شهر ملی انگشتر، همچنان ناشناخته / غفلت از صنعت انگشترسازی، بازارای پررونق و پرظرفیت
با وجود اینکه شهر قم در دی ماه سال 1399 به عنوان شهر ملی انگشتر انتخاب شد، اما در طول این مدت هنور اقدامات درخوری برای این صنعت در استان با توجه به وعده های داده شده صورت نگرفته است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از پایگاه خبری تحلیلی قم فردا، در دی ماه سال 1399، شهر مقدس قم به عنوان شهر ملی انگشتر به ثبت رسید و لوح ثبتی آن با حضور مسئولان وقت اعطا گردید. توجه به این نکته که هنر انگشتر سازی در شهر قم قدمتی به بلندای تپه هفت هزار ساله قلی درویش دارد مکانی باستانی که در آن نمونههای انگشتری قم وجود داشت و این نشان میدهد از دیر باز این هنر مورد توجه مردمان شرق زمین بوده است و حال که این فرصت در سطح ملی به هنر قم داده شده است باید با برنامه ریزی و تخصیص اعتبارات بهترین بهره ها را از این ثبت ملی برای آوازه شهر قم کسب کرد. انگشتر قم دست ساز است بازار انگشتر قم با وجود 1000 کارگاه انگشتر سازی و 1200 هنرمند انگشتر ساز قطب تولید انگشتر نقره دست ساز ایران میباشد. این هنرمندان در رشته های نقره سازی، جواهرنگاری و مخراج کاری، قلم زنی، گوهر تراشی (دامله و فست) و حکاکی نگین مشغول به فعالیت هستند. تفاوت عمده انگشتر سازی قم نسبت به انگشتر سازی در سایر شهرها مانند مشهد در دست ساز بودن آن است. در قم استاد انگشتر ساز تمام مراحل ساخت انگشتر را با ابزارهای دستی و با ذوق و سلیقه خود انجام میدهد. اما در سایر شهرها مانند مشهد انگشتر به صورت سری سازی و یا ریختگری تولید شد که با این کار سرعت ساخت محصولات بالا رفته ولی از کیفیت و ظرافت آن کاسته میشود. از طرفی به گفته مسئولان وجود معادن سنگهای نیمه قیمتی از ظرفیتهای بالقوه این صنعت در استان قم بهشمار میرود و این امر، زمینه را برای سرمایه گذاری ایرانی و خارجی و حتی رونق گردشگری فراهم می آورد. فاصله زیاد زیرساخت های تولید و عرضه زیورآلات سنتی و انگشتر در قم در جهت حفظ این هنر و صنعت، زیرساختهایی در استان موجود است، اما برای توسعه ظرفیت تولید و عرضه زیورآلات سنتی و انگشتر، هنوز فاصله زیادی با شرایط ایدهآل داریم. یکی از مصوبات استان قم در سال 99 نیز تصویب بازارچه گوهر سنگ و عقیق در ابتدای ورودی شهر توسط کمیته معادن استان بود، بازارچه ای که قطعا چشم انداز روشنتری از این صنعت و هنر فراروی شهر قم قرار خواهد داد. یک سال پس از ثبت قم، به عنوان شهر انگشتر، نماد شهری «قم شهر ملی انگشتر» در 11 بهمن 1400 در پانزدهمین نمایشگاه بینالمللی گردشگری و سی و پنجمین نمایشگاه ملی صنایعدستی رونمایی شد، این نماد که اثر ابوالفضل صادقی هنرمند قمی از چوب راش و با استفاده از هنر معرق و بهرهگیری از هنر منبت در ابعاد 130 در 130 سانتیمتر ساخته شده بود برای نصب در یکی از میادین اصلی طراحی شد و به عنوان نمادی برای معرفی شهر ملی انگشتر به شمار می رفت. ایجاد شهرک صنایعدستی در قم یک ضرورت است از همین رو خانم پویا محمودیان دهم فروردین ماه سال جاری در بازدید از زمین اختصاصی شهرک صنایعدستی درعوارضی قم _تهران گفت: با توجه به این که قم به عنوان شهر ملی انگشتر ایران ثبت ملی شده است این ظرفیت هم در این شهر وجود دارد که برای توجیه اقتصادی بیشتر یک شهرک صنایعدستی با محوریت هنر انگشترسازی داشته باشد. معاون صنایعدستی و هنرهای سنتی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی با ابراز تعجب از غفلت مسئولان نسبت به معرفی انگشتر قم گفت: متاسفانه در سطح شهر، علاوه بر اینکه هیچ تبلیغاتی از انگشتر قم نیست، هیچ گونه مکان ویژهای برای فروش و معرفی این هنر - صنعت وجود ندارد. وی افزود: استان قم از لحاظ صنایعدستی دارای ظرفیت بینظیری است و طبق برنامهریزی انجام شده مقرر شده که مجموعه نمایشگاهی صنایعستی استان در کنار شهرک چاپ و نشر ایجاد شود. محمودیان در ادامه با اشاره به نبود بازار مناسب عرضه و فروش محصولات