طرح ملی ایجاد بادشکن مزارع کشاورزی در محاق

به گزارش خبرگزاری تسنیم وحیدرضا شادفر محقق در اصلاح گونه‌های خشکی‌پسند و اقتصادی در پاسخ به سوال خبرگزاری تسنیم اظهار داشت طرح ملی ایجاد بادشکن در اطراف مزارع دیم و آبی تا 70 درصد موجب افزایش تولید محصول و 50 درصد در کاهش تبخیر مؤثر است و همچنین از بیابان زایی جلوگیری به عمل می آورد.

وی افزود: این طرح ملی در چهار دولت گذشته مسکوت مانده و تنها در سطح بسیار کوچک از سوی سازمان‌های متولی اجرایی می‌شود که به هیچ‌عنوان اهداف این طرح را تأمین نمی‌کند.

این محقق در حوزه کشاورزی افزود: آخرین دستور را وزیر فعلی جهادکشاورزی برای اجرا در استان‌های کشور صادر کردند که از سوی سازمان جنگلها قرار است در طرح 40 هزار هکتاری سیستان اجرا شود، اما هنوز به پیمانکار آن هیچ اعتباری نداده‌اند.

شادفر که 30 سال است روی گونه‌های خشکی‌پسند از جمله سنجد و کاربرد آن به عنوان بادشکن مزارع کار می‌کند، گفت: اجرای این طرح از 230 سال پیش در روسیه و 57 سال پیش در چین و 400 سال پیش در اتریش آغاز شده و تأثیر آن در مقابله با بیابان‌زایی و نیز افزایش تولیدات کشاورزی را دیده‌اند.

وی افزود: اجرای بادشکن موجب افزایش دوبرابری تولید محصولات صیفی شده است، همچنین در کشورهای اروپایی تولید زیتون حدود 7 برابر کشور ما است و 20 تن در هکتار برداشت می‌کنند و نیز میانگین تولید گندم آنها سه برابر کشور ما است و آنها توانسته‌اند با اقداماتی مانند اجرای بادشکن، تولیدات خود را افزایش دهند.

به گفته این مسئول طرح بادشکن در اطراف مزارع به ویژه مناطق بادخیز اجرا می‌شود که در آن 2 تا 5 ردیف درخت عمود بر مسیر باد کشت می‌شود و به این وسیله برخورد مستقیم باد به مزارع و خاک گرفته می‌شود.

شادفر گفت:‌باد تبخیر خاک را افزایش داده، رطوبت از دسترس گیاه خارج می‌شود و باعث کاهش تولید محصول می‌گردد. در مراتع هم عدم اجرای بادشکن باعث افزایش فرسایش و وقوع سیلاب و سیل می‌شود.

شادفر افزود: اجرای طرح بادشکن تنها محدود به مزارع کشاورزی نیست. وزارت نیرو می‌تواند در مسیر سدها، بادشکن استفاده کند و مانع از ورود گل و لای به سدها شود. همچنین وزارت راه در اطراف ریل‌های قطار و اتوبان‌ها و وزارت نفت در مکان‌های استخراج نفت برای مقابله با آلایندگی و همچنین وزارت صمت در معادن می تواند با درختان بادشکن ایجاد کنند.

وی در پاسخ به اینکه با توجه به خرد بودن زمین‌های کشاورزی آیا امکان کشت در همه مزارع وجود دارد و آیا تحقیقاتی در مورد هزینه و فایده اجرای این طرح انجام داده‌اید، گفت: در زمین‌های خیلی خرد می‌توان در مساحت‌های 5 هکتار اقدام به کشت درختان بادشکن کرد، اما درباره اجرای این طرح 2800 تحقیق علمی در دنیا و 300 تحقیق در داخل کشور انجام شده که نشان می‌دهد فواید اجرای این طرح به مضرات آن می‌چربد.

به گفته این محقق و براساس دومین گزارش ملی محیط زیست ایران، سالانه 142 هزار هکتار جنگل از بین می‌رود. همچنین براساس گزارش مرکز پژوهش‌ها 28 هزار روستا در کشور که در تولید ناخالص داخلی کشور مهمترین نقش را دارند خالی از سکنه شده که عامل اصلی آن خشکسالی و فرسایش خاک بوده که در این میان بادشکن‌ها می‌تواند نقش عمده‌ای بازی کند.

وی افزود: خالی شدن روستا موجب کاهش اشتغال می شود و اگر فرض کنیم در هر روستا 10 شغل با خشکسالی از بین برود، 2 میلیون و 800 هزار شغل به طور مستقیم و غیرمستقیم با خالی شدن روستاها از بین رفته است.

مدیرعامل شرکت کشت و صنعت گلفام دشت تصریح کرد: 80 معضل زیست محیطی در کشور شناسایی شده که باعث محدود شدن عملکرد محصولات کشاورزی می‌شود. برای از بین بردن این محدودیت‌ها بودجه کلان و حداقل 30 سال زمان نیاز است.

شادفر افزود: اجرای طرح بادشکن که با انجام کشت درختان ترجیحا سنجد در اطراف مزارع اجرا می‌شود نیازی به اعتبار دولتی ندارد و همه مردم از آن استقبال می کنند.

وی پیشنهاد کرد که 10 وزارتخانه برای اجرای این طرح مهم همکاری کنند و مسیر را برای اجرای کار تسهیل کنند و اجرای این طرح هیچ اعتباری نیاز نخواهد داشت.