جمعه 9 آذر 1403

فارس من | دولت‌ها باید هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از حوزه‌های استراتژیک خود قلمداد کنند

خبرگزاری فارس مشاهده در مرجع
فارس من | دولت‌ها باید هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از حوزه‌های استراتژیک خود قلمداد کنند

به گزارش خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، فاطمه آشوبی؛ هوش مصنوعی، هوش ماشین هاست! در واقع شاخه ای از علوم کامپیوتر است که قصد دارد راه حل های الگوریتمی را ارائه کند تا بتوانیم به وسیله آنها در ماشین ها هوشمندی ایجاد کنیم. اما این تعریف کافی نیست؛ اول از همه باید بدانیم که تعریف هوشمندی چیست و بعد باید منظور از ماشین را دربیابیم: استدلال، منطق، تصمیم گیری؛ این ها توانایی هستند که شما از آنها استفاده می کنید. پس شما هوشمند هستید. اگر این توانایی ها را در کامپیوتر هم ایجاد کنیم، آنگاه به ماشین هوشمند دست می یابیم! به همین سادگی... ولی به جز این ها چیز های دیگری هم در رابطه با تعریف هوشمندی وجود دارند که دانستن آنها را می توان مهم ارزیابی کرد. در واقع بحث هایی که در مورد هوشمندی و هوش مصنوعی مطرح شده است؛ تنها به دوره ی امروزه ی ما و قرن 21 مربوط نمی شود، بلکه از سال 1950 این مباحث به طور جدی مطرح شد. امروزه می‌توان کاربرد‌های هوش مصنوعی را در زندگی روزمره مشاهده کرد. برای مثال برخی از چراغ‌های راهنمایی رانندگی هوشمند با محاسبه زمان مورد نیاز برای توقف خودرو‌ها در پشت چراغ قرمز از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند. غلط یاب گوشی‌های هوشمند کلماتی را که نادرست نوشته شده‌اند را شناسایی و آن را با کلمه‌ی درست جایگذاری می‌کنند. آن‌ها شیوه نگارش شما را یاد می‌گیرند و کلماتی مناسب را برای تکمیل جمله ارائه می دهند. دستیار‌های صوتی گوگل (Google Now)، اپل (Siri) و مایکروسافت (Cortana) به سوالات و درخواست‌های شما پاسخ می‌دهند و در هنگام رانندگی تنها با گوش سپردن به سخنان شما؛ برای دوستانتان پیامک می نگارد و ارسال می‌کند. همچنین با شناختی که از شما دارند (مانند سلیقه) به بررسی رستوران‌های نزدیک مورد علاقه شمامی‌پردازند و بهترین رستوران را پیشنهاد می‌دهند.

همچنین برخی از موتور‌های جستجوگر مانند گوگل شیوه جستجو نمودن شما را یاد می‌گیرند و متناسب با آنچه که به دنبال آن می‌گردید، نتایج را سفارش سازی می‌کنند. به تبلیغات هوشمند گوگل نیز می توان اشاره کرد: کافی است یک اپلیکیشن را از فروشگاه اپلیکیشن گوگل (Google Play) دانلود و یا فیلمی را از یوتیوب نگاه کنید تا تبلیغات مرتبط با آن‌ها را در سایت‌هایی که از کد‌های تبلیغاتی گوگل استفاده می‌کنند مشاهده کنید. اپلیکیشن و سایت فیسبوک را نیز می‌توان به عنوان یکی از سایت‌هایی نام برد که با استفاده از هوش مصنوعی، تبلیغات خود را برای کاربران هدفمند نموده و باعث شده است تا سودی چند برابر به دست آورد.

از دیگر کاربرد‌های هوش مصنوعی می‌توان تطابق دادن اثر انگشت‌ها یا چهره‌ها برای باز نمودن قفل امنیتی گوشی‌های هوشمند را نام برد.