و صنایع دستی در استان عنوان کرد: سایت عوارضی قم تهران بهترین مکان برای محل مناسبی برای عرضه هنرهای سنتی و تولیدات صنایعدستی است چرا که سالانه میلیونها نفر از این بزرگراه تردد میکنند و دسترسی مردم قم نیز به این سایت سهل و آسان است. ارزآوری و توسعه اشتغال در قم با توجه به سنگ های قیمتی محمودیان در ادامه با اشاره به سنگ های یاقوتی، ابراز داشت: تراش سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی و صادرات آن به کشورهای دیگر علاوه بر حفظ منابع کشور، نقش بزرگی در تولید ناخالص ملی خواهد داشت. وی خاطرنشان کرد: ضرورت توجه به سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی علاوه بر حفظ ثروت ملی کشور، ارزآور خواهد بود و در عین حال سبب توسعه اشتغال میشود. معاون صنایعدستی و هنرهای سنتی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی با بیان اینکه قم به عنوان شهر ملی انگشتر معرفی شده است، افزود: ایجاد موزه سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی نقش مهمی در تزئین انگشتر دارد و در توسعه این هنر صنعت ضروری به نظر میرسد. انگشتر در قم همچنان یک سوغاتی ناشناخته هر چند صنعت انگشترسازی در شهرهایی همچون مشهد و شیراز و اصفهان نیز رونق دارد، اما صنعت انگشترسازی در قم، از ویژگی های قابل توجهی در جذب گردشگر برخوردار است که باید این فرصت را بسیار مغتنم برشمرد. با این وجود انگشتر در قم همچنان یک سوغاتی ناشناخته است و جای خود را در کنار سایر سوغاتی های کم نظیر قم باز نکرده و انتظارات فعالان صنعت و هنر انگشترسازی در مسیر معرفی این محصولات برآورده نشده است؛ صنعت انگشترسازی، بازارای پررونق و پرظرفیت که از آن غفلت شده و باید بتوان این صنعت را به رونق بهتری رساند. بدون تردید انگشترسازی نیز با اهتمام بیشتر مسئولان می تواند بیش از گذشته مورد توجه متولیان و مسئولان قرار بگیرد و در این خصوص بازارهای خارجی و داخلی خوبی را به دست آوریم. رونق صنایع دستی در قم نیازمند توجه ویژه مسئولین به گفته علیرضا ارجمندی مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان قم، احیای بازار کهنه به عنوان اثر تاریخی صنایع دستی می تواند تا حدی در رونق صنایع دستی در قم و جذب گردشگر موثر باشد، همچنین در مورد بازار شمسه نیز رایزنی هایی برای شکل گیری فروشگاه و کارگاه های شهر ملی انگشتر انجام می شود تا مرکز و سمبلی برای شهر ملی انگشتر داشته باشیم. همچنین بنا به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قم، رایزنیهایی انجام شده تا بازار شمسه با 300 مغازه برای بازار کار انگشتر قم انتخاب شود، ضمن اینکه توسعه، ترویج و آموزش توسط کارگاههای انگشتر نیز از جمله اهداف راه اندازی دبیرخانه شهر ملی انگشتر در قم است. باید در حوزه سرمایه گذاری بخش خصوصی شهر انگشتر پیگیری هایی صورت پذیرد از طرفی ابوالقاسم مقیمی معاون هماهنگی امور زائرین استاندار قم گفت: باید در حوزه سرمایه گذاری بخش خصوصی شهر انگشتر پیگیری هایی صورت پذیرد به خصوص اینکه جذاب ترین حوزه در زیرساخت زائر در سرمایه گذاری موضوع سوغات است. وی با اشاره به اهمیت اقتصاد گردشگری و بخصوص اشتغال آفرینی از طریق سوغات اظهار داشت: قم به عنوان شهر ملی انگشتر نام گذاری شده ولی رشته انگشتر سازی در قم نداریم که ضرورت دارد در این بخش هم سرمایه گذاری ویژه ای صورت گیرد و دانشجویان و فعالین گردشگری متخصص در این عرصه تربیت شوند. مقیمی با بیان اینکه شهر قم عقب ماندگی های متراکمی در حوزه زائرین دارد و به حداقلهایی مانند سوغات زائر کمتر پرداخته شده است یادآور شد: در دو سال گذشته نیز قم به عنوان شهر ملی انگشتر نامیده شده و بسیاری از انگشترهایی که از عتبات تهیه می شود از تولیدات قم است. معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم خاطرنشان کرد: صنایع دستی متعددی در قم تولید می شود، اما فاقد بازارچه ای برای عرضه آن به زائران هستیم. حسین حیدری انتهای پیام /