریباً 1000 ساعت ما انیمیشن‌های مختف را داریم.

کوثر زاینده استعداد رسانه‌ای در شبکه‌های استانی

* روند پرورش و استعدادیابی نیروهای متخصص استان‌ها چه فرآیندی را طی می‌کند و شما نیروهای موجود در مراکز صداوسیمای استان‌ها را چطور می‌بینید؟

واقعیت این است استان‌ها کوثر زاینده استعداد برای رسانه هست. امروز از فیلمنامه و طراحی آماده‌سازی سریال‌ها تا بازیگران و هنرمندان از نیروهای انسانی خوب و برجسته هستند. در حوزه موسیقی و انیمیشن نیز عرصه را به صورت جدی دنبال می‌کنیم. خصوصاً در انیمیشن‌سازی که در سیستان و بلوچجستان و همدان فعال‌اند. در حوزه‌های مستند چه مستندهای در حوزه طبیعت و چه مستندهایی که در حوزه پرتره و افراد و شخصیت‌ها ساخته می‌شوند، خود نیروهای مراکز صداوسیمای استانی این کارها را به بهترین شکل ممکن پیش می‌برند.

امیدوارم بیش از 70 درصد مراکز را بتوانیم HDسازی کنیم

* نکته دیگر ما در بحث نوسازی و توسعه زیرساخت‌هاست که یکی از اولویت‌ها و تأکیدات دوره تحولی صداوسیما بوده و هست. چه در بحث چابک‌سازی و برون‌سپاری که باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود و چه توسعه زیرساخت‌ها؛ برای رسیدن به استانداردهای لازم که نیازِ مراکز استان‌های صداوسیمای ما هست سرعت رسیدن به سیاست‌های نوسازی در زیرساخت‌ها را چطور می‌بینید. همچنین به لحاظ فنی سیگنال‌رسانی در مناطق و روستاهای محروم الان وضعیت‌مان چطور است؟

می‌دانید کشور ما کشور پهناوری است و به دلیل وجود کوه‌ها و تپه‌ها کار سیگنال‌رسانی سخت بوده و هست. اما بیش از 98/2 سیگنال‌رسانی صورت گرفته و سال‌گذشته بخشی از این‌ها را به صورت ماهواره‌ای و بخشی هم از طریق فیبر نوری، دسترسی سیگنال‌رسانی‌شان را ایجاد کرده‌ایم. اما در مورد زیرساخت‌ها جهشی را در حوزه HDسازی مراکز صداوسیمای استان‌ها خواهیم داشت؛ به گونه‌ای که امیدوارم بیش از 70 درصد مراکز را بتوانیم HDسازی کنیم.

آمادگی داریم با برخی از کشورها وارد مذاکره شویم

* اثرگذاری تولیدات استان‌های مرزی در کشورهای همسایه چطور است و چگونه می‌توان از این فرصت برای توسعه دیپلماسی فرهنگی استفاده کرد؟

به نظر می‌رسد برخی از استان‌ها آن‌قدر قرابت فرهنگی بین دو سوی مرز دارند که به راحتی امکان این را دارند آن طرف مرز از این تولیدات استفاده کنند. به طور مثال ما حتی مجموعه‌های انیمیشنی در آن سوی مرز داریم که از این‌ها استفاده می‌کنند. سریال‌هایی ساخته شده که ما آن سوی مرز تکیه‌کلام‌های این سریال‌ها را می‌شنویم. این قرابت‌های فرهنگی باعث شده به راحتی بتوانند آن سوی مرز از این آثار استفاده کنند. این روند حتماً ادامه دارد حتی این آمادگی را داریم با برخی از این کشورها وارد مذاکره شویم. امسال در بصره آمدیم بین مجموعه‌هایی که جمع‌خوانی قرآن بین این سوی مرز و آن سوی مرز صورت گرفت را پخش کردیم. در شبکه‌های آبادان، شبکه‌های خوزستان و از این دست؛ احساس‌مان بر این است این ظرفیت وجود دارد و می‌توانیم این کار را انجام دهیم.