در حال حاضر نرم افزار‌هایی با استفاده از یادگیری ماشینی ساخته شده‌اند که قادر به تشخیص و توصیف اجسام درون تصویر و تشخیص حالات (احساسات) از روی صورت هستند. شرکت‌های بزرگی مانند گوگل و مایکروسافت نیز اقدام‌هایی در مورد توسعه‌ی پروژه‌هایی مانند سیستم تشخیص اجسام درون تصویر نیز انجام داده‌اند؛ اما تا به حال آن را برای استفاده عموم منتشر نکرده اند. از معروف‌ترین پروژه‌های بینایی ماشین با قابلیت تشخیص اشیاء، می‌توان پروژه‌ی Image Identification شرکت Wolfram را نام برد که برای استفاده عموم به صورت آنلاین منتشر شده است.

مخاطبان خبرگزاری فارس در سامانه فارس من سوژه ای با عنوان محقق در زمینه هوش مصنوعی را حمایت کنید را ثبت و خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس به این منظور به گفت وگو با معصومه نصیری عضو کمیته علمی کنفرانس علوم شناختی و رسانه خبرگزاری فارس و عضو هیات مدیره انجمن سواد رسانه ای پرداخته است که در ادامه این گفت و گو را می خوانید:

مهم ترین مطالب این گفت وگو را در ادامه بخوانید:

*هوش مصنوعی عرصه ای است که بی توجهی به آن اشتباهی غیر قابل جبران قلمداد خواهد شد

*هوش مصنوعی نقطه اتصال بسیاری از علوم است

*دولت‌ها باید هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از حوزه‌های استراتژیک خود قلمداد کنند

*هوش مصنوعی نقطه اتصال بسیاری از علوم است که میتواند در شرایط بحرانی با دقت و سرعت ضمن مواجهه کمتر افراد با یکدیگر، سبب کاهش هزینه ها و خطاهای احتمالی نیز شود

*امروز باید به فکر فراهم آوری زیر ساختهای لازم برای داشتن شهر و دولت هوشمند باشیم

*هوش مصنوعی عرصه ای است که بی توجهی به آن اشتباهی غیر قابل جبران قلمداد خواهد شد

فارس: تاریخچه ی هوش مصنوعی به چه صورت است؟

نصیری: زمانی که تعدادی ریاضیدان و دانشمند در همایش کالج نیوهمشایر در تابستان 1956 گردهم آمدند و سخن از اینکه آیا می‌توان یادگیری یا سایر جنبه‌های هوش انسان را به گونه‌ای توصیف کرد که امکان شبیه‌سازی آن توسط ماشین وجود داشته باشد و اساسا اصطلاح «هوش مصنوعی» را برای اولین بار مطرح کردند شاید خودشان نیز دنیای آینده که تماما مبتنی بر هوش مصنوعی قابل هدایت و برنامه ریزی باشد را متصور نبودند. این عرصه امروز به گونه ای جدی است که به نظر بی توجهی به آن اشتباهی غیرقابل جبران نیز قلمداد خواهد شد.

امروزه هوش مصنوعی برای بسیاری از کشورها دارای اهمیت استراتژیک است. امروز در شیوه های نوین حکمرانی و در عصر جامعه شبکه ای کشورها می دانند که اگر از تدوین برنامه درازمدت و استراتژی مشخص برای توسعه و به‌کارگیری هوش مصنوعی غفلت کنند در آینده‌ای نه‌چندان دور با تهدیدهای جدی در حوزه های عمومی و تخصصی مواجهه خواهند شد.

امروز در شیوه های نوین حکمرانی و در عصر جامعه شبکه ای کشورها می دانند که اگر از تدوین برنامه درازمدت و استراتژی مشخص برای توسعه و به‌کارگیری هوش مصنوعی غفلت کنند در آینده‌ای نه‌چندان دور با تهدیدهای جدی در حوزه های عمومی و تخصصی مواجهه خواهند شد.

