ضرورت دارد درک خود را از جنگ شناختی بالاتر ببریم

سردار مقدم‌فر گفت: در ماه‌های گذشته در کشور یک جنگ رسانه‌ای و شناختی تمام عیار جریان داشت و ما چون شناخت چندانی از آن نداشتیم ضربه خوردیم. باید درک خود از این جنگ را بالاتر ببریم.

به گزارش خبرنگار مهر، نخستین نشست تخصصی مدیران روابط عمومی‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پیش از ظهر امروز سه شنبه 29 آذر با حضور و سخنرانی محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، سردار حمیدرضا مقدم فر رئیس ستاد بزرگداشت سومین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی، سپهر خلجی رئیس شورای اطلاع رسانی دولت و مدیران روابط عمومی اداره کل‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در استان‌های مختلف در مجتمع باغ زیبا برگزار شد.

مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روزهای گذشته به رسانه‌ها اعلام کرده بود که این برنامه با عنوان همایش ملی تبیین سیاست‌های رسانه‌ای در حوزه فرهنگ و هنر با سخنرانی فرشاد مهدی پور، معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سردار مقدم فر، سپهر خلجی و محمدمهدی اسماعیلی برگزار می‌شود. گزارش نخست این نشست را اینجا بخوانید و در ادامه با قسمت دوم همراه شوید:

جنگ فعلی جنگ فریب افکار عمومی است

سردار مقدم‌فر در این نشست گفت: در حوادث اخیری که کشور درگیر آن شد، دو جنگ رخ داد. یک جنگ اردوکشی‌های خیابانی، ایجاد ناامنی و ترور بود و جنگ دوم در رسانه‌ها جریان داشت که به نظرم این مهم‌تر از جنگ اولی بود. جنگ سوریه نیز به همین ترتیب شروع شد؛ ابتدا یک جنگ رسانه‌ای قوی و یک نوع تصویرسازی میان مردم سوریه صورت گرفت و بعد جنگ میدانی آغاز شد که سال‌ها طول کشید و بر اثر آن بسیاری چیزها نابود شد. در ایران هم قرار بود همین اتفاق رخ دهد.

وی افزود: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی متولی امر رسانه در کشور است. به همین دلیل نیز در این جنگ رسانه‌ای بیشتر لطمه به صورت ستادی و نهادی به این وزارتخانه وارد شد. بنابراین بخش مهم این جنگ اخیر در ایران مربوط به حوزه‌های وزارت ارشاد بود. روابط عمومی در عرف ما باید سپر و مدافع یک ساختار باشد. اگر روابط عمومی‌ها می‌خواهند حقوق‌شان حلال باشد باید خود را به مثابه یک سپر در نظر بگیرند. اگر انگیزه‌ای برای این کار ندارند باید پست خود را ترک کنند. انتظار از روابط عمومی‌های وزارت ارشاد این است که دفاع کنند. روابط عمومی باید به جنگ ادارکی و شناختی مسلط باشد.

مقدم‌فر ادامه داد: آسیب ما ناشناخته بودن این نوع جنگ برای رسانه‌ها و ساختار فرهنگی کشور بود. در تمام دنیا هنگام رخدادها قضاوت بر اساس تصویری صورت می‌گیرد که از آن رخداد ثبت می‌شود. اصلاً رسانه رویداد و رخداد را می‌سازد. بنابراین ضرورت دارد که رسانه این عرصه را بشناسد و برای اینکار باید متخصصان ورود پیدا کنند. جنگ فعلی جنگ فریب افکار عمومی است و ادراک را عوض می‌کند. در این جنگ نباید زمان را از دست داد. حوزه‌های مأموریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در همین نکته خلاصه می‌شود. همچنین روابط عمومی‌ها باید بدانند که دارند از چه دفاع می‌کنند. در اتفاقات اخیر به دلیل آنکه این جنگ برای ما ناشناخته بود، برخی حرف‌ها زده شد که در پازل دشمن بود.

