ضرورت توجه به گیاه صنعتی «وشا» در مراتع مهریز
یزد - ایرنا - وشا یا اشترک از گیاهان با ارزش علوفهای، صنعتی و دارویی مهریز است که در مراتع به صورت گونه غالب یا همراه در ترکیب تیپهای مرتعی دیده میشود و با طول عمر تخمینی پنج سال که تنها یکبار در سال گل و بذر داده و و پس از رسیدن آن بذر، گیاه از بین میرود.
مهمترین ویژگی و ارزش این گیاه تولید شیرابهای به نام گام آمونیاک یا وشاست که در صنایعی نظیر داروسازی اهمیت بسیار زیادی دارد.
این شیرابه بر اثر خراشها و شکافهای طبیعی ساقهها به ویژه در محل اتصال ساقههای فرعی به ساقه اصلی و یا محل گزش حشرات بر روی ساقه جمع شده که توسط بهرهبرداران جمع آوری میشود.
فصل بهره برداری وشا عمدتا از اواخر خرداد تا اواسط مرداد است و بهرهبرداری عموما در سال آخر عمر گیاه صورت میگیرد.
شیرابه تولیدی حاوی 69 درصد رزین، 22 درصد صمغ، 8/1 درصد اسانس، مقداری اسید سالسیلیک و 2 تا 12 درصد آب است.
از گام آمونیاک در داروسازی استفاده گستردهای به عمل می آید، داروهای تهیه شده از آن به عنوان برطرف کننده ناراحتیهای معده و انگلهای گوارشی استفاده می شود.
همچنین از آن در تولید داروهای مقوی، رفع بیماریهایی نظیر برونشیت و تنگی نقش استفاده میشود و در صنعت نیز در شیرینیسازی، صنایع غذایی، رنگسازی و ساخت مواد پاک کننده استفاده میشود.
بهرهبرداری نامناسب باعث نابودی گیاه میشود و باید مواردی را رعایت کرد.
تاکنون 20 گونه گیاهان دارویی شاخص در این شهرستان شناسایی شده که حفظ آنها وظیفه همگانی است و برای تحقق آن به تقویت نظارت و کنترل و فرهنگ سازی نیاز است.
اهم این گونهها شامل کلپوره، کاکوتی، بادامکوهی، زیره سیاه و کورعلف مار اعلام کرد و اظهار داشت: سایر گیاهان دارویی هم درمنه، پونه، قیچ، اسپند، بنه، هندوانه ابوجهل، افدرا، گون کتیرایی، وشق (وشا)، مریم گلی، زرشک، سریش ایرانی، آنغوزه، ریواس و آویشن شیرازی است.
عرصههای منابع طبیعی مهریز 600 هزار هکتار وسعت دارد و مرکز این شهرستان 55 هزار نفری در 30 کیلومتری جنوب شهر یزد قرار دارد.
سیدعلی باقری / رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری مهریز
*س_برچسبها_س*