*دولت‌ها باید هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از حوزه‌های استراتژیک خود قلمداد کنند

فارس: تبعات بی توجهی به اهمیت هوش مصنوعی از سوی سیاستگذاران و تصمیم سازان کشور را توضیح دهید؟

نصیری: نباید از نظر دور داشت که سرعت رشد فناوریها و میزان وابستگی و عادت بشر امروزی به دستاوردهای آن به گونه‌ای است که در صورت بی‌تفاوتی نه‌تنها جبران عقب‌ماندگی به سادگی امکان‌پذیر نیست بلکه این فاصله در گذر زمان بیشتر و عمیق‌تر نیز خواهد شد. لذا شرکت‌ها، سازمان‌ها و در سطح بالاتر دولت‌ها باید هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از حوزه‌های استراتژیک خود قلمداد کرده و برای تحقیق و توسعه هوش مصنوعی استراتژی و برنامه داشته باشند.

طرح ها و پژوهش های پژوهشگران جوان کشور در زمینه تحول آفرینی مبتنی بر هوش مصنوعی باید حمایت شوند چرا که این پژوهشگران در حوزه های پژوهش‌های بنیادین، کاربردها، زیرساخت، بازار کار، مسائل حقوقی، اجتماعی و اقتصادی به دستاوردهای خوبی رسیده اند و برای هم این بخش ها نیز راهکار و توصیه‌های مشخص دارند اما باید از سوی مسوولان جدی و مورد اتکا قرار گیرند.

فارس: برخی از اخبار می گویند کرونا به وسیله هوش مصنوعی تشخیص داده می شود نظرتان چیست؟

نصیری: در میانه ی این بحران جهانی، سازمان بهداشت جهانی از همکاری مشترک این سازمان با دولت چین در مبارزه با ویروس کرونا خبر داد و در گزارش خود آورد که استفاده از هوش مصنوعی و کلان‌داده یکی از

مزیت‌های اصلی کشور چین برای جلوگیری از شیوع کرونا است.

مدل‌سازی یا تحلیل پیش‌بین از جمله روش هایی است که با بهره گیری از هوش مصنوعی در حال بروز و ظهور اتفاقات جدی و مهم در دنیا و در زمینه های مختلف همچون حوزه انتظامی، قضایی، درمانی و... است، این سیستم مبتنی بر داده کاوی و یادگیری ماشین می تواند روندهای آینده را پیش بینی کند و این پیش بینی بشدت برنامه ریزی و فرایندهای مدیریتی را در زمینه فعالیت هایشان موفق می کند.

نقش هوش مصنوعی در کاهش اثرات یا از بین بردن برخی چالش ها در حوزه های بهداشت و درمان، محیط زیست، حکمرانی و اساسا بحران های مداوم و هر روزه بشری و بازتعریفی برخی حوزه های برنامه ریزی کشورها قابل ذکر است به نظر می رسد عصر بی توجهی به چنین مقوله مهمی بسر آمده باشد و مسوولان به‌واسطه مزایای گوناگون این فناوری باید دیر یا زود آن را به رسمیت شناخته و به سمت شهر هوشمند، شهروندی هوشمند و حکمرانی هوشمند حرکت کنند.

مسوولان به‌واسطه مزایای گوناگون هوش مصنوعی باید دیر یا زود آن را به رسمیت شناخته و به سمت شهر هوشمند، شهروندی هوشمند و حکمرانی هوشمند حرکت کنند.

البته که بحث بر سر چیستی هوش مصنوعی امروزه علی رغم بدیهی بودن آن، همچنان وجود دارد اما به نظر درباره چرایی آن بحث جدی وجود نداشته باشد و ما چه هوش مصنوعی را «هوشمند کردن ماشین ها» بدانیم چه جوهر هوش مصنوعی را توانایی کامپیوتر در انجام دادن تعمیم های درست در زمان کم و بر اساس داده های محدود بدانیم، مساله اساسی ضرورتها و چگونگی آن برای خدمت به بشر است.