سردار سلیمانی یک موهبت خاص بود

رئیس ستاد بزرگداشت سومین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش شهدا در تثبیت و ارتقای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران گفت: همه شهدا در تثبیت، ارتقا و خلق امنیت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران نقش داشتند. شهید سلیمانی هم امتیازاتی داشت که با توجه به سنت‌های الهی آنها را دارا بود و به همین دلایل تبدیل به موهبتی خاص شد. شهید سلیمانی پس از شهادت بیش از حیات دنیایی‌اش مؤثر بود. همه ایرانیان با هر طرز فکری به آئین تشییع او آمدند و از او به عنوان قهرمان ملی خودشان تجلیل کردند. به تعبیر مقام معظم رهبری آئین تشییع سردار یوم الله بود.

وی ادامه داد: خداوند سردار سلیمانی را فرستاد که تبدیل به یک مکتب شد. شهید سلیمانی یک مکتب عملی ارائه داد. مدرسه‌ای درس آموز بود. این را باید ترویج کرد و غفلت از این نعمت بزرگ خسران بزرگ را دربر دارد. حاج قاسم یعنی نماد ارزش‌ها. اعتقاد سردار شهید ما این بود که یکی از شئون عاقبت بخیری پیروزی از ولایت مطلقه فقیه است. در عین بالا بودن مقامش در عرصه نظامی‌گری بسیار با محبت و رقیق القلب و مقید به یکسری از اصول بود. در سوریه خودم شاهد بودم که کافی بود ایشان دستوری بدهد تا 6 ماه در جنگ با داعش جلو بیفتیم، اما نمی‌گذاشت، چون ممکن بود بر اثر آن دستور خون از دماغ یک بیگناه بریزد. اصولش را از حضرت آقا آموخته بود.

سردار مقدم‌فر در ادامه با بیان این نکته که برای باشکوه برگزار شدن سومین سالگرد شهادت حاج قاسم سلیمانی از همه مردم درخواست کمک دارد، گفت: ما به حاج قاسم و اندیشه‌هایش نیاز داریم. 13 دی روز شهادت ایشان و آغاز دهه مقاومت است. از مردم درخواست دارم تا برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر این مراسم به میدان بیایند. ستاد ما مردمی است، اما دستگاه‌های مختلف کشور نیز به طور غیرمستقیم کمک می‌کنند و تابلو نمی‌زنند. این مشی حاج قاسم است و هیچگاه ایشان نمی‌خواستند رسانه‌ای شوند. ایشان اخلاص داشت که جهانی شد و دل میلیون‌ها انسان آزاده جهان با او و مکتب اوست.

وی اضافه کرد: حضرت آقا فرمودند که حاج قاسم اخلاص و صداقت داشت. به همین دلیل هم محبت او در دل مردم افتاد و این وعده خداست. ایشان فقط حقوق پاسداری می‌گرفت و تنها دارایی مادی‌اش یک منزل پدری در کرمان بود که همان را هم به عنوان حسینیه بیت الزهرا وقت کرد. آنچه اعتقاد داشت بدان عمل می‌کرد. به همین دلیل بشریت مدیون اوست که توانست با اخلاص و فداکاری خود جهان را از شر اژدهایی به نام داعش خلاص کند. ما نه صرفاً وظیفه ادای دین که وظیفه تبیین و ترویج مکتب او را هم داریم و همچنین شور و هیجان برای حاج قاسم هم می‌خواهیم. در این سه سال گذشته هیچگاه به اندازه دوره فعلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای پاسداشت مقام حاج قاسم عمل نکرده بود. آنها پشتیبانی خوبی از ستاد کردند بدون اینکه بخواهند نامشان در میان باشد. ترویج حاج قاسم یعنی ارتقای فرهنگ جامعه. از حاج قاسم باید آموخت و ما مدیون او هستیم و همه باید ادای دین کنند.

