عرضه 10 درصد سهام شستا در بورس؛ کارگران از این واگذاری نفعی می‌برند؟

برای اینکه ارزش این ابر شرکت را بشناسیم نگاهی اجمالی به فعالیت های بزرگترین هلدینگ دولتی کشور می کنیم: شستا چیست و در چه حوزه هایی فعالیت می کند؟

شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی یا شستا از هشت هلدینگ بزرگ در حوزه های مختلف تشکیل شده است، درآمدهای عملیاتی این شرکت در خرداد ماه سال 98 عدد 316.517.763 میلیون ریال بوده که نسبت به درآمد سال گذشته در همین تاریخ کاهشی تقریبا 15 درصدی داشته و دلیل آن هم خروج بانک رفاه از مجموعه شستا در سال 98 است. این شرکت بزرگ در حوزه های مختلف نفت، گاز، پتروشیمی، سیمان، صنایع ارتباطی، صنعت دارویی، صنعت کشاورزی، صنعت دامپروری وصنعت لوازم خانگی فعالیت های گسترده ای را انجام می دهد.

جمع دارایی های شستا در خرداد 98 عدد 578.475.389 میلیون ریال بود در حالی که در همان تاریخ بدهی های شستا عدد 302.124.063 میلیون بود یعنی بیش از نیمی از دارایی های شستا را بدهی ها از بین برده است، سرمایه ثبت شده شستا در خرداد ماه 98 و در صورت مالی اعلام شده عدد 3900 میلیارد تومان بوده که در انتهای سال 98 این عدد به 8 هزار میلیارد تومان رسیده و شستا در این جهت توانسته رشد کسب کند.

هشت هلدینگ زیرمجموعه شستا عبارتند از: تاپیکو (هلدینگ صنعت نفت، گاز و پتروشیمی)، تیپیکو (صنعت دارویی)، تاصیکو (صنایع فلزی، معدنی، کاشی و سرامیک)، سیمان تامین (صنعت سیمان)، صبا تامین (بیمه، بازار سرمایه)، صنایع عمومی تامین (دامپروری، کشاورزی، لوازم خانگی)، رایتل (صنعت ارتباطی)، کشتیرانی جمهوری اسلامی (حمل و نقل دریایی)

این هشت هلدینگ بزرگ دارای شرکت های بزرگ بوده که از این میان 82 شرکت پیش از شستا بورسی شده اند، شستا دارای 187 شرکت است، برخی از شرکت های معروف شستا عبارتند از: شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت رایتل، شرکت لوازم خانگی پارس، شرکت داروپخش، گروه صنعتی بارز، بیمه البرز، بیمه دانا، بیمه میهن، پخش دارویی هجرت، داروسازی اکسیر، سیمان شاهرود، سیمان فارس، سیمان خوزستان، سیمان بهبهان، پتروشیمی خارک، پتروشیمی فناوران، شرکت نفت ایرانول، پشم شیشه ایران و کاشی سعدی.

حاشیه های همیشگی شستا 

عزل و نصب ها در شستا همیشه یکی از مسائل اصلی شستا بوده و برخی از کارشناسان این عزل و نصب ها را سیاسی و رانتی تعریف می کنند، حیف و میل هایی در شستا نیز همیشه خبرساز بوده و این هلدینگ بزرگ دولتی در مقطع های بسیاری تبدیل به حیاط خلوت دولت ها شده است، از ارتباط بابک زنجانی با شستا گرفته تا حضور سعید مرتضوی.

اما تمام شرکت های شستا رانتی عمل نکرده و برخی از آنها نیز توانسته اند گامی بزرگ برای شستا برای پیشرفت بردارند، شرکت نفت ایرانول که یکی از زیرمجموعه های هلدینگ تاپیکو است توانست برای تحول این شرکت قدlم هایی بردارد، البته هم زمان عزل و نصب های رانتی و مشکوک نیز در بخشی از مجموعه های تاپیکو خوزستان رخ داد تا نشان دهد عملکرد شستا در بعدهای مختلف چقدر متفاوت است.

سهم شستا پیش از ورود مستقیم به بورس بیش از 10 درصد بازار سرمایه بوده و با ورود مستقیم شستا می تواند سهم بیشتری از بازار سرمایه متعلق به شستا و شرکت های زیر مجموعه باشد، شستا حتی به طور مستقیم در صنعت بورس فعالیت کرده و دارای کارگزاری مجزا است. شستا تا سال 97 در صنعت بانکداری کشور نیز فعال بوده و بانک رفاه مجموعه ای از شستا بوده که در سال 98 آن را به بخش دولتی دیگر واگذار کرد.

برخی از کارگران و بازنشستگان، بورس را محفل خوبی برای شستا ندانسته و معتقدند ریزش بازار سرمایه در صورت اصلاح قیمتی می تواند ضررهای زیادی را به بنگاه بزرگ وارد کند، در مقابل برخی دیگر از کارشناسان اقتصادی معتقدند بازار سرمایه به علت شفافیت بهترین محفل برای حضور شستا است، زیرا شستا باید در سامانه کدال متعلق به سازمان بورس گزارش عملکرد یک ماهه، شش ماهه، 9ماهه و یک ساله را منتشر کند و این گزارش در دسترس عموم قرار بگیرد.

حال باید دید ورود شستا به بازار بورس تا چه حد می تواند به پویایی بازار سرمایه ایران و هم زمان سوددهی این ابر شرکت کمک کند؟، این شرکت تنها متعلق به دولت نبوده و تمام کارگران و بازنشستگان ایرانی در آن سهم دارند و این عامل باعث حساسیت های زیاد بر روی این شرکت شده است.