*هوش مصنوعی نقطه اتصال بسیاری از علوم است که میتواند در شرایط بحرانی با دقت و سرعت ضمن مواجهه کمتر افراد با یکدیگر، سبب کاهش هزینه ها و خطاهای احتمالی نیز شود

فارس: نقش هوش مصنوعی در دوران کرونایی به چه شکل است؟

نصیری: برخی از اقدامات حوزه سلامت مثل ثبت نام و سنجش اولیه افراد برای تشخیص داشتن یا نداشتن علائم اولیه کرونا و... علی رغم اینکه ما با ضعف جدی در حوزه زیرساخت ها مواجه هستیم، بسیار یاری گر سیستم بهداشت و درمان جهت جلوگیری از ازدحام مراجعان به مراکز درمانی بود. سیستم های هوشمند ارائه مشاوره روانشناسی و اقدامات دیگری که در این زمینه صورت گرفت نشان می دهد علی رغم تصویر ترسیم شده در فیلم ها که هوش مصنوعی را اخلالگر زندگی و تمدن بشری معرفی می کند، این دستاورد می تواند در روی دیگر سکه خود بشدت موجب تسهیل زندگی بشر نیز باشد.

هوش مصنوعی نقطه اتصال بسیاری از علوم است که میتواند در شرایط بحرانی با دقت و سرعت ضمن مواجهه کمتر افراد با یکدیگر، سبب کاهش هزینه ها و خطاهای احتمالی نیز شود.

هوش مصنوعی نقطه اتصال بسیاری از علوم است که میتواند در شرایط بحرانی با دقت و سرعت ضمن مواجهه کمتر افراد با یکدیگر، سبب کاهش هزینه ها و خطاهای احتمالی نیز شود. کشور چین برای مقابله با کرونا از فناوری هوش مصنوعی استفاده می کند و چین علاوه بر بهره گیری از ربات های مبتنی بر هوش مصنوعی، با استفاده از ابررایانه نسبت به تشخیص و شناسایی بیماران از طریق بررسی سی تی اسکن های قفسه سینه آنها اقدام کرد. این ویژگی که چینی ها توانستند با استفاده از دوربین‌های تشخیص چهره و دمای بدن، سلامت شهروندان حاضر در مکان‌های عمومی را بررسی و ردیابی می‌کند و با استفاده از این سیستم، چهره تمامی شهروندان در مکان‌های عمومی اسکن شده و دمای بدن آن‌ها نیز اندازه‌گیری کنند، شاید برای بسیاری شبیه اتفاقات درون فیلم های سینمایی باشد اما این واقعیت کشور چین در مقابله با ویروس کرونا بود.

بهره گیری از بیگ دیتا، اینترنت اشیاء، داده های پیشین از افراد که با استفاده از فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی گردآوری شده بود و... را از روش های سایر کشورها برای مقابله با کرونا است که هر یک از این روش میزان موفقیت آنها را در مدیریت بحران جهانی کرونا بیشتر کرده است.

امروز به فکر فراهم آوری زیر ساختهای لازم برای داشتن شهر و دولت هوشمند باشیم.

باید پژوهش های موجود در کشور درباره هوش مصنوعی، تجربه سایر کشورها در این زمینه و اساسا پذیرش هوش مصنوعی را جدی گرفت. حکمرانی در بخش های مختلف بدون درنظرگیری تکنولوژی های جدید دیگر فاید توجیه و معنا باشد و سرانجام ما روزی مجبور به رسمیت شناختن آن خواهیم بود. شاید لازم باشد از امروز به فکر فراهم آوری زیر ساختهای لازم برای داشتن شهر و دولت هوشمند باشیم.

انتهای پیام /

هوش مصنوعی رسانه فناوری علوم شناختی معصومه نصیری عضو کمیته علمی کنفرانس علوم شناختی و رسانه خبرگزاری فارس عضو هیات مدیره انجمن سواد رسانه ای
فارس من | دولت‌ها باید هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از حوزه‌های استراتژیک خود قلمداد کنند 2
فارس من | دولت‌ها باید هوش مصنوعی را به‌عنوان یکی از حوزه‌های استراتژیک خود قلمداد کنند 3