رسانه نقش آفندی دارد

سپهر خلجی نیز در این نشست گفت: دولت بزرگترین تولید کننده خبر در جریان رسانه‌ای کشور است. یعنی اگر دولت را از فرآیند تولید پیام حذف کنیم چیزی در گردش اطالاعات باقی نمی‌ماند. ما به عنوان دولت نقش مهمی در تولید اطلاعات و گردش پیام داریم. در شرایط فعلی کشور مهم‌ترین وظیفه همه کسانی که در گردش اطلاعات و تولید پیام نقش دارند، تمرکز بر نقاط امید است. برای اینکار باید ضمن هم‌افزایی، ظرفیت‌ها را نیز به میدان بیاوریم.

وی افزود: شرایط این ماه‌های کشور نشان دهنده یک جنگ جهانی رسانه‌ای است. تحلیل صحنه نشان می‌دهد که جنگ محدود نبود. دشمن همه رسانه‌هایش را پای کار آورد و از شبکه‌های تلویزیونی گرفته تا شبکه‌های اجتماعی و حتی حرکت‌ها و کنش‌های دیپلمات‌هایشان را به خدمت گرفت. آنها طی یک لشکرکشی مدام دروغ گفتند و جریان‌سازی کردند. همه کسانی که در عرصه روابط عمومی کار می‌کنند و یک کنشگر ارتباطی هستند باید بدانند که آرایش جدید رسانه‌ای شکل گرفته است. این میان رسالت اصلی تبیین است و اهالی روابط عمومی و رسانه رزمندگان این جبهه هستند و باید خط شکنی کنند. برای خط شکنی جسارت، اشراف به موضوع و موقعیت شناسی و توان لازم است.

خلجی ادامه داد: رسانه امروز نقش آفندی دارد. پیشران اتفاقات اخیر رسانه بود. رسانه داشت ادارک را دستکاری می‌کرد. من اسناد روشنی از مقامات اروپایی و آمریکایی دارم که جنگ جهانی رسانه‌ای را اثبات می‌کند. آنها در این آفند رسانه‌ای به نقاط قوت شما حمله می‌کنند. به عنوان مثال به سفرهای استانی دولت که نقط امید است حمله کردند، همینطور به عزاداری برای امام حسین (ع). آنها به شهید سلیمانی و شهید همدانی نیز با رسانه‌های خود حمله کردند. پس مأموریت اهالی روابط عمومی مهم است.

رئیس شورای اطلاع رسانی دولت اضافه کرد: مقام معظم رهبری فرمودند که در چنین شرایطی مهم‌ترین وظیفه تبیین است. ما به طور مستمر نیاز داریم به برنامه‌ریزی ارتباط رسانه‌ای برای مدیریت پیام. ما در دوره‌ای قرار گرفته‌ایم که نامش را عصر انسان رسانه گذاشته‌اند و در همین دوره با پدیده ارتباط جمعی شخصی مواجه هستیم. رسانه‌های خرد در این فرآیند جایگزین رسانه‌های بزرگ شده‌اند. یک نفر با یک وسیله ارتباطی بدون دروازه‌بانی خبری، می‌توان جریان بسازد. عطش بسیار برای تولید محتوا و روایت سازی و روایت گزینی وجود دارد. در این شرایط ادراک عمومی ناشی از تصویری است که رسانه می‌سازد و یا القا می‌کند. کار ویژه حاصل از این شرایط تغییر نگرش جامعه هدف است و در این فرآیند دستکاری ذهنی مخاطبان صورت می‌گیرد. نتیجه بمباران افکار عمومی خارج شدن روان اجتماعی از تعادل است. کاهش سیستم ایمنی افکار عمومی و کاهش تاب آوری اجتماعی در این فرآیند صورت می‌گیرد و ما باید با توانایی در عرصه روایت به مواجهه با این رخدادها برویم.